EGESOY,H*. ; ÜNAL,H **. ;
GİRİŞ
Günümüzde toplumları birleştiren, barıştıran, ilişkilerin devamını sağlayan en önemli olgulardan bir tanesi spordur. Spor olgusu kulüp- ler, idareciler, sporcular, antrenörler, taraftarlar, medya kuruluşları ve hakemlerden oluşan geniş bir halkadan meydana gelmektedir. Top- lumlarda, anlaşmazlıkları, çatışmaları durduran, sorunları çözümleyen, sosyal ve sportif barışı sağlayan mekanizmalar mevcuttur. Sportif olaylarda bu rolü oynayan kişiler hakemlerdir. Gerçekten bir hakem, sportif çatışmayı önleyen, barışı ve adaleti sağlayan bir mekanizma durumundadır. Çünkü, onun verdiği her karar, sonuç üzerinde etkili olmaktadır. Sonuç üzerinde bu denli etkiye sahip olan hakemler ver- dikleri kararlar neticesinde bazen övgüler, bazen de büyük eleştiriler almaktadırlar. (4)
Futbol hakemliği şüphesiz ki yapılması en zor uğraşlardan biridir. İşin güçlüğü, bu görevin futbolun kurallarını tam bilmeyen seyirciler önünde yapılmasıdır. Buna birde hakemin kararlarına devamlı itirazı adet edinmiş yöneticiler, antrenörler ve sporcular eklenirse, bir hake- min karşılaştığı zorluklar kendiliğinden ortaya çıkar. Hakemin, kuralla- rın uygulanmasından başka bir düşüncesi olmadığı müsabakada, düşünceleri sadece kazanmak olan iki takım ve bu takımların taraftar- ları, kuralların bilinmemesinden doğan bilgisizlikleri yüzünden verilen kararları kendilerince değerlendirmekte ve dolayısıyla ortaya iki farklı görüş çıkmaktadır. Seyircilere göre, taraftarı olduğu takım aleyhine verilen kararların çoğunda onlarca hakem haksızlık yapmaktadır. Çünkü onların tüm düşünceleri takımların galip gelmesidir. Günümüz- de ise spor dünyasındaki profesyonelliğin gelişmesi ve daha iyi per- formans elde etme isteği, futbol hakemlerinin fiziksel, psikolojik ve oyun kural bilgisi konusunda yeterli olması gerekliliğini ortaya çıkar- mıştır. (2) (8)
Futbolun her geçen gün değişmesi ve ekonomisinin her geçen gün büyümesi, hakemlik kurumunun önemini oldukça artırmış, olayı basit maç yönetimin ötesine taşımıştır. Çünkü, önemli bir yarışma artık yalnızca yarışmacıları ilgilendirmemektedir. Taraflı ve tarafsız büyük bir kitle, kulüp yöneticileri, politikacılar ve hatta devlet adamları da sonuç ile ilgilenmekle, olanak buldukları takdire ise sonuca etki etme- ye çalışmaktadırlar. Bunu sağlamanın en kolay yolu ise hakemi etki- lemektir. Güler yüz ve küçük değerli hediyelerden başlayıp, büyük rüşvetlere, tehdit ile başlayıp kaba kuvvete başvurma ve hatta idari ya da siyasi baskı yolları bir bir denenmekte ve yarışma sonucu etkilen- mek istenmektedir. Bütün bunlara, yarışma öncesi yapılan yönetici açıklamaları ve bunların basın yoluyla sunulan şekilleri, bazen bir savaş ilanı gibi olmakta, yarışmayı yöneten hakem çoğu kez yalnız vicdanı ile baş başa kalmak yerine can derdine düşmektedir.
Yarışmadan sonra ise kaybeden tarafın suçlamaları yine suçlama- ların basında yansıyış şekli çoğu kez gerçekleri yansıtmamaktadır. Bütün bunlara karşı çoğu kez hakem savunmasızdır, ve bazen kendini savunma hakkı bile elinden alınmaktadır. Ancak bu madalyonun bir yüzüdür. Madalyonun diğer yüzü ise, hakemler açısından hiç de se- vindirici değildir.
