Devlet Yönetiminde Fikir Birliğinin Önemi

Devlet yönetiminde üst düzey yetki sahibi olan yöneticiler, devlet kurumlarında ve toplumda hizipleşme veya gruplaşmalara yol açabilecek durumlara meydan vermemelidir. Çünkü, bu gibi faydasız rekabetler, toplumu parçalanmaya kadar sürükleyebilir. Bu nedenle devlet yöneticileri, söz konusu durumları doğuracak olayların engellenmesi konusunda gerekli görülen bütün tedbirleri alma sorumluluğunu taşımaktadır. Fakat, toplum içinde her dönem oluşması muhtemel olan hizipleşmeleri durdurmak maksadıyla alınan tedbirler, doğal yollara dayanmazsa, siyasal ve toplumsal düzende hizipleşmelerin daha da yoğunlaşması kaçınılmaz hale gelecektir. Bu gibi aksiliklerin oluşmasına fırsat vermemesi gereken yönetici kadro, toplumun birlik ve beraberliğini koruyan uygulamalarla, toplumun tamamının üzerinde birleşebileceği ideallerin geliştirilmesine öncülük etmekle yükümlüdür.478

Yönetici ve aydınlar arasında fikir birliği oluşması ve bu birliğin toplum tarafından desteklenmesi, toplumsal yapının gelişmesiyle ilgili çalışmaların ve gayretlerin olumlu sonuçlanmasına yardımcı olur. Bir toplumun aydınları, toplumsal ve siyasal yapılanmayla ilgili fikir çatışmasına düşer ve toplum da kendi değerlerini koruyan taraftan yana tavır koyarsa, yenilik hareketleriyle ilgili çalışmalarda başarı sağlanamaz. Bu yüzden yenilik taraftarı aydınlar fikir hareketlerinde toplumsal değerleri ihmal etmemelidir. Öte yandan, söz konusu değerlere sahip çıkmaya çalışan aydınlar da, bu değerler adına yenilik hareketlerinin bütününü reddetmek suretiyle kendilerini ve toplumu faydalı gelişmelere kapalı hale getirmemelidirler. Her iki tarafında savundukları fikirlerde ısrarcı olması, mensubu olunan toplumun dünyada gelişen siyasal ve toplumsal olayları yakından takip ederek gelişmiş medeniyetler seviyesine ulaşmasına ve ilerlemesine katkı sağlamaktan öte, gerilemesine sebep olacaktır.479

477 _{Said Halim Paşa, Buhranlarımız, s. 11, 12.} 478 _{Said Halim Paşa, a.g.e., s. 37.}

Devletin geri kalmışlığına son verebilmek için, toplumun her ferdine sorumluluk bilinci kazandırılarak, kendi toplumlarına faydalı olabilecekleri imkanlar oluşturulmalıdır. Bu yönde yapılacak çalışmalar, nezih ve tutarlı fikirlerin toplumda daha da çoğalmasını sağlayacak ve toplumun birlik içinde hareket etme duygusunu pekiştirecektir. Siyasal ve toplumsal düzeni aynı ideallere sevk edecek böyle bir anlayışın tesis edilmesi, devlet yöneticileri açısından zor değildir. Çünkü, uzun yıllar boyunca bir arada yaşamış olan toplumun bazı kesimlerinde, bu birliktelik ve dayanışma rahatlıkla görülmektedir. Birliğin sağlam temellerle sağlandığı her toplumda, yöneticilerin kısır ve sonu gelmez çekişmeler içine düşmesine fırsat verilmeyeceği kesindir.480

Toplumu temsil eden devlet adamlarının öncelik verecekleri konulardan birisi de, kendi aralarında kişisel çekişme ve rekabetlerin güç kazanacağı ortamların oluşmasına izin vermemeleridir. Bu birlik inşa edilmediği sürece, kendilerini örnek alacak olan toplumun birlik ve beraberlik içinde hareket etmesi mümkün olmayacaktır. Bu yüzden devlet yöneticilerinde aranması gereken niteliklerden biri de, toplumda yer alan bir takım sınıfların çekişmelerine imkan vermeyecek, milli birlik ve beraberliğin en iyi şekilde kurulmasına katkı sağlayacak bir yönetim tecrübesidir. Devlet adına yetkilendirilmiş bu bireyler toplumda varlık bulacak hiçbir ayrılığa müsaade etmemeli, kendilerine verilen milleti temsil etme görevini hakkıyla yerine getirmek için var güçleriyle çalışmalıdırlar. Öncelikli ve önemli bir hedef olan siyasal birliğin kurulabilmesi için, toplumsal yapının birlik içinde hareket etmesini teşvik eden tüm ilkelerin korunması ve gerekli görülen zamanlarda bu ilkelerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar başlatılması şarttır. Milleti temsil etme yetkisine sahip olanlar, ancak toplumsal çıkarlarda ve bu çıkarlardan toplumun en iyi şekilde faydalanmasını sağlayacak konularda rekabet etmelidirler.481 Bunun haricinde, birbirlerine karşı herhangi bir üstünlük iddiaları olamaz. Bu şartlara uyulduğu sürece milli temsil anlayışına dayanan siyasal uygulamalarda başarı yakalanabilecektir. Bunun aksine hareket edildiği takdirde, siyasal birliğin sağlanması ve toplumun geliştirilmesi gibi düşüncelerin başarılı olması, mümkün değildir.

480 _{Said Halim Paşa, Buhranlarımız, s. 37.}

Özellikle devletin ve toplumun birçok sıkıntıyla karşı karşıya olduğu dönemlerde, siyasal sistemi düzenleyen yöneticiler arasında meydana gelecek çekişmelerin, sorunların daha da artmasına sebep olması mümkündür. Bu muhalifliğin kaynağı, ister taklit edilmek istenen siyasal yapılardaki farklılıklar, isterse mevcut yönetim tarafından başlatılan basit siyasal uygulamalar olsun, böyle fikir ayrılıklarının sebep olacağı çatışmalardan şiddetle kaçınılmalıdır. Bu nedenle, bütün yönetici ve fikir adamlarının, sahip oldukları farklı siyasal görüşlerin siyasal yapıda uygulanması yönünde gayret göstermekten çok, siyasal birlik ve ahengin bozulmaması yönünde çalışmaları daha doğru olacaktır. Çünkü devletin varlığını devam ettirmesini engelleyecek birtakım sıkıntıların ortaya çıktığı hassas dönemlerde, şiddetli muhalefet yaparak kendi doğrularını kabul ettirmiş olmanın, hiçbir önemi yoktur. Bu gibi dönemlerde devlet ve topluma faydası olacak en tutarlı çalışma, devletin devamlılığının sağlanması ve toplumun bütün fertlerinin birlik içinde yaşamasını sağlayacak tedbirlerin alınması olacaktır.482 Devlet yöneticileri ve fikir adamları tarafından bu ayrıntı göz ardı edilir ve gereken önlemler alınmazsa, siyasal ve toplumsal düzeni geliştirme yönünde ortaya konan fikirlerin uygulanabileceği bir devlet veya toplumun varlığından bahsetmek bile mümkün olmayacaktır.