Ekonomik Görünüm
QNB Finansbank
Ekonomik Araştırmalar Bölümü
Mart 2021
Global Görünüm
Küresel ekonomik aktivite artmaya devam ediyor
Global PMI Endeksleri
Küresel bileşik PMI Şubat’ta 53.2’ye yükseldi ve küresel ekonomik aktivitede artışın sürdüğüne işaret etti.
Kaynak: Markit
20 25 30 35 40 45 50 55
05/18 11/18 05/19 11/19 05/20 11/20
Global İmalat PMI Global Hizmet PMI Global Toplam PMI
ABD ekonomik görünümü
PMI endeksleri
ISM imalat endeksi Şubat’ta daha da yükselirken, hizmet endeksi bir miktar düşmesine rağmen genişleme bölgesinde kaldı. Enflasyon göstergeleri biraz yükselse de %2 hedefinin altında seyrediyor.
Kaynak: Markit
TÜFE ve çekirdek enflasyon (% yıllık)
Kaynak: BEA, BLS
4
40 45 50 55 60 65
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 ABD İmalat ISM
ABD Hizmetler ISM
-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5
2015 2017 2019 2021
TÜFE
Çekirdek PCE deflatörü
AB ekonomik görünümü
PMI endeksleri
Euro Bölgesinde imalat PMI Şubat’ta güçlenmeyi sürdürürken, hizmet PMI kapanma tedbirlerinin etkisiyle daralma bölgesinde seyretti. Enflasyon göstergeleri son aylarda artmasına rağmen %2 hedefinin altında kaldı.
Enflasyon görünümü
0 10 20 30 40 50 60 70
2017 2018 2019 2020 2021
AB İmalat Sektörü PMI AB Hizmet Sektörü PMI
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0
2017 2018 2019 2020 2021
AB Tüfe (% yıllık) AB Çekirdek Tüfe
Güçlü parasal genişleme
Politika faizleri
Fed hedeflere doğru belirgin ilerleme sağlanana kadar her ay en az 120 milyar dolarlık tahvil alımını sürdürecek. ECB’nin tahvil alım programı da 1.85 trilyon Euro düzeyinde bulunuyor.
Merkez bankası bilanço büyüklüğü
6
Kaynak: Fed, ECB Kaynak: Fed, ECB
500 1,500 2,500 3,500 4,500 5,500 6,500 7,500 8,500
2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 Fed bilanço (Mlr USD)
ECB Bilanço (Mlr EUR)
-1.0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0
2007 2009 2011 2013 2015 2017 2019 Fed Faiz
ECB Faiz
ABD tahvil getirilerinde artış
10 yıllık tahvil faizi
ABD tahvil getirileri, mali genişlemeye bağlı artan enflasyon beklentileriyle son dönemde yükseldi.
Kaynak: Bloomberg
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
ABD 10y AB 10y Japonya 10y
Emtia fiyatları son dönemde yükseldi
Brentpetrol ve bakır fiyatları (USD)
Pandemiye karşı aşı gelişmeleri ve ABD’deki mali genişleme neticesinde küresel ekonomik görünümün iyileşmesi emtia fiyatlarında yükselişe yol açtı.
Kaynak: Bloomberg
8
170 220 270 320 370 420 470
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
2016 2017 2018 2019 2020 2021
Brent Petrol
Bakır (ikinci eksen)
Gelişen ülke portföy akımları
Gelişmekte olan ülkelere fon akımları (kümülatif, milyar dolar)
Gelişmekte olan ülkelere yönelik hisse senedi akımları, küresel para politikalarının daha erken sıkılaşabileceği endişeleriyle son dönemde tersine döndü.
Kaynak: IIF
-80 -70 -60 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20
01/20 04/20 07/20 10/20 01/21
Hisse senetleri Tahvil
Türkiye Görünümü
GSYH büyümesi 4. çeyrekte de güçlüydü
GSYH büyümesi (yıllık %)
GSYH 3. çeyrekteki %6.3’lük büyümenin ardından, 4. çeyrekte de güçlü iç talebin katkısıyla %5.9 oranında büyüdü.
Kaynak: TÜİK
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
2017 2018 2019 2020
Hanehalkı tüketimi Yatırım
Net ihracat Stok değişimi
Kamu tüketimi GSYH (% yıllık)
Sanayi üretiminde güçlü görünüm
İmalat sanayi PMI ve sanayi üretimi
Ocak-Şubat aylarında da genişleme bölgesinde kalan PMI, sanayi üretimindeki artışın hala güçlü olduğuna işaret ediyor.
Kaynak: TCMB, Markit
12
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30 34 38 42 46 50 54 58
01/17 06/17 11/17 04/18 09/18 02/19 07/19 12/19 05/20 10/20 PMI
Sanayi üretimi (% yıllık, sağ)
Ekonomik aktivitede artış sürüyor
Son haftalarda elektrik tüketiminde ılımlı artış görülürken, kredi kartı harcamaları perakende satışların tekrar ivmelenmediğini gösteriyor.
