Ekonomik Görünüm
QNB Finansbank
Ekonomik Araştırmalar Bölümü
Mart 2022
Global Görünüm
Küresel ekonomik aktivite savaş öncesi güçlü
Global PMI Endeksleri
Şubat ayı itibarıyla global PMI endeksleri, ekonomik aktivitenin güçlü seyrettiğine işaret etmektedir. Ukrayna-Rusya savaşının etkileri ile önümüzdeki aylarda yavaşlama beklenmektedir.
Kaynak: Markit
20 25 30 35 40 45 50 55 60
07/19 10/19 01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21 01/22 Global İmalat PMI
Global Hizmet PMI Global Toplam PMI
ABD ekonomik görünümü
PMI endeksleri
ABD’de son dönemdeki yavaşlamaya karşın, hem hizmet hem de imalat sanayi sektörlerinde büyümenin devam ettiği izlenmektedir. Enerji ve hammadde fiyatlarındaki yükseliş ile enflasyonist baskılar devam edecek gibi gözükmektedir.
Kaynak: Markit
TÜFE ve çekirdek enflasyon (% yıllık)
Kaynak: BEA, BLS
4
40 45 50 55 60 65 70
2019 2020 2021 2022
ABD İmalat ISM ABD Hizmetler ISM
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0
2019 2020 2021 2022
TÜFE
Çekirdek PCE deflatörü
AB ekonomik görünümü
PMI endeksleri
Euro Bölgesinde ekonomik aktivitedeki nispeten güçlü görünüm, savaşın etkisi ile önümüzdeki dönemde zayıflayabilir. Ayrıca enflasyon görünümünde de bozulma beklenmektedir.
Enflasyon görünümü
0 10 20 30 40 50 60 70
2019 2020 2021 2022
AB İmalat Sektörü PMI AB Hizmet Sektörü PMI
-1.0 0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0
2019 2020 2021 2022
AB Tüfe (% yıllık) AB Çekirdek Tüfe
Küresel para politikaları
Politika faizleri
Enflasyonist baskıların artması sebebiyle Fed’in Mart ayında faiz artırımına başlaması beklenmektedir. Ancak ekonomik etkiler daha belirginleşirse, yılın geri kalanındaki artırım sayısı sınırlanabilir, tahvil portföyünün küçülmesi gecikebilir.
Merkez bankası bilanço büyüklüğü
6
Kaynak: Fed, ECB Kaynak: Fed, ECB
0 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000 6,000 7,000 8,000 9,000 10,000
2012 2014 2016 2018 2020 2022 Fed bilanço (Mlr USD)
ECB Bilanço (Mlr EUR)
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0
2012 2014 2016 2018 2020 2022 Fed Faiz
ECB Faiz
Tahvil getirilerinin görünümü
10 yıllık tahvil faizi
Güvenli liman arayışı ve orta vadede para politikasındaki sıkılaşmanın önceden tahmin edilenden az olması beklentileri ile uzun vadeli tahvil faizleri geriledi.
Kaynak: Bloomberg
-1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5
2019 2020 2021 2022
ABD 10y AB 10y Japonya 10y
Emtia fiyatları görünümü
Brentpetrol ve metal fiyatları (USD)
Rusya’ya uygulanan yaptırımların global enerji ve hammadde arzını kısıtlaması ile emtia fiyatlarında belirgin artış yaşandı.
Kaynak: Bloomberg
8
2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000 5,500 6,000
20 40 60 80 100 120 140
2019 2020 2021 2022
Brent Petrol
LMEX metal endeksi (ikinci eksen)
Gelişen ülke portföy akımları
Gelişmekte olan ülkelere fon akımları (kümülatif, milyar dolar)
Risk iştahındaki zayıflama ile gelişmekte olan ülke tahvil ve hisse senedi portföylerinden çıkış gözlendi.
Kaynak: IIF
-80 -70 -60 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40
01/20 04/20 07/20 10/20 01/21 04/21 07/21 10/21 01/22 Hisse senetleri Tahvil
Türkiye Görünümü
Büyüme 2021’de güçlüydü
GSYH büyümesi (yıllık %)
Hanehalkı tüketimi ve net ihracatın desteği ile geçen sene GSYH büyümesi son çeyrekte %9.1, yılın tamamında %11.0 ile oldukça güçlüydü.
