Ekonomik Görünüm
QNB Finansbank
Ekonomik Araştırmalar Bölümü
Aralık 2021
Global Görünüm
Küresel ekonomik aktivite hızlanıyor
Global PMI Endeksleri
Küresel bileşik PMI Kasım’da 54.8’e yükselerek küresel ekonomik aktivitenin artmaya devam ettiğini gösterdi.
Kaynak: Markit
20 25 30 35 40 45 50 55 60
07/19 10/19 01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21 Global İmalat PMI
Global Hizmet PMI
Global Toplam PMI
ABD ekonomik görünümü
PMI endeksleri
ISM endeksleri ekonomik aktivitedeki artışın güçlü olduğuna işaret ederken, enflasyon göstergelerindeki yükseliş sürüyor.
Kaynak: Markit
TÜFE ve çekirdek enflasyon (% yıllık)
Kaynak: BEA, BLS
4
40 45 50 55 60 65 70 75
2019 2020 2021
ABD İmalat ISM ABD Hizmetler ISM
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0
2019 2020 2021
TÜFE
Çekirdek PCE deflatörü
AB ekonomik görünümü
PMI endeksleri
Euro Bölgesinde PMI göstergeleri son aylardaki düşüşe rağmen, 50 eşiğinin üzerinde seyrederek ekonomik aktivitedeki artışın sürdüğünü gösterdi. Tüketici enflasyonu da yükselmeye devam etti.
Enflasyon görünümü
0 10 20 30 40 50 60 70
2019 2020 2021
AB İmalat Sektörü PMI AB Hizmet Sektörü PMI
-1.0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0
2019 2020 2021
AB Tüfe (% yıllık)
AB Çekirdek Tüfe
Küresel para politikaları
Politika faizleri
Fed Kasım’dan itibaren tahvil alımlarını azaltmaya başladı. Artan enflasyon sebebiyle Aralık’tan itibaren sürecin hızlandırılması bekleniyor.
Merkez bankası bilanço büyüklüğü
6
Kaynak: Fed, ECB Kaynak: Fed, ECB
0 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000 6,000 7,000 8,000 9,000 10,000
2012 2014 2016 2018 2020 Fed bilanço (Mlr USD) ECB Bilanço (Mlr EUR)
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0
2012 2014 2016 2018 2020 Fed Faiz
ECB Faiz
Tahvil getirilerinin görünümü
10 yıllık tahvil faizi
Tahvil getirileri, COVID-19 Omicron varyantının sebep olduğu riskten kaçışla beraber geriledi.
Kaynak: Bloomberg
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5
2019 2020 2021
ABD 10y
AB 10y
Japonya 10y
Emtia fiyatları görünümü
Brent petrol ve bakır fiyatları (USD)
Petrol fiyatları, Omicron varyantıyla ilişkili küresel büyüme endişeleri sebebiyle geriledi.
Kaynak: Bloomberg
8
200 250 300 350 400 450 500
10 20 30 40 50 60 70 80 90
2019 2020 2021
Brent Petrol
Bakır (ikinci eksen)
Gelişen ülke portföy akımları
Gelişmekte olan ülkelere fon akımları (kümülatif, milyar dolar)
Gelişmekte olan ülkelere hisse senedi yatırımları son dönemde artarken, tahvil yatırımları azaldı.
Kaynak: IIF
-80 -70 -60 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20
01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21
Hisse senetleri Tahvil
Türkiye Görünümü
Büyüme güçlü seyrediyor
GSYH büyümesi (yıllık %)
Baz etkisinin sona ermesine rağmen, GSYH 2021-3. çeyrekte yıllık %7.4 oranında güçlü büyüme kaydetti. Büyümenin temel sürükleyicisi tüketim harcamaları ve net ihracat oldu.
Kaynak: TÜİK
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2019 2020 2021
Hanehalkı tüketimi Yatırım
Net ihracat Stok değişimi
Kamu tüketimi GSYH (% yıllık)
Ekonomik aktivitede artış sürüyor
İmalat sanayi PMI ve sanayi üretimi
Eşik değerinin üzerinde seyreden PMI ekonomik aktivitedeki büyümenin devam ettiğine işaret etti.
Kaynak: TCMB, Markit
12
-35%
-25%
-15%
-5%
5%
15%
25%
30 35 40 45 50 55 60
01/18 06/18 11/18 04/19 09/19 02/20 07/20 12/20 05/21 10/21 PMI SÜE (yıllık %, sağ)
Nis'21: %66.3
Sektörel güven endeksleri yüksek
Sektörel güven endeksleri
Finansal piyasalarda artan oynaklığa rağmen, sektörel güven endeksleri Kasım’da yüksek seviyelerini korudu.
