Araştırma Grupları

Sıralı ve eş zamanlı karma yöntem örneklem türleri literatürde en sık tanımlanan örneklem türlerindendir. Sıralı karma yöntem örneklemi, bir karma yöntem çalışması için olasılıklı ve amaçlı örnekleme stratejilerinin “Nicel-Nitel” ya da “Nitel-Nicel” şeklinde sıralı biçimde örneklem seçilmesini kapsamaktadır (Baki ve Gökçek, 2012). Bu bilgiler doğrultusunda çalışmanın örneklem türü sıralı (nicel-nitel) karma yöntem örneklemesi olarak seçilmiştir. Çünkü önce nicel kısım (veli beklentileri ölçeği) ve daha sonra ise nitel kısım (görüşmeler) yapılmıştır. Araştırmaya dâhil edilecek katılımcıların belirlenmesinde; nicel araştırma için basit seçkisiz örnekleme yöntemi, nitel araştırma için ise amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır.

2.2.1.Nicel Verilerin Toplandığı Evren ve Örneklemin Belirlenmesi

Nicel araştırmanın hedef evrenini 2018-2019 eğitim-öğretim yılı ikinci döneminde Edirne il merkezindeki ilkokullarda çocuğu birinci sınıfa giden veliler oluşturmaktadır. Bu bağlamda araştırma random seçilen toplam 161 öğrenci velisi ile yürütülmüştür. Nicel araştırmanın örneklem grubunu oluşturan velilerin demografik özelliklerini betimleyici frekans ve yüzde dağılımları tablolar halinde aşağıda sunulmuştur.

2.2.2.Nicel Verilerin Toplandığı Araştırma Grubunun Özellikleri Toplam 161 kişi olan nicel araştırma örneklem grubunun

 %18’i 29 ve daha küçük, %65,2’i 30-39, %11,8’i 40-49, %5’i 50 ve üstü yaş grubunda;

 %87’si kadın, %13’ü erkek;

 %29,8’i ilkokul, %26,1’i ortaokul, %27,3’ü lise, %11,8’i üniversite(lisans), %5’i lisansüstü mezunu;

 %19,3’ü maaşlı çalışan, %4,3’ü çiftçi/küçük iş sahibi, %2,5’i patron (işçi çalıştıran), %73,4’ü işsiz/emekli/ev hanımı;

 %12,4’ü tek çocuk, %80,1’i 2-3 çocuk, %7,5’i 4 ve daha fazla çocuk sahibi;

 %41,6’sının şu anda birinci sınıfa başlayan çocuklarının ilk çocuğu olduğu, %53,4’ünün 2-3. çocukları olduğu, %5’inin 4. veya daha fazlaki çocukları olduğu belirlenmiştir.

Tablo 1. Nicel Araştırmaya Katılan Velilerin Dağılımı

f % Velilerin Yaşları 29 ve daha küçük 29 18,0 30-39 105 65,2 40-49 19 11,8 50 ve üstü 8 5,0

Velilerin Cinsiyetleri Kadın 140 87,0

Erkek 21 13,0

Velilerin öğrenim durumları

İlkokul 48 29,8 Ortaokul 42 26,1 Lise 44 27,3 Üniversite (ön lisans/lisans) 19 11,8 Lisansüstü 8 5,0 Velilerin İş Durumları Maaşlı çalışan 31 19,3 Çiftçi/Küçük iş sahibi 7 4,3 Patron (işçi çalıştıran) 4 2,5 İşsiz/emekli/ev hanımı 119 73,9 Velilerin Çocuk Sayıları

Tek 20 12,4

2-3 129 80,1

4 ve fazla 12 7,5

Şu anda birinci sınıfa başlayan çocukları kaçıncı çocukları

İlk 67 41,6

2.-3. 86 53,4

4. veya daha fazla 8 5,0 Şu anda birinci sınıfa başlayan çocuklarının cinsiyetleri Kız 67 41,6

Erkek 94 58,4

Şimdiye kadar okula başlayan çocuk sayıları

Tek 68 42,2

2.-3 88 54,7

4 ve daha fazla 5 3,1 Halen kaç çocuğunun öğrenciliğinin devam ettiği

Tek 65 40,4

2.-3 90 55,9

4 ve daha fazla 6 3,7

Toplam 161 100,0

 Şu anda birinci sınıfa başlayan çocuklarının %41,6’sı kız, %58,4’ü erkektir.

