(Kayseri Örneği)
Nergiz ZÜLFİKAR1, Ahmet Burak KAHRAMAN2
1 Doktora Öğrencisi, Erciyes Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Kayseri, Türkiye,
nergizzulfikar06@gmail.com
2 Doç. Dr., Erciyes Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Kayseri, Türkiye,
burakkahraman@erciyes.edu.tr
Özet
Tüketim en genel anlamı ile mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla insanlar tarafından kullanılması ve harcanmasıdır. İnsanoğlu var oluşundan itibaren birçok farklı biçimlerde tüketimde bulunmuştur. Diğer bir ifade ile insanoğlu varlığını devam ettirebilmek için besinleri, havayı, suyu, hayvanları, bitkileri dolaylı veya dolaysız olarak yaşadığı çevreyi tüketmek durumundadır.
Geçmişten farklı olarak günümüz post modern tüketim toplumlarında ise, insanoğlunun tüketim davranışları, değişen anlamı ile birlikte ihtiyaçlarının da ötesine geçerek istekler, arzular ve her biri birer toplumsal statü göstergesi olarak gerçekleşecek şekilde oluşmaktadır. Toplumsal değişimlerden en çok etkilenen veya toplumsal değişimlere en çabuk uyum sağlayanlar ise gençlerdir. Bu dönemin gençleri Z kuşağı olarak adlandırılan 2000 yılı sonrası doğan çocukların oluşturduğu kuşaktır. Z nesli olarak tanımlanan nesil şu anda ergenlik dönemindedir. Ergenlik kimlik oluşturma, kendilik değerini bulma dönemi olarak düşünüldüğünde bu oluşumun tamamlanmasında birçok toplumsal değişken de etkili olmaktadır. Bu kuşak teknolojinin hızla geliştiği, ulaşılabilirliğin arttığı bir dünyada teknoloji kullanımında yetkin olarak büyüyen sosyal sermayelerinin ve habituslarının büyük bölümünü internet üzerinden oluşturarak sosyalleşen gençlerden oluşmaktadır. Z kuşağını diğer kuşaklardan ayıran en önemli faktör budur. Teknolojinin hızla geliştiği ve değiştiği bir dünyanın içinde büyüyen bu nesil aynı zamanda en çabuk ve hızlı tüketen nesildir denilmektedir. Tüketim olgusunu günümüz dünyasında daha iyi anlamak için bu genç tüketicileri gözlemlemek ve inceleyerek anlamlandırmak sosyolojinin uğraşları arasında yer almaktadır.
1st International Cappadocia Congress of Philosophy and Social Sciences (CAPASS2019), Nevşehir / TURKEY
Bu amaçla araştırmada tüketim, tüketim kültürü, gençlerin tüketim alışkanlıkları, tüketim tercihleri ve bilinçli tüketim durumlarına odaklanılmıştır. Tüketim olgusunun gençler için ne ifade ettiği gençlerin tüketime ne ölçüde, katıldıkları moda, marka, reklam, arkadaş etkisi, popüler olma arzusu gibi değişkenler ile birlikte ele alınarak sosyolojik bir analiz yapılmıştır.