Kaynak: YTBS,TCMB, QNB Finansbank
Elektrik tüketimi (30 günlük ort., yıllık %) Kredi kartı harcamaları (4 haftalık ort., yıllık %)
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
01-20 04-20 07-20 10-20 01-21 -20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
01-20 04-20 07-20 10-20 01-21
Sektörel güven endeksleri ayrışıyor
Sektörel güven endeksleri
İnşaat sektörü güven endeksi son aylarda belirgin oranda geriledi. Hizmet ve perakende sektörü güveni pandemi öncesi seviyelerin altında kalırken, imalat sanayi güveni güçlü seyrini sürdürüyor.
Kaynak: TÜİK
14
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
2016 2017 2018 2019 2020 2021
İmalat sanayi Perakende Hizmetler
İnşaat (sağ eksen)
Turizm görünümü hala zayıf
Turist sayısı ve turizm gelirleri (% yıllık)
Turist girişleri, 3. çeyrekte kısmen toparlandıktan sonra, pandemi tedbirlerinin sıkılaştırılmasıyla son aylarda tekrar zayıfladı.
Kaynak: Turizm Bakanlığı, TCMB
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Gelen turist sayısı Turizm gelirleri
Enflasyon yükseliyor
Tüketici fiyat enflasyonu
Yıllık enflasyon Şubat ayında kur artışlarının gecikmeli etkisi ve güçlü iç taleple beraber artarak %15.6 oldu. Enflasyonun 2021’in ilk yarısında yüksek seyredeceğini, yılın ikinci yarısında baz etkisiyle gerileyeceğini düşünüyoruz.
Kaynak: TÜİK
16
5%
10%
15%
20%
25%
30%
01-18 07-18 01-19 07-19 01-20 07-20 01-21
TÜFE Çekirdek C Hizmetler
Para politikasında değişiklik olmadı
Merkez Bankası faiz koridoru (%)
TCMB Şubat PPK toplantısında politika faizini %17.0’de sabit tuttu, fakat enflasyon görünümü daha da bozulursa sıkılaşmanın süreceği mesajı verdi.
18 Mart’taki PPK toplantısında 100 baz puanlık faiz artırımı bekliyoruz.
Kaynak: TCMB
0 5 10 15 20 25 30
01-19 05-19 09-19 01-20 05-20 09-20 01-21
Faiz koridoru Haftalık repo faizi Geç likidite
Ortalama fonlama faizi
Kredi ve mevduat faizlerinde yükseliş durdu
Mevduat faizleri (1-3 ay, %)
Para politikası ve regülasyonların sıkılaşmasıyla yükselen TL kredi ve mevduat faizleri son dönemde yatay seyretti.
Kaynak: TCMB
Kredi faizleri (TL, %)
18
0 5 10 15 20 25 30 35 40
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0
01-18 08-18 03-19 10-19 05-20 12-20 USD (sol)
TL (sağ)
0 5 10 15 20 25 30 35 40
01-18 08-18 03-19 10-19 05-20 12-20 Ticari
Tüketici
Finansal koşullarda sıkılaşma
Kredi ve mevduat faizlerindeki yükselişin durmasına karşın, piyasalardaki oynaklığın ve risk priminin tekrar artması finansal koşulların daha fazla sıkılaşmasına yol açıyor.
Kaynak: QNB Finansbank
*Endeks,Türkiye ekonomisi için bir grup finansal göstergenin dinamik faktör modeli ile tahmin edilen ortak faktörünü temsil eder. Sıfır değeri, tarihsel olarak nötr duruma karşılık gelir. Dahil olan göstergeler, döviz kurları, döviz kuru oynaklıklığı, CDS
QNB Finansbank Finansal Koşullar Endeksi
-2 -1 0 1 2 3 4 5
3/18 9/18 3/19 9/19 3/20 9/20 3/21
Finansal koşullar endeksi
Kredi büyümesinde yavaşlama
Kredi büyüme hızları (Kur etkisi arındırılmış, 13 haftalık yıllıklandırılmış değişim oranı)
Faizlerdeki artış ve makro ihtiyati tedbirler sebebiyle kredi büyüme hızı yavaş seyrediyor.
Kaynak: BDDK, QNB Finansbank
20
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
01/19 04/19 07/19 10/19 01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 Toplam
Kamu Özel
Bütçe açığı tekrar genişledi
Merkezi yönetim bütçe dengesi
12 aylık bütçe açığının GSYH’ye oranı, tek seferlik gelirlerin düşük olmasıyla Ocak’ta %4.3 oranına yükseldi. Bütçe açığının yılsonunda GSYH’nin %4.5’i olmasını bekliyoruz.
Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı
-5.0%
-4.0%
-3.0%
-2.0%
-1.0%
0.0%
1.0%
2.0%
3.0%
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Bütçe Dengesi (% GSYH) Faiz Dışı Denge
Cari açık genişledi
Cari işlemler dengesi (12 aylık kümülatif, milyar USD)
Güçlü büyümeye ve altın talebine bağlı ithalat artışı ile hizmet gelirlerindeki düşüş sebebiyle cari açık 2020 yılında genişledi. Cari açığın ihracat ve hizmet gelirlerinin toparlanmasıyla bu sene daralmasını bekliyoruz.