 %42,2’sinin şimdiye kadar tek çocuğu okula başlamışken, %54,7’sini 2-3 çocuğu, %3,1’inin 4 ve daha fazla çocuğu şimdiye kadar okula başlamıştır.

 %40,4’nün tek çocuğunun, %55,9’unun 2-3 çocuğunun, %3,7’sinin 4 ve daha fazla çocuğunun halen öğrenciliği devam etmektedir

2.2.3.Nitel Verilerin Toplandığı Katılımcıların Belirlenmesi

Araştırmanın nitel boyutunun katılımcılarının seçiminde, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örneklemeye başvurulmuştur ve katılımcıların çocuğunun ilkokul birinci sınıfa gidiyor olması ölçüt olarak belirlenmiştir. Nitel araştırma Edirne il merkezinde bulunan resmi ilkokullarda çocuğu birinci sınıfa giden toplam 20 veli ile yapılan görüşmeler aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan velilerin özelliklerine göre dağılımları Tablo 9’da gösterilmiştir.

2.2.4.Nitel Verilerin Toplandığı Araştırma Grubunun Özellikleri

Tablo 2. Nitel Araştırmaya Katılan Velilerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı

f %

Kadın 13 65 65 65

Erkek 7 35 35 100,0

Toplam 20 100,0 100,0

Nitel araştırmaya katılan velilerin 13’ü (%65) kadın, 7’si (%35) erkektir. (Tablo 2) 2.3.Veri Toplama Araçları ve Verilerin Toplanması

Bu bölümde nicel ve nitel veri toplama araçları ile verilerin toplanması süreçlerine ilişkin bilgiler yer almaktadır.

2.3.1.Nicel Veri Toplama Aracı ve Nicel Verilerin Toplanması

Araştırmanın nicel boyutuna ilişkin verileri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ve Ergin ve Çayak (2019) tarafından geliştirilen “Veli Beklentileri Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek 9 alt boyuttan ve 40 maddeden oluşmaktadır. Belirtilen çalışmada araştırmacılar ölçeğin geneli için Cronbach α katsayısını 0,834 olarak bulmuştur. Özdamar (2004)’ın da belirttiği gibi bulunan değer 0,60’ın üzerinde olduğu için kabul edilebilir düzeydedir. Bu araştırmanın amacı doğrultusunda birinci sınıf öğrenci velilerine yönelik olarak 250 tane ölçek formu çoğaltılmıştır ve velilere doldurmaları için dağıtılmıştır. Velilerden geri dönen, eksik ve yanlış doldurulmuş ölçekler çıkarıldıktan sonra kalan ölçeklerle analizler yapılmıştır.

2.3.2.Nitel Veri Toplama Aracı ve Nitel Verilerin Toplanması

Araştırmanın nitel verileri yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Bunun için araştırmacılar tarafından sekiz sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Her bir görüşme ortalama 30 dakika sürmüştür. Görüşmeler araştırmacılar tarafından ses kayıt cihazı ile kayıt altına alınmıştır ve daha sonra yazı dökülmüştür.

Nicel araştırmalarda geçerlik ve güvenirlik kavramları nitel araştırmanın doğasına daha uygun olduğunu düşünülen alternatif kavramlar ile açıklanmaktadır. Bu sebeple “iç geçerlik” yerine “inandırıcılık”, “dış geçerlik” yerine “aktarılabilirlik”, “iç güvenirlik” yerine “tutarlık” ve “dış güvenirlik” yerine “teyit edilebilirlik” kavramlarını kullanılmaktadır (Lincoln & Guba, 1985, akt: Yıldırım ve Şimşek, 2013). Bu bilgiler doğrultusunda inandırıcılığı sağlamak için olabildiğince çok sayıda katılımcı ile olabildiğince uzun görüşmeler yapılmıştır. Aktarılabilirliğin sağlanabilmesi için ise katılımcıların görüşlerinden doğrudan alıntılar sunulmuştur. Tutarlığın sağlanabilmesi için görüşmelerde soruların katılımcılara benzer bir biçimde sorularak kayıt altına alınmasına, verilerin kodlanması sürecindeki kavramsallaştırma yaklaşımının tutarlığına ve verilerin sonuçlar ile ilişkilerinin kurulmasına çalışılmıştır. Teyit edilebilirliğin sağlanabilmesi için ise yarı yapılandırılmış görüşme formu, ham veriler, kodlamalar ve araştırmanın raporlaştırılması esnasında alınan notlar uzman incelemesine sunulmuştur.