• Sonuç bulunamadı

Hukukun Sonuçlarını Kestirebilmek

H

u k u k u n ü stü n lü ğ ü n ü n en. ö n em li şartların d an b i­

risi, h u k u k d ü ze n in in “tu tarlılığ ı, sü rek liliğ i ve k e stirile b ilirliğ i”dir. Bu da h u k u k m e tin le rin in son d erece a çık , şeffaf, h u k u k çu la ra b ile ço k az iş b ıra k a ca k k a ­ dar k e stirile b ilir o lm a sın ı g erek tirir. H u k u k m e tin le ri m u ğlâk old u ğu n d a, h u k u k u n ü stü n lü ğ ü k av ram ın d an b a h se tm en in h içb ir a n lam ı olm az, çü n k ü bu d u ru m d a h u k u k m e k an izm a­

sı, işin b aşın d a kim varsa o n u n , isted iği so n u cu çık arab ild iğ i, keyfi b ir idareyi h a k lıla ştırm a n ın aracı oluyor. B u n o k tad a h u ­ k u k keyfi b ir o to rite rliğ i m eşru laştıran b ir m ek an izm ad an b a ş­

ka b ir an lam ifad e etm ez.

O ysa b izd ek i so ru n b a sitçe h u k u k m e tin le rin in m u ğlâk o l­

m am ası ve b u n d an d olayı h u k u k çu la ra g ereğ in d en fazla tak d ir alan ı b ırak m asın d an kay n ak lan m ıy o r, a k sin e , n e kad ar a çık olu rsa o lsu n h içb ir şek ild e k e stirilem e y e n so n u çla r v e re b ilm e ­ sidir. M u h ak k ak k i bu d eğ erlen d irm elerd en T ü rk iy e’de varo­

lan ve sayıları y e terin ce fazla d eğerli h u k u k çu la rı te n zih e tm ek gerekiyor.

A n cak , çoğu d u ru m d a, ö z e llik le y ü k se k yargı k u r a m la ­ rı y asaların h içb ir y oru m a y er b ırak m ay an a çık h ü k ü m le rin e

rağm en sü rp riz kararlara im za atab iliy orlar. H al b öy le o lu n ca h u k u k p ratiğ i h u k u k u n ü stü n lü ğ ü ilk e sin i g erçek le ştirm ek ten ç o k u zak laşıy or, a lte rn a tif b ir ik tid ar tesisi için siy asete p aralel b ir ik tid ar alan ı gibi çalışm aya başlıyor.

CH P ve D eniz B aykal, so n zam anlard a A nayasa M ah k em esi ve D an ıştay ’da h u k u k u n b ü tü n yazılı k u ralların a rağm en iste ­ diği so n u çla rı elde ed eb ileceğ i son d erece gen iş b ir alan g ö rü ­ yor. Bu işte g e rçek ten b ir y an lışlık var. D aha ik tid a r tarafı ç ı­

karm ayı d üşü ndü ğü h erh an g i b ir yasayla ilg ili n iy etle rin i tam açm am ışk e n b ile Baykal “A nayasa M ah k em esin e g ö tü rü rü z !”

d iyerek teh d id i savu rabiliyor. Ç ık a rıla ca k olan y asan ın daha içeriğ i, şek li, p ro sed ü rü , m ah k e m e lik b ir d u ru m u olu p o lm a ­ yacağı da b elli d eğ ilk en B ayk al’ın h em en p eşin p eşin AYM’ni eld e b ir k o z gibi ön e sü rm esi y ü k sek yargıyı ken d i ik tid ar alanı g ib i, k en d i arka b ah çesi gibi görd ü ğü n ü n en açık ifadesidir.

Yasa m e tin le rin in b ü tü n açık lığ ıy la b u n a im k ân verm ed iği bilin d iğ i halde C H P’n in AYM’n i isted iği so n u cu eld e ed ebild iği b ir siyaset alan ı olarak gördü ğü ço k açık . H u k u ku bu şekild e k e n d i u h d esin d e b ir m ü lk gibi gö ren lere k arşı h u k u k u n say­

g ın lığ ın ı yen id en tesis e d ecek yol yine AYM’n in tak ın acağ ı tu ­ tu m d an geçiyor.

