T
ü rk iy e ’de d arbelere m eşru iy et k azan d ırm ış en ö n e m li g erek çelerd en b irisi b elli b ir g ru b u n , örgü tü n veya zü m re n in u z a n tıla rın ın d ev letin için e sızarak d ev leti ele g e çirm e te şeb b ü sle ri olm u ştu r. D ev leti ele g eçirm ey e, hele bu iş için d ev letin iç in e sızm aya çalışa n la rın y in e bu d ev letin vatan d aşları olm ası h e r seferin d e b iraz daha tu h a f b ir d u ru m ortaya koyar. Bu k o n u d a işle tile n g ü v e n lik çi sö y lem in b e lli ki ço k özel, b e lli ve “g ü v e n ilir” ellerd e tu tu lan b ir d evlet an lay ışı vardır. D ev let bu tan ım a göre h e rk e se a çık olam ay acak k a dar cid d i b ir iş, h e rk e sin e lin e b ıra k ıla m a y a ca k kad ar te h lik e li b ir aygıttır.
O ysa d em o k ra tik to p lu m lard a siyasi m ü ca d e len in , d evlet y ö n e tim in i ele g e çirm e k te n daha ö n c e lik li b ir hed efi o lm ad ı
ğı gib i, b u n u n m eşru iy etin i sorgu layacak b ir g erek çe de o la m az. B u nd a u ta n ıla ca k b ir şey de y oktu r. H iç d ü şü n d ü n ü z m ü, T ü rk iy e’de siyaset n ed en in san ların adeta utan a sık ıla y a p tık ları b ir şey g ö rü n tü sü verir? Ç ü n k ü n ih a i h ed efi ve n iy eti, b i
lin c in d eğ işik d ü zey lerin d e, b ir şek ild e g izle n m e si g erek ecek k ad ar “k ö tü ” görülüyor. Siy asete g iren le rin faaliy etlerin i hep
b ir şek ild e m ille tle ri iç in “k a tla n d ık la rı” b ir “h iz m e t” olarak su n m aları b iraz bund and ır. K e n d ileri iç in h içb ir şey istem e d i
ğ in i an latm ak için b in d ered en su g e tirm ek ih tiy a cı h issed er siy asetçiler. Bu esn ad a g izled ik leri n ed ir? Bal gibi d ev leti ele g eçirm e arzu su n d an b aşka b ir şey m id ir? B u gü n e k ad ar d evleti ele g eçirm e “a rt-n iy e tiy le ” su çla n m ış to p lu m sal k e sim le r alt alta k o n u lu p to p lan d ığ ın d a, b u n u n y e k û n u n u n T ü rk top lu - m u n u n nered ey se tam am ın a d en k d ü ştü ğü g örü leb ilir. D em ek ki T ü rk iy e’de h e rk e s d ev leti ele g e çirm e k istiyor. B u n u n için h erk es d ev lete sızm ak istiyor.
Am a işin aslı bu d eğil. İşin a slı, d ev letin b ir tü rlü b ü tü n to p lu m u n ortak k a tılım ın ın b ir s o n u c u , ortak so ru m lu lu ğ u n u n b ir tezah ü rü o la ra k g ö rü lem e m e si, to p lu m a m al o lam a
m asıdır. D ev let hâlâ b e lli b ir dar zü m re n in elin d e tu ttu ğu ve b aşk aların d a n ö zen le sak ın ılm a sı g erek en b ir m evzi o larak g ö rü lü yor. B ö y le old uğu için de d ev letin savu nm a h a ttı d ışarıya k arşı d eğ il, to p lu m u n da için d e k i b ir iç -k a le şek lin d e ve ö n ce lik le içeriy e k arşı k u ru lu y o r. T o p lu m u n , d ev let örg ü tü n ü n d ışın d a k alm ış k e sim i h e r tü rlü işgale ço k a çık , d olay ısıy la p o tan siy el h a in görülüyor.
K ıb n s ’ı h ariç tu tarsak , sek se n y ıld ır b ir d ış d ü şm an a k ar
şı savaşm am ış o lm a k , şim d iye kad ark i b ü tü n savaşların ı ken d i h a lk ın ın d eğ işik u n su rların a k arşı yap m ış o lm ak , a çık ça d ev
let a n lay ışın ı ep eyce şek ille n d irm iştir. D evleti an cak b ir ö r
gü t g ib i, b a sit b ir aygıt o la ra k g ören ler, d ev letin için e sızm ayı m ü m k ü n görebilir. D ev letin b irk a ç m ah aretli o p erasy o n la ele g e çirile b ile ce k b ir m evzi old uğu d ü şü n ü ld ü ğü iç in de sav u n m alar bu b asit k o n se p t ü zerin d en ku ru lu y o r. T ab ii k i bu k o n - sep t ç o k b asit old uğu iç in b u n a dayalı savu nm a stra te jile ri de ç o k b a sit o lu y o r ve h e r seferin d e T ü rk to p lu m u n u n a lab ild iğ i
n e k a rm a şık la şm ış, d erin leşm iş ve in ce lm iş yap ısın a so n d e rece sığ g elen te d b irle r çalıştırılıy o r. A lın an h er te d b ir d evleti d aha da k ü çü ltü rk e n , T ü rk to p lu m u n u b iraz daha aşağılar, b i
raz daha geri zek alı y erin e koyar. Sad ece b u n d an d olayı a s lın da T ü rk to p lu m u n d a h erk e se b ir dava açm a h a k k ı doğsa gerek.
H ep sö y len ir ya, T ü rk iy e’de cem aatler, örgütler, h atta sivil to p lu m te şek k ü lle ri b ile devleti m o d el alarak örgü tlen irler. Bu işi tersin d en de alab iliriz. T ü rk to p lu m u n d ak i g elişm ele ri ta
kip ed em em ek gib i garip b ir k u su rla m alul o lan d ev let, g id e
rek k ü ç ü k b ir örgüt gib i çalışm ay ı, k ü çü k b ir cem aat gibi dav
ranm ayı k en d in e yak ıştırab iliy o r. K end i g ü v en lik k o n se p tle- rin i b ile b ir örg ü tü n d iliyle ku rab iliy or. Yoksa d oğası itib a riy le zaten to p lu m u n h e r k esim in e a çık olan ve a çık old uğu için adı d ev let olan b ir yapıya sızm ak tan n asıl b a h se d ile b ilir? Aynı şek ild e to p lu m u n tam am ın ı tem sil ed en d evlet, b ü tü n to p lu m ele g e çirilm ed en n asıl ele g eçirileb ilir?
D oğru su b irile ri k u llan m ak ta o ld u k ları d ev let g ü cü n ü bu y o lla, yani k o m ita cılık la , ö rg ü tçü lü k ve ce m a a tçilik le ve g e
n e llik le yasad ışı yollarla ele g eçirm iştir. Aynı yolla eld en g it
m esin d en k o rk m a la rı bu yüzdendir. Ç ü n k ü d arbed en en ço k k o rk a n la r d arbe y olu y la g elenlerd ir. D em o k ra sin in ih lalin d en en ç o k k o rk a n la r da g ü çle rin i ve v arlık ların ı d em o k rasi d ışı y ollarla e d in m iş o lan lard an b aşkası değildir.
H er tarafınd an sığ lık ak an bu devlet an lay ışın a b ir de “d e rin d ev let” y ak ıştırm ası yap ılm ası ise ayrı b ir iro n i d eğil m i?