Birlik Yayınları

Yerel yönetimler alanında birçok faaliyetler yapan TDBB, çıkardığı yayınlarla da “Türk Dünyası” hakkında tarihi ve coğrafi bilgiler sunmaktadır. Birlik faaliyetleri ile ilgili kurumsal raporların yanında üye ülkelere ve ortak kültürel mirasa ilişkin akademik ve prestij kitapları yayınlanmaktadır. TDBB’nin çıkarmış olduğu yayınları gösterir tablo aşağıda yer almaktadır:

Tablo 2.4: TDBB Yayın Listesi

KİTAP ADI YAYIN TARİHİ YAYIN NO

Selçukludan Cumhuriyete Şehir Yönetimi 2008 1

Osmanlı Arşiv Belgelerinde Avrasya 2009 2

II. Avrasya Yerel Yönetimler Kongre Kitabı 2011 3

Türk Dünyasında Yerel Yönetimler Kitabı 2013 4

Orta Asya’dan Anadolu’ya Şehir ve İnsan Fotoğraf Albümü 2013 5

Türk Dünyası 2014 6

Hicrete Uzanan Yol: Pamir Kırgızları 2014 7

Rahmankul Han ve Dönemi 2014 8

Değişen Dünyada Yerel Yönetimlerin Modernizasyonu

Sempozyumu Bildiriler Kitabı 2014 9

Osmanlı Belgelerinde Azerbaycan 2015 10

Türk Basınında Bosna Hersek 2013 2015 11

Türkistan ve Kafkasya Bibliyografyası 2007 12

Çanakkale Fevkalade Nüshası 2015 13

İpek Yolu 2015 14

Türk Dünyası Belediyeler Birliği Kardeş Şehirler El Kitapçığı 2015 15

Osmanlı Belgelerinde Doğu Türkistan 2016 16

İkici Dünya Savaşı ve Türk Dünyası 2016 17

Turkey & Romania a History of Partnership and Collaboration

in The Balkans 2016 18

Ermukhan Bekmakhanov Sovyet Tarihi Yazımı ve Kazakistan

Tarihinin Meseleleri 2016 19

Ermukhan Bekmakhanov The Soviet Historiography and The

Question of Kazakhstan’s History 2016 20

Atlas Tartarica 2017 21

Manas Destanı 2017 22

Tüm bu faaliyetlerin yanında TDBB’nin en önemli faaliyetleri arasında “kardeş şehir çalışmaları” yer almaktadır. Kardeş şehircilik alanında yapmış olduğu faaliyetler bir sonraki bölümde detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

3.1. KARDEŞ ŞEHİR TANIMI

Tarım çağında hiyerarşik kuruluşların, endüstriyel çağda bürokrasinin egemen olduğu gibi günümüzde de işbirliğine dayalı yapılar hakimiyet göstermektedir. (McGuire, 2006: 34). Küreselleşme ile birlikte coğrafi sınırların öneminin azalması, sosyal, kültürel ve siyasal benzeşme süreçlerinin yoğunlaşması gibi yeni bir durum yaşanmaktadır. Bir toplumda meydana gelen gelişme ve dönüşüm diğer ulusların sosyal ve siyasal sistemlerini önemli ölçüde etkilemektedir (Çukurçayır, 2011: 45). Küreselleşmenin doğal bir sonucu olarak bir yandan uluslararası finans kuruluşları ile ilişkiler diğer yandan kültür, turizm, çevre gibi uluslararası nitelik kazanmış sorunlar yerel yönetimlerin özellikle de belediyelerin yurt dışı ilişkilerinde önemli konuma gelmesini sağlamıştır (TBB, 2017: 62). Dolayısı ile daha karmaşık ve uluslararası problemlerle uğraşmak işbirliğine dayalı bir yapı gerektirmektedir. İşbirliğine dayalı kamu yönetimi anlayışı, süreçlerin kolaylaştırılmasına ve sorunların daha hızlı ve pratik bir şekilde çözülmesine yardımcı olmaktadır.

Merkezi yönetimler ve uluslararası kuruluşlar ülkeler arasında işbirliklerinin geliştirilmesi sürecine yerel yönetimleri de dahil etmek amacı ile mekanizmalar geliştirmişlerdir. Kültürler arasında kurulacak dostluk ilişkilerinde yerel yönetimlerin önemli aktörler olması sağlanmış böylece kültür ve tecrübe paylaşımının öne çıkarıldığı ve yereldeki siyasetçilerin aktif rol aldığı ilişkiler desteklenmiştir (TBB, 2017: 62). Bu çerçevede 1992 Rio de Janerio “Yeryüzü Zirvesi”nden başlayarak 1994 Kahire Nüfus ve Kalkınma Konferansı, 1995 Kopenhag Sosyal Gelişme Konferansı, 1995 Pekin Dördüncü Dünya Kadın Konferansı, 1996 İstanbul Habitat II “Kent Zirvesi” ve 2002 Johannesburg Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi gibi uluslararası çalışmalar, “küresel ortaklık” ilkelerinin tüm dünyada kabul görmesini sağlamıştır (Önder, 2006).