Kaynak: TÜİK
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21
İmalat sanayi Perakende Hizmetler
İnşaat (sağ eksen)
Turizm görünümü iyileşiyor
Turist ve dış hat yolcu sayıları (2019’un aynı ayına göre % değişim)
Turizm gelirlerindeki toparlanma turist girişlerinden hızlı ilerledi. Göstergeler 2019 seviyelerine yaklaştı.
Kaynak: Turizm Bakanlığı, TÜİK
14
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
40%
01/20 03/20 05/20 07/20 09/20 11/20 01/21 03/21 05/21 07/21 09/21 Gelen turist sayısı
Turizm gelirleri
Enflasyonda yükseliş hızlanıyor
Tüketici fiyat enflasyonu (yıllık)
Yıllık tüketici enflasyonu Kasım ayında %21.3’e yükseldi. Kur artışı sebebiyle enflasyondaki yükselişin hızlanacağını ve manşet enflasyonun 2022’nin ilk yarısında %30 seviyelerini göreceğini tahmin ediyoruz.
Kaynak: TÜİK
5%
10%
15%
20%
25%
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 TÜFE
Çekirdek C
Hizmetler
TCMB politika faizini indirdi
Merkez Bankası faiz koridoru (%)
Enflasyondaki artışı arızi sebeplere bağlayan TCMB, Eylül-Kasım döneminde politika faizini 400 baz puan indirerek %15.0 yaptı.
Kaynak: TCMB
16
0 5 10 15 20 25 30
01/19 04/19 07/19 10/19 01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21 Haftalık repo faizi
Ortalama fonlama faizi
Kredi ve mevduat faizleri düşüyor
Mevduat faizleri (1-3 ay, %)
TL mevduat ve ticari kredi faizleri, politika faizi indiriminin ardından geriledi.
Enflasyon beklentilerindeki yükseliş reel faizlerdeki düşüşün daha büyük olduğu anlamına geliyor.
Kaynak: TCMB
Kredi faizleri (TL, %)
0 5 10 15 20 25 30 35 40
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0
2019 2020 2021
USD (sol) TL (sağ)
0 5 10 15 20 25 30 35 40
2019 2020 2021
Ticari
Tüketici
Finansal koşullar sıkılaştı
Reel faizlerdeki düşüşe rağmen, finansal piyasalardaki oynaklık ve risk primindeki artış finansal koşulların son dönemde tekrar sıkılaşmasına yol açtı.
Kaynak: QNB Finansbank
*Endeks,Türkiye ekonomisi için bir grup finansal göstergenin dinamik faktör modeli ile tahmin edilen ortak faktörünü temsil eder. Sıfır değeri, tarihsel olarak nötr duruma karşılık gelir. Dahil olan göstergeler, döviz kurları, döviz kuru oynaklıklığı, CDS primi, swap oranları, risk reversal, TCMB faiz oranı, kredi ve mevduat oranları ve bunların farklarından oluşmaktadır. İlgili notumuz için bkz.: https://www.qnbfinansbank.com/medium/document-file-2446.vsf
18
QNB Finansbank Finansal Koşullar Endeksi
-2 -1 0 1 2 3 4 5
3/18 9/18 3/19 9/19 3/20 9/20 3/21 9/21
Finansal koşullar endeksi
Kredi büyümesi hızlanıyor
Kredi büyüme hızları (Kur etkisi arındırılmış, 13 haftalık yıllıklandırılmış değişim oranı)
Reel faizlerdeki gerilemenin desteğiyle kredi büyümesi hızlandı.
Kaynak: BDDK, QNB Finansbank
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
11/20 12/20 01/21 02/21 03/21 04/21 05/21 06/21 07/21 08/21 09/21 10/21 11/21 Tüketici
Ticari
Toplam
Bütçe açığı hedefin altında
Merkezi yönetim bütçe dengesi
12 aylık bütçe açığının GSYH’ye oranı Ekim’de %1.6 ile yılsonu hedefi olan
%3.5’in altında seyretmeyi sürdürdü.
Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı
20
-5.0%
-4.0%
-3.0%
-2.0%
-1.0%
0.0%
1.0%
2.0%
01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21
Bütçe Dengesi (% GSYH)
Faiz Dışı Denge
Cari açık daraldı
Cari işlemler dengesi (12 aylık kümülatif, % GSYH)
12 ay birikimli cari açık, ihracat ve hizmet gelirlerinin toparlanması ve altın ithalatının yavaşlamasıyla beraber 2021 yılında daraldı.
