Ekonomik Görünüm
QNB Finansbank
Ekonomik Araştırmalar Bölümü
Ocak 2021
Global Görünüm
Küresel ekonomik aktivite artmaya devam ediyor
Global PMI Endeksleri
Küresel bileşik PMI Kasım’da 52.7’ye gerilese de genişleme bölgesinde kaldı.
Hizmet sektöründeki yavaşlamaya rağmen küresel ekonomik aktivite artmayı sürdürüyor.
Kaynak: Markit
20 25 30 35 40 45 50 55
03/18 09/18 03/19 09/19 03/20 09/20
Global İmalat PMI
Global Hizmet PMI
Global Toplam PMI
ABD ekonomik görünümü
PMI endeksleri
ISM endeksleri Aralık’ta yükseldi ve devam eden belirsizliklere rağmen ABD’de ekonomik aktivitenin ivmelendiğini gösterdi. Enflasyon göstergeleri %2 hedefinin altında seyrediyor.
Kaynak: Markit
TÜFE ve çekirdek enflasyon (% yıllık)
Kaynak: BEA, BLS
4
40 45 50 55 60 65
2015 2016 2017 2018 2019 2020 ABD İmalat ISM
ABD Hizmetler ISM
-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5
2015 2016 2017 2018 2019 2020 TÜFE
Çekirdek PCE deflatörü
AB ekonomik görünümü
PMI endeksleri
Euro Bölgesinde imalat PMI Aralık’ta güçlü seyretti. Hizmet PMI biraz toparlansa da daralma bölgesinde kaldı. Enflasyon göstergeleri ise hedeften bir hayli düşük seyrediyor.
Enflasyon görünümü
0 10 20 30 40 50 60 70
2017 2018 2019 2020
AB İmalat Sektörü PMI AB Hizmet Sektörü PMI
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0
2017 2017 2018 2018 2019 2019 2020 AB Tüfe (% yıllık)
AB Çekirdek Tüfe
Güçlü parasal genişleme
Politika faizleri
Fed hedeflere doğru belirgin ilerleme sağlanana kadar her ay en az 120 milyar dolarlık tahvil alımını sürdüreceğini açıkladı. ECB de tahvil alım programını 500 milyar Euro artırarak 1.85 trilyon Euro düzeyine çıkardı.
Merkez bankası bilanço büyüklüğü
6
Kaynak: Fed, ECB Kaynak: Fed, ECB
500 1,500 2,500 3,500 4,500 5,500 6,500 7,500 8,500
2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 Fed bilanço (Mlr USD)
ECB Bilanço (Mlr EUR)
-1.0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0
2007 2009 2011 2013 2015 2017 2019 Fed Faiz
ECB Faiz
ABD tahvil getirilerinde sınırlı artış
10 yıllık tahvil faizi
ABD tahvil getirileri mali genişlemeye bağlı enflasyon beklentileriyle biraz yükseldi. Merkez bankalarının tahvil alım programları nedeniyle diğer gelişmiş ülke tahvil getirileri hala çok düşük.
Kaynak: Bloomberg
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
ABD 10y
AB 10y
Japonya 10y
Emtia fiyatları son dönemde yükseldi
Brent petrol ve bakır fiyatları (USD)
Pandemiye karşı aşı gelişmeleri ve ABD’de mali genişleme beklentileri neticesinde küresel ekonomik görünümün iyileşmesi emtia fiyatlarında yükselişe yol açtı.
Kaynak: Bloomberg
8
170 220 270 320 370 420
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
2016 2017 2018 2019 2020 2021
Brent Petrol
Bakır (ikinci eksen)
Gelişen ülke portföy akımları
Gelişmekte olan ülkelere fon akımları (kümülatif, milyar dolar)
Gelişmekte olan ülkelere yönelik portföy akımları genişlemeci para politikaları ve iyileşen risk iştahına bağlı olarak toparlanıyor.
