TALÂK

70. Mes’ele: Zeyd "helâlim haram olsun" dese, niyet eylemese, talâk vâki' olur mu?

Elcevap: Olur. ^{(A. 61 b)}

71. Mes’ele: Zeyd "küllemâ-i þer'iyenin mefhûmu üzerime olsun" de-mekle ¹ ma'nâsýný olmaðý zu'm edip telâffuz edicek, talâk vâki' olur mu?

Elcevap: "Ol sözden niyetim ol idi" der ise i'tirâfý ile olur. (A. 66 b)

72. Mes’ele: Zeyd, talâk tezekkür etmeden "ihtiyârýn elinde olsun" de-mek ile þer'an zevcesi Hind boþ olur mu?

Elcevap: Hind nefsini boþadýysa olur, ve illâ olmaz. (B.74 b)

73. Mes’ele: Zeyd Hind'e gazab arasýnda üç kere "boþ ol, boþ ol" dese Hind-i mezkûreye þer'an ne vechile talâk vâki' olur?

Elcevap: Üç talâk lâzýmdýr. ^{(A. 58 a)}

74. Mes’ele: Zeyd, meclis-i þer'de "zevcem Hind'i iki üç def'a boþadým idi" dedikten sonra "üç def'a dedikte kâzib idim" deyu yemin eyle-se, tasdik olunur mu?

Elcevap: Olunmaz, yalan ise dahi üç talâk boþ olur. (A. 58 a)

75. Mes’ele: Zeyd-i ümmî "inþâ'allah avretim üç talâk boþ olsun" dese, inþâ'allah demenin ma'nâsýn bilmese, talâk vâki' olur mu?

r≥pdÉnW n»p¡na lInCGnôrepG rânLnhnõnJ Énªs∏oc

(*) Arapça ibâre, mânâsý: “Her ne zaman evlenirsem, aldýðým boþ olsun.”

Elcevap: Olmaz, ma'nâsýn bilmek lâzým deðildir. (A. 71 b)

76. Mes’ele: Zeyd üç talâka þart ettikte, nefsi iþitecek kadar "inþâ'al-lah" dediðine, yemîni ile tasdik olunur mu?

Elcevap: Kulaðý iþitti ise olunur, hâkim tasdik edicek. ^{(A. 71 a)} 77. Mes’ele: Hind zevci Zeyd'e "eðer bir yýla deðin sýladan gelmez isen,

irâdetim elde olsun mu" dedikte Zeyd dahi "olsun" dese, ba'dehu Zeyd-i mezbur bir yýla deðin gelmediði takdirce, Hind kendi ken-din üç talâk boþamaða kàdire olur mu?

Elcevap: Olur, bir yýl tamam oldukta te'hir etmeyicek. (A. 65 a)

78. Mes’ele: Zeyd âhar yere gider oldukta, zevci Hind'e "altý aya dek gelmezsem irâdetin elinde olsun" deyip gidip, dört yýl geçip gelme-yicek, Hind nefsini boþamak ile Zeyd'den boþ olur mu?

Elcevap: Olmaz altý ay tamam oldukta kâdiredir. (A. 65 a)

79. Mes’ele: Zevci nâbedîd olan Hind, nafakaya aczi olucak teþeffu' edip, þâfi'î kâdîsi tefrîk edip zevc-i âhara varsa, ba'dehu Zeyd gel-se zevcesin geri alabilir mi?

Elcevap: Alamaz. - Ahmed. (A. 53 a)

Cevab-i âhar: "Teþeffu' husûsu Diyâr-ý Rûm'da cârî olmaya" deyu men'-i sultânî vâki' olmuþtur. -Ebussuud. (A. 53 a)

80. Mes’ele: Zeyd-i sancak beyi, Amr'a îzâ' edip avreti Hind'e talâk verdirse, ikrahla talâk vâki' olur mu?

Elcevap: Olur, talâk makùlesinde ikrah zarar eylemez, hemen ese-ri bunda olur ki Hind medhûlün bihâ olsa, Amr'ýn üzeese-rine lâzým olan nýsf-i mehri ikrâh eden zâmin olur idi. (B. 244 b)

81. Mes’ele: Zeyd zevcesi Hind'e "benden boþ ol" demekle hýlâl-i id-dette kâdî izin verip tekrar nikâh-ý cedîde muhtaç olur mu?

Elcevap: Olmaz, ric'ate kâdirdir. (A. 67 a)

82. Mes’ele: Zeyd zevci Hind'i talâk-ý ric'î ile boþayýp, Hind tekmîl-i iddet edip, Amr'a varmak istedikte, Zeyd men'e kàdir olur mu?

Elcevap: kàdir olmaz, ba'd-el-idde bâindir. ^{(A. 62 b)}

83. Mes’ele: Zeyd zevcesi Hind'e "anam ve kýzkardeþim ol" dese, þer'an Hind Zeyd'den boþ olur mu?

Elcevap: Haram olmak niyeti ile deyicek bâin talâk boþ olur, "on-lar gibi sevgili ve hürmetli ol" demek murad ise olmaz, makam karînesiyle murad ma'lûmdur. (B. 38 a)

84. Mes’ele: Zeyd zevci Hind'e "senden gayri aldýðým alacaðým üç talâk boþ olsun" dese her avret tezevvüc ettikçe talâk-ý selâse vâki' olur mu?

Elcevap: Olur. ^{(A. 58 a)}

85. Mes’ele: Zeyd, Amr'dan nakil tarîki ile "Amr, aldýðým alacaðým boþ olsun dedi" demek isterken "Amr aldýðým alacaðým boþ olsun"

deyu lâfzýn teneffüs mikdarý kat' eyleyip sonra dese, þer'an Zeyd'e nesne lâzým olur mu?

