Ekonomik Görünüm
QNB Finansbank
Ekonomik Araştırmalar Bölümü
Haziran 2022
Global Görünüm
Küresel ekonomik aktivite
Global PMI Endeksleri
Global PMI endeksleri Mayıs’ta yataya yakın seyretti. Faiz artışları, Ukrayna-Rusya savaşı ve Çin’deki salgın küresel büyüme hızında bir miktar yavaşlamaya yol açmıştır.
Kaynak: Markit
20 25 30 35 40 45 50 55 60
09/19 12/19 03/20 06/20 09/20 12/20 03/21 06/21 09/21 12/21 03/22
Global İmalat PMI
Global Hizmet PMI
Global Toplam PMI
ABD ekonomik görünümü
PMI endeksleri
ABD’de ISM endeksleri son dönemde gerilese de ekonomik büyümenin devam ettiğini gösteriyor. Enflasyon da sınırlı düşüşe rağmen yüksek seyretmeye devam ediyor.
Kaynak: Markit
TÜFE ve çekirdek enflasyon (% yıllık)
Kaynak: BEA, BLS
4
40 45 50 55 60 65 70
2019 2020 2021 2022
ABD İmalat ISM ABD Hizmetler ISM
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0 9.0
2019 2020 2021 2022
TÜFE
Çekirdek PCE deflatörü
AB ekonomik görünümü
PMI endeksleri
Euro Bölgesinde PMI Mayıs’ta hafifçe azaldı. Ekonomik aktivite, olası parasal sıkılaştırma ve Ukrayna’daki savaşın etkisi ile bir miktar yavaşlamış gözüküyor.
Enflasyondaki yükseliş de devam ediyor.
Enflasyon görünümü
0 10 20 30 40 50 60 70
2019 2020 2021 2022
AB İmalat Sektörü PMI AB Hizmet Sektörü PMI
-2.0 -1.0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0 9.0
2019 2020 2021 2022
AB Tüfe (% yıllık)
AB Çekirdek Tüfe
Küresel para politikaları
Politika faizleri
Fed politika faizini Mart’tan beri 75 baz puan artırdı; tahvil portföyünü küçültmeye başladı. Faiz artırımları 50 baz puanlık adımlarla sürecek. ECB’nin de Temmuz ayında faiz artırımına başlaması bekleniyor.
Merkez bankası bilanço büyüklüğü
6
Kaynak: Fed, ECB Kaynak: Fed, ECB
0 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000 6,000 7,000 8,000 9,000 10,000
2012 2014 2016 2018 2020 2022 Fed bilanço (Mlr USD)
ECB Bilanço (Mlr EUR)
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0
2012 2014 2016 2018 2020 2022 Fed Faiz
ECB Faiz
Tahvil getirilerinin görünümü
10 yıllık tahvil faizi
Enflasyonda yükseliş ve para politikasında sıkılaşma beklentileriyle birlikte uzun vadeli tahvil faizleri arttı.
Kaynak: Bloomberg
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5
2019 2020 2021 2022
ABD 10y AB 10y Japonya 10y
Enerji ve emtia fiyatları
Brent petrol ve metal fiyatları (USD)
Rusya’ya uygulanan yaptırımların etkisiyle enerji fiyatlarında yükseliş sürdü.
Kaynak: Bloomberg
8
2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000 5,500 6,000
20 40 60 80 100 120 140
2019 2020 2021 2022
Brent Petrol
LMEX metal endeksi (ikinci eksen)
Gelişen ülke portföy akımları
Gelişmekte olan ülkelere fon akımları (kümülatif, milyar dolar)
Gelişmekte olan ülke hisse senedi ve tahvil portföyleri, küresel büyüme görünümü ve parasal sıkılaşma beklentileriyle birlikte azaldı.
Kaynak: IIF
-80 -70 -60 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40
01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21 01/22 04/22
Hisse senetleri TahvilTürkiye Görünümü
GSYH büyümesi hafifçe yavaşladı
GSYH büyümesi (yıllık %)
GSYH büyümesi 2022 ilk çeyrekte %7.3’e gerilese de yüksek kaldı. Kademeli yavaşlamanın sonraki çeyreklerde sürmesini bekliyoruz. Yılın tamamı için büyüme tahminimizi %4.0 olarak koruyoruz.
Kaynak: TÜİK
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2019 2020 2021 2022
Hanehalkı tüketimi Yatırım
Net ihracat Stok değişimi
Kamu tüketimi GSYH (% yıllık)
Ekonomik aktivitede zayıflama
İmalat sanayi PMI ve sanayi üretimi
PMI Mart-Mayıs aylarında 50 eşiğinin altında kalmaya devam ederek sanayi üretimindeki artışın yavaşladığına işaret etti. Maliyet baskıları, arz aksaklıkları ve küresel büyüme görünümü önümüzdeki dönemde büyümeyi olumsuz etkileyebilir.
