10. Programın Temel Özellikleri
3.2. Araştırmanın Evreni ve Çalışma Grubu
Bu araştırmanın evreni Türkiye’deki İngilizce eğitim veren okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden ve anadili Türkçe olan 50-74 aylık çocuklardır. Araştırmanın evreni çok geniş olduğu ve Türkiye’deki bütün okul öncesi eğitim kurumlarındaki anadili Türkçe olan
128
50-74 aylık çocukları kapsadığı için araştırma bir çalışma grubu üzerinde yürütülmüştür. Çalışma grubu olarak, Konya ili merkez ilçelerindeki özel okullara devam eden, okul öncesi çocukları alınmıştır. Konya il genelinde 22.712 okul öncesi eğitim alan öğrenci bulunmaktadır. Anadili Türkçe olan çocukların yaklaşık %90’ı şehir merkezindeki ilçelerde (Selçuklu, Meram, Karatay) öğrenim görmektedir. Programın çocuklara birebir araştırmacı tarafından uygulanacak olması, uygulamanın haftada 15 saat ve 10 hafta boyunca sürecek olması, zaman, ulaşım kolaylığı ve ekonomik olma gibi nedenlerden dolayı Selçuklu ilçesi ve şehir merkezinde yer alan öğrenciler tercih edilmiştir. Araştırmanın deney ve kontrol gruplarının belirlenmesi için adı geçen ilçede bulunan 2 okulun 7 sınıfı incelenmiş, öğretmen ve uzman görüşleri doğrultusunda 2 ayrı okuldan 2 denk grup oluşturulmuştur. Özel okulların anasınıflarından 2015-2016 eğitim-öğretim yılında yaşlarına göre küme örnekleme yöntemiyle seçilen toplam 80 çocuk, araştırmanın çalışma grubuna alınmıştır. Çalışma grubuna ait bilgiler araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formuyla toplanmıştır (Bkz. EK-1). Bu grupların belirlenmesinde İngilizce eğitimi alma durumu, cinsiyet ve yaş faktörlerinin denkliği yanında:
Deney grubu için;
1. Konya Selçuklu bölgesinde seçilen bu okulun altyapısının, sınıflarının, öğretmen kadrosunun ve okul ortamının araştırmaya uygun olması,
2. Okula çocuklarını gönderen ailelerin eğitim durumu, sosyo ekonomik ve kültürel durumlarının benzer olması,
3. Okulun köklü geçmişinin olması ve daha önce birçok araştırma projesinin bu okulda yürütülmüş olması,
4. Okuldaki öğretmenlerin ve yöneticilerin araştırmaya ve araştırmacıya destek vermeleri ve bu sayede araştırmanın etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi, 5. Okulun araştırmacının kolay ulaşılabileceği bir yerde bulunması gözönünde
bulundurulmuştur. Kontrol grubu için ise;
1. Seçilen okulun deneysel işlemin uygulandığı okulun demografik özellikleriyle benzerlik göstermesi,
2. Okulun altyapısının, sınıflarının, öğretmen kadrosunun ve okul orta mının araştırmaya uygun olması,
129
3. Okul yönetimi ve öğretmenlerinin araştırmaya gönüllü katılması
4. Okulun köklü geçmişinin olması ve daha önce birçok araştırma projesinin bu okulda yürütülmesi,
5. Okulda hâlihazırda yabancı dil öğretim programlarının uygulanıyor olması 6. Okulun deney grubu okuluna yakın olması ve araştırmacının kolayca
ulaşılabilmesi dikkate alınmıştır.
Sonuç olarak araştırmanın çalışma grubu 40’ı deney, 40’ı kontrol grubu olmak üzere toplam 80 çocuktan oluşmuştur. Ancak deney grubunda yer alan çocuklardan 4’ü süreç içerisinde; taşınma, başka okula geçiş yapma ve devamsızlık gibi nedenlerden dolayı 36’ya inmiştir.
Araştırmada uygulanan YOYDEÖ’nin pilot uygulamaları araştırma izinlerinin alınması ve araştırma grubundaki katılımcılara ulaşma kolaylığı düşünülerek Konya ilinde, Selçuklu ilçesinde bulunan 2 anasınıfı ve 2 Anaokulu olmak üzere 4 okulda yürütülmüştür. Bu okullarda öğrenim gören ve yabancı dil olarak İngilizce eğitimi alan 50-74 aylık 120 çocuk ölçek pilot uygulama grubuna alınmıştır. Çocukların seçilmesinde küme örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Örnekleme dâhil olan öğrencilere ölçeğin pilot uygulamaları araştırmacı ve öğretmenleri tarafından birebir eğitim gördükleri sınıflarında gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulama süreci ‘Veri toplama Araçları’ başlığı altında ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
Deney ve Kontrol Gruplarının cinsiyet ve yaş dağılımları ile yaşlarının karşılaştırılmasına yönelik dağılımlar aşağıda tablolar halinde verilmiştir.