Kaynak: TCMB
22
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Cari Denge Altın Hariç
Petrol ve Altın Hariç
Dış finansman görünümü
Cari açığın finansmanı (12 aylık kümülatif, milyar USD)
Uzun vadeli yatırımlar son 12 ayda çıkış kaydederken, kısa vadeli sermaye ve portföy girişlerinin düşük kaldı. Geçen sene cari açığın finansmanı büyük ölçüde döviz rezervlerinden sağlandı.
Kaynak: TCMB
-50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50
2015 2016 2017 2018 2019 2020
Net hata-noksan Döviz rezervleri
Kısa vadeli finansman + portföy Uzun vadeli finansman + DYY
Yerel döviz talebi yataya döndü
Döviz mevduatı gelişmeleri (milyar USD)
Döviz mevduatı Haziran’dan sonra belirgin miktarda artarken, artışın çoğu bireylerden kaynaklandı. Son haftalarda artış eğilim yataya döndü.
Kaynak: TCMB, QNB Finansbank
Not: Altın fiyatları ve EURUSD paritedeki değişimlerin etkisinden arındırılmıştır.
24
60 65 70 75 80 85 90
95 105 115 125 135 145 155
01/19 04/19 07/19 10/19 01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 Bireyler
Şirketler (sağ eks.)
Döviz rezervi düşük seyrediyor
TCMB döviz rezervleri
TCMB net döviz rezervi düşük kalırken, bankaların döviz zorunlu karşılıklarının artmasıyla son zamanlarda brüt rezerv biraz yükseldi.
Kaynak: TCMB
10 15 20 25 30 35 40 45 50
80 85 90 95 100 105 110 115 120
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21
Brüt Rezerv
Net Uluslararası Rezerv (ikinci eks.)
Tahminler
26 Makroekonomik Büyüklükler
2018 2019 2020 2021 2022
Büyüme
GSYH Büyümesi, % 3.7% 0.9% 1.8% 5.5% 3.5%
Nominal GSYH, milyar TL 3,758 4,320 5,048 6,082 6,863
Nominal GSYH, milyar $ 780 761 717 798 832
Kişi başına düşen GSYH (dolar) 9,632 9,215 8,599 9,458 9,739
Enflasyon (% yıllık)
TÜFE, yıl sonu 20.3% 11.8% 14.6% 11.0% 8.5%
ÜFE, yıl sonu 33.6% 7.4% 25.1% 12.7% 9.1%
TÜFE, ortalama 16.3% 15.2% 12.3% 14.4% 9.0%
ÜFE, ortalama 27.0% 17.6% 12.2% 22.5% 9.1%
Mali Sektör (% GSYH)
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi -1.9% -2.9% -3.4% -4.5% -4.5%
Merkezi Yönetim Faiz Dışı Dengesi 0.0% -0.5% -0.8% -1.3% -1.3%
AB tanımlı kamu borcu (% GSYH) 30.2% 32.6% 39.0% 39.4% 41.5%
Dış Denge (milyar $)
Cari Denge -21.6 6.9 -36.7 -18.0 -2.5
% GSYH -2.8% 0.9% -5.1% -2.3% -0.3%
Dış ticaret dengesi -54.0 -29.5 -49.9 -45.1 -42.3
İhracat 177.2 180.8 169.5 189.2 208.4
İthalat 231.2 210.3 219.4 234.4 250.7
Turizm gelirleri 25.2 29.8 10.2 20.9 29.8
Kur ve Faiz Oranları
USD/TL, yıl sonu 5.28 5.94 7.44 7.96 8.65
EUR/TL, yıl sonu 6.04 6.66 9.09 9.63 10.55
EUR/USD, yıl sonu 1.14 1.12 1.22 1.21 1.22
USD/TL, ortalama 4.82 5.67 7.01 7.60 8.23
EUR/TL, ortalama 5.67 6.35 8.02 9.17 10.02
EUR/USD, ortalama 1.18 1.12 1.14 1.21 1.22
TCMB ort. repo faizi, % yıl sonu 24.1% 11.4% 17.0% 14.00% 10.50%
2y tahvil faizi, % yıl sonu 19.7% 11.8% 14.3% 15.0% 11.5%
10y tahvil faizi, % yıl sonu 16.4% 12.2% 13.0% 15.0% 12.5%
Teşekkürler
H. Erkin Işık, CFA Deniz Çiçek
+90 212 318 5096 +90 212 318 5086 hasanerkin.isik@qnbfinansbank.com deniz.cicek@qnbfinansbank.com
Yasal Uyarı
Bu rapor, QNB Finansbank Hazine Bölümü ekonomistleri tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun QNB Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayanların görüşlerini yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. QNB Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. QNB Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.
.
