Katılımcı Geribildirimlerinin Yorumlanması

Her hafta oturumlar sonunda katılımcıdan toplanan, yazılı geribildirimler, araştırmacı tarafından gruplandırılmıştır. Yapılan gruplandırma aşağıda haftalık tablolar şeklinde aktarılmıştır:

1.Hafta; katılımcı geribildirimleri, üç noktada toplanmaktadır:

Tablo 13. Düzenlenen Eğitim Programına Katılan Annelerden 1. Hafta Alınan Geribildirim İfadelerinin Dağılımı

1. Hafta

f %

Ortamı, grubu ve eğitimciyi çok sevdim

Ergenlik dönemi özelliklerine yönelik farkındalığım arttı Yalnız değilmişim 11 9 5 44 36 20

Tablo 13’de görüldüğü gibi, eğitimin ilk haftası katılımcı annelerden, 11 kez (%44), ortam, grup üyeleri ve eğitimciye dair memnuniyet mesajları alınmıştır. Bu;

“…programa katıldığım için kendimi çok şanslı görüyorum, önerilerinizi bu hafta uygulayacağım.”;

“Programa katıldığım için çok mutluyum, davranışlarımda daha dikkatli olmaya özen göstereceğim…”;

“Bu program beni çok rahatlattı, motive olmuş durumdayım. Eve gittiğimde bu konuşmaları hatırlayıp, tepkilerimde kendimi frenlemeyi planlıyorum…”

“…bugün hem öğrendik, hem eğlendik.”;

“Ortam gayet güzeldi…” ;

“…hocam, sizi de arkadaşları da çok sevdim…” ifadelerinden çıkarılan bir sonuçtur. Anneler, 9 kez (%36) ergenlik dönemi üzerinde ayrıntılı düşünmemiş olduklarını ve dönemin özelliklerini düşününce çocukları üzerinde fazla baskı yarattıklarının farkına vardıklarını ifade eder şu bildirimlerde bulunmuşlardır:

“Birçok şeyi bildiğimi ancak farkında olmadan olumsuz davrandığımı gördüm…”; “Çocuğumu fazla sıktığımı fark ettim.”;

“… içinde bulunduğu özel durumu (ergenliği) gözden kaçırdığımı fark ettim…” İlk oturum sonrası, anneler 5 kez (%20); yalnız olmadıklarını fark ettiklerini yazmışlardır. Araştırmacı bu gruplamayı;

“Şu anki düşüncem, ergenlik konusunda yalnız olmadığımı görmem; duygum ise bu gruptakilerin benzer sorunları yaşıyor olmalarının beni rahatlatmış olması, bunları paylaşmak, destek vermek ve almak beni çok memnun etti…”;

“Yalnız değilmişim ve problemler aslında herkesin yaşadığı şeylermiş, sanki birden gözümde sorunlar küçülüverdi…”;

“…Paylaştığımız konuların ortak olması, fikirlerin açıkça konuşulmasını ve birbirimizi anlamamızı kolaylaştırdı.”

2.Hafta; katılımcı geribildirimlerinin dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 14. Düzenlenen Eğitim Programına Katılan Annelerden 2. Hafta Alınan

Geribildirim İfadelerinin Dağılımı 2. Hafta

f %

Burada olmaktan çok memnunum 9 38 “Kabul İletileri” ile ilgili kararlar

aldım ^{5 21}

Hatalarımı görmeye başladım ^{5 21} Geçen hafta daha ılımlı geçti

Diğer

3

2

12

8

2.Hafta geribildirimlerini sınıflandırınca; annelerin 9 kez (%38) memnuniyetlerini ifade eden,

“…bu eğitimin her zaman anneler için olumlu sonuçlar doğuracağını düşünüyorum…”;

“…Keşke dedim, tüm hanımlar, anneler sizin bu söylediklerinizi duysa ve uygulasa, çocuklar daha sağlıklı yetişkinler olarak büyüseler…”;