Kaynak: TCMB, Markit
12
-35%
-25%
-15%
-5%
5%
15%
25%
30 35 40 45 50 55 60
01/18 06/18 11/18 04/19 09/19 02/20 07/20 12/20 05/21 10/21 03/22 PMI SÜE (yıllık %, sağ)
Nis'21: %66.3
Sektörel güven endeksleri
Sektörel güven endeksleri
Güven endeksleri imalat ve inşaat sektörlerinde zayıflama eğilimi gösteriyor.
Hizmet ve perakende ticaret sektörlerinde ise endeksler Nisan-Mayıs aylarında toparlandı.
Kaynak: TÜİK
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22
İmalat sanayi Perakende Hizmetler
İnşaat (sağ eksen)
Turizm sektöründe riskler arttı
Turist ve dış hat yolcu sayıları (2019’un aynı ayına göre % değişim)
Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş risk oluşturmakla birlikte, turizm gelirleri pandemi öncesi seviyelerin üzerinde seyrediyor.
Kaynak: Turizm Bakanlığı, TÜİK
14
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
40%
01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21 01/22 04/22 Gelen turist sayısı
Turizm gelirleri
Enflasyonda yükseliş devam ediyor
Tüketici fiyat enflasyonu (yıllık)
Yıllık tüketici enflasyonu Mayıs ayında %73.5’e çıktı. Manşet enflasyonun Kasım ayına kadar yükselişini sürdürerek %90 seviyesini aşmasını, sene sonunda baz etkisi ile gerileyerek %77 civarında olmasını bekliyoruz.
Kaynak: TÜİK
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22 TÜFE
Çekirdek C
Hizmetler
TCMB parasal sıkılaşma baskısına direniyor
Merkez Bankası faiz koridoru (%)
TCMB Aralık ayından sonra politika faizini %14.0 seviyesinde tuttu. Ödemeler dengesi ve enflasyon görünümündeki bozulma, TCMB üzerindeki parasal sıkılaşma baskısını güçlendiriyor.
Kaynak: TCMB
16
0 5 10 15 20 25 30
01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22
Haftalık repo faizi
Ortalama fonlama faizi
Kredi ve mevduat faizleri
Mevduat faizleri (1-3 ay, %)
Düşük politika faizi ve kur korumalı mevduat, enflasyon beklentilerindeki bozulmaya karşın mevduat ve kredi faizlerini sınırlıyor.
Kaynak: TCMB
Kredi faizleri (TL, %)
0 5 10 15 20 25 30 35 40
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0
2019 2020 2021 2022
USD (sol) TL (sağ)
0 5 10 15 20 25 30 35 40
2019 2020 2021 2022
Ticari
Tüketici
Finansal koşullarda gevşeme
CDS primi ve kur volatilitesinin yüksek olmasına karşın, reel faizlerdeki düşüş finansal koşullarda gevşemeye yol açtı.
Kaynak: QNB Finansbank
*Endeks,Türkiye ekonomisi için bir grup finansal göstergenin dinamik faktör modeli ile tahmin edilen ortak faktörünü temsil eder. Sıfır değeri, tarihsel olarak nötr duruma karşılık gelir. Dahil olan göstergeler, döviz kurları, döviz kuru oynaklıklığı, CDS primi, swap oranları, risk reversal, TCMB faiz oranı, kredi ve mevduat oranları ve bunların farklarından oluşmaktadır. İlgili notumuz için bkz.: https://www.qnbfinansbank.com/medium/document-file-2446.vsf
18
QNB Finansbank Finansal Koşullar Endeksi
-2 -1 0 1 2 3 4 5
6/18 12/18 6/19 12/19 6/20 12/20 6/21 12/21
Finansal koşullar endeksi
Kredi büyümesi hızlanıyor
Kredi büyüme hızları (Kur etkisi arındırılmış, 13 haftalık yıllıklandırılmış değişim oranı)
Düşük reel faiz oranlarının desteği ile hem ticari hem de tüketici kredileri hızlanıyor.
Kaynak: BDDK, QNB Finansbank
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
11/20 01/21 03/21 05/21 07/21 09/21 11/21 01/22 03/22 05/22 Tüketici
Ticari
Toplam
Bütçe görünümü
Merkezi yönetim bütçe dengesi
12 aylık bütçe açığının GSYH’ye oranı Nisan ayında %2.5’e yükseldi. Kısa vadede açığın düşmesini beklesek de %3.5 olan yılsonu hedefinde risk yukarı yönlü kalmaya devam etmektedir.
Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı
20
-5.0%
-4.0%
-3.0%
-2.0%
-1.0%
0.0%
1.0%
2.0%
01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22
Bütçe Dengesi (% GSYH)
Faiz Dışı Denge
Cari açık genişliyor
Cari işlemler dengesi (12 aylık kümülatif, % GSYH)
Cari işlemler açığı, enerji ithalatının etkisiyle son dönemde genişledi. Cari açığın yılsonunda 35 milyar dolara (GSYH’nin %4.4’üne) yükselmesini bekliyoruz.