Hakemler yüzünden kaybedilen müsabakalar, kaçırılan şampiyo- nalıklar, küme düşen takımlarda vardır. Burada hiç kimseyi suçlama- dan şu ayrımı yapmak zorunludur. “Olay ya basit bir hatadır yada kasıt vardır. ” Önemli olan kasıtlı davranışların önüne geçmektir. Hatalı davranışlar ise anlayışla karşılanmalı, ancak yinelenmesindeki sıklık göz önünde tutulmalıdır. Tabi çok sık hata yapan bir hakemin, hakem- lik mesleğine uygun olmadığı da düşünülmesi gereken bir husustur. Müsabakalarda hakem yanılgılarını en aza indirmek, önce hakemlerin en önemli sorunu olmalı, sonra da ilgi kuruluşlar bu konuda gerekli önlemleri almalıdırlar. Bu önlemler alındığı takdirde, sportif çatışmala-
rın ve itirazların daha az olduğu ve fair-play ruhuna uygun maçları izlememiz kaçınılmaz olacaktır. (2)
YÖNTEM
Bu çalışma, Denizli, İzmir ve Kocaeli bölgelerinde görev yapan futbol hakemlerinin sosyo-ekonomik durumlarını ortaya çıkarmak için yapılan bir çalışmadır. Bu araştırmaya, Türkiye liglerinde hakemlik yapan ve yaşları 16-45 arasında olan Denizli bölgesinden 78, Kocaeli bölgesinden 69 ve İzmir bölgesinden 83 olmak üzere 230 futbol ha- kemi katılmıştır. Hakem bölgeleri raslantısal olarak seçilmiştir. Araş- tırmada futbol hakemlerine ilişkin bilgiler ve görüşler, bir uzman tara- fından hazırlanmış olan bir anket formu ile araştırmacılar tarafından bizzat uygulanmıştır. Çalışmada kullanılan anket formları, araştırmacı- lar tarafından hakemlere, haftada bir yapılan seminerlerden önce verilmiştir. Anketler yoluyla elde edilen veriler, bir istatistik uzmanı yardımıyla SPSS istatistik programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Değerlendirmede istatistik tekniklerinin aritmetik ortalamaları, yüzde değerler ve chi-kare testleri uygulanmıştır. Bu araştırmada önem düzeyi, P=0,05 olarak alınmıştır.
BULGULAR
Araştırmanın bu bölümünde istatiksel analizler sonu elde edilen bulgulara göre düzenlenen tablolar ve bu tablolarla ilgili bilgilere deği- nilmiş bazı tabloların karşılaştırılması yapılmış ve yorumlanmıştır.
SONUÇ
Hakemlikle ilgili yapılan bu çalışmada, görüşlerine başvurulan fut- bol hakemlerinin büyük bir çoğunluğu (%82) 18-31 yaş arasında bulunmaktadır. Hakemliğe başlama yaşının düşürülmesi genç hakem- lerin sayısında önemli bir artışa neden olmuştur. Araştırma sonuçları- na göre, 39 yaş ve üzerindeki futbol hakemlerinin sayısında büyük bir azalma olduğu görülmektedir. Bu azalmada, FİFA’nın ülke federas- yonları üzerindeki etkisinin olduğu söylenebilir. Sürhat Müniroğlu’nun yapmış olduğu “Ankara’daki Klasman Futbol Hakemlerinin Eğitimi” konulu çalışmada, bizim çalışmamıza benzer sonuçlar ortaya çıkmış- tır. Bu çalışmada, 20-30 yaş arasındaki hakemlerin oranı %43. 