Sosyal Medyanın Akademik Başarı ve Beceri Gelişimine Katkısına

156

arkadaşların bile birbirlerine sosyal medya üzerinden paylaşımda bulunarak iletişim kurdukları istenmedik bir davranış olarak karşımıza çıkmaktadır.

4.2.6 Sosyal Medyanın Akademik Başarı ve Beceri Gelişimine Katkısına İlişkin Öğretmen Görüşleri

Öğretmenler eğitim kurumlarının mihenk taşlarıdır. Onlar olmadan eğitim öğretimin devamı mümkün olmayacaktır. Her insanın öğretmeni sayılabilecek birileri mutlaka vardır.

Okul ve aile işbirliğinin, öğretmen ve aile iletişiminin akademik başarıya doğrudan etki ettiğini gösteren birçok çalışmadan daha önce bahsedilmişti. Yapılan çalışmalar öğrencilerin akademik başarılarından birinci derecede öğretmenleri sorumlu tutan anlayışın tersine, çocuğun akademik başarısını etkileyen çok sayıda çevresel unsurun olduğu yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur.

Öğretmenler eğitim öğretim faaliyetlerini yürütmekten sorumlu olmakla birlikte, öğrenciler hakkında bilgi alınabilecek, onları en iyi tanıyan ve analiz edebilen kişilerdir. Bu nedenlerden dolayı sosyal medyanın öğrencilerin akademik başarılarına ve beceri gelişimlerine katkısının ortaya çıkarılmasında da öğretmenlerin görüşleri önemli görülmüştür. Bu nedenle öğretmenlere “Sosyal medyanın öğrencilerinizin akademik başarısını ne yönde etkilediğini düşünüyorsunuz?” sorusu sorulmuştur. Öğretmenlerin çoğunluğu sosyal medyanın öğrencilerin akademik başarısını olumsuz yönde etkilediğine ilişkin görüş bildirmiştir. Yapılan içerik analizi sonucu sosyal medyanın akademik başarıya olumlu ve olumsuz etkiler olarak iki ana tema belirlenmiştir. Analiz sonucu Tablo 22’de verilmiştir.

Sosyal medyanın akademik başarı üzerindeki etkisine yönelik öğretmen görüşlerinin

“olumlu etkiler ve “olumsuz etkiler” olarak iki farklı tema altında verildiği Tablo 22 incelendiği zaman, olumlu etki olarak öğretmenlerin bazılarının (%29) ilk olarak “akademik başarıyı geliştirebilir” görüşünü paylaştıkları görülmektedir. Sosyal medyanın akademik başarı üzerine olumlu etkilerinden ikinci sırada “bilgiye ulaşma” (f=11, %24) gelmektedir.

Öğretmenler açısından öğrencilerin bilgiye ulaşmasının akademik başarı açısından önemli görüldüğü ifade edilebilir. Sosyal medyanın akademik başarıya üçüncü olumlu etkisi olarak

“ders sunumları, video izleme” (f=6, %13) görüşü gelmektedir. “İletişim kabiliyetinin

157

gelişmesi, soru çözme, olumlu örneklerden etkilenme, tekrar yapma olanağı bulma, farklı öğretmenlerden ders olanağı” diğer bazı önemli olumlu katkılar olarak görülmektedir.

Tablo 22

Sosyal Medyanın Akademik Başarıya Katkısına İlişkin Öğretmen Görüşleri

Sosyal medyada sayısız ders materyali, görsel, yazılı ve görüntülü anlatımlar olmasına rağmen, bunların etkili olarak kullanılmadığı görülmektedir. Öğretmenlere göre sosyal medyayı akademik gelişim için kullanan öğrencilerin sayısı çok azdır. Sosyal medyanın öğrencilerin akademik başarısını “olumsuz etkilediği” yönünde görüş bildiren öğretmenler katılımcıların çoğunluğunu (%60) oluşturmaktadır. Öğretmenlerin önemli bir kısmı (f=11, %29) öğrencilerin sosyal medyada “boşa zaman harcadığı” görüşünü savunmaktadır. Sosyal medyanın akademik başarıya olumsuz etkileri olarak, “kitap okumama, bağımlılığı artırması, popüler hayata özenti, uygunsuz dil, yanlış bilgi edinme, motivasyon düşüklüğü, dikkat dağınıklığı ve hazır bilgi edinme” görüşleri belirtilmiştir.

