I. BÖLÜM
29. Giyim-KuĢam ve Süslenmeyle Ġlgili Hadisler
Said b. Amr b. Sehl b. Ġshak b. Muhammed b. EĢ‟as b. Kays – Süfyân b. Uyeyne – Ebû Ferve – Abdullah b. Ukeym anlatıyor:
“Medâin‟de Huzeyfe ile birlikte bulunuyorduk. Derken su istedi, oranın bir ileri geleni gümüĢ bir bardak içerisinde içecek getirdi. Huzeyfe bardağı atıp, “Size o adamın bana bunun içerisinde su vermemesini emrettiğimi bildiriyorum (ama dinlemiyor).211
Hadisin devamında Huzeyfe, Rasûlullah‟tan iĢittiği “Altın ve gümüĢ kaptan su içmeyiniz. ĠbriĢim ve ipek de giyinmeyiniz. Biliniz ki, bunlar dünyada onların kıyamet günü ahirette ise sizindir.” sözünü orada bulunanlara haber vermektedir.
Merfû olan hadis muttasıl senedle rivayet edilmiĢ olup, ravileri sikadır. Tirmizî hadis için hasen-sahih demektedir.
210 Müslim, EĢribe, 183 (2060); Ahmed b. Hanbel, Müsned, II, 43, 74; Buhârî, Et‟ime, 11.
211 Müslim, Libâs, 4 (2067); Ahmed b. Hanbel, Müsned, V, 396, 398, 408; Buhârî, Et‟ime, 28; EĢribe, 26,
141
Yahya b. Yahya – Hâlid b. Abdullah – Abdülmelik – Abdullah anlatıyor: “Esma, beni Abdullah b. Ömer‟e gönderdi ve Ģöyle dedi: Senin, üç Ģeyi haram kıldığın haberi bana ulaĢtı. Elbisede alemi (kumaĢ üzerindeki çizgi ve Ģekiller, elbisedeki ipek iĢleme), erguvan (kırmızı eyer yastığını) ve Receb ayının tamamını oruç tutmayı” dedi. Bunun üzerine Abdullah bana Ģunu söyledi: “Receb ayını tamamen oruçlu geçirme konusunda Ģunu derim: ebedi oruç tutan bir kimse buna nasıl olur da haram diyebilir.”212
Ġbn Ömer hadisin devamında, elbisede alem ile ilgili olarak Ömer b. Hattab‟ın Rasûlullah‟tan iĢittiği “Ġpeği ancak ahiretten hissesi olmayan kimseler giyer” hadisinden dolayı alemin, yasaklanan ipeğin hükmü içerisine girmesinden korktuğunu, erguvan eyer yastığını ise kendisinin kullandığını söylemektedir. Abdullah geri dönüp Esma‟ya Abdullah Ġbn Ömer‟in dediklerini anlatır. Bunun üzerine Esma Rasûlullah‟a ait Ġran taylasan kumaĢından (hükümdarlara yapılan bir kumaĢ) yapılmıĢ bir cübbe çıkarır. Cübbenin yakasında, atlas ipeğinden bir parça, cübbenin etek kısmının ön ve arkada bulunan iki açık tarafında ve yenleri üzerinde de atlas ipeğinden birer çevre kıvrıntısı olduğunu göstererek bu cübbenin, vefat edinceye kadar AiĢe‟nin yanında bulunduğunu AiĢe vefat edince cübbeyi kendisinin aldığını, Ģimdi ise hastalar için yıkayıp Ģifa beklediklerini söylemiĢtir.
Merfû olarak rivayet edilen hadisin senedi muttasıl, ravileri sikadır. Hadis sahihtir.
Ahmed b. Abdullah b. Yunus – Züheyr – Asım el-Ahvel – Ebu Osman anlatıyor: “Biz Azerbaycan‟da bulunduğumuz sırada Ömer bize Ģöyle bir mektup yazdı: “Ey Utbe
142
b. Ferkad! Bu mal senin alın terinden değildir. Babanın alın terinden, annenin alın terinden de değildir. O halde kendi konaklamanda neyle doyuyorsan, müslümanları da onunla doyur. Refaha kaçmaktan, müĢriklerin elbisesini giymekten ve ipek elbiseden sakının.213
Hadisin devamında Hz. Ömer komutan olan Utbe b. Ferkad‟a ipek elbiseden kaçınmasının sebebini Resulullah‟ın ipek giymeyi erkeklere yasaklamasından dolayı olduğunu ancak Rasulullah‟ın iki parmak kalınlığında iĢlenmiĢ ipek elbiseye izin verdiğini anlatmaktadır.
Merfû olan hadis muttasıl senedle rivayet edilmiĢ olup, ravileri sikadır. Hadis sahihtir.
…
Müslim diyor ki: Nasr b. Ali El-Cehdamî‟ye Abdü‟l-A‟la b. Abdü‟l-A‟la‟dan dinlediğim Ģu hadisi okudum. Abdü‟1-A‟la – Yahya b. Ebî Ġshak – Said b. Ebu‟l-Hasan anlatıyor:
Bir kimse, Ġbn Abbas‟a geldi. “Ben, Ģu resimleri (suretleri) yapıyorum. Bana bunun dini hükmünü söyler misin?” dedi.214
Ġbn Abbas sorulan soruya, Rasûlullah‟tan iĢittiği “resim (suret) yapanların hepsi
cehennemdedir. YapmıĢ olduğu her resme (Allah) can verir. Bunlar cehennemde ona azap eder” hadisiyle cevap verir. Sonra da “eğer mutlaka bunu yapacaksan ağaç ve
cansız Ģeyleri yap” der.
