Son Yılları ve Ölümü

1150 yılından itibaren Hildegard’ın sağlık problemlerinin artması ve hayatına tesir etmiş kişileri kaybetmesi sıkıntılı bir dönem geçirmesine sebep olmuştur. Aziz Disibod manastırında iken ölen Jutta’nın ardından Aziz Rupert manastırı döneminde yardımcısı olan Richardis ve sekreteri Volmar’ın ölümleri onu yıpratmıştır.

Richardis, 1151 yılında Bassum adlı bölgedeki manastıra başrahibe olarak görevlendirilmiş ve Hildegard’ın yanından ayrılmıştır. Hildegard bu ayrılıktan büyük bir üzüntü duymuş ve hayatında büyük bir boşluk hissettiğini ifade etmiştir.739 Richardis’in bu ayrılığı arkasında, manastır içinde ikincil bir konumda olduğu için daha aktif bir görev üstlenmek istemesinin olması mümkündür. Ancak, Hildegard bu ayrılığın arkasında Richardis’in annesi ve kardeşinin hırsı olduğunu düşünmektedir.740 Richardis’in annesi Margravine, Hildegard’ın Aziz Rupert’e taşınmasına yardım edip onunla yakın ilişki içinde idi. Ancak nihayetinde soylu bir aileden gelen ve diğer aile üyelerinin önemli görevlerde bulunduğu bir durumda Margravine’nin kızı için daha iyi bir görev talep etmesi muhtemeldir. Hildegard bu ayrılığa müdahale etmek istemiştir. Richardis’in kardeşi olan Bremen başpiskoposu Hartwig’i, annesi gibi davranmaması ve kendisini dinlemesi gerektiğini konusunda uyarmış, ruhunun kurtulması için Richardis’in bu yeni görevine engel olması gerektiğini söylemiştir.741 Hildegard’ın bütün müdahalelerine rağmen Richardis, Aziz Rupert manastırından ayrılmıştır. Hildegard istemeyerek de olsa ayrılığı kanıksamış ve Richardis’i hem tebrik etmek hem de moral vermek için ona bir mektup yazmıştır.742 Yazdığı bu mektuba Richardis’den bir cevap gelip gelmediği kayıtlarda görülmemektedir. Ancak bir müddet sonra Hildegard’ın Richardis ile ilgili kaygıları gerçek olmuş ve Richardis 28 yaşlarında aniden ölmüştür. Kardeşi Hartwing bu haberi Hildegard’a bir mektup ile bildirmiştir.743 Hartwing, Richardis’in teslisi kabul ederek ve kutsal yağla yağlanarak inanç içinde öldüğünü anlatmıştır.744 Hartwing’in

739 Baird, “Richardis von State”, The Personal Correspondence of Hildegard of Bingen , 39. 740 Baird, “Richardis von State”, The Personal Correspondence of Hildegard of Bingen, 39. 741 Mektup 14, Baird, The Personal Correspondence of Hildegard of Bingen , 43-44

742 Mektup 16, Baird, The Personal Correspondence of Hildegard of Bingen , 47-48. 743 Mektup 17, Baird, The Personal Correspondence of Hildegard of Bingen , 48. 744 Mektup 17, Baird, The Personal Correspondence of Hildegard of Bingen, 48.

150

mektupta, Richardis’in ölümünden sorumlu olduğunu belirtmesi pişmanlığını göstermektedir. Hildegard ise ona hitaben Richardis’in ölümünden duyduğu derin üzüntüyü dile getirmiş ve insanlar tarafından verilen payelerin Tanrı nezdinde değersiz olduğunu, zaten istemediği bu göreve Tanrı’nın da rıza göstermeyip onu kendi katına aldığını belirtmiştir.745

Hildegard’ın etkilendiği diğer olay ise sekreteri olan Volmar’ın 1173 yılındaki ölümüdür. Volmar, Hildegard’a sekreter, arkadaş ve sırdaş olarak yardım etmiş, manevi annesi olarak kabul ettiği Jutta kadar onun hayatına etki etmiştir.746 Hildegard Volmar'ı güvenilir bir keşiş olarak tanımlamakta ve onu vizyonları ile ilgili sırlarını açıklayacak kadar yakın görmektedir. Volmar’ın ölümü üzerine yerine geçecek yeni sekreterin Aziz Disibod manastırı idaresi tarafından uzun süre atanmaması Hildegard’ı bir kat daha üzmüştür. Manastırlara yönetici atama çoğunlukla kurucuları veya mirasçıları tarafından yapılmakta ya da Karolenj dönemine benzer şekilde belirli bir merkezden atanmaktaydı.747

Hildegard’ın yaşadığı bölgede ise yönetici atamaları piskoposluk ya da büyük manastırlar tarafından yapılmaktaydı. Bu açıdan Aziz Disibod manastırından ayrılmış olan Hildegard bu olayla tekrar eski manastırın yöneticilerine muhtaç durumda kalmıştır. Bir süre sekreter talebi yerine getirilmeyen Hildegard durumu Papa Alexander’e iletmiş, daha sonra Hildegard’ın hayatını yazacak olan Gottfried sekreter olarak atanmıştır.748 Papa’nın bu yardımı Hildegard’ın Kilise tarafından ne kadar önemsendiğini göstermektedir.

