Dayanışma, Yardımlaşma ve Eğitim Kurumları 1.Zekât, Hayır İşleri 1.Zekât, Hayır İşleri

Medineliler, mescit sakinlerine ve yoksullara bol bol sadaka verirler. (s.131) 1.14.4.Mimari Yapılar

1.14.4.1.Dinî Mimari

Ravda-i Mukaddese: Kutlu bahçe, Peygamber Türbesi denen yapıdır. Etrafı gayet sanatkârane yontulmuş mermerler ile çevrilidir. (s.120)

1.14.5.Bitkiler 1.14.5.1.Meyveler

Medine’de hurma ağaçları çoktur. (s.122-125) 1.14.6.Geleneksel Unsurlar

Medine’de, halk mescidin ortasında halkalar yaparak büyük mumlar yakar, önlerinde Kur’an-ı Kerim rahleleri, bazısı Kur’an okur bazısı Allah’ı anar. Bir kısmı da Ravda-i Mutahhara’yı (Peygamberimizin pâk türbesi) ziyaret eder. Deve sürücüleri (çöl kılavuzları) mescidin her tarafında Peygamberimizin övgüsünü içeren dizeler okurlardı. Bir âdet olarak halk, mübarek geceleri böyle ihyâ ederdi. (s.131)

1.14.7.Kutsal Mekânlar

Mescit dikdörtgen şeklinde olup dört bir yanı duvarlarla çevrilmiş. Ortasında çakıltaşları ve kumla döşeli geniş bir avlu var. Mescidin etrafını yontma taşla döşenmiş bir yol çeviriyor. (s.120)

Ravda-i Mukaddese yani Kutlu Bahçe, Peygamber Türbesi denen yapıdır. (s.120) Hz. Ebûbekir’in kabri, peygamberimizin ayak yönündedir. (121)

Hz. Ömer’in kabri, Hz. Ebûbekir’in omuz hizasındadır. (s.121)

Bakîu’l-Garkad, Medine’nin doğusunda yer alan kutsal bir yerdir. (s.129)

Bakî Kapısı’ndan çıkınca solda; Peygamberimizin halası ve Zübeyr b. Avvâm’ın annesi olan Safiye binti Abdülmuttalib’in kabri vardır. Bu kabrin önünde Medine’nin önder

92

bilgini Ebû Abdullah Mâlik b. Enes’in mezarı bulunuyor. Onun önünde de Resûlullah’ın mübarek oğlu İbrahim’in kabri vardır. Bu kabrin sağında Ebû Şahme diye bilinen Abdurrahman b. Ömer b. Hattâb’ın mezarı var. Onu karşısında Akîl b. Ebû Tâlib ve Abdullah b. Zülcenâheyn Ca’fer b. Ebû Tâlib’in kabirleri mevcuttur. Bunların karşısında Peygamber’in eşleri ve müminlerin anneleri olan yüce kadınlara ait mezar haziresi var.(s.129)

Bakî Kapısı’ndan çıkınca hemen sağ tarafta peygamberimizin amcası Abbâs’ın ve Hz. Hasan’ın kabirleri var. (s.130)

Bakî Kabristanı’nda Muhacirlerin, Ensâr’ın ve diğer sahabelerin kabirleri varsa da bunların pek azı biliniyor. (s.130)

Bakî Kabristanı’nın sonunda Ebû Ömer Osman b. Affân’ın mezarı mevcut. (s.130) Kubâ: Medine’nin güney tarafında kutlu ziyaretgâhlardandır. Kur’an’da, Allah’ın hoşnutluğu ve takva üzerine kurulduğu belirtilen mescit buradadır. (s.130)

Bi’r-i Arîs: Kubâ’da, mescitin karşısındayer alan bir kuyudur. Daha önce deniz suyu gibi tuzlu su akıtırmış. Peygamber Efendimizin ağız suyu oraya değdikten sonra acılığı gitmiş, tam içimlik tatlı su olmuş. (s.130)

Hacerü’z-Zuyût (Zeytinyağı Taşı): Medine’nin dışındaki ziyaretgâhlardan biridir. (s.130)

Bi’r-i Budâa: Hacerü’z-Zuyût’un kuzeyinde bir kuyudur. (s.130)

Cebelü’ş-Şeytân (Şeytan Dağı): Bi’r-i Budâa’nın karşısında kutsal kabul edilen bir dağdır. (s.130)

Hısn-ı Uzzâb (Bekârlar Kalesi): Uhud Harbi’nde Peygamber emriyle kazılan hendeğin kenarına yapılan bir kaledir. (s.130)

Mübarek ziyaretgâhlardan biri de Uhud Dağı’dır. Uhud, bereketli bir dağdır. (s.131) Resûlallah’ın amcası Hz. Hamza’nın mezarı ve Uhud savaşı’nda şehit olan Peygamber ashabının kabirleri Uhud Dağı’ndadır. (s.131)

93

Mescidü’l-Fetih: Uhud Dağı’nda, Fetih Sûresi’nin Peygamberimize indirildiği mekân olarak bilinen mabettir. (s.131)

1.14.8.Dinî Unsurlar 1.14.8.1.Mezhep

Medine’de, Mâlikî mezhebi vardır. (s.126) Medine’de, Zeydiye mezhebi vardır. (s.131) 1.14.9.Tarihi Olay