Kaynak: TCMB
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
2018 2019 2020 2021
Cari Denge Altın Hariç
Petrol ve Altın Hariç
Dış finansman görünümü
Cari açığın finansmanı (12 aylık kümülatif, milyar USD)
Cari dengeyle beraber sermaye girişlerinde de iyileşme oldu.
Kaynak: TCMB
22
-50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21
Net hata-noksan Döviz rezervleri
Kısa vadeli finansman + portföy
Uzun vadeli finansman + DYY
Döviz mevduat görünümü
Döviz mevduatı gelişmeleri (milyar USD)
Bireylerin döviz mevduatı son aylarda azalırken, şirketlerde ihracat ve turizm sektöründeki döviz girişlerinin katkısıyla yükseldi.
Kaynak: TCMB, QNB Finansbank
Not: Altın fiyatları ve EURUSD paritedeki değişimlerin etkisinden arındırılmıştır.
70 75 80 85 90 95
115 120 125 130 135 140 145 150 155
01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21 Bireyler
Şirketler (sağ eks.)
Yabancı portföy yatırımlarının görünümü
2020 başından beri toplam portföy hareketi (milyar USD)
Yabancıların yatırım pozisyonları TCMB’nin politika duruşundaki gevşemenin ardından çıkış kaydetti.
Kaynak: TCMB, BDDK, QNB Finansbank
(*) Carry trade pozisyonları, yabancı yatırımcıların kısa vadeli TL pozisyonlarını yansıtmaktadır. Bankaların bilanço dışı döviz pozisyonları ve TCMB'nin bankalarla yaptığı swap miktarlarındaki değişimle hesaplanmaktadır.
24
-30.0
-25.0 -20.0 -15.0 -10.0 -5.0 0.0 5.0
01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21
Carry trade (2020 başından itibaren kümülatif)
TL Bono ve hisse senedi
Döviz rezervleri geriledi
TCMB döviz rezervleri
TCMB’nin döviz rezervlerindeki artış eğilimi, döviz kuru oynaklığının artmasıyla beraber tersine döndü.
Kaynak: TCMB
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
80 85 90 95 100 105 110 115 120 125 130
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 Brüt Rezerv
Net Uluslararası Rezerv (ikinci eks.)
Tahminler
26 Makroekonomik Büyüklükler
2019 2020 2021 2022
Büyüme
GSYH Büyümesi, % 0.9% 1.8% 10.6% 5.2%
Nominal GSYH, milyar TL 4,320 5,047 6,884 9,027
Nominal GSYH, milyar $ 761 717 780 587
Kişi başına düşen GSYH (dolar) 9,215 8,597 9,239 6,868
Enflasyon (% yıllık)
TÜFE, yıl sonu 11.8% 14.6% 25.2% 23.6%
ÜFE, yıl sonu 7.4% 25.1% 67.9% 36.9%
TÜFE, ortalama 15.2% 12.3% 18.6% 31.0%
ÜFE, ortalama 17.6% 12.2% 42.7% 65.7%
Mali Sektör (% GSYH)
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi -2.9% -3.4% -3.0% -3.7%
Merkezi Yönetim Faiz Dışı Dengesi -0.5% -0.8% -0.3% -0.5%
AB tanımlı kamu borcu (% GSYH) 32.6% 39.5% 45.4% 44.0%
Dış Denge (milyar $)
Cari Denge 5.3 -35.0 -15.0 -10.0
% GSYH 0.7% -4.9% -1.9% -1.7%
Dış ticaret dengesi -29.5 -49.9 -36.0 -55.8
İhracat 180.8 169.6 224.0 234.4
İthalat 210.3 219.5 260.0 290.2
Turizm gelirleri 29.8 10.2 19.7 28.3
Kur ve Faiz Oranları
USD/TL, yıl sonu 5.94 7.44 14.02 15.56
EUR/TL, yıl sonu 6.66 9.09 15.98 18.05
EUR/USD, yıl sonu 1.12 1.22 1.14 1.16
USD/TL, ortalama 5.67 7.01 8.89 15.44
EUR/TL, ortalama 6.35 8.02 10.49 17.72
EUR/USD, ortalama 1.12 1.14 1.18 1.15
TCMB ort. fonlama faizi, % yıl sonu 11.4% 17.0% 14.00% 25.00%
Teşekkürler
H. Erkin Işık, CFA Deniz Çiçek
+90 212 318 5096 +90 212 318 5086 hasanerkin.isik@qnbfinansbank.com deniz.cicek@qnbfinansbank.com
Yasal Uyarı
Bu rapor, QNB Finansbank Hazine Bölümü ekonomistleri tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun QNB Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayanların görüşlerini yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. QNB Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. QNB Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.
.
