• Sonuç bulunamadı

1.3. Kamu Mallarnn Türler

1.5.1. Kavram, Tanm ve Genel Hükümler

1.5.2.3. Tahsis Yetkis

dare hukukunda yetki kurallar kamu düzenine hizmet ettiinden, kamu mallarndan yararlanan kiiler ya da idare arasndaki irade uyumasna göre tespit edilmez. Dolaysyla yetki devri, ancak kanunla yaplabilir. Yetkisiz bir makamn ruhsat veya sözleme yapmas, somut olayn niteliine göre ilemi konu, maksat, yetkisizlik, ekil, sebep gibi nedenlerle hukuka aykr klar. Yetki saptrmas, idari ilemi amaç unsuru yönünden hukuka aykr hale getirir325.

Tahsis etmeye yetkili idare, öncelikle kamu malna sahip olan ya da hüküm ve tasarrufu altnda bulunan kamu tüzel kiisine aittir326. Tahsis etme yetkisi, genel anlamda ise Maliye Bakanlna ve yetki verilen durumlarda tara tekilatna aittir. Ayrca çeitli kanunlarla baz kurululara da tahsis yetkisi veren düzenlemeler getirilmitir. Bu yetkiler genel yetki olmayp, yaplm olan düzenlemenin konusuyla snrl bulunmaktadr. Ayrca tahsis ilemini yapmaya ve tahsis yönünü deitirmeye yetkili idare organ, idare mallar üzerinde günlük ileri yapmakla görevli organlar haricinde imkân dâhilinde geni katlml ve birçok iradenin bir araya gelmesi ile salanmal ki; idare edilenlerin çkarlar ve yararlar gözetilebilsin327.

Kamu darelerine Ait Tanmazlarn Tahsis ve Devri Hakknda Yönetmelie göre; özel bir hüküm olmamas durumunda kamu idareleri, tahsis ilemini 5018 sayl Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunun 47. maddesine dayanarak yapabilirler. Ancak mülkiyetlerinde bulunan tanmazlarn tahsisini; belediyeler,

323 Örnein, 5286 sayl Köy Hizmetleri Genel Müdürlüünün Kaldrlmas ve Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun da olduu gibi.

324 Giritli, Bilgen, Akgüner, s.731; Düren, s.71. 325 Sancakdar, s.134.

326 Giritli, Bilgen, Akgüner, s.730. 327 Giritli, Bilgen, Akgüner, s.731.

74 3.7.2005 tarihli ve 5393 Sayl Belediye Kanununun 15 inci maddesinin (h) bendine, il özel idareleri ise, 22.2.2005 tarihli ve 5302 Sayl l Özel daresi Kanununun 64 üncü maddesinin (d) bendine göre yaparlar.

2981 Sayl mar ve Gecekondu Mevzuatna Aykr Yaplara Uygulanacak Baz lemler ve 6785 Sayl mar Kanununun Bir Maddesinin Deitirilmesi Hakknda Kanunun 10. maddesinde; “bu Kanun hükümlerine göre Hazine, belediye,

il özel idaresine ait veya Vakflar Genel Müdürlüünün idare ettii arsa veya araziler üzerinde gecekondu sahiplerince yaplm yaplarn, ayn Kanunun 12. maddesi hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayt maliki kamu kuruluunca bu yerin hak sahibine tahsis edilecei ve bu tahsisin yapld tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine 'Tapu Tahsis Belgesi' verilecei belirtilmitir.”

demek suretiyle tahsisi yapacak kurulua alenen iaret etmitir.

1.5.2.3.1. Maliye Bakanl

178 Sayl Maliye Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararnamenin 13 üncü maddesinin (d) bendine göre; genel, katma ve özel bütçeli idarelere (il özel idareleri, belediyeler ve köyler) tahsis yapmaya Maliye Bakanl yetkilidir.

24.08.1995 tarih ve 22384 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Maliye Bakanl Milli Emlak Genel Müdürlüü Tara Birimleri Kurulu ve Görev Yönetmeliinin 12. maddesinin () fkras ile genel bütçeli kurulularca, her hangi bir amaç için kamulatrlan veya satn alnan tanmaz mallarla imar plannda tahsis amacna uygun olarak ayrlan tanmaz mallarn talep sahibi kurululara tahsisini yapma yetkisi Milli Emlak tara birimlerine devredilmitir.

Ayrca 315 sra numaral Milli Emlak Genel Teblii328 ile devredilen bu yetkilerin ne ekilde kullanlaca açklanmtr. Bu tebliin hazine dndaki idarelerden genel bütçeli idarelere tahsis düzenlemesine göre; genel bütçe

75 kapsamndaki kamu idarelerinin hizmetleri için gerekli olup, mülkiyeti Hazine dndaki idarelere ait olan tanmazlarn tahsis talepleri, ilgili idarelerce dorudan mal sahibi idareye yaplacak ve bu tanmazlarn tahsis ilemleri kendileri tarafndan gerçekletirilecektir. Maliye Bakanl tara birimleri için gerekli olup, mülkiyeti Hazine dndaki kamu idarelerine ait tanmazlarla ilgili tahsis ilemleri ise, mal müdürlükleri, defterdarlklar ve Gelir daresi Bakanl tara birimleri tarafndan yürütülecektir. Gelir daresi Bakanl tara birimi olmayan yerlerde ise bu ilemler, defterdarlklar ve mal müdürlüklerince yürütülecektir.

1.5.2.3.2. Dier Kurulular

4342 sayl Mera Kanunu uyarnca; mera, yaylak ve klaklarn tahsisi, yöre ihtiyaçlar ve Gda, Tarm ve Hayvanclk Bakanlnca329 belirlenecek normlar dikkate alnarak mera komisyonlarnca yaplr ve valilik onay ile kesinleir.

Ayrca, 3653 Sayl Yalova Kaplcalarnn letilmesi ve Kaplcalarn nkiaf lerinin Shhat ve çtimai Muavenet Vekâletine Bal Hükmi ahsiyeti Haiz Bir Teekküle Devri Hakknda Kanun ile 3796 Sayl stanbul Kentinde Yaplacak Olimpiyat Oyunlar Kanunu, Bakanlar Kuruluna tahsis yetkisi vermektedir.

1.5.2.3.3. Tahsis Yaplabilecek Kurulular

178 Sayl Maliye Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararname’nin 13/d maddesine göre; Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altndaki yerlerden kamu hizmeti için kullanlmas gerekli olanlar; genel, katma ve özel bütçeli idarelere tahsis etmek ve tahsis amacnn ortadan kalkmas veya amaç d kullanlmas halinde tahsisi kaldrmak; tahsisi kaldrlan tanmaz mallar üzerinde Hazine dndaki kamu kurum ve kurulularna ait yap ve tesisleri tasfiye etmek, tasfiyeye ilikin esas ve usulleri belirlemek Milli Emlak Müdürlüü’nün görevleri arasndadr. Dolaysyla bu

329 639 sayl Gda, Tarm ve Hayvanclk Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararnameden önce ( RG: 08.06.2011-27958) tekilatn ismi Tarm ve Köy ileri Bakanl idi.

76 hükümden hangi kurululara tahsis ileminin de yaplaca anlalmaktadr. Buna göre;

x Genel bütçeli kurulular, x Katma bütçeli kurulular,

x Özel bütçeli kurulular, yani belediye, köy tüzel kiilikleri ve il özel idareleridir.