Kaynak: TCMB
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
2017 2018 2019 2020 2021 2022
Cari Denge Altın Hariç
Petrol ve Altın Hariç
Dış finansman görünümü
Cari açığın finansmanı (12 aylık kümülatif, milyar USD)
Sermaye girişleri ve net-hata noksan kalemindeki fazla sayesinde, döviz rezervleri geçen yılın büyük bölümünde güçlenmişti. Ancak Aralık ayından itibaren dış finansman görünümü bozulmuştur.
Kaynak: TCMB
22
-50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22 Net hata-noksan
Döviz rezervleri
Kısa vadeli finansman + portföy
Uzun vadeli finansman + DYY
Döviz mevduat ve KKM görünümü
Döviz mevduatı ve KKM (milyar USD)
Kur korumalı mevduat tutarı, Mayıs sonu itibarıyla 62.2 milyar dolar seviyesine ulaştı. Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatında da son dönemde hafif artış var.
Kaynak: TCMB, QNB Finansbank
Not: Altın fiyatları ve EURUSD paritedeki değişimlerin etkisinden arındırılmıştır.
200 210 220 230 240 250 260 270 280 290
01-21 03-21 05-21 07-21 09-21 11-21 01-22 03-22 05-22 KKM
Toplam DTH
Yabancı portföy yatırımlarının görünümü
Yabancıların TL pozisyonlarında düşüş eğilimi devam ediyor.
Kaynak: TCMB, BDDK, QNB Finansbank
(*) Carry trade pozisyonları, yabancı yatırımcıların kısa vadeli TL pozisyonlarını yansıtmaktadır. Bankaların bilanço dışı döviz pozisyonları ve TCMB'nin bankalarla yaptığı swap miktarlarındaki değişimle hesaplanmaktadır.
24
2021 başından beri toplam portföy hareketi (milyar USD)
-30 -25 -20 -15 -10 -5 0 5
01-21 04-21 07-21 10-21 01-22 04-22
Carry trade
Hisse senedi
Tahvil
Döviz rezervlerinde düşüş
TCMB döviz rezervleri (milyar dolar)
Döviz rezervleri cari açıktaki genişleme ve portföy çıkışları sonucu geriledi.
Kaynak: TCMB
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
80 85 90 95 100 105 110 115 120 125 130
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22 Brüt Rezerv
Net Uluslararası Rezerv (ikinci eks.)
Tahminler
26 Makroekonomik Büyüklükler
2019 2020 2021 2022 2023
Büyüme
GSYH Büyümesi, % 0.9% 1.8% 11.0% 4.0% 4.0%
Nominal GSYH, milyar TL 4,320 5,047 7,209 13,487 20,899
Nominal GSYH, milyar $ 761 717 803 803 995
Kişi başına düşen GSYH (dolar) 9,215 8,597 9,539 9,396 11,517
Enflasyon (% yıllık)
TÜFE, yıl sonu 11.8% 14.6% 36.1% 76.8% 37.6%
ÜFE, yıl sonu 7.4% 25.1% 79.9% 120.1% 37.1%
TÜFE, ortalama 15.2% 12.3% 19.6% 78.0% 45.5%
ÜFE, ortalama 17.6% 12.2% 43.9% 135.9% 57.8%
Mali Sektör (% GSYH)
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi -2.9% -3.4% -2.7% -3.7% -3.5%
Merkezi Yönetim Faiz Dışı Dengesi -0.5% -0.8% -0.2% -0.5% -0.5%
AB tanımlı kamu borcu (% GSYH) 32.6% 39.5% 42.0% 41.4% 41.5%
Dış Denge (milyar $)
Cari Denge 5.3 -35.5 -14.0 -35.0 -30.0
% GSYH 0.7% -5.0% -1.7% -4.4% -3.0%
Dış ticaret dengesi -29.5 -49.9 -46.2 -91.1 -87.5
İhracat 180.8 169.6 225.2 252.4 268.7
İthalat 210.3 219.5 271.4 343.5 356.2
Turizm gelirleri 29.8 10.2 20.8 34.9 35.6
Kur ve Faiz Oranları
USD/TL, yıl sonu 5.94 7.44 13.30 19.14 22.67
EUR/TL, yıl sonu 6.66 9.09 15.13 20.86 25.16
EUR/USD, yıl sonu 1.12 1.22 1.14 1.09 1.11
USD/TL, ortalama 5.67 7.01 8.85 16.64 21.00
EUR/TL, ortalama 6.35 8.02 10.44 18.14 23.12
EUR/USD, ortalama 1.12 1.14 1.18 1.09 1.10
TCMB ort. fonlama faizi, % yıl sonu 11.4% 17.0% 14.0% 40.00% 40.00%
2y tahvil faizi, % yıl sonu 11.8% 14.3% 22.7% 40.00% 41.00%
Teşekkür ederiz
H. Erkin Işık, CFA Deniz Çiçek
+90 212 318 5096 +90 212 318 5086 hasanerkin.isik@qnbfinansbank.com deniz.cicek@qnbfinansbank.com
Yasal Uyarı
Bu rapor, QNB Finansbank Hazine Bölümü ekonomistleri tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun QNB Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayanların görüşlerini yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. QNB Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. QNB Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.
.