Kuramsal bilgiler ve saha araştırmasından elde edilen veriler ile hazırlanan araştırmanın uygulama kısmı dört bölümden oluşmaktadır. Anketin birinci bölümünde katılımcıların yaş, cinsiyet, sınıf düzeyi ve sosyo-ekonomik özelliklerini belirlemeye yönelik demografik sorulara, anketin ikinci kısmında alışveriş alışkanlıklarında etkili olan nedenleri belirlemeye yönelik sorulara, üçüncü bölümde satın almada etkili olan faktörleri belirlemeye yönelik sorulara, dördüncü bölümde ise gençlerin tüketim tercihlerini belirlemeye yönelik sorulara yer verilmiştir. Araştırmanın uygulama alanı olarak Kayseri’nin özel bir lisesi tercih edilmiştir. Özel bir lisenin tercih edilmesinin amacı ailesinin gelir düzeyinin belli bir seviyede olan gençlerin tüketim tercihlerini incelemektir. Bu amaçla evren dikkate alınarak örneklem dahilinde 100 öğrenciye anket uygulanmıştır. Anket sonuçları istatistik analiz programı olan SPSS 24 sürümü kullanılarak değerlendirilmiştir. Tablolardan elde edilen ham veriler sosyolojik olarak anlamlı bir hale getirilmiştir. Araştırma sonucunda alışveriş tercihlerinin öğrencilerin günlük yaşantıdaki tavırlarını etkilediği, yaşı daha küçük olan gençlerin çevrelerinden daha çok etkilendikleri ve anne eğitim durumu arttıkça modayı takip etme durumlarında anlamlı bulgular tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular sosyolog duyarlılığı ile ilgili kaynaklardan faydalanılarak tartışılmış ve yeni araştırmalar için önerilere yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Z Kuşağı, Lise Gençliği, Tüketim Toplumu, Tüketim Kültürü, Tüketim
1st International Cappadocia Congress of Philosophy and Social Sciences (CAPASS2019), Nevşehir / TURKEY
Sociological Analysis Of Consumption Patterns Of High School Youth (Z generation) (Kayseri Case Study)
Nergiz ZÜLFİKAR1, Ahmet Burak KAHRAMAN2
1 PhD Student, Erciyes University, Faculty of Arts, Department of Sociology, Kayseri, Turkey,
nergizzulfikar06@gmail.com
2 Assoc. Prof. Dr. Erciyes University, Faculty of Arts, Department of Sociology, Kayseri, Turkey,
burakkahraman@erciyes.edu.tr Abstract
Consumption is the use and consumption of goods and services by humans in order to meet human needs. Human beings have consumed many different forms since their existence. In other words, in order to maintain human existence, human beings must consume nutrients, air, water, animals and the environment in which they live, either directly or indirectly.
Unlike the past, in today's postmodern consumption societies, the consumption behavior of human beings, along with the changing meaning of their needs, goes beyond the wishes, wishes and each of them is formed as a sign of social status. Young people who are most affected by social changes or who adapt to social changes quickly are the ones who are most affected by social changes. The young people of this period are the generation of children born after 2000 called Z generation. The Z generation is now in adolescence. Many social variables are also effective in the completion of this formation as adolescence is considered as the period of identity creation and self-worth. In a world where technology is rapidly developing and accessibility is increasing, this generation is composed of socialized young people who are able to create a large part of their social capital and habitats that are growing competently in the use of technology over the internet. This is the most important factor that distinguishes Z generation from other generations. It is said that this generation is also the fastest and fastest consuming generation in a world where technology is rapidly evolving and changing. In order to better understand the phenomenon of consumption in today's world, observing and examining these young consumers is among the efforts of sociology.
For this purpose, the study focused on consumption, consumption culture, consumption habits of young people, consumption preferences and conscious consumption. What the consumption phenomenon means to young people to the extent to which young people participate in consumption, fashion, brand, advertising, friend effect, popular desire, along with the variables such as a sociological analysis was made.
1st International Cappadocia Congress of Philosophy and Social Sciences (CAPASS2019), Nevşehir / TURKEY
Theoretical knowledge and data obtained from field research and the application of the research prepared consists of four parts. The first part of the survey includes demographic questions to determine the age, gender, class level and socio-economic characteristics of the participants, questions to determine the reasons for shopping habits in the second part of the survey, questions to determine the factors affecting purchasing in the third part, questions to determine the consumer preferences of the youth in the fourth part. Kayseri has chosen a private high school as the Application Area of the research. The purpose of choosing a private high school is to examine the consumption preferences of young people who have a certain level of income level of their family. For this purpose, 100 students were surveyed in the sample taking into consideration the universe. The results of the survey were evaluated using SPSS 24, which is the statistical analysis program. The raw data obtained from the tables has been made significant sociologically. As a result of the research, significant findings were found in shopping preferences affecting the attitudes of students in daily life, in cases where younger students are more affected by their environment, and in cases where they follow fashion as their mother education status increases. The findings were discussed using resources related to sociologist sensitivity and suggested new research.
Key Words: Z Generation, High School Youth, Consumption Society, Consumption
1st International Cappadocia Congress of Philosophy and Social Sciences (CAPASS2019), Nevşehir / TURKEY
ID: 45