Blog: Web Günlüğü

Webloglar, web günlüğü, yani kısaca bloglar, hiçbir profesyonel bilgi ya da yardım gerektirmeden internet üzerinde oluĢturulan sayfalardır. 1999‟dan itibaren ilk blog hizmet sağlayıcısı blogger.com Google tarafından satın alınır. Günümüzde en yaygın bloglardan biri, açık kodlu, kullanıcılar tarafından üretilen tema ve eklenti desteği ve kolay kurulumu dolayısıyla WordPress‟dir. Blog kullanıcılarına blogger, bloglarda sayfa güncellenmesine blogging, blog ağlarının tümüne ise blogosphere denir.

Blogların teknik kolaylığı ve zamanla farklı dillerdeki sürümü ile blog sahibi kiĢi sayısı giderek artmaktadır. Bloglar genellikle kiĢisel bir günlük gibi, ancak tek ve büyük bir farkla, herkese açık olan bir günlük gibi kullanılmaktadır. Ġstisnai olarak LiveJournal gibi bloglar belirli kiĢilerin okumasına izin veren bir yapıya sahiptir. Gün, ay ve yıllara göre ayrılan sayfalarda kiĢilerin ekledikleri yazı, görsel ve linkleri takip etmek, eğer izin verilmiĢse bu kiĢinin sayfasına yorumda bulunmak ve üye olmak mümkündür. Tarihe göre kaydetme özelliği dolayısıyla bloglar sistematik bir arĢiv özelliği de kazanmaktadır. Birçok blog kullanıcısı özel ve genel gündelik olayları kaydetmek suretiyle blogun bu özelliğini kullanmaktadır.

Bloglar beĢ türe ayrılmaktadır:

• Ġçsel bloglar (yalnızca kurum çalıĢanlarını hedeflemektedir), • DıĢsal bloglar (genel kamuoyu üzerine odaklanmaktadır), • Tematik bloglar (belirli olaylar ya da projelerle bağlantılıdır), • Desteklenen bloglar,

• KiĢisel bloglar.

• KiĢiler: KiĢisel ya da profesyonel amaçlar için,

• Gruplar: Kentsel, dinsel, eğitimsel, sosyal, eğlence için, • Kurumlar: Kamu ve özel sektör,

• ĠĢletme ve Endüstri: Yasal, finansal, spor, eğlence, • Devlet Yönetimi: Tüm düzeylerde.210

Blog kullanan kiĢilerin sayısının çokluğu göz önüne alındığında, taraf çekmek ve oy toplamak için siyasetçilerin blogları bir strateji mekanizması olarak kullandığı görülmektedir. Siyasetçiler bloglarında politikalarını anlatan metinlere yer vermekte, takipçilerin yorumları ve eleĢtirileri bu sayfalarda yer alabilmekte, dolayısıyla etkin bir iletiĢim gerçekleĢmektedir. Aynı Ģekilde blog sahipleri de taraf tuttukları adayları desteklemek için sayfalarında destekleyici mesajlara yer vermektedir.211

Açlık, iĢsizlik, barınma vs. gibi belli toplumsal konulara dikkat çekmek isteyen amatör veya uzmanlarca hazırlanmıĢ sayfalar olduğu gibi; alıĢveriĢ, eğlence, aĢk yaĢamlarını paylaĢan kiĢilerin blogları da bulunmaktadır. Bloglar bilgi edinmekten çok eğlence amaçlı kullanılmakta ve takip edilmektedir. KiĢiler özel hayatlarını ifĢa ettiği oranda sayfanın popülaritesi artmaktadır; bunların ne kadar sıradan -kuaförde, arkadaĢlarla yemekte- olduğunun önemi yoktur. Bunları sayfasına ekleyen kiĢi gündelik hayatının monotonluğunu bir eyleme dönüĢtürür. Web günlüğüne yazmak ve fotoğraf koymak için geçirilmiĢ zamanlar bir anlam kazanır, çünkü onu bekleyen sanal izleyicileri vardır.