Elcevap: Olmaz, sadr-ý kelâmda Amr'ý zikir hikâyet ve nakle delil-dir. (A. 57 a)

86. Mes’ele: Zeyd düþünde, zevci Hind ile çekiþip Hind'e "benden boþ ol, üç talâk" dese, boþ olur mu?

Elcevap: Uyanýkla demekten sakýnsýn. (A. 57 a)

87. Mes’ele: Zeyd, benc yiyip ve boza içip, akýl-zâil iken avretin üç talâk boþasa, talâkýna i'tibar olunur mu?

Elcevap: Yeri göðü bilmez idi ise olunmaz. (A. 60 a)

88. Mes’ele: Sar'a zahmetine mübtelâ olan, mesrû'luðu hâlinde avretin boþayýp, ifâkat bulduktan sonra asla boþadýðýndan haberi olmasa, þer'an avreti boþ olur mu?

Elcevap: Olmaz, akýl olmayýcak. (A. 60 a)

89. Mes’ele: Zeyd'e cünûn galebe edip, zevci Hind'e talâk verse, talâk vâki' olur mu?

Elcevap: Deðildir. (A. 60 a)

90. Mes’ele: Zeyd, zevci Hind'i bî-günâh yerde döðerken, Amr "þer'î deðildir, niçin döðersin" demeðin "ben þer'i bilmezim" dese ne lâzým olur?

Elcevap: Kâfir olur, Hind bâin olur, mehrin alýr, dilediði müslime varýr. (B. 313 b)

91. Mes’ele: Zeyd, zevcesi Hind'in aðzýna ve dînine cimâ' lâfzý ile þetm eylese, þer'an Hind Zeyd'den boþ olur mu?

Elcevap: Firkat vâki' olur. (B. 75 b)

92. Mes’ele: Zeyd'den kelime-i küfr sâdýr olsa, tecdîd-i nikâh olunmak lâzým gelip, zevcesi Hind, Zeyd'e yine nikâh olunmaða râziye ol-mayýcak nikâha icbâr olunur mu?

Elcevap: Güçle nikâh lâzým deðil, küfür kendinden sâdýr olmamýþ ki icbâr oluna. (B. 75 a)

93. Mes’ele: Zeyd üç def'a þer'-i þerîfe muhâlif ba'zý kelimât edip, üç def'a tecdîd-i nikâh olundukta, zevcesi, zevc-i âhara varmadan Zeyd almak câiz olur mu?

Elcevap: Hind rýzâsýyla olunur, irtidatla vâki' olan talâk deðildir, fesihdir. (B. 75 b)

94. Mes’ele: Zeyd-i müslimden hatâen elfâz-i küfr sâdýr olsa, zevcesi haram olduðu takdirce boþ olur mu?

Elcevap: Ol vech ile vâki' olan firkat fesh-i nikâhladýr, talâk ile deðildir, kaç def'a vâki' olduysa, hulleye hâcet yoktur. (B. 76 a)

95. Mes’ele: Zeyd'in zevcesi Hind, elfâz-ý küfr söylemek ile Zeyd'den boþ olur mu?

Elcevap: Olmaz, nikâh münfesih olmadan bâin olur. ^{(B. 75 a)} 96. Mes’ele: Hind, Zeyd-i ehl-i ilme "ben zevcim Amr'dan boþ olmaða

tarik nedir" deyu su'âl ettikte, Zeyd dahi ba'zý kimseler huzûrunda

"kâfire oldum de" deyu ta'lîm eylese, ol dahi dese, ne lâzým olur?

Elcevap: Hind'den evvel ol mel'un kâfir olup katli mubah olur, Hind yine îmâna getirilip, cebr ile Amr'a nikâh olunur. (B. 75 b)

97. Mes’ele: Hind zevci Zeyd'e, bî-huzûr olup "bir gün senden boþ düþ-mek için küfür söylerim" dese, Hind'e ne lâzým olur?

Elcevap: Küfür söylemeðe azm ettiði gibi kâfire olur, Zeyd'den bâin olur. Amma yine cebr ile îman getirtilir, tecdîd-i nikâh olunur.(B. 75 b)

Bu sûrette: Hind nikâha râziye olmadýðý takdirce ne vech ile olu-nur?

Elcevap: Kâdî meclis-i þer'e getirip iki þâhid mahzarýnda nikâh eder. (B. 75 b)

98. Mes’ele: Zeyd'in zevci Hind, kasýtla küfür söyledikte, Zeyd talâk vâki' oldu zannedip, esbâbýndan ba'zýn alýp gitse, talâk-ý bâin vâki' olmuþ olur mu?

Elcevap: Küfür söylemek ile talâk vâki' olmaz, fesh-i nikâh ile bâin olur. Amma yine ta'zîr-i belið ile Ýslâm'a getirdikten sonra, Zeyd cebr ile tecdîd-i nikâh edip alýr. (B. 75 b)

Bu sûrette: Hind'e cebir ne mertebede meþrû'dur?

Elcevap: Ýslâm'a cebr-i þedîd ve habs-i medîd ile olur. Ýslâm'a gel-dikten sonra, hâkim iki þâhid mahzarýnda Zeyd'e nikâh etmekle Zeyd'in menkûhasý olur, cebrile evine alýr gider. (B. 75 b)

99. Mes’ele: Zeyd "zevcim Hind'in evine varmýyayým tevbe-i nasûh ol-sun dese" varmaða tarîk nedir?

Elcevap: Varsýn, nesne yoktur, helâle tevbe olmaz. (B. 87 a)