6, 31- 40 yaş arası futbol hakemlerin oranı %46. 8 ve 41 ve üstünde olanla- rın oranı da %9. 6 olarak bulunmuştur. Cinsiyetlerine göre dağılımlara bakıldığında, %91. 6’la erkeklerin büyük bir orana sahip olduğu görül- mektedir. Çalışmamıza katılan Denizli, İzmir ve Kocaeli Bölgesi Futbol hakemlerinin en fazla bayan hakeme sahip ilin %11. 1 ile Kocaeli Bölgesi olduğu görülmektedir. Bayan hakemlerin sayısı, Türkiye gene- linde düşünüldüğünde, bu oranın %12. 9 olduğu görülmektedir. Avru- pa ülkelerine göre bu oranın düşük olduğu söylenebilir. Bunu sebebi, Türkiye’deki futbol sahalarındaki şiddet olaylarının fazla olması ve bayan hakemlerin bu baskıdan olumsuz etkilenmesi olarak açıklanabi- lir. Çalışmamıza katılan hakemlerin medeni durumlarına bakıldığında, %75. 6’lık bir bölümünün bekar olduğu, %23’ünün de evli olduğu görülmektedir. Hakemlerin büyük bir bölümünün bekar olmasının sebebi, çalışmamıza katılan hakemlerin büyük bir bölümünün (%82) 18-31 yaş arasında olmaları ve bu yaşlar arasındaki hakemlerin okul- larını ve kariyerlerini henüz tamamlamamaları olarak açıklanabilir. Hakemlerin hakemliğe başlama yaşlarına bakıldığında, %62. 4’lük bir oranının hakemliğe, 21 yaş ve altında başladığı görülmektedir. Bu oran, Türk hakemliğinin geleceği açısından oldukça sevindirci bir durumdur. 28 yaş ve üstünde hakemliğe başlayanların oranı da %3. 6 olarak tespit edilmiştir. Hakemlerin hakemliğe başlamaları ile klasma- na yükselmesi arasında bir ilişki bulunmuştur. Hakemlerin hakemliğe başlama zamanları, klasmana yükselmeleri ile ters orantılıdır. Böyle- ce, hakemlik yılı eskiyen hakemin klasmana yükselmesi olasıdır. (1) (5)
Örnekleme giren Denizli, İzmir ve Kocaeli Bölgesi Futbol hakemle- rinin, hakemlik uğraşından başka, çoğunluğun (%43. 3) öğrenci oldu- ğu tespit edilmiştir. Hakemlerin meslek durumları ile ilgili tabloya bakıldığında, öğretmenlerin oranının %8. 2, subay-astsubayların oranının %16. 3, serbest meslekle uğraşan hakemlerin oranının da %19. 2 olduğu görülmektedir. Çalışmamıza katılan hakemlerin tahsil durumları incelendiğinde, lise mezunu olanların oranı %42. 1 iken meslek yüksekokulu mezunu, üniversite’de okuyan ve mezun olan hakemlerin oranının da %57. 9 olduğu görülmektedir. Sürhat