Bloglar kiĢilerin yaratıcılıklarını geliĢtirdiği ve kendilerini ifade etme olanağı bulduğu yeni bir iletiĢim ağları haline gelmiĢtir. Kimi blogcular sayfalarında kendilerine ait Ģiir, öykü, resim ve fotoğrafları paylaĢmakta, hatta bunu bir disiplin, bir proje haline dönüĢtürmektedir. Örneğin evlendiği gün olan 14 Kasım 2004‟te baĢlayıp tam bir yıl boyunca sayfasına her gün için bir fotoğraf ve metin ekleyen

210

Z.Beril Akıncı Vural, Mikail Bat, “Siyasal Seçim Kampanyalarında Yeni ĠletiĢim Teknolojileri ve Blog Kullanımı: 2008 Amerika BaĢkanlık Seçimlerine Yönelik KarĢılaĢtırmalı Bir Analiz”, Journal

of YaĢar University, s. 2755 http://joy.yasar.edu.tr 23.1.2010

Kuveyt‟te yaĢayan Lübnanlı blogcu, bu projeye baĢlama nedenini “Kuveyt hakkında daha çok şeyler öğrenmek ve yaratıcılığımı geliştirmek” Ģeklinde ifade eder.212

KiĢisel web siteleri portfolyo özelliği taĢır demiĢtik; bloglar ise daha çok, kiĢilerin hobilerini, özel ilgi alanlarını aktarabildikleri bir sahadır. Bir mühendisin fotoğraf blogu varsa, takipçiler mühendislik üzerine yazılarla değil, ne tür fotoğraflar çektiğiyle ilgilenir. Uzmanlık alanınız blog sayfanızın dıĢında kalabilir.

En sık karĢılaĢılan blog temalarından biri aile, çocuk üzerinedir. Özellikle, çalıĢmayan anneler için, ev kadını ve çocuk sahibi olmanın anlamını veya zorluklarını ifade edebildikleri ve benzer konumda olan kiĢilerle empati kurabildikleri bir alandır bloglar. Ve elbette en güzel çocuk ve en anlayıĢlı eĢ onlarınkidir, bunu da paylaĢmak isterler. Çocuğunuza albüm dolusu fotoğraflar bırakmak yerine bir blog hazırlamak artık daha manidar olmuĢtur.

Dünyadaki blog kullanımını teĢvik etmek için en popüler, en iyi vs. blog yarıĢmaları yapılmaktadır. Bunlar hayvan, aile, hobi, yardım, eğitim, fotoğraf, politika, pop kültürü, din vs. gibi temalara ayrılarak, jüri veya halk oylaması sistemiyle seçim yapılır. WordPress‟in en popüler Türkçe blogları arasında dizilerin haftalık özetini okuyup online izleyebileceğiniz dizi blogu; Hepsi grubunun fan blogu; klip ve Ģarkı sözü blogu; key ödemelerini takip edebileceğiniz blog; karĢılıksız çek mağdurları blogu; çalıĢmayan bir annenin blogu; PaĢalar köyü blogu, anticopyright blogu; porno blogu yer almaktadır.213

212_{http://www.miskan.com/ 24.1.2010}

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM GÜNCEL SANAT PROJELERĠ

Edouard Manet 1867 yılındaki Uluslararası Sanat Fuarı‟na eserleri kabul edilmeyince, fuarın hemen yanında kiraladığı bir alanda kendi tablolarını sergilediği bir pavyon kurar. Manet, resimlerinin içeriği ve sanat piyasasının anlayıĢına karĢı aldığı tavırlarıyla döneminin en aykırı sanatçısıdır. 1900‟lü yılların baĢlarında ortaya çıkan avangard hareketin sanatçıları da her türlü yaptırıma ve geleneğe karĢı koyan eylemleriyle kendi bireysel inisiyatiflerini ortaya koymuĢlardır. Fütüristler “müzeleri ve kütüphaneleri yıkın” sloganlarıyla durağan ve tarihin tozlu geçmiĢine karĢı çıkarken; Dadacılar performanslarıyla, yüce sanat yapıtına karĢılık parçalayıp birleĢtirdikleri nesnelerle yaptıkları kolajlarıyla, Birinci Dünya SavaĢı‟nın yıkıcılığına tepkilerini gösterirler.