Kaynak: IIF
-80 -70 -60 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20
01/20 04/20 07/20 10/20 01/21
Hisse senetleri Tahvil
Türkiye Görünümü
GSYH 3. Çeyrekte hızlı toparlandı
GSYH büyümesi (yıllık %)
GSYH 2. çeyrekte geçen seneye göre %9.9 küçüldükten sonra, 3. çeyrekte güçlü iç talebin katkısıyla %6.7 oranında büyüdü.
Kaynak: TÜİK
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
2017 2018 2019 2020
Hanehalkı tüketimi Yatırım
Net ihracat Stok değişimi
Kamu tüketimi GSYH (% yıllık)
Sanayi üretiminde aşağı yönlü risk
İmalat sanayi PMI ve sanayi üretimi
Sanayi üretimi son aylarda güçlü büyüse de sıkılaşan finansal koşullar ve kapanma tedbirleri önümüzdeki dönemde yavaşlamaya yol açabilir.
Kaynak: TCMB, Markit
12
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30 34 38 42 46 50 54 58
01/17 06/17 11/17 04/18 09/18 02/19 07/19 12/19 05/20 10/20 PMI
Sanayi üretimi (% yıllık, sağ)
Ekonomik aktivite ivme kaybediyor
Yüksek frekanslı veriler imalat aktivitesi ve perakende satışların son zamanlarda ivme kaybettiğini gösteriyor.
Kaynak: YTBS,TCMB, QNB Finansbank
Elektrik tüketimi (30 günlük ort., yıllık %) Kredi kartı harcamaları (4 haftalık ort., yıllık %)
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
01-20 03-20 05-20 07-20 09-20 11-20 01-21 -20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
01-20 03-20 05-20 07-20 09-20 11-20 01-21
Sektörel güven endeksleri zayıflıyor
Sektörel güven endeksleri
Sektörel güven endeksleri imalat sanayi dışında Aralık’ta geriledi. Finansal koşullardaki sıkılaşma önümüzdeki dönem için aşağı yönlü risk yaratıyor.
Kaynak: TÜİK
14
40 50 60 70 80 90 100 110 120
2016 2017 2018 2019 2020
İmalat sanayi Perakende Hizmetler
İnşaat (sağ eksen)
Turizm görünümü hala zayıf
Turist sayısı ve turizm gelirleri (% yıllık)
Turist girişleri, seyahat kısıtlamalarının gevşetilmesinin ardından 3. Çeyrekte kısmen toparlandı. Fakat pandeminin yayılmasıyla turizm görünümü tekrar zayıfladı.
Kaynak: Turizm Bakanlığı, TCMB
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%
2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Gelen turist sayısı
Turizm gelirleri
Enflasyon kısa vadede yüksek seyredecek
Tüketici fiyat enflasyonu
Yıllık enflasyon Aralık ayında kur artışlarının ve gıda fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle artarak %14.6 oldu. Enflasyonun 2021’in ilk yarısında yüksek seyredeceğini, yılın ikinci yarısında baz etkisiyle gerileyeceğini düşünüyoruz.
Kaynak: TÜİK
16
5%
10%
15%
20%
25%
01-18 05-18 09-18 01-19 05-19 09-19 01-20 05-20 09-20
TÜFE (% yıllık)
Çekirdek C
Hizmetler
Para politikası sıkılaşıyor
Merkez Bankası faiz koridoru (%)
TCMB Aralık PPK toplantısında politika faizini %17’ye çıkardı. Enflasyon 2021’in ikinci yarısında düşüşe geçene kadar sıkı para politikasının korunmasını bekliyoruz.
Kaynak: TCMB
0 5 10 15 20 25 30
01-19 05-19 09-19 01-20 05-20 09-20 01-21
Faiz koridoru Haftalık repo faizi Geç likidite
Ortalama fonlama faizi
Kredi ve mevduat faizleri yükseliyor
Mevduat faizleri (1-3 ay, %)
Para politikası ve regülasyonlar sıkılaşırken, kredi ve mevduat faizlerinde yükseliş sürüyor.