Müniroğlu’nun yapmış olduğu benzer bir çalışmada futbol hakemleri- nin mezun oldukları en son eğitim kurumlarına göre %54. 3’ünün lise ve dengi okullardan, %45. 7’ninde 2 ve 4 yıllık üniversiteden mezun oldukları belirlenmiştir. Hakan Sunay’ın yapmış olduğu benzer bir çalışmada lise ve dengi okul mezunlarının oranı %31. 3, üniversite öğrencisi, lisans, yüksek lisans ve doktora mezunlarının oranı da %68. 7 olarak bulunmuştur. Hakemlikte ilerlemek için ilk şartlardan biri de hakemlerin öğrenim düzeyleridir. Yaptığımız çalışmada hakemlerin öğrenim düzeylerinin yüksek bir oranda çıkması, onların gelecekte daha üst klasmanlara çıkmalarını kolaylaştıran bir etken olacaktır. Hakemlerin klasman durumları incelendiğinde, Denizli ve Kocaeli bölgesinde FİFA ve A Klasman hakemi olmadığı, FİFA ve A Klasman hakemlerinin %3. 6’lık bir oranla sadece İzmir bölgesinde olduğu görülmüştür. Denizli ve Kocaeli bölgesinde daha çok il hakemi (Denizli %53. 3, Kocaeli %59. 4) ve aday hakemlerin (Denizli %38. 9, Kocaeli %21. 7) olduğu tespit edilmiştir. Hakemlikte hizmet yılına göre yapılan dağılımda, hakemliğin ilk 5 yılı içinde olanlar % 62. 6, 6-15 yıl arasında olanlar %34. 4 iken 15 yıl ve üstü hizmet edenlerin oranı da % 3 ola- rak bulunmuştur. (1) (5) (6)
Sürhat Müniroğlu’nun yapmış olduğu benzer bir çalışmada, mes- leğin ilk 5 yılı içinde olanlar % 67, 6-13 yıl arasında olanlar % 18. 1 iken 13 yıl ve sonrasında olanlar da %14. 8 olarak bulunmuştur. Ça- lışmamıza katılan futbol hakemlerinin, %18. 8’inin sigara kullandığı, %81. 2’sinin ise kullanmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca deneklerin, %26. 2 sinin alkol kullanımına evet dediği, %73. 8’inin de hayır dediği tespit edilmiştir. Futbol gibi büyük efor gerektiren bir performans sporunda hakemlerin büyük çoğunluğunun performanslarını olumsuz etkileyebi- lecek sigara ve alkol gibi olumsuz etkenlerden uzak durmaları oldukça sevindiricidir. Çalışmamıza katılan deneklerin gelir düzeylerine bakıl- dığında, 750 YTL ve altı geliri olan hakemlerin oranı %22. 5, 750-1. 000 YTL arası geliri olanların oranı %19. 9, 1. 000-1. 500 YTL arası olanların oranı %23. 1, 1. 500-2. 000 YTL. arası geliri olanların oranı %18. 8 ve 2. 000 YTL ve üzeri geliri olanların oranı da %15. 7 olarak tespit edilmiştir. Ülkemizde 1. 500 ve daha az kazanan insanların orta halli olduğu kabul edilirse, bu tabloya göre orta halli geliri olan futbol hakemlerinin oranın %65. 5 olduğu görülmektedir. Birol Doğan ve Süleyman Moralı’nın 1996 tarihli “Profesyonel Futbol Antrenörlerinin Sosyo-Ekonomik Yapılarının Ve Mesleğe Yönelik Tutumlarının Araştı- rılması” çalışmasında antrenörlerin %82. 98’inin orta gelirli olduğu görülmektedir. (3) Bizim yaptığımız çalışmada, futbol hakemlerinin futbol antrenörlerine göre orta gelirli olanların oranının daha düşük oranda çıkması, futbol hakemlerinin büyük çoğunluğunun bir meslek sahibi olması ve hakemlikten ek bir gelir elde etmesi, buna karşın futbol antrenörlerinin çoğunun antrenörlük geliri dışında bir geliri ol- maması olarak açıklanabilir.
