ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI İÇİN ÖDENEN TOPLAM TUTA- TUTA-RIN PRİME ESAS KAZANÇ ÜST SINIRI AŞMASI HALİNDE NASIL

İŞLEM YAPILIR?

Sigortalının özel sağlık sigortası ve bireysel emeklilik katkı payının öden-diği aydaki prime esas kazancının, 82. maddeye istinaden belirlenen prime esas kazanç üst sınırının üzerinde olması halinde, söz konusu özel sağlık si-gortası ve bireysel emeklilik katkı payları takip eden iki ayda üst sınır aşıl-mamak kaydıyla sigortalının prime esas kazancına dahil edilir, denilmektedir (T.C. Yasalar, 16.06.2006)

Prime esas kazanca dahil edilecek bu kısım ücret ödemesinin yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle sigorta matrahına dahil edilemiyorsa, öde-menin yapıldığı ayı takip eden aydan sonraki 2 ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazancına aynı maddenin d bendine göre dahil edilecektir.

Örnek 1-Ocak 2016 ayında ücret kazancı 1647,00 TL olan bir çalışan için işveren tarafından ödenen özel sağlık sigortası primi 200 TL. dir.

5510 sayılı yasa açısından:

1-Ücret Kazancı : 1647,00TL

2-Asgari ücretin %30’ u : 494,10 TL (1647,00x%30) 3-Prime esas kazanç : 1647,00TL

(İşveren tarafından ödenen 200,-TL.Özel Sağlık Sigortası Primi Asgari ücreti %30’ u olan 494,10 TL.nin altında olduğundan,İşverenin Özel Sağlık Sigortası Primi için ödediği 200 TL prime esas kazanca ilave edilmeyecektir.)

Örnek 2-Şubat 2016 ayında ücret kazancı 1900,00 TL olan bir çalışan için işveren tarafından ödenen Özel Sağlık Sigortası Primi 350 TL. dir.

5510 sayılı yasa açısından:

1-Ücret Kazancı : 1900,00 TL

2-Asgari ücretin %30’ u : 494,10 TL (1647,00x%30) 3-Prime esas kazanç : 1900,00 TL

(İşveren tarafından ödenen 350,-TL.Özel Sağlık Sigortası Primi Asgari üc-reti %30’ u olan 494,10 TL.nin altında olduğundan,İşverenin Özel Sağlık Si-gortası Primi için ödediği 350 TL prime esas kazanca ilave edilmeyecek, çalı-şanın ücret kazancı olan 1900,00 TL prime esas kazanç olarak gösterilecektir.) Örnek 3-Mart 2016 ayında ücret kazancı 3200,00 TL olan bir çalışan için işveren tarafından ödenen Özel Sağlık Sigortası Primi 550 TL. dir.

5510 sayılı yasa açısından:

1-Ücret Kazancı :3200,00 TL

2-Özel Sağlık Sigortası Primi : 550,00 TL

3-Asgari ücretin %30’ u : 494,10 TL (1647,00x%30) 4-Prime esas kazanca net ilave : 55,90 TL (550,00-494,10) 5- Prime esas kazanç : 3255,90 TL (3200,00+55,90) (İşveren tarafından ödenen 550,-TL.Özel Sağlık Sigortası Primi Asgari üc-reti %30’ u olan 494,10 TL.nin üstünde olduğundan, İşverenin Özel Sağlık Si-gortası Primi için ödediği 550 TL’ nin 494,10 in üstünde olan kısmı : (550,00-494,10) 55,90 TL prime esas kazanca ilave edilecektir.Böylece çalışan için Mart ayı prime esas kazanç (3.200,00+55,90) 3.255,90 TL olacaktır.

5510 sayılı kanunun 80. maddesinin d bendinde ise Ücretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tabi tutulur.(T.C. Yasalar, 16.06.2006) Diğer ödemeler ise öncelikle ödendiği ayın kazancına dahil edilir ve ücret dışındaki bu ödemelerin yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle prime tabi tutula-mayan kısmı, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geç-memek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına

306 TEMMUZ - AGUSTOS

Madde hükmüne göre işverenlerin sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının prime esas kazancın üst sınırını (2016 ilk altı ayı için 1647,00X6.5 = 10.705,5 TL) aşması duru-munda aşan kısmı o ayın prime esas kazancına tabi tutulmaz, takip eden ay-dan başlanarak iki ayı geçmemek üzere sonraki ayların kazancına ilave edilir.

Örnek 4- Nisan 2016 ayında ücret kazancı 11.000,00 TL olan bir çalışan için işveren tarafından ödenen Özel Sağlık Sigortası Primi 1.000,00TL. dir.

