ABD, Hizbullah'ı terörist organizasyon olarak ilk defa 1997 yılında global terörist listesine eklemiştir.403 Her ne kadar ABD ile Hizbullah arasında doğrudan resmi ilişkiler
400 “Gulf Arab States Label Hezbollah a Terrorist Organization”, Reuters, 02 Mart 2016,
https://www.reuters.com/article/us-gulf-hezbollah/gulf-arab-states-label-hezbollah-a-terrorist- organization-idUSKCN0W40XF.
401 “Arab League declares Hezbollah a terrorist organization”, The Times of Israel, erişim 17 Ekim 2018,
https://www.The Times of Israel.com/arab-league-declares-hezbollah-a-terrorist-organization/.
402 “Saudi Arabia’s War on Lebanon”, Washington Institute, erişim 17 Ekim 2018,
https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/saudi-arabias-war-on-lebanon.
403 “The Hezbollah Connection in Syria and Iran”, Council on Foreign Relations, erişim 14 Ekim 2018,
154
bulunmasa da Hizbullah lideri Nasrallah'ın 18 Şubat 2018'te vermiş olduğu röportajda günümüze kadar ABD-Hizbullah arasında sadece Bush yönetimi döneminde temas kurulduğunu kabul etmiştir. Nitekim Nasrallah, ABD Başkan yardımsıcı Dick Cheney'nin Hizbullah'a belirli istekler karşılığında mali desteği de içeren bazı tekliflerde bulunduğunu iddia etmiş, bu temasın 11 Eylül 2001 sonrasında ABD'deki Lübnan vatandaşları vasıtasıyla ulaştırılan bir mektupla gerçekleştiğini belirtmiştir. Dick Cheney tarafından bizzat yazılan mektupta ABD'nin Hizbullah'ı terörist listesinden kaldırmayı, Hizbullah'ın İsrail hapishanelerinde bulunan ve örgüt açısından önemli olan isimlerini salıvermeyi, Lübnan hükümetine Hizbullah'ın girmesini engelleyen vetoyu kaldırmayı, dünya ülkeleri ile Hizbullah'ın arasında diplomatik ilişkileri kurması için kolaylaştırıcı girişimlerde bulunmayı, Hizbullah'a yönelik olarak uygulanan bütün ambargoları kaldırmayı, en önemlisi de Hizbullah'a 1 milyar dolar tutarında mali yardımda bulunmayı taahhüt etmiştir. Hizbullah lideri bu verilecek yardımın İsrail ile Hizbullah arasında 1982 ile 2000 yılları arasındaki çatışma neticesinde ortaya çıkan hasarın giderilemesi için verilen oldukça cömert bir teklif olduğunu vurgulamıştır. Dahası, Cheney Hizbullah'tan silah bırakmasını istememiş, sadece Katyuşa füzelerini elemine etmesini talep etmiştir. Yani, Hizbullah elinde hafif silah bulundurulması kabul edilirken ağır silahları yok etmesi istenmiştir. Bununla birlikte, Hizbullah'ın silahlarını İsrail'e karşı kullanmaması sart koşulmuş, Hizbullah'ın Filistinlilere herhangi bir silah ve mali yardımda bulunmamasını taahhüdünü istemiştir. Belki de 11 Eylül sonrası durum düşünüldüğünden Cheney'nin Hizbullah'tan en önemli isteğinin el-Kaideye karşı Hizbullah'ın ABD ile işbirliği yapması talebidir. Hizbullah lideri bütün bu tekliflerin kesinkes reddedildiğini altını çizmiştir.404
Arap Baharı sürecinde Hizbullah’a yönelik tepkiler sadece Körfez Arap ülkeleri ile sınırlı kalmamıştı. Batı dünyasının da Hizbullah’a cephe aldığını gösteren gelişmeler yaşanmıştır. ABD'nin Arap Baharı sürecinde Hizbullah'ın Ortadoğu'da artan etkinliğine yönelik tavrına bakıldığında örgüte yönelik her geçen yıl derecesi artan ekonomik
404 “An Interview Granted by Hassan Nasrallah Intended to Reinforce the Deterrent Message towards
Israel by Emphasizing Hezbollah’s Military Capabilities, Especially High-Precision Missiles Enabling Hezbollah to Damage Essential Infrastructure Facilities in the next War”, The Meir Amit Intelligence and
Terrorism Information Center, 23 Ocak 2018, https://www.terrorism-info.org.il/en/interview-granted-
hassan-nasrallah-intended-reinforce-deterrent-message-towards-israel-emphasizing-hezbollahs-military- capabilities-especially-high-precision-missiles-enabli/.