Çalışmamızdaki hakemlerin doğum yerlerine göre dağılımları ince- lendiğinde, köy doğumlu hakemlerin oranı %10. 5, kasaba doğumlu hakemlerin oranı %5. 7, ilçe doğumlu hakemlerin oranı %33. 1 iken il ve büyükşehir doğumlu hakemlerin oranı da % 50. 6 olarak tespit edilmiştir. Buradaki sonuçlara bakıldığında köy doğumlu hakemlerin en çok bulunduğu il (%16. 6) Denizli Bölgesi iken en az’da (%14. 8) İzmir Bölgesi olduğu görülmektedir. Melih Balyan’ın (1999) yapmış olduğu benzer çalışmada, köyde doğan hakemlerin %12. 1, kasabada doğan hakemlerin oranı %6. 3, ilçe de doğan hakemleri oranı %14. 2, il ve büyükşehir’de doğan hakemlerin oranı da %67. 4 olarak bulun- muştur. Her iki çalışmanın sonuçlarına göre, il ve büyükşehir’de do- ğanların hakemliğe daha fazla meyilli oldukları görülmektedir. (7)
Futbol hakemlerinin yabancı dil bilgi düzeylerine bakıldığında, ya- bancı dili iyi düzeyde bilenlerin oranı %12. 9, orta düzeyde bilenlerin oranı %34. 9, az düzeyde bilenlerin oranı %32. 9, hiç bilmeyenlerin oranı da % 19 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre yabancı dil bilenlerin oranının oldukça düşük olduğu görülmektedir. Deneklerin öğrenim düzeyleri arttıkça yabancı dil bilgi düzeylerinin oranın yüksel- diği görülmektedir. FİFA’nın özellikle son dönemlerde Türk hakemleri- ne uluslar arası alanda müsabaka vermemesinin sebebinin yabancı dil yetersizliği olduğu bilinmektedir. TFF ve MHK’nın futbol hakemlerinin yabancı dil bilgi düzeylerini geliştirici ve uluslar arası alanda daha fazla görev almalarını sağlayıcı projeler üretmesi gerekmektedir. Bu tür etkinlikler, hakemlerin kendine olan güvenlerini geliştirecek ve
daha rahat maç yönetmelerine imkan sağlayacak ve ülkemizde futbo- lun kalitesini yukarılara taşıyacaktır. Hakan Sunay’ın yapmış olduğu benzer bir çalışmada, yabancı dili iyi bilenlerin oranı %9. 4 iken, bil- meyenlerin oranı %35. 9, az bilenlerin oranı %37. 5 ve orta düzeyde bilenlerin oranı da % 17. 2 olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre, futbol hakemlerinin yabancı dil bilgisi seviyeleri yok denecek kadar düşüktür ve dilbilgisi seviyesi hakemlerin klasmanda üst düzeylere çıkmaları ile ters düşmektedir. (1) (6)
Çalışmamıza katılan futbol hakemlerinin sempati duyulan takım durumları incelendiğinde, % 19. 3’ü hiç takım tutmadığını, %55. 5’i büyük takımlara sempati duyduğunu ve %25. 2’de diğer takımları tuttuğunu belirtmişlerdir. Çalışmamıza katılan deneklerin çoğunluğu- nun (%55. 5) 3 büyük takıma sempati duyması ilginç bir sonuç olarak değerlendirilebilir. Çalışmamıza katılan hakemlerin hakemliğe başla- ma sebeplerine bakıldığında, %38. 4’lük bir oran, futbol hakemliğini tanınma gereksimi için tercih ettiğini belirtmiştir. Futbol hakemlerinin %34. 1’de futbol hakemliğini seçme sebebi olarak futbolun içinden gelme ve bu spordan kopmama olarak açıklamışlardır. Burada çıkan en ilginç sonuç “futbol hakemliğini sevdiğim için tercih ettim” diyen hakemlerin oranının %5. 6 gibi düşük bir oranda çıkmış olmasıdır. Melih Balyan’ın yapmış olduğu “Futbol Hakemlerinin Sosyo Ekonomik Durumlarının Araştırılması” adlı çalışmada; deneklerin futbol hakemli- ğini seçme sebepleri olarak, % 20’si sağlıklı olmak, % 18. 9’u spor yolu ile tanınmak, %5. 3’üde stresten kurtulmak olarak açıklamışlardır. (7)
Hakan Sunay’ın (1995) yapmış olduğu benzer bir çalışmada, An- kara Bölgesi futbol hakemlerinin hakemliğe yönelmelerine etki eden motivasyonel faktörler büyük oranda arkadaş önerisi ve eskiden futbol oynayanların futboldan kopmama arzuları olduğu saptanmıştır. (1)
Hakemlerin lisanslı olarak futbol oynayıp oynamama durumlarına bakıldığında, %82. 1’lik bir oranın lisanslı olarak futbol oynadığı, %17. 9’luk bir oranın da futbol oynamadığı tespit edilmiştir. Futbol hakemli- ğinde, futbolun içinden gelmek ve futbol oynamış olmak, futbol oyun kurallarını daha rahat ve kolay uygulayabilme açısından oldukça önemlidir, ve bu durum futbol hakemlerine oldukça kolaylıklar sağla- maktadır. (6)
Sürhat Müniroğlu’nun yapmış olduğu benzer bir çalışmada, pro- fesyonel futbol oynamış olanlar %8. 5, amatör futbol oynamış olanlar %56. 4 iken %35. 1’inin de hiç futbol oynamadığı belirlenmiştir. (5)
KAYNAKÇA
1. Sunay, H., (1995) “Ankara Bölgesi Futbol Hakemlerinin Ha- kemliğe Yönelmelerine Etki Eden Motivasyonel Etkenler Üzerine Bir Araştırma” Futbol Bilim ve Teknoloji Dergisi, Yıl 2, Sayı 2, Ankara.
