mühendis-lik müfredatları, vs. şeklinde. Eski
Yugoslavya, 22 milyonluk
Ma-kedonya’nın her şeyini sağlayan
mutfağı gibiydi. Aslında biz
kay-nak ülkeydik, akılcı bir yol
izle-mek istiyorsanız Makedonya’da
kalmazdınız. İnovasyonlardan
biri de eğitim, 8’inci sınıfa kadar
zorunlu. Ben bunu önerdim ve
kabul edildi. Bir yıllık eğitim her
yıl ve sonra... Minimum 8 yıllık
zorunlu eğitim şimdi 12 yıllık
zo-runlu eğitime çıkarıldı.
Amerika Birleşik Devletleri’nde FSPA diye kısaltabileceğimiz yabancı yolsuzlukla mücadele yasası bulunmakta, Beyaz Saray’ın çıkardığı bir uygulama. Obama zamanında pek çok şey okuduk, duyduk şirketler nedeni ile yozlaşma nedeni ile yolsuzluk nedeni ile gazetelere düştüler. Bir iş insanı olarak genellikle Balkanlarda 1990’lardan sonra çalışan biri olarak, hatta ondan önce de Rusya’da Mosko-va’da çalışmalarım vardı. Ben iş yaşamım boyunca bu konu ile ilgili hiç sorun yaşamak istememi-şimdir. Ofise her gittiğimde Başbakan, Büyükelçi hatta Başbakan Yardımcısı ya da Bakan Yardımcısı olsun her zaman bir raporu götürürdüm. Görüşme esnasında raporumu sunarım ve derdim ki raporu koyduktan sonra; “Sayın Başkan, Sayın Başbakan bir sorun varsa, benimle ilgili, burada olmamla ilgili ya da iş disiplinimle ilgili görevimi bırakabilirim.” Hiçbir zaman da gitmeme gerek kalmadı. Benden rüşvet istemeyeceklerini anladıklarında ve ulusal çıkar için çalıştığımı öğrendikleri andan itibaren yardımcı olmaya çalışıyorlardı. Bunu en baştan yapmak zorundasınız şöyle, böyle, falan, filan derse-niz, bunu anlamazlar. Gerçekten de bunu gördüğüm her durumda da tecrübe ettim.
Burada pek çok faktör bulunmakta. Çıkartmamız gereken esas ders, bir kentin veya bir ülkenin stabil bir temelinin yaratılmasında birçok faktör var. Burada da bu projenin finansmanı İslami yöntemler ile gerçekleştirilebilir. Bu faktörler yokmuş gibi davranabiliriz, fakat bunların hepsinin görülmesi ve içselleştirilmesi son derece önemli. Birbirini desteklemesi de önemli.
Ben New York City’de son iki buçuk yıllık süre içerisinde neredeyse her saat bir çift ile çalıştım. Daha sonra, hatta iki ay önce eşin kocası vefat etti, evsizlerdi. Hiçbir zaman, evsizleri, iki buçuk yıl öncesine kadar fark etmemişim gerçekten. Benim cepte bildiğim şeyler, bir gelirimin olması, evimin olması, ailemin olması, dostlarımın olması, başımın üzerinde bir çatımın olması hepsi birbiri ile iç içe geçmiş faktörler ve bunlar aslında sağlam bir temel teşkil etmekte. İşte burada farklı istatistikleri dinledik farklı, farklı matrisleri dinledik bunların hepsi önemli, tek biri öneme sahip değil. Hepsi birbirini des-tekliyor, hepsi birbirini bütünlükle destekliyor. Beni dinlediğiniz için hepinize çok teşekkür ediyorum, sağolun.
KEREM ALKİN
Gligor Tashkovich’e çok teşekkür ediyorum. Güzel bir sunum yaptılar. Tabii deneyimlerin paylaşılması aslında hep ev ödevlerimizin nerelerde olduğu, İstanbul’u dünyanın en saygın bölgesel finans mer-kezlerinden birisi yapmak adına ne tür ev ödevlerimiz olduğu konusunda bize önemli ipuçları veriyor.
Tabii Sayın Sayasat Nurbek’in de bu anlamda bizimle paylaşacağı tespitler söz konusu olacak.