Tablo 3. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Çocukların Cinsiyete Göre Dağılımı
Gruplar n Cinsiyet Kız Erkek Deney Grubu 36 18 18 50.0% 50.0% Kontrol Grubu 40 20 20 50.0% 50.0% Toplam 76 38 38 50.0% 50.0% X2=2,03, p=0,63
130
Tablo 3’de deney ve kontrol gruplarındaki çocukların cinsiyetlerine göre dağılımları görülmektedir. Yaşantı odaklı yabancı dil edinimi uygulanan deney grubunda 18 kız 18 erkek, kontrol gruplarında ise 20 kız ve 20 erkek çocuk bulunmaktadır. X2 tekniğiyle gerçekleştirilen analizlere göre grupların cinsiyet dağılımları arasında fark yoktur (X2=2.03; p=0.63). Bu yüzden deney ve kontrol gruplarında cinsiyete göre denk bir dağılımın bulunduğu söylenebilir.
Tablo 4. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Çocukların Yaş Frekansları
Yaş (Ay) Deney Grubu Kontrol Grubu
n % n % 50 1 2.8% 1 2.4% 52 0 0.0% 1 2.4% 56 2 5.6% 2 4.9% 57 1 2.8% 2 4.9% 58 2 5.6% 2 4.9% 59 2 5.6% 1 2.4% 61 1 2.8% 5 12.2% 62 5 13.9% 6 14.6% 63 0 0.0% 4 9.8% 64 4 11.1% 3 7.3% 65 5 13.9% 4 9.8% 66 2 5.6% 3 7.3% 67 0 0.0% 1 2.4% 68 4 11.1% 0 0.0% 69 3 8.3% 3 7.3% 70 1 2.8% 2 4.9% 72 2 5.6% 0 0.0% 74 1 2.8% 1 2.4% X2= 15,63; p= 0,43
Tablo 4’de araştırmanın deney ve kontrol gruplarındaki çocukların ay cinsinden yaşlarına göre frekans dağılımları görülmektedir. Çocukların her iki grupta ağırlıklı olarak 62- 65 arasında bir yaş dağılımı gösterdikleri görülmektedir. X2 testi sonuçlarına göre genel olarak her iki grubun yaş frekansları birbirlerine denk bir dağılım gösterdiği görülmektedir.
131
Tablo 5. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Çocukların Yaşa Göre Karşılaştırılması
Gruplar Minimum Maximum X ss t p
Deney Grubu 50 74 62.41 3.36
1.10 0.38
Kontrol Grubu 50 74 62.64 3.93
Tablo 5’de deney grubundaki çocukların ay cinsinden yaş ortalamalarının 62.41, kontrol grubundaki çocukların ise 62.64 olduğu görülmektedir. Yaş ortalamaları arasında hesaplanan t testine göre çocukların yaş ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir fark yoktur (t=1.10; p<0.05). Deney ve kontrol gruplarında çocukların yaşları açısından birbirlerine denk oldukları söylenebilir.
Çalışma grubunda yer alan çocukların dil becerilerine ilişkin öntest alt ölçek ve toplam puan ortalamaları Tablo 6’da, deney grubu ile kontrol grubunun puan ortalamalarının karşılaştırılmasına ilişkin grafik ise Şekil 2’de verilmiştir.
Tablo 6. Deney ve Kontrol Gruplarındaki Çocukların YOYDEÖ Öntest Alt Ölçek ve Toplam Puan Ortalamalarının Karşılaştırılması
Ölçek Boyutları Gruplar n X ss t p Yaşamsal Kelime Bilgisi Deney Grubu 36 0.23 0.54 1.40 0.16 Kontrol Grubu 40 0.27 0.89 Önemli Kelime Bilgisi Deney Grubu 36 2.17 1.74 1.63 0.09 Kontrol Grubu 40 2.60 2.69 Sosyal Kelime Bilgisi Deney Grubu 36 0.06 0.23 0.08 0.93 Kontrol Grubu 40 0.05 0.31 Kullanışlı Kelime Bilgisi Deney Grubu 36 0.03 0.16 1.76 0.08 Kontrol Grubu 40 0.20 0.56
Toplam Deney Grubu 36 2.73 2.33 1.41 0.10
Kontrol Grubu 40 3.15 3.71
Yaşantı Odaklı İngilizce Dil Edinimi Programı uygulanan deney grubu ile MEB yabancı dil öğretimi uygulanan kontrol grubu çocuklarının deneysel işlem öncesi öntest puan ortalamaları arasında anlamlı fark olup olmadığı bağımsız t-testi ile test edilmiştir. Analizler
132
sonucu t değerleri yaşantı odaklı yabancı dil edinim ölçeğinin birinci alt boyutu olan “Yaşamsal Kelime Bilgisi” boyutunda 1.40; ikinci alt boyutu olan “Önemli Kelime Bilgisi” boyutunda 1.63; üçüncü alt boyutu olan “Sosyal Kelime Bilgisi” boyutunda 0.081; dördüncü alt boyutu olan “Kullanışlı Kelime Bilgisi” boyutunda 1.76 ve son olarak toplam puan ortalamaları ise 1.41 olarak hesaplanmıştır. Bu bulgulara göre öntest puanlarında kontrol gruplarındaki çocuklar bir miktar yüksek ortalamalar elde etmişlerdir. Buna karşın çocukların yabancı dil öntest puanları arasında gerek alt ölçeklerde gerekse de toplam puanlarda istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmemiştir. Araştırma öncesinde deney ve kontrol gruplarındaki çocukların yabancı dil edinim puanlarının birbirlerine denk olduğu söylenebilir.