Yoğun bir sosyo-ekonomik dönüşüm sürecinin yaşandığı günümüzde, ortaya çıkan dönüşümler ve gelişmeler bilgi toplumu, post-modernizm ve sanayi ötesi dönem gibi kavramlarla açıklanmaya çalışılmaktadır. Bütün bunlar özel sektör kuruluşlarıyla birlikte, kamu yönetimi ve yerel yönetimleri de şekillendirmeye başlamıştır. Bu çerçevede küreselleşme sürecinin de etkisiyle yerel yönetimlerin yapı, işleyiş ve ilişkilerinde geleneksel bürokratik yönetim anlayışları yerini, kamu-özel sektör ve sivil

toplum işbirliğiyle temellenen yeni yönetim yaklaşımlarına bırakmaya başlamıştır (Yıldırım, 2008:1).

Yerel hizmetlerin karmaşıklığı ve çok boyutlu hale geldiği günümüzde yerel yönetimler karşı karşıya oldukları problemlere çözüm üretmek, daha etkin hizmet sunabilmek ve vatandaşların sosyal ve kültürel gelişimini sağlamak amacıyla (Oktay, 2014:12) yurtiçi ve yurtdışı başka belediyeler ile işbirlikleri ve ortaklıklar kurmaktadırlar (Özden ve Gündüz, 2017: 10). Belediyeler arasında yapılan işbirliği; belediye birlikleri, belediye şirketleri, proje ortaklıkları, hizmet ortaklıkları, karar ortaklığı ve kardeş şehir uygulamaları şeklinde sıralanabilmektedir (Özcan, 2006: 3).

Bütün dünyada belediyeler artık gerek ulusal dış politika anlamında gerekse de sosyal ve kültürel anlamda kendilerine yakın olarak gördükleri ülkelerin belediyeleri ile yakın ilişki kurmaya çalışmaktadır (Özgürel, 2010). Yabancı partnerlerle kurulan bağlantılar, 1980’lerin sonları ve 1990’larda hızla artış göstermiş ve farklı ülkelerden bölgesel ve yerel yönetimlerin aynı ekonomik havzaya sahip olan bölgeler veya ortak sorunlara sahip yerler arasındaki işbirliklerine sık sık rastlanmaya başlanmıştır (Bayramoğlu, 2001: 73). Karşılıklı yarar üzerine odaklanan bir etkileşim biçimi olan kardeş şehir ilişkileri de hantal bürokratik yapıdan işbirliğine dayalı yapıya geçişin en önemli süreçlerinden biridir.

Kardeş şehir, kentler, ilçeler veya eyaletler arasında kurulan derin ve uzun vadeli bir ortaklık biçimidir. Bu ortaklık kültürel, ticari, kalkınma ve çatışma çözümü gibi pek çok farklı sebebe dayanabilir. Kardeş şehir ilişkileri toplumlara, karşılıklı yarar için ortak konuların ele alınması açısından esneklik ve kolaylık sağlamaktadır (TDBB, 2015: 3).

Belediye yönetiminde ortaya çıkan problemlerin ortak bir çaba ile çözülmesi amacıyla iki belediyenin bir araya geldiği ve giderek daha yakın ve dostane ilişkiler geliştirdiği ilişkiye kardeş şehir denilmektedir (TBB, 2012: 7). Başka bir tanıma göre ise kardeş şehir, belediyeler arasında bilgi ve tecrübe paylaşımını teşvik eden ve toplumun farklı kesimlerini kapsayacak biçimde etkileşim sağlayan sürekli bir ortaklık biçimidir (Schep vd., 1995: 11).

TBB ile Avrupa Birliği Komisyonu, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu, Avrupa Birliği Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı işbirliğinde, 18-19 Ekim 2012 tarihleri arasında Antalya’da düzenlenen “Kardeş Şehirler ve Sivil Toplum Diyaloğu Konferansı”nda sunum yapan Avrupa Belediyeler ve Bölgeler Konseyi (CEMR) temsilcisi de kardeş şehri: “iki belediyenin dostluk ruhu ile her alanda birlikte çalışması” olarak tanımlamış, kardeş şehir kurma amaçlarını da “uluslararası dostluk, kültürlerarası diyalog ve barış” olarak belirtmiştir (www.tbb.gov.tr, 2017).