Bağımsız Çalışanlar (Serbest Meslek Sahipleri)

Sosyal Güvenlik Yasası kapsamında herhangi bir işçi tanımının yapılmadığını, ve federal hükümet uygulamasında Anglo Sakson Hukuku öğretisi doğrultusunda “efendi – hizmetli” ilişkisi göz önünde bulundurularak, işçi kavramının işsizlik sigortası uygulamasında dar yorumlandığından yukarıda bahsetmiştim114. Bu yorumdan dolayı işsizlik sigortası uygulaması daha ilk yıllarında itibaren serbest meslek erbabını (ki buna komisyona bağlı satış yapan tüm çalışanlar, taksi ve ağır vasıta şoförleri, berber, güzellik salonu sahipleri gibi esnaf sayılanlar da dahil) koruma kapsamı dışında tutmuştur.

Tüm bu yoruma rağmen A.B.D. Yüksek Mahkemesi’nin 1940’lı yıllarda vermiş olduğu ve işsizlik sigortası kapsamında işçi tanımının dar değil daha geniş

110 _{Florida Eyaleti İş Yasasının 443 numaralı İşsizlik Sigortası Bölümünün 036 numaralı tanımlar}

maddesi uyarınca 1216 numaralı maddede yapılan tanım.

Donald J. Spero, Unemployment Compensation in Florida – Coverage and Eligibility, adlı makalesi.

111 _{California İşsizlik Sigortası Kanunu Bölüm 611}

112 _{California İşszilik Sigortası Kanunu Bölüm 621 – 622; 629 - 657}

113 _{Texas İş Kanunu, İstihdam Servisi ve İşsizlik başlıklı 4. Bölüm, Texas İşsizlik Sigortası Kanunu}

başlıklı A. alt başlığı.

yorumlanmasına ilişkin kararı115 üzerine, Kongrenin 1948 yılında yapmış olduğu bir düzenlemeyle (House Joint Resolution 296) Anglo-Sakson hukuku kuralları çerçevesinde işçi sayılmayan herkesin sosyal güvenlik sistemi ve böylelikle işsizlik sigortası uygulaması dışında değerlendirileceğini belirtmiştir. Bu düzenleme karşısında serbest meslek erbabı kişiler o tarihten bu yana federal anlamda işsizlik sigortası uygulaması dışında tutulmuşlardır.

Bağımsız çalışanların sistem dışında tutulmasının ana sebebi olarak işin ahlaki yönü gösterilmektedir. Bağımsız çalışanlar için işsizliğin istek dışı olup olmadığı, kaybedilen gelirin miktarının tam olarak ne olduğu, ve işsiz olduğu iddia edilen haftada bağımsız çalışanın gerçekten işsiz olup olmadığının tespitindeki zorluklar buna dayanak olmaktadır116. Bu zorlukların aşılmasının ve kontrolünün çok masraflı olacağı ve çok masraflı olsa dahi bazı gerçeklerin bilinemeyeceğinden hareketle, bir takım yazarlar bağımsız çalışanların işsizlik sigortası kapsamına alınmamasının çok açık şekilde gerekli olduğunu belirtmektedirler117.

Bu düşüncenin sonucu olarak da bugün sadece California eyaleti bağımsız çalışanların işsizliğine karşı bir sigorta sistemi geliştirilmiştir. Bu sistemin de kişiler tarafından kötüye kullanılmaması için yapılan yardım bir borç olarak verilmekte ve işi düzelen bağımsız çalışanın bu ödeneği geri ödemesi zorunluluğu getirilmektedir. Hali hazırda bağımsız çalışanların işsizlik sigortasından daha fazla yararlanmasına yönelik olarak herhangi bir çalışma da bulunmamaktadır.