2. Durna, E., (1997), “Türkiye’de Futbol ve Hakem”, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Basımevi, İstanbul.
3. Doğan, B., Moralı, S., “Profesyonel Futbol Antrenörlerinin Sosyo-Ekonomik Yapılarının Ve Mesleğe Yönelik Tutumlarının Araştı- rılması”, Performans Dergisi, Şubat, Ege Üniversitesi BESYO, İzmir.
4. Yenigün, H., S., (1997), “Amatör Futbolcuların Sosyo- Ekonomik Durumlarının Araştırılması”, Bitirme Tezi, Ege Üniversitesi BESYO, İzmir.
5. Müniroğlu, S., (1995), “Ankara’daki Klasman Futbol Hakem- lerinin Eğitimi”, Futbol Bilim ve Teknoloji Dergisi, Yıl 2, Sayı 1, Ankara.
6. Acar, N., Rıza., “Hakem-Monitör-Antrenör Müesseselerinin Yapıları, Psiko Sosyal İlişkileri ve Haberleşmenin Önemi” Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü, Yelken Federasyonu Başkanlığı, Yayın No: 4, 1978, Sayı: 3, Ankara,
7. Balyan, M., (1999), “Futbol Hakemlerinin Sosyo Ekonomik Durumlarının Araştırılması”,Diploma Çalışması, Ege Üniversitesi BESYO, İzmir.
8. Cei, (1994), “Hakemlik Psikolojisi ” (Çeviri: Ayşe KİN), Fut- bol Bilim ve Teknoloji Dergisi, Yıl 1, Sayı 1, Ankara.
Tablo 1: Anketlere Verilen Cevaplara Göre Hakemlere Ait Kişisel Bilgiler, Sosyo-Ekonomik Göstergeler (D: Denizliİ: İzmir) K: Kocaeli TABLO I. I. GRUP II. GRUP III. GRUP IV. GRUP IV. GRUP IV. GRUP
18-23 yaş arası 24-31 yaş arası 32-38 yaş arası 39-45 yaş arası
D İ K D D D D İ K Yaşlara Göre Dağılım % 58,9 % 41 % 42,1 %28,2 %3,8 %3,8 %3,8 %4,8 %4,3 Erkek Bayan D İ D İ K Cinsiyetlere Göre Dağılım %94, 8 %90,3 %11,1 Bekar Evli D İ K D İ K D İ K Medeni Du- rum %76, 9 %76,1 %74,6 %23,1 %22,5 %25,4 - %1,4 -
16-19 yaş arası 19-21 yaş arası 22-24 yaş arası 25-27 yaş arası 28 ve üstü
D İ K D İ K D İ K D İ K D İ K
Hakemliğe
Başlama Yaşı %36,
4 %35,3 %36,2 %25,6 %30,5 %27,5 %17,9 %25,6 %23,1 %8,9 %7,3 %7,2 %3,8 %1,2 %5,7 Öğrenci Öğretmen Mimar-Mühendis Subay/Astsubay Serbest Meslek Memur-İşçi
D İ K D İ K D İ K D İ K D İ K D İ K
İş Durumu
%64,
1 %301, %36,2 %7,6 %2,4 %14,5 %2,5 %1,2 %2,8 %5,1 %19,2 %24,6 %12,8 %31,3 %14,5 - %6 %2,8