Kaynak: TCMB
Kredi faizleri (TL, %)
18
0 5 10 15 20 25 30 35 40
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0
01-18 08-18 03-19 10-19 05-20 12-20 USD (sol)
TL (sağ)
0 5 10 15 20 25 30 35 40
01-18 08-18 03-19 10-19 05-20 12-20 Ticari
Tüketici
Finansal koşullarda sınırlı sıkılaşma
Kredi ve mevduat faizlerindeki yükselişe karşın, piyasalardaki oynaklığın ve risk priminin azalması finansal koşullardaki sıkılaşmayı sınırlıyor.
Kaynak: QNB Finansbank
*Endeks,Türkiye ekonomisi için bir grup finansal göstergenin dinamik faktör modeli ile tahmin edilen ortak faktörünü temsil eder. Sıfır değeri, tarihsel olarak nötr duruma karşılık gelir. Dahil olan göstergeler, döviz kurları, döviz kuru oynaklıklığı, CDS
QNB Finansbank Finansal Koşullar Endeksi
-2 -1 0 1 2 3 4 5
08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Finansal koşullar endeksi
Kredi büyümesinde yavaşlama
Kredi büyüme hızları (Kur etkisi arındırılmış, 13 haftalık yıllıklandırılmış değişim oranı)
Para politikası ve regülasyonların sıkılaşmasına paralel olarak kredi büyüme hızı yavaşladı.
Kaynak: BDDK, QNB Finansbank
20
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
12/18 03/19 06/19 09/19 12/19 03/20 06/20 09/20 12/20 Toplam
Kamu
Özel
Bütçe açığı kısa vadede genişleyecek
Merkezi yönetim bütçe dengesi
12 aylık bütçe açığının GSYH’ye oranı, Temmuz’dan itibaren azalarak Kasım ayında %3.3 oldu. Ekonomik aktivitedeki yavaşlama ve tek seferlik gelirlerin bu sene düşmesi yüzünden bütçe açığının kısa vadede genişlemesini bekliyoruz.
Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı
-5.0%
-4.0%
-3.0%
-2.0%
-1.0%
0.0%
1.0%
2.0%
3.0%
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Bütçe Dengesi (% GSYH)
Faiz Dışı Denge
Cari açık genişliyor
Cari işlemler dengesi (12 aylık kümülatif, milyar USD)
Güçlü büyümeye ve altın talebine bağlı ithalat artışı ve hizmet gelirlerindeki düşüş sebebiyle cari açık genişledi. Cari açığın ihracat ve hizmet gelirlerinin toparlanmasıyla bu sene daralmasını bekliyoruz.
Kaynak: TCMB
22
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
2015 2016 2017 2018 2019 2020
Cari Denge Altın Hariç
Petrol ve Altın Hariç
Dış finansman görünümü
Cari açığın finansmanı (12 aylık kümülatif, milyar USD)
Uzun vadeli yatırımlar son 12 ayda çıkış kaydederken, kısa vadeli sermaye ve portföy girişlerinin düşük kaldı. Geçen sene cari açığın finansmanı büyük ölçüde döviz rezervlerinden sağlandı.
Kaynak: TCMB
-50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Net hata-noksan Döviz rezervleri
Kısa vadeli finansman + portföy
Uzun vadeli finansman + DYY
Yerel döviz talebi artıyor
Döviz mevduatı gelişmeleri (milyar USD)
Döviz mevduatı Haziran’dan sonra belirgin miktarda artarken, artışın çoğu bireylerden kaynaklandı.
Kaynak: TCMB, QNB Finansbank
Not: Altın fiyatları ve EURUSD paritedeki değişimlerin etkisinden arındırılmıştır.