SAYASAT NURBEK
Allah’ın selamı, rahmeti ve bereketi üzerinize olsun kıymetli kardeşlerim. Ben bugün size Astana Uluslararası Finans Merkezi’ni tanıtacağım. Aslında bu Türkiye’nin, İstanbul’u bölgesel ve küresel bir düzeyde finans merkezi yapma gayretlerine çok uygun olacaktır diye zannediyorum. Çok hızlı bir şekilde neden Astana ve neden uluslararası finans merkezi, bundan bahsetmek istiyorum. Dünya çapında uluslararası finans merkezlerine ve finansal merkezler endekslerine baktığımız zaman dün-yanın muhtelif yerlerinde 800 tane finans merkezi olduğunu görüyoruz. Bunlara birçok yeni finans Marshalltown College’da Siyaset Bilimi, Gumilyov Eurasian Ulusal Üniversitesi’nde Uluslararası Hu-kuk eğitimini tamamladı. Politikacı asistanlığı da yapan Nurbek, JSC Kazına Sürdürülebilir Kalkınma Fonu gibi projelerde görev aldı. Samruk-Kazına Ulusal Refah Fonu’nda, uluslararası düşünce kuru-luşlarında yöneticilik yapan Nurbek, 2016’da Astana Uluslararası Finans Merkezi’ne Genel Müdür olarak atanmıştır. Aynı zamanda yönetim kurulu üyesidir. Kazakça, Rusça, İngilizce, Türkçe, İtalyanca, İspanyolca, Japonca ve Latince dillerini biliyor.
SAYASAT NURBEK
Genel Müdür, Astana Finans Merkezi
merkezi de ekleniyor. Esasen hepimiz Hong Kong’da, Singapur’da, Londra’da finans merkezlerinin kurulduğunu gördük. Şu anda Mumbai’de, Dubai’de, Katar’da, Bangkok’ta, İstanbul’da, Moskova’da her yerde yeni finans merkezleri tesis ediliyor.
Bu refahın toplanması bakımından çok önemli. Özellikle Güney Asya’ya baktığımızda, talepleri daha çeşitlendirilmiş enstrümanlara yönlendirilmiş bir on yıl öncesine kıyasla daha farklı aşamalardan geç-tiğini görüyoruz. Şu an itibari ile biz Rusya’nın müeyyidelerine tabiyiz.
Moskova Uluslararası Finans Merkezi yaklaşık olarak 8 yıl önce açıldı ve gelişmeye devam ediyor. Müeyyideler dolayısı ile donmuş vazi-yetteydi, sonunda inşaatı bitti. Bu finans merkezinin evvelden eski Sovyet ülkelerini bir araya getirmesi hedefleniyordu ama bu yaptırım-lardan dolayı biz bu bölgeyi kapsayacak bir şekilde kendi merkezi-mizi kurmak durumunda kaldık. Bizim Avrasya ekonomik bölgesinde Rusya ile bir gümrük kapımız ve gümrük anlaşmamız var. Eşyaların serbest hareketi bu şekilde sağlanabiliyor.
İkinci fırsat penceresi ise, tek kemer tek yol girişimi. Çin hükümeti tarafından tesis edildi. 15-16 Mayıs’ta Pekin’de büyük bir forum yapıldı ve orada Çin Halk Cumhuriyeti İçişleri Bakanı çok büyük bir yatırım paketinden bahsetti. Tek kemer, tek yol projesine 9 milyar dolar yatı-rım yapılacak. Bu proje yıllar evvel, Kazakistan’ın Başkenti Astana’da
duyurulmuştu, Azerbayad Üniversitesi’nde. Tabii şu an itibari ile yapılması gereken bir sürü şey var.
Biz de Çinlilerin dediği gibi bu kemerin tam ortasında yer alıyoruz. Şu anda çok büyük bir yatırım projesi son 10 yıldır gerçekleştirilmeye devam ediyor.
Bu açıdan baktığınız zaman, bu yeni büyük altyapının en temel parçasının, bileşeninin, İpek Yolu olduğunu görebilirsiniz. Çin’in iç kısımlarında çok büyük bir üretim merkezi tesis edilmiş durumda.
Çin’in batı kısmının tesisine yönelik yıllar evvel atılan adımlar şu anda önemli sonuçlar vermiş du-rumda. Çin ile Kazakistan arasında serbest ticaret bölgesi, ekonomi bölgesi tesis edildi ve bu şekilde Kazakistan’da büyük bir lojistik merkezi oluşturmak sureti ile Moskova’ya erişim sağlanabiliyor.
Bu projenin önündeki en büyük engel, Rusya ile yaşanan ihtilaf. Rusya, Transsibirya Tren yolunu kul-lanarak bu projeyi yapmak istiyor ama Çin de Orta Asya ülkelerini başta Kazakistan’ı kemerin merke-zinde tutmak istiyor ve Kazakistan’ı translokasyon olarak kullanmak istiyor. Yani bu finans merkezi, daha önce buradaki meslektaşlarımız da konuşurken birkaç şey söylemişlerdi. Astana Uluslararası Finans Merkezi, İstanbul Uluslararası Finans Merkezi’ne rakip mi olacak? Aslında böyle bir şey söz konusu bile değil. Bizler genellikle farklı ülkelere hitap ediyoruz. Kazakistan genellikle geçiş ülkesi