155
yaptırımlar uygulamıştır. İlk defa Obama yönetimi tarafından 2014 Aralık ayında Hazine Bakanlığı'nın yaptığı düzenleme ile birlikte Hizbullah’ın uluslararası finansal para transferlerini kısıtlayan bir karar alınarak Lübnan bankalarından Hizbullah’ın finansal varlıklarının dondurmasını istenmiş, aksi takdirde Lübnan’daki bankaların ambargo altına gireceği yönünde uyarısında bulunularak Hizbullah’ın mali olarak sıkıştırılması amaçlanmıştır. Bu karar üzerine bazı bankaların Hizbullah yanlısı banka hesaplarını dondurması üzerine Lübnan’daki bankalarla Hizbullah arasında gerilimler yaşanmış, bazı banka şubelerine bombalı saldırılar gerçekleşmiştir. Bu saldırıların amacının ABD'nin yaptırım kararını uygulamaması yönünde bankalara yönelik Hizbullah'ın bir uyarısı olarak algılanmıştır.405
Hizbullah'a yönelik ekonomik yaptırımların derecesinin Trump yönetimi ile birlikte daha da artmıştır. Trump yönetiminin yaptırımların etkisini artırmak amacıyla Körfez Arap ülkeleri ile birlikte koordineli olarak yaptırımları yürürlüğe sokmuştur. Bu noktada, 2017'de faaliyete geçen ABD ve Suudi öncülüğündeki Terörün Finansmanını Hedefleme Merkezi (TFHM) Hizbullah liderleri Nasrallah ve Nâim Kasım'ın da aralarında bulunduğu örgütün en üst yönetim organı olan Şurâ Konseyi üyelerine yönelik olarak ekonomik yaptırım kararı alınmıştır.406 ABD'nin Hizbullah'a yönelik
olarak yaptırımlarındaki en şiddetli adımı 26 Ekim 2018'te gerçekleşmiştir. Başkan Trump, Hizbullah'ın Lübnan'da 241 ABD askerini öldürdüğü saldırının 35 yıl dönümünde yapmış olduğu açıklamada "bir gün içerinde en fazla ABD askerinin öldürüldüğü ikinci saldırı" olarak nitelediği olayı hatırlatarak Hizbullah'a yönelik bugüne kadar ki en sert yaptırımları yürürlüğe koyacağını belirtmiştir. Bu yaptırımlarla Hizbullah'a destek sağlayan yabancı kişi, hükümet ve kuruluşlara yönelik olarak sert yaptırımlar uygunanması planlanmıştır.407 Sonuç olarak Bakıldığında Hizbullah'ın Arap
Baharı sürecindeki artan faaliytletlerine yönelik ABD'nin tavrı 2014'ten günümüze kadar derecesi artan ekonomik yaptırımlar şeklinde gerçekleşmiştir.
405 “Hizbollah’s Syria Conundrum”, 13–14; Blanford, “Hezbollah’s Evolution From Lebanese Militia to
Regional Player”, 16–17.
406 “US-Gulf Sanctions Target Top Leaders of Hezbollah”, The National, erişim 06 Kâsım 2018,
https://www.thenational.ae/world/mena/us-gulf-sanctions-target-top-leaders-of-hezbollah-1.731172.
407 “ABD’den Hizbullah’a yönelik yeni yaptırım”, Sputnik Türkiye, erişim 03 Kasım 2018,
156
Avrupa Birliği, Suriye Krizine Hizbullah’ın müdahale olduğu gerekçesiyle Temmuz 2013'te Hizbullah’ın siyasi kanadı haricindeki askeri kanadını terör listesine eklemiştir. Avrupa birliğinin böyle bir kararı almasında Şubat 2013'te Bulgaristan’daki İsrailli turistlere yapılan saldırının arkasında Hizbullah’ın olduğu düşüncesi de etkili olmuştur.408 Avrupa Birliğinin Hizbullah'ın sadece askeri kanadının terörist örgüt olarak
görmesi ABD yönetimleri tarafından eleştirilmiştir. Nitekim Hem Obama yönetimi hem de Trump yönetiminin Hizbullah'ı bir bütün olarak terörist örgüt olarak görme hususunda müttefiklerine baskı yapmışlardır.409 Fakat AB'nin Lübnan'daki Hizbullah
olgusuna ABD'den farklı baktığı bir gerçektir. Nitekim AB'ye göre Hizbullah'ın silahlı mevcudiyetinin yanında ülkedeki siyasal ve sosyal bir aktör olarak varlığı meseleyi daha kapsayıcı bir noktadan bakmayı gerekli kılmaktadır.410
6.12 Hizbullah'ın Arap Baharında Genişleyen Faaliyet Alanında Örgütün