Gottfried’in 1176 ölümü üzerine yeni sekreteri Gemblouxlu Guibert olmuş ve bu görevi Hildegard’ın ölümüne kadar sürdürmüştür. Gembloxlu Guibert, Hildegard’ı daha önceden tanımaktaydı. Guibert 1175 yılında, Hildegard’a Tanrı tarafından bahşedildiğini düşündüğü vizyonların mahiyeti ile sorulardan oluşan ve hayranlık içeren bir mektup göndermiştir.749 Gelen ilk mektuplara bir müddet cevap vermeyen Hildegard, ısrarla ve

745 Mektup 18, Baird, The Personal Correspondence of Hildegard of Bingen, 50. 746 Newman, Sister of Wisdom, 5.

747 Gül, Orta Çağ Avrupa Tarihi, 106. 748 Newman, Sister of Wisdom, 14.

151

ayrıntılı şekilde vizyonları sormaya devam eden Guibert’e sade bir mektupla karşılık vermiştir.750 Nihayetinde Guibert 1177 yılında Hildegard’ın son sekreteri olmuştur.

Hildegard’ın hayatını derinden etkileyen diğer bir olay ise, 1178 yılında ölen bir gencin manastır bahçesine gömülmesidir. Aforoz edilen soylu bir genç olan bu kişinin Rupertsberg manastırının avlusuna gömülmesi Hildegard’ın, Kilise’ye karşı gelmiş günahkâr birisine yardım etmekle itham edilmesine neden olmuştur. Mainz Katedrali kuralları gereği gencin gömüldüğü yerden çıkarılması talebine karşın Hildegard bu karara karşı gelmiş bunun üzerine kilise yetkilileri manastıra interdict cezası vermiştir.751

Manastır için oldukça ağır olan bu cezaya rağmen Hildegard ölen birisinin mezarından çıkarılmasını uygun görmemiştir. Nihayetinde Köln başpiskoposu Philip, Hildegard ile Kilise arasında arabulucuk yapmış ve olayın soruşturulmasını talep etmiştir. Bunun üzerine gencin ölmeden önce vaftiz olduğuna dair tanık ve kanıtlar bulunmuştur.752

Bunun üzerine Başpiskopos Christian inderdict cezasını kaldırmıştır. Ancak Hildegard muhalifleri, Roma’daki III. Lateran konsiline katılan Papa Christian’ı ikna ederek bu cezanın bir süre daha yürürlükte kalmasını sağlamıştır.753 Bu ceza 1179 yılının mart ayında, yani diğer bir ifadeyle Hildegard’ın ölümünden altı ay önceye kadar uygulanmaya devam etmiştir.

Hildegard’ın çocukluğundan itibaren maruz kaldığı hastalıklar, yeni manastıra taşınma süreci ile vizyonlarının kabulü sırasında yaşadıkları onu hayli yormuştur. Ayrıca manastır bahçesine gömülen gençten dolayı aldığı cezalar neticesinde sağlığı giderek bozulan Hildegard 17 Eylül 1179 tarihinde Bingen’de ölmüştür.

Hildegard, ölümünden kısa bir süre sonra azizelik süreci başlatılan ender kadınlardan birisidir. Ancak 1233’de Papa IX. Gregorius tarafından başlatılan kanonize sürecinin, Hildegard’ın hayatını ve vizyonlarını teftiş eden soruşturma ekibinin üstün körü yaptığı çalışmalar; isim, tarih ve yerler ile ilgili eksikliklerden dolayı tamamlanamadığı

750 Mektup 70, Baird, The Personal Correspondence of Hildegard of Bingen, 136.

751 Bu ceza Benediktenlerde oldukça faal olan liturjik törenlerin yasaklanması, sakramentlerin uygulanmaması ve manastır üyelerinin bu durumda ölmeleri halinde günahkar olacakları anlamına gelmektedir.

752 Newman, Sister of Wisdom, 14. 753 Newman, Sister of Wisdom, 14.

152

bilinmektedir.754 Sponheimli Trithemius’e göre bir diğer soruşturma 1243 ve 1317 arasında yapılmış, ancak bu dönemde de yeterince tanığın kalmaması nedeniyle Hildegard günümüze kadar azize ilan edilememiştir. 755 Ancak buna rağmen Hildegard kültü hep canlı kalmış ve 1940’dan itibaren Almanya’da daha canlı bir şekilde anılmaya devam başlanmıştır. Ölüm tarihi olan 17 Eylül’deki anma etkinlikleri756 yanında ölümünün 800. yılı anısına Almanya posta teşkilatı tarafından pullar basılmış, doğumunun 900. yılında ise uluslararası bir sempozyum düzenlenmiştir. Günümüzde Hildegard’ın yaşadığı Bingen bölgesi UNESCO tarafından Dünya Kültür Listesine alınmış ve çeşitli organizasyonlarca bu bölgeler Hıristiyanlar tarafından âdeta bir hac ve ruhsal yolculuk merkezi olarak kabul görmektedir.757