3. Ev Hizmetlileri118

Ev hizmetlileri 1935 tarihli düzenleme dışında bırakılmış olup, Yüksek Mahkemenin işçi tanımı kararı ile yeniden sistem dahiline girebilecekken,

115

United States vs. Silk, 331 U.S. 704 (1947) davası

116 _{Chirstopher J.O’Leary ve Stephen A. Wandner’in Unemployment Insurance in the United States –}

Analysis of Policy Issues adlı kitabında yayınlanan Laurie J. Bassi, Daniel P. McMurreer; Coverage and Recipiency – Trends and Effects; s. 57

117 _{William Haber ve Merrill G Murray, Unemployment Insurance in the American Economy, 1966} 118 _{Ev hizmetlileri, özel bir evde servis veren tüm kesimi kapsar. Bunun örnekleri arasında sadece}

temizlik elemanları değil, bebek bakıcıları, hasta bakıcılar, özel şoförler, bahçıvanlar, özel hemşireler vs. dahildir. (Amerika Birleşik Devletleri Çalışma Bakanlığı web sayfasından)

yukarıda anıldığı üzere tüm benzeri çalışanların Kongre düzenlemesi ile kapsam dışına alınması sonucu işsizlik sigortasından yararlanamamışlardır. 1970’ler özellikle işsizliğin büyük sorun olması neticesi, işsizlik sigortası sisteminde kapsam genişletme çalışmalarının en yoğun yaşandığı dönemlerden biridir. Bu dönem içinde ev hizmetlileri de gündeme alınmış ve bir çeyrek yıl sürecinden 1000 Dolardan fazla kazanan ev hizmetlilerinin sigortadan yararlanmasının önü açılmıştır. Federal yapıdaki 1976 tarihli bu düzenlemeden önce sadece 3 eyalette (Arkansas, Hawaii ve New York) ev hizmetlilerine karşı işsizlik sigortası uygulaması başlatılmıştı.

Aradan geçen yaklaşık 30 senelik fazla süre içinde kapsam dışında olanlar ile ilgili tartışmalar devam etmiş olmakla birlikte, bu konuda hiçbir gelişme olmamıştır. Bu kişilerin kapsama dahil edilmesini savunanlar olduğu kadar, bu gibi düşük ücretli çalışanların işverenlerinden prim toplamanın zorluğu ve bu ücretlerin bildirilmesinde yaşanan sıkıntı sebebi ile muhalif kalanların da çok olduğu görülmektedir119. Sonuç olarak günümüzde bir çeyrek yıl sürecinde 1000 Dolardan daha az ücret alan ev hizmetlileri halen kapsam dışında değerlendirilmektedir.

Her ne kadar bu süreç içinde kapsam genişletmeye yönelik bir icrai işlem olmadığını söylemek mümkünse de kanımca 1970’lerden sonra yaşanan yüksek enflasyon dönemlerine rağmen 30 senelik bir süreçte kapsama girmek için kazanılan para limitini hiç arttırmamak da, bir açıdan bakıldığında kapsamı genişletmeye yönelik bir hareket olarak değerlendirilebilir. 1976 yılında ev hizmetlileri için 1.000 Dolarlık sınır getirildiğinde asgari ücretin saat başına 2,10 Dolar ve 2006 yılına gelindiğinde bu rakamın saat başına 5,15 Dolar olduğu gözlemlendiğinde120, tam 30 senelik bu süreç sonunda bir çok ev çalışanının kapsama dahil olduğu gerçeği görülebilir.

Bugün hala 2 eyalette ev hizmetlileri için uygulanan kapsama limiti ücret tutarı federal kanun ile belirlenen 1.000 Doların altındadır. New York ve District of Columbia eyaletlerinde bu sayı 500 Dolar olarak belirlenmiş olup, New

119 _{William Haber ve Merrill G Murray, a.g.e.; Saul J. Blaustein, a.g.e.,} 120 _{A.B.D. Çalışma Bakanlığı verileri.}

York’da ayrıca haftada 40 saat ve fazlası olacak şekilde bir eve bağlı olarak çalışanlar da kazançlarına bakılmaksızın kapsamdadırlar.

4. Dini Organizasyon Çalışanları

Dini örgütlerde çalışanlar başlangıçtan bu yana işsizlik sigortası kapsamı dışında tutulmuşlardır. Amerika Birleşik Devletleri’nde sistemin kapsamını genişletmeye yönelik hiçbir çalışma içinde de dini örgütler kapsama dahil edilmemişlerdir. Bunda hem Anayasa gereği devlet ile dinin ayrılmasında dolayı hükümetlerin bu girişime sıcak bakmamaları hem de özellikle kiliseden vergi alınması kavramının Amerikan kültüründe hoş görülmeyeceği inancı yatmaktadır121.

Tüm bu sayılan 4 grup dışında çok fazla yer tutmayan, fakat işsizlik sigortası kapsamında bulunmayan bir grup da üniversitelerin çalıştırdıkları öğrencileridir122.