Merfû olarak rivayet edilen hadisin senedi muttasıl ravileri sikadır. Hadis sahihtir.
213 Müslim, Libâs, 12 (2069); Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 36; Buhârî, Libâs, 25; Nesai, Zinet, 92. 214 Müslim, Libâs, 99 (2110); Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 308, 360; Buhârî, Buyu, 104.
143
Ebû Bekr b. Ebî ġeybe, Muhammed b. Abdullah b. Nümeyr ve Ebû Küreyb (beraber) – Ġbn Fudayl – Umâra – Ebû Zür‟a anlatıyor:
“Ebu Hureyre ile birlikte Mervan‟ın evine girdik. Ebu Hureyre içeride resimler (suretler) gördü.215
Bunun üzerine Ebu Hureyre kudsî hadis olarak Rasûlullah‟tan iĢittiği “benim yarattığım gibi yaratmaya kalkıĢanlardan daha zalim kim olabilir? Madem öyle haydi bir zerre yaratsınlar, bir tane yaratsınlar, bir arpa yaratsınlar” hadisini rivayet etmiĢtir.
Merfû olarak rivayet edilen hadisin ravileri sikadır, senedi muttasıl ve sahihtir.
…
)
(
Ġshak b. Ġbrahim ve Osman b. Ebî ġeybe (beraber) – Cerîr – Mansur – Ġbrahim – Alkame – Abdullah b. Mesud Ģöyle diyor: “Dövme yapana ve yaptırana, yüzdeki kılları yolana ve yoldurana, güzel görünmek için diĢlerini törpüleyenlere, Allah‟ın yarattığı Ģekli bozanlara Allah lanet etsin.” Abdullah b. Mesud‟un bu sözü Esedoğullarından „Ümmü Yakub‟ denilen bir kadına ulaĢır. Bu kadın Kur‟ân-ı Kerim‟i okuyup inceleyen birisidir. Hemen Abdullah b. Mesud‟a gelir ve kendisine ulaĢan sözün aslını sorar.
Ġbn Hacer, hadisin devamında Abdullah b. Mesud‟un “Rasûlullah‟ın lanet ettiğine ben niçin lanet etmeyeyim?” sözünü merfû kabul edip, hemen sonrasındaki Abdullah b. Mesud‟un “bu Ģekilde hareket etmek Allah‟ın kitabında da mevcuttur” sözünü mevkuf olarak değerlendirmektedir. Kadın, “Mushafın iki kapağı arasındakilerin tümünü okudum ama ben böyle bir Ģey bulamadım” deyince Abdullah b. Mesud “eğer sen okuduysan, Yüce Allah‟ın “Rasûl, size neyi getirmiĢ ise ona sarılın, size neyi
144 yasakladıysa ondan geri durun”216
sözünü bulmuĢsundur” cevabıyla mukabelede bulunmuĢ. Kadın, “Ģu anda ben senin hanımında da bu Ģeyleri görebilirim” deyince Abdullah b. Mesud “git de bir bak” demiĢtir. Kadın, Abdullah b. Mesud‟un hanımının yanına girmiĢ ancak bu tür Ģeyleri görememiĢ. Tekrar Abdullah b. Mesud‟un yanına gelerek “böyle bir Ģey görmedim” demiĢtir. Abdullah b. Mesud bunun üzerine “eğer böyle bir Ģey olsaydı, ben onunla beraber olmazdım” diye karĢılık vermiĢtir.217
Merfû olarak rivayet edilen hadisin senedi muttasıl, ravileri sikadır. Hadis sahihtir.
Yahya b. Yahya‟nın Malik‟ten okuduğu onun da Ġbn ġihab – Humeyd b. Abdurrahman b. Avf yoluyla rivayet ettiği hadistir:
Humeyd b. Abdurrahman b. Avf, Muaviye b. Ebi Süfyan‟ı hac ettiği yılda minberde dinlemiĢti. Muâviye, muhafızın elinde bulunan saç demetini eline almıĢ Ģöyle diyordu: “Ey Medineliler! Âlimleriniz nerede!”218
Hadisin devamında Muaviye, Rasûlullah‟ın bu gibi Ģeyleri yasakladığını ve Ġsrâiloğularının ancak kadınları bunu kullanmaya baĢladığı zaman helak olduğunu Rasulullah‟tan iĢittiğini söylemiĢtir.
Merfû olarak rivayet edilen hadisin ravileri sikadır, senedi muttasıl ve sahihtir. Ebû Gassân El-Mismaî ve Muhammed b. Müsennâ (beraber) – Muâz b. HiĢam – babası – Katâde – Said b. El-Müseyyeb tarikiyle gelen diğer merfû rivayette Muâviye: “Sizler kötü bir giyim kuĢam ortaya koydunuz. ġüphesiz ki, Allah‟ın Peygamberi sahtekârlığı, yalanı yasaklamıĢtır.” demektedir.219
Merfû olan hadis muttasıl senedle rivayet edilmiĢ olup, ravileri sikadır. Hadis sahihtir.
216 HaĢr, 59/7.
217 Müslim, Libâs, 120 (2125); Buhârî, Libâs, 80, 82, 83, 85; Ebû Dâvud, Teraccül, 5; Dârimî, Ġsti‟zan,
19.
218 Müslim, Libâs, 122 (2127); Muvatta‟, ġi‟r, 1; Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 95; Ebû Dâvud,
Teraccül, 5.
145