Uhûd Savaşı. (s.130) 1.14.10.Sayılar

Kırk: Peygamberimiz hicret yurdu Medine’ye yaklaşınca Amr b. Avfoğulları kabilesinin yanında bir rivayete göre yirmiki, başka birine göre yirmidört, diğer bir rivayete göre ise kırk gece konaklamıştır. (s.121)

Üç: Kutlu Mescit’teki minber üç basamaktır. Daha sonraları buna altı basamak daha ilave edilerek basamak sayısı dokuza çıkarılmıştır. (s.125-126)

Üç: Hatip Sirâceddîn, rüyasında üç kez Peygamber’i görmüştür. (s.126) Kırk: Hatip Sirâceddîn, imamlık görevini kırk sene yürütmüştür. (s.126)

Yetmiş: Vezir Ebu’l-Kasım Muhammed b. Muhammed İbnü’l-Fakîh Sehl b. Mâlik Ezdî, her hafta yetmiş tavaf edermiş. (s.128)

1.14.11.Renkler

Beyaz: Mescidi beyaza (kirece) boyamışlardır. (s.123)

Beyaz: Kubâ’daki mescitin bembeyaz bir minaresi vardır. (s.130) 1.14.12.Madenler

1.14.12.1.Altın

Peygamber mabedinin inşası için Rum diyarından 80.000 miskal altın gelmiştir. (s.124) Şeyh Ebû Mehdî İsa ile ilgili bir menkıbede, Ebû Mehdî İsa’nın belinde altın dolu bir kesecik olduğu anlatılır. (s.128)

94

Sultan, Ali b. Hucr’a tenge denilen altın para biriminden üçyüz adet vermiştir. Tenge, ayar bakımından Mağrip dinarının (altınının) iki buçuk mislidir. (s.132)

1.14.12.2.Demir

Medine’deki mescidi demir ve kurşun direklerle sabitleştiren Hz. Osman’dır. (s.123) 1.14.12.3.Kurşun

Medine’deki mescidi demir ve kurşun direklerle sabitleştiren Hz. Osman’dır. (s.123) 1.14.13.Ulaşım Araçları

1.14.13.1.Deve

Hak Teâlâ’nın deve üzerinde bir bedevî gönderdiğinden bahsedilmektedir. (s.128) Her yerde deve sürücülerinin bulduğu söylenmektedir. (s.131)

1.15.Medine-Mekke 1.15.1.Adlar

1.15.1.1.Kişi Adları Hz. Osman. (s.134) 1.15.1.2.Yer Adları

Şı’b-i Ali: Mekke ile Medine arasında bulunan bir geçidin adı. (s.133) Revhâ: Mekke ile Medine arasında bir yer adı. (s.133)

Bedir: Bir kasabadır. Burası Allah Teâlâ’nın –vaadine uygun olarak- elçisine zafer verdiği ve müşrikleri mahvettiği yerdir. (s.133)

Usfân: Medine ile Mekke arasında düz bir alandır. (s.134) Hulays: Medine ile Mekke arasında bir yer. (s.171) 1.15.1.3.Coğrafî Yer Adları

Zâtü’l-Alem: Medine ile Mekke arasında bulunan bir gölet adı. (s.133) Akîk Vadisi: Medine’nin yakınlarında bulunan bir vadi. (s.133)

95

Safrâ: Hurma ağacı ve evleri çok olan güzel bir vadidir. (s.133)

Tubûl (Davul) Dağı: Safrâ’nın hemen karşısında yer alan upuzun bir kum tepesi. (s.133) Bıkaü’l-Bezvâ: Medine ile Mekke arasında bir çöl. (s.134)

Râbığ: Bıkaü’l-Bezvâ’nın bitiminde bir vadidir. (s.134)

Batn-ı Merr: Buraya Merr-i Zahrân da denilir. Münbit bir vadidir. (s.134) Sevîk Boğazı: Hulays’a yarım günlük mesafededir. (s.134)

Semk Vadisi: Medine ile Mekke arasında bir vadi. (s.171) 1.15.1.4.Hayvan Adları

Deve: Develer yük taşıma ve ulaşım aracı olarak kullanılmaktadır. (s.170) Koyun: Râbığ denilen yörede pazarlarda köylüler koyun satarlar. (s.134) 1.15.2.Halk Edebiyatı

1.15.2.1.Rivayetler

Rehvâ bölgesinde Zâtü’l-Alem adında bir gölet var. Burada Hz. Ali’nin cinlerle savaştığı rivayet edilir. (s.133)

Usfân’da Hz. Ali tarafından açıldığı rivayet edilen bir kuyu bulunuyor. (s.134)

Rivayete göre Peygamberimiz, Sevîk Boğazı’ndan geçerken ashabının yanında yiyecek ve içecek bulunmadığı için elini kuma daldırdı ve onlara sundu. Ashap verileni içince sevîk⁷⁹ tadı hissetti. (s.134)

1.15.3.Dayanışma, Yardımlaşma ve Eğitim Kurumları 1.15.3.1.Yardımlaşma

Medine ile Mekke arasında Batn-ı Merr denen vadide kervan konaklayınca “düsût” denilen büyük bakır kazanlarda yemek pişirilir, yolculara ve yanında azığı olmayanalara yedilirdi. (s.170)

79

96 1.15.4.Kutsal Mekânlar

Zülhuleyfe: Resûlullah’ın ihram giydiği bir mabet. (s.133)

Mebrek-i Nâkati’r-Resûl: Bedir ile Safrâ arasında Peygamber devesinin çöktüğü yerdir. (s.134)