Kaynak: TÜİK
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
2019 2020 2021
Hanehalkı tüketimi Yatırım
Net ihracat Stok değişimi
Kamu tüketimi GSYH (% yıllık)
Ekonomik aktivitede zayıflama sinyalleri
İmalat sanayi PMI ve sanayi üretimi
PMI Şubat ayında 50.4 seviyesine gerileyerek, büyümenin yavaşladığına işaret etti. Maliyet baskıları, arz kısıntıları ve global ekonomik aktivitede yavaşlama, önümüzdeki dönemde büyümeyi olumsuz etkileyecektir.
Kaynak: TCMB, Markit
12 -35%
-25%
-15%
-5%
5%
15%
25%
30 35 40 45 50 55 60
01/18 06/18 11/18 04/19 09/19 02/20 07/20 12/20 05/21 10/21 PMI SÜE (yıllık %, sağ)
Nis'21: %66.3
Sektörel güven endeksleri
Sektörel güven endeksleri
Güven endeksleri Şubat ayında hafifçe gerileyerek, Ukrayna-Rusya savaşı öncesinde de ekonomik aktivitede sınırlı yavaşlama sinyali vermişti.
Kaynak: TÜİK
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22
İmalat sanayi Perakende Hizmetler
İnşaat (sağ eksen)
Turizm sektöründe riskler arttı
Turist ve dış hat yolcu sayıları (2019’un aynı ayına göre % değişim)
Geçen sene Türkiye’ye gelen toplam turistlerin %27’si Ukrayna ve Rusya’dandır.
Bu durum, turist sayısı olarak halen pandemi öncesine dönememiş olan turizm sektörü görünümünü olumsuz etkileyecektir.
Kaynak: Turizm Bakanlığı, TÜİK
14 -100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
01/20 03/20 05/20 07/20 09/20 11/20 01/21 03/21 05/21 07/21 09/21 11/21 01/22 Dış hat yolcu sayısı
Gelen turist sayısı Turizm gelirleri
Enflasyonda yükseliş devam edecek
Tüketici fiyat enflasyonu (yıllık)
Yıllık tüketici enflasyonu Şubat ayında %54.4’e çıktı. Manşet enflasyonun Kasım ayına kadar yükselişini sürdürerek %65 civarına ulaştıktan sonra, baz etkisi ile seneyi %45 civarında tamamlayacağını tahmin ediyoruz.
Kaynak: TÜİK
5%
15%
25%
35%
45%
55%
65%
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22 TÜFE
Çekirdek C Hizmetler
TCMB’nin mevcut faizleri tutması zorlaşıyor
Merkez Bankası faiz koridoru (%)
TCMB Şubat ayında da politika faizini %14.0 seviyesinde tuttu. Enerji ithalatının ve zayıflayan risk iştahının etkisi ile artan döviz ihtiyacı, bu faiz politikasına devam etmeyi zorlaştırmaktadır.
Kaynak: TCMB
16
0 5 10 15 20 25 30
01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22
Haftalık repo faizi
Ortalama fonlama faizi
Kredi ve mevduat faizleri
Mevduat faizleri (1-3 ay, %)
Son dönemde kur korumalı mevduat ile piyasadaki TL likiditesinin artması, hem mevduat hem de kredi faizlerinde düşüş getirdi.
Kaynak: TCMB
Kredi faizleri (TL, %)
0 5 10 15 20 25 30 35 40
0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0
2019 2020 2021 2022
USD (sol) TL (sağ)
0 5 10 15 20 25 30 35 40
2019 2020 2021 2022
Ticari Tüketici
Finansal koşullarda sıkılaşma
Reel faizlerin düşük seviyesine rağmen, CDS primi ve kur volatilitesindeki artış ile finansal koşullarda sıkılaşma gözleniyor.
