Döviz Kurları

Döviz Kurları

Döviz kuru

• Döviz (foreign exchange) yabancı ülke

paralarına ya da yabancı para yerine geçen her türlü ödeme aracına denir.

• ≅160 para birimi

• Az sayıda uluslararası para

• Ekonomik büyüklük

• İstikrar

Döviz Piyasası (foreign exchange market)

• Farklı ülke paralarının alınıp satıldığı ve bu süreçte döviz kurlarının belirlendiği fiziksel ya da sanal ortama denir.

• 2016-işlem hacmi

• 6,6 trilyon dolar

Nominal Döviz Kuru

• Döviz piyasasında katılımcıların yaptığı alım ve satım işlemleri sonucunda nominal döviz kurları belirlenir.

• E=Bir para biriminin başka bir para birimi cinsinden göreceli değeridir.

• Doğrudan kotasyon-1birim yabancı para ile ne kadar yerli para alınır? 1usd =7 TL

• Dolaylı kotasyon 1TL=1/7 USD

• Çapraz döviz kuru-18TL/1 dinar=1 dolar/6 TL

Reel Döviz Kuru

• RER (real exchange rate) iki ülke arasındaki genel fiyat düzeyi farkı dikkate alınarak

hesaplanan döviz kurudur.

• Bir ülke, birim mal ve hizmet karşılığında diğer ülkeden kaç birim mal ve hizmet alabilir..

• RER=E (P*/P)

RER örnek

• E=6

• P=360 P

=60 RER=6.60/360=1

• ABD’deki 1 birim mal TR’deki 1 birim mala kariılık gelir.

• RER artarsa, yerli para değer kaybeder

• RER azalırsa, yerli para değer kazanır

Efektif Döviz Kuru

• Nominal efektif döviz kuru, bir ülke

parasının o ülkenin dış ticaretinde önemli payı olan ülkelerin para birimlerinden

oluşan sepete denir.

• Reel efektif döviz kuru, ülkeler arası göreceli fiyat değişiklikleri dikkate alınarak

hesaplanan döviz kurudur.

• 38 ülkeden oluşan döviz sepeti

Döviz Kurlarının Ekonomiye Etkileri

• Reel döviz kuru ve dış ticaret

• Yerli paranın alım gücünde değişme

• Reel döviz kuru ve reel gelir

• NX artışı, GSYİH da artırır

• Reel döviz kuru ve enflasyon

• Tüketici ürün sepetindeki ithal mallar

Döviz Talebi

Döviz Talebi

• Döviz kurunu döviz talebi ve arzının etkileşimi belirler

• D

=Belli bir dönemde ekonomideki tüm birimlerin döviz kuruna bağlı olarak satın almayı istediği toplam döviz miktarıdır.

• Türev taleptir.

Döviz Talebini Belirleyen Etmenler

• Enflasyon Farkları

• Faiz Oranı Farkları

• Beklentiler

• Diğer Nedenler

Döviz Arzı

• Döviz Arzı (S

) belli bir dönemde

ekonomideki tüm birimlerin döviz kuruna bağlı olarak satmayı istediği toplam döviz miktarıdır.

• İhracat yapanlar

• Yabancı yatırımcılar

• Yabancı Turistler döviz arz ederler.

Döviz Arzı

Döviz Arzını Belirleyen Etmenler

• Enflasyon Farkları

• Faiz Oranı Farkları

• Ekonomik ve

• Beklentiler

• Diğer Nedenler

Döviz Piyasası Dengesi

• D

=S

• Ekonomide denge döviz kurunun ne olacağı, döviz talebi ve döviz arzı tarafından

belirlenir.

• Döviz piyasası dengede ise alım satım

işlemlerinin gerçekleştiği kur, denge döviz

kurudur.

Denge

Denge nasıl oluşur?

• Alıcı ve satıcı davranışları

• E>E* döviz arz fazlası-yerli paraya

dönüştürme eğilimi,TLi para değerlenir.

• E<E* döviz talep fazlası-yabancı paraya

dönüştürme eğilimi,E değerlenir.

Uzun Dönemde Döviz Kurları

• Satın alma gücü paritesi

• Tek fiyat yasası

• Ülkelerarası verimlilik farkları

• Ülkelerin yerli ve yabancı mal tercihi

• Dış ticareti engelleyici uygulamalar

• Kota

• Tarife

• Tarife dışı engeller

Döviz Kuru Rejimleri

• Sabit Kur Rejimi

• Dalgalı Kur Rejimi

• Karma Kur Rejimi