Sosyal medyanın akademik başarıya etkisine ilişkin bazı öğretmenlerin ifadeleri şöyledir:

Olumlu Etkiler

Öğretmenlerin Görüşleri Katılımcı kodu f %

Akademik başarıyı geliştirebilir. Ö8,Ö11,Ö13,Ö21,Ö25,Ö29,Ö37,Ö39,Ö40, Ö41, Ö42, Ö44, Ö45

İletişim kabiliyetini geliştirme. Ö12, Ö37 2 4

Soru çözme. Ö9, Ö29 2 4

158

Zaman olarak bir hastalık gibi.... Zaman kaybına yol açıyor (Ö2).

Sosyal medyanın olumlu etkilerinin olduğunu düşünmüyorum. Ders çalışırken onu düşünüyorlar.

Acaba paylaştığımı beğendiler mi? Yorum yaptılar mı? Dikkat dağınıklığına yol açıyor. (Ö3).

Derslerini olumsuz yönde etkiliyor. Süre sınırı yok. Okulun kazandırmak istediği davranışların kazandırılmasını engellediği gibi tam tersi oradaki davranışlar benimsenip, onlar kazanılabiliyor (Ö6).

Ben olumsuz etkilediğini düşünüyorum en önemli sebep zaman kaybı (Ö17).

Genellikle olumsuz etkileniyor. Vakitlerinin büyük kısmını sosyal medya üzerinde harcıyorlar (Ö18).

Başarıyı azaltıyor. Başarılı öğrencilerin Facebook hesapları yok genelde. Hesabı olan ve sürekli paylaşımda bulunanların akademik başarılarının düşük olduğunu gözlemliyorum. Çok fazla zaman harcıyorlar (Ö22).

Artırıyor. Ben şimdi araştırma ödevi veriyorum....En ayrıntısına kadar hepsini buluyorlar. Yani hemen bütün bilgiye ulaşıyor, ertesi gün yapıp getirebiliyor. Ama başka türlü olsa araştırması, kütüphaneye gitmesi uzun zamanını alır. Zaten işimizi kolaylaştırması önemli (Ö25).

Öğrenciler konularıyla, dersleriyle ilgili her türlü bilgileri internetten bulabilirler. Bunun yanında soru çözebilirler, evvelki istatistikleri inceleyebilirler, dünyadaki ülkelerin yaşamlarını görebilirler, çalışmalarını görebilirler, meslek gruplarının görebilirler, amacı sonsuz bana göre (Ö29).

Renkli bir dünya. Cazibesi kitaptan, çalışma masasından daha fazla. O cazibenin önüne bir perde çekilmediği sürece öğrencilerimizi kendi dünyasına çekecektir. Ben bir risk olarak görüyorum (Ö36).

Öğretmenlere (Ö2, Ö3, Ö6 Ö17, Ö18, Ö22, Ö36) ait yukarıdaki ifadeler incelendiğinde, öğretmenlerin sosyal medyanın akademik başarı üzerine etkisi konusunda genellikle olumsuz düşüncelere sahip oldukları görülmektedir. Bu öğretmenlerin ifadelerinin bir çoğunun zaman kullanımında öğrencilerin sıkıntı yaşadıkları, zamanlarını iyi yönetemedikleri görülmektedir. Ö22 kodlu katılımcı ise özellikle sosyal medya ile karşılaşan öğrencilerin akademik başarılarında önemli bir düşme yaşandığına işaret etmektedir. Ö29 gibi bazı katılımcılar ise sosyal medyanın renkli ve zengin dünyasına işaret ederek, sosyal medyanın akademik başarıyı geliştirebileceğini, öğrencilerin her türlü bilgiye sosyal medya üzerinden ulaşabileceklerini belirtmektedir.