Kaynak: QNB Finansbank
*Endeks,Türkiye ekonomisi için bir grup finansal göstergenin dinamik faktör modeli ile tahmin edilen ortak faktörünü temsil eder. Sıfır değeri, tarihsel olarak nötr duruma karşılık gelir. Dahil olan göstergeler, döviz kurları, döviz kuru oynaklıklığı, CDS primi, swap oranları, risk reversal, TCMB faiz oranı, kredi ve mevduat oranları ve bunların farklarından oluşmaktadır. İlgili notumuz için bkz.: https://www.qnbfinansbank.com/medium/document-file-2446.vsf
18 QNB Finansbank Finansal Koşullar Endeksi
-2 -1 0 1 2 3 4 5
6/18 12/18 6/19 12/19 6/20 12/20 6/21 12/21
Finansal koşullar endeksi
Kredi büyümesi hızlandı
Kredi büyüme hızları (Kur etkisi arındırılmış, 13 haftalık yıllıklandırılmış değişim oranı)
Son dönemde faizlerde gözlenen düşüş kredi büyümesini özellikle ticari tarafta desteklerken, finansal koşullardaki sıkılaşma önümüzdeki dönemde kredi büyümesini yavaşlatabilir.
Kaynak: BDDK, QNB Finansbank
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
11/20 01/21 03/21 05/21 07/21 09/21 11/21 01/22
Tüketici Ticari Toplam
Bütçe açığı hedefin altında
Merkezi yönetim bütçe dengesi
12 aylık bütçe açığının GSYH’ye oranı Ocak ayında %1.8 ile yılsonu hedefi olan
%3.5’in belirgin olarak altında seyretmektedir. Ancak enerji sübvansiyonları ve kur korumalı mevduatın olası maliyeti, bütçe görünümü üzerinde risk yaratmaktadır.
Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı
20
-5.0%
-4.0%
-3.0%
-2.0%
-1.0%
0.0%
1.0%
2.0%
01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22
Bütçe Dengesi (% GSYH) Faiz Dışı Denge
Cari açık artıyor
Cari işlemler dengesi (12 aylık kümülatif, % GSYH)
Geçen sene 14.9 milyar dolara gerileyen cari işlemler açığı, enerji ithalatındaki belirgin artışın etkisi ile yükselişe geçmiştir. Bu sene için cari açık tahminimizi 32.5 milyar dolara yukarı revize ettik.
Kaynak: TCMB
Ocak ve Şubat 2022 verileri bizim tahminlerimizdir.
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
2017 2018 2019 2020 2021 2022
Cari Denge Altın Hariç
Petrol ve Altın Hariç
Dış finansman görünümü
Cari açığın finansmanı (12 aylık kümülatif, milyar USD)
Kısa ve uzun vadeli borçlanma, gayrimenkul satışları ve net-hata noksan kalemindeki fazla sayesinde, döviz rezervleri geçen yılın büyük bölümünde güçlenmişti. Ancak Aralık ayında finansman görünümü bozulmuştur.
Kaynak: TCMB
22
-50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 Net hata-noksan
Döviz rezervleri
Kısa vadeli finansman + portföy Uzun vadeli finansman + DYY
Döviz mevduat ve KKM görünümü
Döviz mevduatı ve KKM (milyar USD)
Kur korumalı mevduat tutarı, 25 Şubat itibarıyle 520.1 milyar TL (39.0 milyar dolar) seviyesine ulaşırken, yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı Aralık ortasından beri 24.7 milyar dolar gerilemiştir.
Kaynak: TCMB, QNB Finansbank
Not: Altın fiyatları ve EURUSD paritedeki değişimlerin etkisinden arındırılmıştır.
200 210 220 230 240 250 260 270
01-21 03-21 05-21 07-21 09-21 11-21 01-22
KKM Toplam DTH
Yabancı portföy yatırımlarının görünümü
2021 başından beri toplam portföy hareketi (milyar USD)
Ukrayna-Rusya savaşının başlaması ile yabancıların TL pozisyonlarında düşüş hızlanmıştır. Faiz indirimine başlanan Eylül ayından beri yabancı çıkışı 16.8 milyar dolara ulaşmıştır.