Ne yazık k i, 3 6 7 g arab etin e y ak ın zam and a y ol a çm ış olan M ah k em e, bu b e k le n tile ri de fazlasıyla h a k lı çık arm ıştır. M ah ­ k e m e n in te m sil ettiği h u k u k b urad a b elk i tam da b ek len d iğ i gib i “k e stirile b iliy o r”, am a yasaların a çık h ü k ü m le rin in h erk es iç in geçerli olan a n lam ların ın b ir gereği o larak değil, m ah k em e ü y elerin i keyfi d avranm aya “a lıştırm ış” o lm a la rın ın b ir s o n u ­ cu olarak.

B u , sağ lık lı b ir a lışk a n lık değil. AYM veya y argıçlar h u k u ­ ku b elli m a rjin a l b ir siyasal g ö rü şü n arka b a h çe si gibi u y g u la­

d ık ları izle n im i v erm işlerse, in san lar h u k u k adına uygu lanan keyfiliğ i k an ık say acak hale g e lm işle rse , h u k u k u n zed elen m esi için başka b ir so ru m lu aram ak da b u n u n tam iri iç in b aşka b i­

rin i aram ak da beyhu ded ir.

A K P arti’ye açılan k ap atm a d avası h u k u k u n ü stü n lü ğ ü n ­ d en kay n ak lan an g ü cü n a çık b ir siyasi istism arıd ır. Bu istism ar sad ece d em ok rasiye değil, her şeyd en ö n ce h u k u k a b ü yü k b ir darbe v u ru y or ve bu sü reç için d e ak ıl ve iz’an ö lçü le rin d e e le ş­

tirilm eyi h ak eden sad ece bu d arbeye yelten en lerd ir.

K apatm a d avasının h u k u k i d eğil siyasi old uğu artık h iç k im sen in saklam ad ığ ı b ir g erçek olduğu h ald e, AK P arti’ye h u k u k a saygı ile o tu ru p so n u çla rın ı b ek lem ey i tavsiye etm ek ço cu k kan d ırm a p eşin d ek i te cav ü zcü lerin tav rım and ırıyor.

Sü ren d avanın sey rin i etk ile y ece k yasal d ü ze n lem e lerin şık duru p d urm adığıyla ilg ile n m e k g ib i b ir lü k sü y o k k i p artin in . Saldırıya m aruz k alm ış olan AK P a rti’n in bu duru m d a y ap aca­

ğı h er şey “ııe fs-i m ü d afaa” kap sam ın d a d eğerlen d irilm elid ir.

H ele arada biraz da o b je k tif tak ılm a k ad ına AK P arti’n in il­

gisiz k u su rla rın ı tam da bu esnada dile g etiren ler, h aksız sal­

d ırganları anlam aya çalışanlar, bu yolla sap lan d ık ları m ü n a se ­ b etsiz lik le ri b ir yana, bu suça b a sitçe sad ece ortak oluyorlar.

A llah aşk ın a Ak P arti’ye “la ik liğ i ih la l” ad ına isn at edilen b ü tü n su çu n özeti b aşö rtü sü n ü serb e st b ırak m a d o ğ ru ltu su n ­ da yü rü ttü ğü yasam a faaliyeti ve b u n a eşlik ed en sö y lem ler­

den ibaret olan b ir id d ian am e var ortada. Bu k ad arlık b ir hak taleb in i b ile k e n d i d aracık la ik lik an lay ışın a sığ d ıram ay aııla- rın g ö n lü n ü h oş tu tm an ın , e n d işe le rin i g id e rm e n in b ir yolu var m ı sizce? Siyasal alan ı isted ik le ri gibi p arse lle m ele rin e göz yu m m ak m ıd ır e n d işe le rin i g id erm en in yolu?

Bu tür d u ru m lard a siyasi irad e ile h u k u k veya b ü ro k ra sin in d en gelerin i sü rek li siyasi irade a ley h in e y en id en h a tırlatm ak da iy ice b ık k ın lık v eriy o r artık . H u k u k u n b ir güç d ereb ey li­

ği gib i bu kad ar a çık istism a rın ın siyasi irad eyi d en gelem ek le h içb ir alak ası olm ad ığı y e terin ce açık d eğil m id ir?

Siyasi irade veya h alk ın irad esinin tem sili tabii ki her şey d e­

ğildir. Am a h er şey olm am ayı k ab u llen m iş b ir h alk iradesini n e ­ redeyse h içb ir şey kılm aya teşebbü s edeıı b ir haksız iradenin karşısınd a b u n u ikid e b ir hatırlatm ak , ço k , am a ço k ayıp oluyor.