“Bu haftanın gelmesini iple çektim diyebilirim. Burada olmak çok güzel ve faydalı yalnız diğer anneler için üzgünüm, onlar da sizi dinleyebilseler ve bizim gibi faydalansalardı…”

“…oyunlar çok eğlenceli…”;

“…yıllardır oyun oynamamıştım, çok iyi oldu…”;

“oyunlar sayesinde gruptaki herkese ısındım, çok eğlenceli…” sözleri ile inter-aktif yöntemlerin bu grupta olumlu karşılandığı ve eğitimin etkisini güçlendirdiği şeklinde yorumlanmıştır.

5 Katılımcı anne (%21), haftanın içeriğinde aktarılan “Kabul İletileri” konusunda kararlar aldıklarını ifade etmişler.

Diğer yandan yine 5 kez (%21) tekrar edilen “hatalarımı görmeye başladım” ifadesine aşağıdaki alıntı örnek teşkil etmektedir:

“Sabırsız bir anne olduğumu ve çatışmaların büyük ölçüde benim bu tavrımdan kaynaklandığını anladım…kabul iletilerini örneklerinize uygun kullanmaya çalışacağım, her şeyin daha güzel ve ılımlı olacağından eminim”

Eğitimin ikinci haftası geribildirimlerinde, anneler 3 kez (%12) ilk hafta oturumunun bir sonucu olarak geçen hafta daha ılımlı bir ev hali yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Araştırmacı bunu;

“…bu eğitimle, duygularım olumlu yönde gelişiyor, çocuğum için her şeye değer…daha iyi olmak için çalışacağım.”;

“Duygularımda daha ılımlı olmaya başladım. Uygulayabileceğimden şüphem vardı ama oluyormuş…Benim bu haftadan sonra ergen çocuğum için en çok istediğim, derslerden ziyade inanın onun ruh sağlığının iyi olması.” ifadelerine dayandırmaktadır.

Diğer yandan, tabloda, 2 kez (%8) tekrarlanan ve “Diğer” başlığı altında toplanan grupta katılımcılardan birisi; “eğitim zamanının az geldiğini”; diğeri ise “ergenlere sonsuz anlayış ve özgürlük” şeklinde eğitim sürecinden çıkarttığı sonucu yansıtmıştır.

3.Hafta geribildirimlerine, oturum konusu ile ilgili geribildirimler yansımıştır. Üç grupta toplanabilen geribildirimler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 15. Düzenlenen Eğitim Programına Katılan Annelerden 3. Hafta Alınan Geribildirim İfadelerinin Dağılımı

3. Hafta

f %

Empati/Sempati/İletişim konularında ne çok bilmediğim varmış, bu hafta öğrendim Tüm iletişim engellerini yaptığımı fark ettim

Öğretmenlere de iletişim eğitimi verilmeli 12 1 1 86 7 7

Tablo 15’de görüldüğü gibi geribildirimlere; 12 kez (%86) ile annelerin yaşadıklarını ifade ettikleri, oturum konusuyla ilgili bilgi artışı yoğunlukla yansımıştır. Araştırmacı bu sonucu;

“Yeni duyduğum ve şaşırdığım bir şey; konuşmadan da çevremizdekilerle iletişim kurduğumuz. Hiç böyle düşünmemiştim…bu eğitimde daha öğreneceğim çok şey var…”;

“…bugün sempati kelimesinin gerçek anlamını öğrenmiş oldum. Biliyorum ki öğreneceğim çok şey var…”;

“…iletişim kurarken, tepki verirken ses tonumuza, beden dilimize ne söylediğimizden daha çok dikkat etmek gerektiğini ve dinlemenin bu kadar önemli olduğunu bilmiyordum…”;

“İletişimin farkındalıkla başladığını öğrendim…”;

“…çocuğumla empati kurmanın anlamını galiba bugün gerçekten anladım…” ifadelerinden çıkartmıştır.