Şekil 2. Deney grubu ile kontrol grubunun puan ortalamalarının karşılaştırılmasına ilişkin grafik
Araştırmanın nitel boyutunda mevcut araştırmada deneysel işlemin uygulandığı deney grubundaki çocukların veli, öğretmen, okul müdürü ve müdür yardımcısından yararlanılmıştır. Bununla birlikte okul idarecilerinin okullarının isminin açıklanmaması ile ilgili talepleri üzerine isimleri verilmemiştir. Araştırmada katılımcı olarak; 1 müdür, 1 müdür yardımcısı, 4 öğretmen ve 32 veli yer almıştır. Veli, öğretmen ve idarecilerin seçiminde herhangi bir kriter kullanılmamıştır. Araştırmanın nicel boyutundaki katılımcılar, çalışma grubu ve okulun doğal sonucu olarak araştırmada yer almışlardır.
,000 10,000 20,000 30,000 40,000 50,000 60,000 70,000 80,000
Alt Ölçek 1 Alt Ölçek 2 Alt ölçek 3 Alt Ölçek 4 Toplam Puan
Deney Grubu Kontrol Grubu
133
Katılımcılar arasında bulunan okulda görevli okul öncesi öğretmenlerinin özellikleri dikkate alındığında öğretmenlerinin tamamı bayandır. Öğretmenlerin meslekteki tecrübeleri, yıllardır okullarında yabancı dil eğitimi vermeye gelen farklı öğretmenlerin sınıflarındaki çocuklar üzerine yaptıkları gözlemler sayesinde farklı yabancı dil öğrenme metodlarının etkilerini görmeleri ve kendilerinin de aynı eğitim sisteminde yetişip bu dili konuşamayanlardan olması, onların hedef dildeki (İngilizce) konu ile ilgili farkındalıklarını artırmış ve eğitimi birebir gözlemlemişlerdir. Programa objektif yaklaşacaklarına inanılan bu öğretmenlerin görüşleri belirtilen sebeplerden dolayı önem arz etmiştir. Öğretmenlerin mesleki geçmişlerine bakıldığında; ikisinin 1 yılı devlet ve 19 yılı özel okul anasınıfı ve kreş öğretmenliği olmak üzere toplam 20 yıllık okul öncesi eğitim tecrübesi bulunmaktadır. Katılımcılardan üçüncü öğretmenin 2 yıl devlet, 6 yıl özel, dördüncüsünün ise 15 yıl devlet, 1 yıl özel okul anasınıfı ve kreş öğretmenliği tecrübesi bulunmaktadır. Ayrıca 4 öğretmenin de çocuk gelişimi ve eğitimi bilim dalında yüksek lisans eğitimi bulunmaktadır.
Araştırmada katılımcı olarak yer alan yönetici yardımcısı 1 yıl devlet okulunda, 19 yıl da özel okulda anasınıfı ve kreş öğretmenliği yapmıştır. Ayrıca çocuk gelişimi ve eğitimi dalında yüksek lisans eğitimi bulunmaktadır. Okul müdürünün ise 10 yıl Kız Meslek Lisesinde Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü Öğretmenliği, 1 yıl bölüm şefliği ve uygulamanın gerçekleştiği anaokulunda 10 yıl okul öncesi kurum (uygulamalı anaokulu) yöneticiliği tecrübesi vardır. Devlet üniversitesinde öğretim görevlisi olarak halen görev yapmaktadır. Ayrıca erken çocuklukta beslenme ve Montessori Eğitimi ile ilgili projelerde yer almış ve Çocuk Gelişimi alanında doktorasını tamamlamıştır.
Araştırmada katılımcı olarak yer alan bir diğer grup velilerdir. Deney grubunundaki 36 çocuktan 32’sinin anne ve babalarıyla görüşme gerçekleştirilmiştir. Katılımcı annelerin eğitim durumlarına bakıldığında 11’i (%34.35) ilköğretim, 7’si (%21.8) lise, 6’sı (%18.75) üniversite ve 8’i (%25) lisansüstü mezunudur. Benzer şekilde katılımcı babaların eğitim durumlarına bakıldığında 11’i (%34.35) ilköğretim, 4’ü (%12.5) lise, 7’si (%21.8) üniversite ve 10’u (%31.25) lisansüstüdür. Deney grubundaki katılımcı anne ve babadan 3’ü (%9.3) lisansüstü eğitimlerini yurtdışında tamamlamışlardır.