Kaynak: TCMB, BDDK, QNB Finansbank
(*) Carry trade pozisyonları, yabancı yatırımcıların kısa vadeli TL pozisyonlarını yansıtmaktadır. Bankaların bilanço dışı döviz pozisyonları ve TCMB'nin bankalarla yaptığı swap miktarlarındaki değişimle hesaplanmaktadır.
24
-25 -20 -15 -10 -5 0 5 10
01-21 04-21 07-21 10-21 01-22
Carry trade (2021 başından itibaren kümülatif) Hisse senedi
Tahvil
Döviz rezervlerinde düşüş
TCMB döviz rezervleri (milyar dolar)
Kur korumalı mevduat kaynaklı girişlerin desteği ile döviz rezervlerinde bu senenin başlarında yükseliş yaşandı. Fakat savaşın başlaması sonrasında tekrar düşüş gözlenmektedir.
Kaynak: TCMB
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
80 85 90 95 100 105 110 115 120 125 130
01/18 07/18 01/19 07/19 01/20 07/20 01/21 07/21 01/22 Brüt Rezerv
Net Uluslararası Rezerv (ikinci eks.)
Tahminler
26 Makroekonomik Büyüklükler
2019 2020 2021 2022 2023
Büyüme
GSYH Büyümesi, % 0.9% 1.8% 11.0% 4.0% 4.0%
Nominal GSYH, milyar TL 4,320 5,047 7,209 11,960 15,075
Nominal GSYH, milyar $ 761 717 803 730 835
Kişi başına düşen GSYH (dolar) 9,151 8,574 9,479 8,547 9,659
Enflasyon (% yıllık)
TÜFE, yıl sonu 11.8% 14.6% 36.1% 45.0% 24.0%
ÜFE, yıl sonu 7.4% 25.1% 79.9% 62.6% 30.0%
TÜFE, ortalama 15.2% 12.3% 19.6% 59.7% 25.6%
ÜFE, ortalama 17.6% 12.2% 43.9% 102.4% 32.3%
Mali Sektör (% GSYH)
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi -2.9% -3.4% -2.7% -3.7% -3.5%
Merkezi Yönetim Faiz Dışı Dengesi -0.5% -0.8% -0.2% -0.5% -0.5%
AB tanımlı kamu borcu (% GSYH) 32.6% 39.5% 43.5% 44.7% 43.6%
Dış Denge (milyar $)
Cari Denge 5.3 -35.5 -14.9 -32.5 -25.0
% GSYH 0.7% -5.0% -1.9% -4.5% -3.0%
Dış ticaret dengesi -29.5 -49.9 -46.1 -75.9 -80.4
İhracat 180.8 169.6 225.3 241.1 259.4
İthalat 210.3 219.5 271.4 317.1 339.9
Turizm gelirleri 29.8 10.2 20.8 26.8 34.3
Kur ve Faiz Oranları
USD/TL, yıl sonu 5.94 7.44 13.30 17.06 18.59
EUR/TL, yıl sonu 6.66 9.09 15.13 18.94 21.01
EUR/USD, yıl sonu 1.12 1.22 1.14 1.11 1.13
USD/TL, ortalama 5.67 7.01 8.85 16.29 18.06
EUR/TL, ortalama 6.35 8.02 10.44 18.03 20.19
EUR/USD, ortalama 1.12 1.14 1.18 1.11 1.12
TCMB ort. fonlama faizi, % yıl sonu 11.4% 17.0% 14.0% 35.00% 23.00%
2y tahvil faizi, % yıl sonu 11.8% 14.3% 22.7% 35.00% 24.00%
Teşekkür ederiz
H. Erkin Işık, CFA Deniz Çiçek
+90 212 318 5096 +90 212 318 5086 hasanerkin.isik@qnbfinansbank.com deniz.cicek@qnbfinansbank.com
Yasal Uyarı
Bu rapor, QNB Finansbank Hazine Bölümü ekonomistleri tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun QNB Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayanların görüşlerini yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. QNB Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. QNB Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.
.