Ayrıca annelerden 1 kişi (%7), iletişim engellerini çocuğuyla ilişkisinde sürekli yaptığını fark ettiğini ve diğer annede (%7), özellikle ergen çocukların öğretmenlerine iletişim eğitimlerinin verilmesi gerektiğini düşündüğünü ifade etmiştir.

4.Hafta geribildirimleri iki ana grupta toplanmıştır:

Tablo 16. Düzenlenen Eğitim Programına Katılan Annelerden 4. Hafta Alınan Geribildirim İfadelerinin Dağılımı

4. Hafta f %

Problem durumunda neyi

eksik/yanlış yaptığımı gördüm ^{11 73} Kendimi iyi hissediyor ve

öğrendiklerimi uygulamaya çabalıyorum

4 27

4.Hafta oturum konusuna uygun geribildirimler alınmış, genelde problem çözme basamakları üzerine yorumlar yapılmıştır. 11 kez (%73) haftanın konusu, problem ve çatışma çözme basamakları üzerine öğrendiklerini geribildirimlerine yansıtmışlardır. Bu hafta çıkış biletlerinde ağırlıklı olarak;

“Problem çözmeyi öğrendik, bir de çocuklarıma öğretebilsem tamam…”;

“Problemlerle karşılaşınca kendi yöntemlerimi tercih ederdim, oysa farklı çözüm yolları varmış…biraz yaratıcı düşünme…”;

“…İşte kararım; ben bu basamakları kullanarak problemleri çözeceğim, çocuklarda bunu, benden yaşayarak öğrenecek.”;

“Problemleri problem yaratarak çözemeyiz…bu basamaklar benim işime yarayacak gibi ama alışkanlık haline getirmem zaman alacaktır.” şeklinde ifadeler yer almıştır. Ayrıca, “…Oğluma çok daha iyi davranmaya başladım.”;

“Kendimi 1 aydır daha rahatlamış, daha sakin ve daha duyarlı hissediyorum”

cümlelerinin örnek sayılabileceği 4 kez (%27) “kendimi daha iyi hissediyor ve öğrendiklerimi uygulamaya çalışıyorum” ifadelerini, araştırmacı/eğitimci, öznel bir yargı olarak, annelerin, düşünce ve davranışlarında farklılaşmalar olduğu şeklinde yorumlamıştır.

Eğitimin son haftası, katılımcıya, çıkış bileti uygulaması yapılmamıştır. Oturum sonunda veri toplama araçları kullanılarak, 5 haftalık eğitimin değerlendirilmesi istenmiş, bu değerlendirmeler, araştırmacı tarafından, ilgili bölümlerde aktarılmıştır. 4.2.4. Katılımcı İle Yüz Yüze Görüşme Notları Çözümlemesi

Aşağıda, yapılandırılmış ve bir diğer araştırmacı tarafından gönüllü 4 katılımcıya sorulmuş olan görüşme sorularına annelerin verdikleri cevaplardan alıntılar yapılarak, alınan yanıtlar araştırmacı tarafından yorumlanmıştır:

Program saat ve hafta sayısı olarak yeterli miydi? sorusuna annelerden;

N.G.: “ Bence yeterliydi. Bizim gruptaki katılımcıların eğitim düzeyi için iyiydi ama daha alt seviye gruplar biraz eksik kalabilir. Hafta olarak da iyiydi, nokta vuruşlu konuları aldık ve yetti…”

A.G.: “ Biraz daha uzun olabilirdi, aralarla 4 saat olabilirdi. Hafta yeterliydi ama farklı konularda eklenirse uzayabilir…”

A.B.: “ Saatler bana biraz fazla geldi, haftada ikiye bölünüp uygulansa sanki daha iyi gibi ama hafta açısından öyle düşünmüyorum, keşke hiç bitmeseydi, her hafta buradan çok motive olmuş ayrılıyorduk…” şeklinde cevap verirken,

S.B.: “3 saat belki seminer için yeterli ama ben sohbetleri, konuların arkasından