Denetim Kuruluşunun Büyüklüğü

Denetim kuruluşunun boyutu sıklıkla denetim kalitesinin bir göstergesi257 ve denetim raporunun güvenilirliği ve algılanan kalite açısından önemli bir etkiye sahiptir258_.

250 _{Türk Dil Kurumu, 2017, http://www.tdk.gov.tr, 28.01.2017}

251 _{Muharrem Varol, Örgüt Kültürü ve İklimi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, cilt:44, sayı:1,} 1989, 200.

252 _{Tüm ve Reyhanlıoğlu, 396.}

253 _{Ramazan Erdem, Orhan Adıgüzel ve Aslı Kaya, Akademik Personelin Kurumlarına İlişkin} Algıladıkları ve Tercih Ettikleri Örgüt Kültürü Tipleri, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 36, Ağustos-Aralık 2011, 76.

254 _{Simay Erdoğan, İç kontrol Sistemi: Kamu İktisadi Teşebbüsleri İçin İç Kontrol Model}

Önerisi, Planlama Uzmanlığı Tezi, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Yıllık Programlar ve Konjonktür Değerlendirme Genel Müdürlüğü, Ankara, 2009, 34.

255 _{Tüm ve Reyhanlıoğlu, 405.} 256 _{Cömert ve Diğerleri, 36.}

257 _{Maroun Warren ve Jill Atkins, Section 45 of the Auditing Profession Act: Blowing the whistle for} audit quality?, The British Accounting Review, Vol. 46, 2014, 250. Bkz. (DeAngelo 1981, Nair ve

72 Kısaca, büyük denetim kuruluşları küçük denetim kuruluşlarına göre daha kaliteli denetimler sağlamaktadır259. DeAngelo’ya göre, denetim kuruluşları ne kadar büyük ise o kadar kalitesi yüksek denetim hizmeti gerçekleştirmektedirler. Çünkü büyük denetim kuruluşları, kendi müşterilerine belirli bir seviyenin altında denetim hizmeti sunması halinde, diğer müşterilerini de kaybetme riskinin yüksek olduğunu bilmektedir. Ayrıca büyük denetim kuruluşlarının etkin iç kontrol siteminin olması, denetim personelinin eğitimi, sayısı ve elde edilen imkânların küçük denetim kuruluşlarına göre denetim kalitesinin artırmasında avantaj sağlamaktadır260_.

Denetim kalitesi, denetim kuruluşu birleşme sonrasında artması beklenmektedir ve büyük denetçilerin bağımsız olma olasılığı daha yüksek olacaktır261_{. Birleştirilmiş}

kuruluşlar daha büyük ve daha büyük denetim kuruluşlarının kaliteli denetimleri sağlamak için güçlü teşvikler almaktadır262_{. Chan ve Wu (2011) Çin’deki denetim}

kuruluşlarının birleşmesiyle yüksek kaliteli denetimin sağlandığını belirtmiştir. Pany ve Reekers (1983) çalışmasında, müşteri boyutu etkisi incelemiştir. Çalışmada önemli bir bulguya rastlamasalar da müşteri potansiyelinin büyüklüğü denetçi bağımsızlığının daha az güvende olduğuna işaret etmiştir. Comprix ve Huang (2015) tarafından gerçekleştirilen çalışmaya göre küçük denetim kuruluşlar düşük denetim kalitesi sunduğu fakat bu tür kuruluşların düşük denetim kalitesi sunmasının istenilen bir durum olmadığı açıklanmıştır.

Francis ve Yu (2009) dört büyük denetim kuruluşunun ofis büyüklüğü ile denetim faaliyetleri arasında sistematik bir ilişkinin varlığı üzerine yaptığı çalışma sonucunda büyük ofislerin daha kaliteli denetim hizmeti sunduğu sonucuna ulaşmıştır. Titman ve Trueman (2002) tarafından gerçekleştirilen çalışma sonucu, kuruluş boyutu ile denetim kalitesi ile doğrudan bir ilişkinin olmadığı, fakat kuruluşların faaliyetlerde uzmanlaşmış olmasının denetim kalitesini artırdığı belirlenmiştir.Choi ve arkadaşları Rittenberg, 1987; Palmrose, 1988; Cravens ve Diğerleri, 1994; Moizer, 1997; Colbert ve Murray, 1998; Fargher, ve Diğerleri, 2001; Piot, 2001; Reynolds ve Francis, 2001; Sainty ve Diğerleri, 2002; Whisenant ve Diğerleri, 2003; Kane ve Velury, 2004, Carcello ve Nagy, 2004; Gómez-Guillamón ve Sanchez-Val, 2012)

258 _{Marshall A. Geiger ve Dasaratha V. Rama, Audit Firm Size and Going‐Concern Reporting} Accuracy, Accounting Horizons, Vol. 20, No. 1, 2006, 1.