Lise M. Y. O. Üniversite Y. Lisans-Doktora
D İ K D İ K D İ K D İ K
Tahsil Duru- mu %44,
7 %42,6 %39,1 %6 %18,3 5 %14, %46,7 %39,1 %42,1 - - %4,3
A Klasman B Klasman C Klasman İl Hakemi Aday Hakemi
D İ K D İ K D İ K D İ K D İ K
Klasman
Durumu - %3,6 - - %53,
3 %60,2 %59,4 %27,7 %17,4 %53,3 %60,2 %59,4 %38,9 %1,2 %21,7 5 Yıl ve Altı 5-10 Yıl Arası 10-15 Yıl Arası 15-20 Yıl Arası 20 Yıl ve Üstü
D İ K D İ K D İ K D İ K D İ K
Hakemlik
Yapma Yılı %81,
2 %38,5 %68,1 %9,3 %48,2 %21,7 %4,6 %10,8 %8,7 %3,1 %2,4 %1,4 %1,5 - -
Sigara Evet Sigara Hayır Alkol Evet Alkol Hayır
D İ K D İ K D İ K D İ K
Sigara ve Alkol Kullan- ma Durumu %32,
5 %4,8 %19,1 %67,5 %95,2 %80,9 %17 %26,9 %34,8 %83 %73,1 %65,2 750 YTL. ve Altı 750-1. 000 YTL Arası 1. 000-1. 500 YTL.
Arası 1. 500-2. 000 YTL Arası 2. 000 YTL. ve Üstü
D İ K D İ K D İ K D İ K D İ K
Gelir Durumu
%42,
6 %10,7 %14,2 %21,3 %27,7 %10,7 9 %22, %10,7 %35,7 %4,9 %33,8 %17,8 %7,8 %16,9 %21,3
Köy Kasaba İlçe İl B. Şehir
D İ K D İ K D İ K D İ K D İ K
Doğum Yerle- rine Göre
Dağılım %16,
6 %4,8 %10,1 %8,9 %6 %2,1 %24,3 %31,3 %37,6 %42,3 %20,4 %26 %7,7 %37,4 %23,2 Arkadaş Önerisi Sporun İçinden
Gelme Hoşuna Gitme Tanınma Gereksinimi DİĞER
D İ K D İ K D İ K D İ K D İ K
Hakemliğe Başlama
Sebebi %11,
5 %14,4 %21,7 %25,6 %42,1 7 %34, %5,1 %6,02 %5,7 %52,5 %32,5 %30,4 %5,1 %4,8 %7,2 Az Düzeyde Orta Düzeyde İyi Düzeyde Hiç Bilmiyor
D İ K D İ K D İ K D İ K
Yabancı Dil Bilgi Düzeyle- ri %38,
4 %30,1 %30,4 %34,6 %38,5 8 %31, %7,6 %18,04 %13,04 %19,2 %13,2 %24,6
3. Büyükler Diğer Takım Tutmuyorum
D İ K D İ K D İ K
Sempati Duyulan Takımlara
Göre Dağılımı %69,2 %40,9 %56,5 %16,6 %37,3 %21,7 %14,1 %21,6 %21,7
Tablo 2: Hakemlere Ait Bilgilerin Karşılaştırma Tablosu
TABLO 2 Öğrenim Duru-
mu Gelir Durumu Doğum Yeri İş Durumu Yabancı Dil Bilme Duru-mu Hakemliğe Başlama
İş Durumu Anlamlı
P<0. 00004 Anlamlı P<0. 02711
Yabancı Dil Bilme Du-
rumu Anlamlı P<0. 00000 Anlamsız Anlamlı P<0. 00120
Hakemlik Yapma Amacı Anlamlı
P<0. 00204 Anlamsız Anlamlı P<0. 02224
Hakemlik Yılı Anlamsız
Klasman Durumu Anlamsız
P-305