5510 sayılı yasa açısından:

1-Ücret Kazancı :11.000,00 TL

2-Özel Sağlık Sigortası Primi : 1.000,00 TL

3-Asgari ücretin %30’ u : 494,10 TL (1647,00x%30) 4-Prime esas kazanca net ilave : 505,90 TL (1.000,00-494,10) 5- Prime esas kazanç : 10.705,5 TL (1647,00X6.5)

(İşveren tarafından ödenen 1000,-TL.Özel Sağlık Sigortası Primi Asgari ücreti %30’ u olan 494,10 TL.nin üstünde olduğundan, İşverenin Özel Sağlık Sigortası Primi için ödediği 1.000,00 TL’ nin 494,10 in üstünde olan kısmı (1.000,00-494,10) 505,90 TL prime esas kazanca ilave edilecektir.)

Hesaplanan 11.505,90 TL. sigorta matrahı, 2016 döneminde sigorta prime esas kazancın üst sınırı olan (1647,00x 6,5 =) 10.705,5 TL. den fazla olduğun-dan geriye kalan (11.505,90-10.705,50) 800,4 TL. sigorta primine tabi kazan-ca ilave edilemeyecek varsa nisan ayını takip eden 2016 mayıs veya haziran aylarında üst sınırın altında kalan prime esas kazanca eklenecektir.

5510 sayılı kanunun anılan maddesinde işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve ay-lık toplamı asgari ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağay-lık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz denilmektedir. Kanun koyucu özel sağlık sigortası ve bireysel emeklilik si-temini aynı madde kapsamında düzenlemiştir.(T.C. yasalar, 16.06.2006) İş-veren tarafından sigortalısı için bu kapsamda ödediği prim ve katkı payları ayrı hesaplanmayacaktır.Prime esas kazanç hesaplanırken özel sağlık sigor-tasına ödenen prim ve Özel Sağlık Sigortası Primi tutarı ödemeleri birlikte hesaplanarak prime esas kazanca tabi tutulmayan kısmı düşülerek prime esas kazanca ilave edilecek kısmı hesaplanacaktır. Diğer durumda özel sağlık si-gortası ve bireysel emeklilik sistemine ödenen primler ayrı hesaplanıp prime esas kazanca ilave edilirse 5510 sayılı kanun açısından usulsüz işlem yapılmış olacaktır.Gerekli düzeltmelerin yapılması için Sosyal Güvenlik Denetmenleri

tarafından inceleme yapılması gerekecektir. Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından işyerinin kayıtları incelenmesiyle o aya ait defter kayıtları geçersiz sayılacak ve bu geçersizlik hallerinin gerçekleştiği her bir takvim ayı için, aylık asgari ücretin yarısı tutarında; idari para cezası uygulanmaktadır.

Örnek 5- Nisan 2016 ayında ücret kazancı 5.000,00 TL olan bir çalışan kendi ve eşi için 650,00 TL bireysel emeklilik sistemine kaykı payı öde-miştir. Çalışanın işvereni tarafından da 400,00TL Özel Sağlık Sigortası Primi ödenmiştir.

5510 sayılı yasa açısından:

1-Ücret Kazancı :5.000,00 TL

2-Özel Sağlık Sigortası Primi : 400,00 TL 3-Bireysel Emeklilik sistemi :650,00 TL 4-Toplam ödenen Prim : 1,050,00 TL

5-Asgari ücretin %30’ u : 494,10 TL (1647,00x%30) 4-Prime esas kazanca net ilave : 555,90 TL (1.050,00-494,10) 5- Prime esas kazanç : 5.555,90 TL (5.000,00+555,90) (İşveren tarafından ödenen 400,00,-TL.Özel Sağlık Sigortası Primi ve bi-reysel emeklilik sistemine ödenen katkı payı 650,00 TL toplam ödenen prim 1.050,00 TL Asgari ücreti %30’ u olan 494,10 TL.nin üstünde olduğundan, İşverenin toplam ödediği 1.050,00 TL’ nin 494,10 in üstünde olan kısmı (1.050,00-494,10) 555,90 TL prime esas kazanca ilave edilecektir.)

4. SONUÇ

İşverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı brüt asgari ücretin % 30›unu geç-meyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmamaktadır. Buna göre sigortalı adına ay içinde özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işveren-ce yapılan ödemeler toplamının aylık brüt asgari ücretin %30’una isabet eden kısmı prime esas kazanca dahil edilmeyecek, kalan tutar ise ödendiği ayın prime esas kazancına dahil edilecektir.

İşverenler tarafından sigortalı adına özel sağlık sigortası primi ve birey-sel emeklilik sistemine katkı payı ödenmesi, çalışanların işyerine bağlılığını sağlayacağı ve çalışanların motivasyonunu ve verimliğini arttıracağı düşünül-mektedir.

308 TEMMUZ - AGUSTOS KAYNAKÇA

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı (12.05.2010) Sosyal Sigorta İşlem-leri Yönetmeliği Ankara: Resmi Gazete (27579 sayılı)

T.C. Yasalar (16.06.2006) 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (26200 sayılı)

İBRANAME DÜZENLENİRKEN İŞVERENLERCE DİKKAT