259 _{Ronald A. Davidson ve Dean Neu, A Note on Association Between Audit Firm Size and Audit} Quality, Contemporary Accounting Research, Vol. 9, Iss. 2, 1993, 479.

260 _{Jasim Al-Ajmi, Audit Firm, Corporate Governance, and Audit Quality: Evidence from Bahrain,}

Advances in Accounting, incorporating Advances in International Accounting, Vol. 25, 2009, 69.

261 _{Rong Ding ve Yuping Jia, Auditor Mergers, Audit Quality and Audit Fees: Evidencefrom the} PricewaterhouseCoopers Merger in the UK, J. Account. Public Policy,Vol. 31, 2012, 73.

73 (2010) ABD denetim piyasasında yaptığı çalışmada hem denetim kalitesi hem de denetim ücretlerinin ofis boyutu ile pozitif bir ilişkinin olduğunu belirlemiştir. Ofis boyutu, denetim hizmetlerini sunma maliyetine etkisi ve denetim kalitesi üzerindeki etkisi aracılığıyla denetim ücretleri etkileyebilmektedir263_.

Önceki araştırmalar, büyük denetim kuruluşlarının daha kaliteli finansal raporlamayla ilişkili olmasını, büyük ve küçük denetim kuruluşlarının denetimleri arasındaki altta yatan gerçeğin üretim farklılıklarında ve daha büyük denetçilerin, genel denetim yaklaşımı nedeniyle daha yüksek kalitede bir denetim ürettiklerini bulmaktadır. Büyük denetçilerin iç kontrolleri değerlendirmek için nispeten daha fazla zaman harcadıklarını ve detay testlerini küçük denetçilere nispeten daha az zaman harcadıklarını belirlemiştir264.

Pek çok neden denetim kalitesi üzerindeki denetim kuruluşu büyüklüğünün olumlu etkisini açıklamak için kullanılır. Denetim kalitesi, denetim ekibinin fonksiyonlarının üstünlüğü ve muhtemelen işletmelerin aşağıda yer alan kriteleri dikkate aldığı bir fonksiyonudur265;

a. Yeterli kaynaklara sahipliği (insan ve teknoloji), b. Yüksek standartta kontrol sistemlerinin varlığı,

c. Büyük kuruluşlar müşterilerinden daha bağımsız olması,

d. Büyük kuruluşların itibarının zedelenmesi ihtimaline işaret etmesi,

e. Yüksek denetim ücretlerine sahip olması, her bir denetim görevi için daha

fazla zaman ve çaba harcamaları gerekmesi,

f. Denetim başarısızlığı durumunda denetçilere dayatılan yüksek önemli bir ekonomik maliyetler söz konusu olması.

g. Küçük ve orta ölçekli denetim kuruluşları, standart olmayan çalışma

usullerine dayalı faaliyet eğilimindedir.

263 _{Jong-Hag Choi, Chansog (Francis) Kim, Jeong-Bon Kim, and Yoonseok Zang, Audit Office Size,} Audit Quality, and Audit Pricing, Auditing: A Journal of Practice &Theory, Vol. 29, Iss. 1, 2010. 73.

264 _{David N. Herda, Matthew A. Notbohm ve Thomas D. Dowdell Jr.,The Effect of External Audits of} Internal Control Over Financial Reporting on Financial Reporting for Clients of Big 4, Second- Tier,and Small Audit Firms, Research in Accounting Regulation, Vol. 26, 2014, 100.

74 Denetim kuruluşunun büyüklüğü, denetim faaliyetlerinin kalitesini etkileyen temel unsurlar arasında olmasına rağmen denetim kuruluşlarında görev alan personelin yeterliliği ve tecrübesi de denetim faaliyetlerinin kalitesini etkilemektedir.