24
50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100
95 100 105 110 115 120 125 130 135 140 145
01/19 05/19 09/19 01/20 05/20 09/20
Bireyler
Şirketler (sağ eks.)
Döviz rezervi düşük
TCMB döviz rezervleri
TCMB net döviz rezervi düşük kalırken, bankaların döviz zorunlu karşılıklarının artmasıyla son zamanlarda brüt rezerv biraz arttı.
Kaynak: TCMB
10 15 20 25 30 35 40 45 50
80 85 90 95 100 105 110 115 120
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20
Brüt Rezerv
Net Uluslararası Rezerv (ikinci eks.)
Tahminler
26 Makroekonomik Büyüklükler
2017 2018 2019 2020 2021 2022
Büyüme
GSYH Büyümesi, % 7.5% 3.0% 0.9% 1.5% 4.0% 3.5%
Nominal GSYH, milyar TL 3,111 3,758 4,320 4,962 5,752 6,503
Nominal GSYH, milyar $ 859 780 761 737 738 769
Kişi başına düşen GSYH (dolar) 10,597 9,632 9,215 8,835 8,741 9,009
Enflasyon (% yıllık)
TÜFE, yıl sonu 11.9% 20.3% 11.8% 14.6% 10.0% 8.5%
ÜFE, yıl sonu 15.5% 33.6% 7.4% 25.2% 9.6% 8.0%
TÜFE, ortalama 11.1% 16.3% 15.2% 12.3% 12.9% 9.7%
ÜFE, ortalama 15.8% 27.0% 17.6% 12.2% 18.2% 9.8%
Mali Sektör (% GSYH)
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi -1.5% -1.9% -2.9% -3.8% -4.5% -4.5%
Merkezi Yönetim Faiz Dışı Dengesi 0.3% 0.0% -0.5% -1.0% -1.3% -1.3%
AB tanımlı kamu borcu (% GSYH) 28.2% 30.2% 32.6% 39.8% 41.7% 43.4%
Dış Denge (milyar $)
Cari Denge -40.6 -21.6 6.9 -39.0 -11.4 2.5
% GSYH -4.7% -2.8% 0.9% -5.3% -1.5% 0.3%
Dış ticaret dengesi -74.2 -54.0 -29.5 -49.9 -35.4 -34.1
İhracat 164.5 177.2 180.8 169.6 191.4 211.1
İthalat 238.7 231.2 210.3 219.5 226.7 245.2
Turizm gelirleri 22.5 25.2 29.8 9.5 20.9 29.8
Kur ve Faiz Oranları
USD/TL, yıl sonu 3.77 5.28 5.94 7.44 8.21 8.71
EUR/TL, yıl sonu 4.52 6.04 6.66 9.09 10.18 10.89
EUR/USD, yıl sonu 1.20 1.14 1.12 1.22 1.24 1.25
USD/TL, ortalama 3.65 4.82 5.67 7.01 7.80 8.45
EUR/TL, ortalama 4.12 5.67 6.35 8.02 9.61 10.57
EUR/USD, ortalama 1.13 1.18 1.12 1.14 1.23 1.25
TCMB ort. repo faizi, % yıl sonu 12.8% 24.1% 11.4% 17.0% 12.00% 10.00%
2y tahvil faizi, % yıl sonu 13.4% 19.7% 11.8% 14.3% 13.0% 11.0%
10y tahvil faizi, % yıl sonu 11.7% 16.4% 12.2% 13.0% 13.0% 12.0%
Teşekkürler
H. Erkin Işık, CFA Deniz Çiçek
+90 212 318 5096 +90 212 318 5086 hasanerkin.isik@qnbfinansbank.com deniz.cicek@qnbfinansbank.com
Yasal Uyarı
Bu rapor, QNB Finansbank Hazine Bölümü ekonomistleri tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun QNB Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayanların görüşlerini yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. QNB Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. QNB Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.
.