Sosyal medyada sadece bilgi bazında paylaşımlar yapılmamaktadır. Sosyal medya reklam, ticaret gibi çok farklı alanlardan eğitim ve kişisel gelişim gibi geniş bir yelpazeye hitap edebilecek enstrümanlarla doludur. Öğrencilerin gerek bilgi içerikli kitap ve belgelerden faydalanmaları, gerekse de video ve resim formatındaki materyallere ulaşarak farklı alanlarda beceri gelişimlerine destek almaları mümkün görülmektedir. Bu nedenle

159

sosyal medyanın akademik başarıya etkisi kadar, öğrencilerin beceri gelişimlerini de etkileyebileceği düşünülerek, öğretmenlere, “Sosyal medya öğrencilerinizin beceri gelişimine ne yönde katkı sağlıyor?” sorusu yöneltilmiştir. Öğretmenlerin cevapları içerik analizi yapılmış ve aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Öğretmenlerin görüşleri, aşağıda verilen tabloda da görüldüğü gibi, “olumlu etkiler ve olumsuz etkiler” olmak üzere iki tema altında toplanmıştır. Öğrencilerin olumlu beceri gelişimleri içerisinde birinci sırada genel bir görüş olarak “geliştirebilir” (f=32, %71) görüşü gelmektedir. Öğretmenleri çoğunluğunun olumlu görüş bildirmesi, sosyal medyanın beceri gelişiminde kullanılabilmesi açısından önemsenmelidir. Katılımcılar ikinci olarak, “bilgi edinme, araştırma becerisi” (f=11, %24) gelişebilir görüşünü ifade etmişledir

Tablo 23

Sosyal Medyanın Beceri Gelişimine Katkısına İlişkin Öğretmen Görüşler

Bazı öğretmenler (%16) ise sosyal medya kullanımının “bilgisayar ve teknoloji kullanma becerisi”ni geliştirdiği düşüncesini savunmaktadır. Öğretmenlere göre sosyal medyanın geliştirdiği diğer beceriler ise “ el becerisi, sosyal medya kullanma, internet

Bilgi edinme/araştırma becerisi Ö2,Ö7,Ö10,Ö11,Ö17,Ö24,Ö29,Ö30,Ö31,Ö33,Ö39 11 24 Bilgisayar ve teknoloji kullanma

160

kullanma becerisi, kişisel gelişim, iletişim becerisinin gelişimi, dil öğrenme ve müzik aleti çalma” becerileridir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin önemli bir kısmının sosyal medyanın beceri gelişimine katkısı konusunda da genelde olumlu görüşe sahip oldukları Tablo 23’de “olumlu etkiler” teması altında verilmiştir. Ancak katılımcıların bir kısmı (f=20, %44) ise sosyal medyanın öğrencilerin becerisini “daha çok olumsuz” etkilediğini ifade etmişlerdir. Sosyal medyanın beceri gelişimini olumsuz yönde etkilediğini düşünen katılımcıların bir kısmı, sosyal medyanın bilinçli kullanılmadığını, öğrencilerin daha çok oyun oynama becerisini geliştirdiğini, sosyal medya ile beceri gelişiminin mümkün olmadığını savunmuşlardır.

Katılımcıların bazılarının görüşleri şöyledir:

Bazıları da sürekli oyun oynuyor, hatta oynaya oynaya artık oyun satar hale gelmiş ve bundan para kazanıyorlar. Bazıları da müzik yapıp grup oluşturuyor; ama olumlu örnekler daha az (Ö5).

Yani teknolojiye hükmetmek, daha iyi kullanmak, ben bilgisayarı kullanırken zaman zaman öğrencilerimden yardım alıyorum. Olumlu yönde kullanırlarsa bizden daha çabuk (Ö18).

Şimdiki gençler teknolojiyi nasıl kullanacaklarını çok iyi biliyorlar (Ö32).

Yukarıda verilen ifadeler incelendiğinde, Ö5 gibi bazı katılımcıların özellikle öğrencilerin zamanlarını oyun oynayarak geçirdiklerini düşündükleri görülmektedir. Bazı öğrencilerin hatta daha ileriye giderek oyun oynayarak para kazandıkları ifade edilmektedir.

Ö18 ve Ö32’nin ifadelerinde de görüldüğü gibi, sosyal medya kullanımı öğrencilerin teknoloji okuryazarlıklarını artırmaktadır. Öğretmenlerin yetersiz kaldığı teknoloji kullanımında, öğrencilerden yardım aldıkları görülmektedir. Öğrencilerin sosyal medyadan bu tür dolaylı katkılar elde etmeleri kaçınılmazdır.

4.2.7 Sosyal Medyanın Bir Öğrenme ve Öğretme Aracı Olup Olmadığına İlişkin