Bu arada Marcel Duchamp, çalıĢmalarıyla her zaman ilk‟leri temsil eden; eserleriyle çok sayıda kiĢiye ilham veren; çalıĢmaları en çok taklit edilen; sanat kuramı tartıĢmalarının vazgeçilmez figürü olmuĢtur. Hazır yapım sanat eserleri, bulunmuĢ objeler, uydurulmuĢ kiĢilikler, Büyük Cam kurgusu ve portatif müzesi onun düĢünce yapısını ve sanat anlayıĢını ifade eden çalıĢmalardır. Duchamp kendi çalıĢmalarının minyatürlerini yerleĢtirdiği “Box in a Valise” ile orijinal eser ve röprodüksiyon, yerleĢtirme ve düzenleme, sanat nesnesi olarak kiĢisel müze kavramlarını, özellikle de sanat nesnesi ve müzenin ne olduğu üzerinden tartıĢmaya açmıĢtır.

Ġkinci Dünya SavaĢı sırasında Amerika BirleĢik Devletleri‟nde Modern Sanatlar Müzesi gibi bazı müze ve kurumlar, Joseph Albers, Fernand Léger‟in de içinde olduğu çok sayıda sanatçıya, Amerika‟da yaĢamaları için mali destekte bulunur. Bunun yanı sıra sanatçılar, ürettikleri iĢleri müze ve galerilerde sergileyebilmektedir. Bu durum sanatçılarla müzeler arasında yeni bir iliĢki doğurur.

Ancak 1960‟lara gelindiğinde dünyada sömürge sonrası ortaya çıkan krizler, Fransa‟da Cezayir, Amerika‟da Vietnam SavaĢı, toplumun kurumlara karĢı olan inancını azaltır. Toplumun devlet iktidarına olan tepkisi, sanatta karĢılığını, sanatçıların bir kurum ve iktidar olarak müzelere karĢı tavır almasında gösterir. Ayrıca sanatın kendisi “kavramsal”laĢır. Kavramsal sanat müze, sanat eseri, sanatçı, izleyici gibi kavramlara yeni eleĢtiriler getirirken kimi zaman müzelerden yana, kimi zaman da müzelere karĢı çalıĢmalar ortaya çıkar. 1960‟lar ve 70‟lerde sanat yapıtını gerçekleĢtirmek için enstalasyon, video, fotoğraf gibi araçların daha sıklıkla kullanıldığı görülür.

Marcel Broodthaers‟ın, içindeki her Ģeyin kartal imgesiyle iliĢkisinin olduğu Kartal Müzesi; sanat hamileri ve sponsorların, müze ve sanat eserleriyle iliĢkilerinin arka planını ortaya çıkartan Hans Haacke‟nin çalıĢmaları; Gerhard Richter‟in kiĢisel ve genel tarihe ait her türlü görsellerin bir araya geldiği sonu olmayan projesi Atlas; Louise Lawler‟ın, müzelerin depolarında, sergi hazırlığı sırasında çektiği fotoğrafları; dünyanın tüm müzelerini bir araya getiren Elliott Erwitt‟in fotoğrafları, bu bölümde yer almaktadır.

1980‟lere gelindiğinde özellikle uluslararası çapta ses getiren büyük sergi oluĢumları ortaya çıkar. Bu sergilere katılabilmek prestij meselesi olur. Bunun nedeni de biraz, sanat piyasasının yüksek rakamlara varan sanat eseri alım ve satımlarının getirdiği kârlılıktır. Dolayısıyla birçok sanatçının müze ve galerilerle bir derdi kalmaz(!)

2000‟li yıllarda sanat mecralarında çeĢitlilik ortaya çıkar. Bilgisayar teknolojisinin hızla geliĢmesi, hem üretim aracı hem de sergileme ortamı olarak elektronik teknoloji ve Web‟in kullanılmasını doğurmuĢtur. Web‟in bilgiye ulaĢma ve bilgiyi paylaĢma konusunda sunduğu imkânlar, kiĢileri daha özgür ve daha üretken bir mecraya davet eder. Görsel ve edebi arĢivlerin internet üzerinden paylaĢılmasının da etkisiyle günümüz sanatında arĢiv, bellek, kiĢisel tarih, yeniden yazılmıĢ tarih üzerine yapılmıĢ çalıĢmalar ortaya çıkar. Ülkesinin siyasal tarihini yeniden kurgulayan Walid Raad ve IĢıl Eğrikavuk; dijital teknoloji olanaklarını

üretim nesnesinin kendisine dönüĢtüren Joan Fontcuberta ve Burak Arıkan bu bölümde yer almaktadır.

I- MÜZE TEMALI GÜNCEL SANAT PROJELERĠNĠN BAġLANGICI