FZG ortamında ders sürecinde değinilmesi gereken bilgiler ve sınıf ortamında tartışılması gereken konular paylaşılmıştır. En sık gözlemlenen kavram yanılgılarını gidermeye yönelik öğrencilere yönlendirilecek sorular ve tartışılması gereken kavramlar üzerinde durulmuştur. Kavramların anlaşılmasında günlük hayatla ilişkili örnekler sunulmuştur. Derse giriş ve konunun sunuluşu sırasında uygulanan etkinlikler, öğrencileri derste aktif tutmayı sağlayacak fikirler paylaşılmıştır. Geçmiş yıllarda yaşanan sorunlar dikkate alınarak ders planlarının şekillendirildiği görülmüştür.
Grupta yapılan bir paylaşımda Merve Öğretmen oran konusu ile ilgili tartışılması gereken kavramları Facebook grubundaki öğretmenlere hatırlatmıştır. Aşağıda bu paylaşıma dair ekran alıntısına yer verilmiştir.
Şekil 69. Merve öğretmenin vurgulanmasını önerdiği örnekler
Merve Öğretmen farklı renklerde boyanmış küçük kağıtlar ile oran konusuna giriş yaptıklarını belirtmiştir. Basit örneklerden sonra oranın anlamına yönelik sınıf içi tartışma ortamı oluşturduğunu açıklamıştır. Kızların erkeklere oranı ¾ denildiğinde birçok öğrencide 3 kız var algısı oluştuğunu ve bu gibi kavram yanılgılarını gidermek amacıyla oranla ilgili kavramları derinleştirmek gerektiğini vurgulamıştır. Tartışılan konular arasında oranın 1 olması, “4/5 ile 5/4 eşit midir?” sorusu, sonuçlardan yarısı, iki katı gibi durumların ne anlama geldiğini sorgulayarak oran kavramını derinleştirmeye çalıştığını paylaşmıştır.
Farklı bir günde yapılan paylaşımlarda Ali Öğretmenin oran konusu ile ilgili ders sürecinde öğrencilerde gözlemlediği kavram yanılgılarını paylaşmış ve vurgulanması gereken bilgileri hatırlatmıştır. Ali Öğretmen dersinde öncelikle oran kelimesinin anlamı üzerinde öğrencilere sorular sorarak günlük hayatta nerede nasıl kullanıldığını sorgulamış ve öğrencilerle birlikte tanıma ulaşmışlardır. Daha sonra 4 farklı öğrenciyi tahtaya kaldırarak her birine farklı sayılarda renkli pipetler vermiş. Hem renklerine göre pipetleri oranlamışlar. Hem de farklı çocukların elindeki pipet sayılarını oranlamışlardır. Örneğin Ali’nin elindeki pipet sayısının Ayşe’nin elindeki pipet sayısına oranı veya mavi pipet sayısının sarı pipet sayısına oranı gibi. Ali Öğretmen oran cümlesinde ilk söylenen ifadenin paya yazılması gerektiğini bazı öğrencilerinin geçmiş yıllarda çok karıştırdığını belirterek bu yıl ¾ ve 4/3 şeklindeki oranların aynı anlamı ifade edip etmediğini dersinde vurgulamıştır. Oran kavramı üzerinde bu gibi durumları öğrencilerle tartışmanın işe yaradığını belirtmiştir. Araştırmacı, Ali Öğretmenin oran konusunda yaptıkları sınıf içi tartışmaları biraz daha ayrıntılı paylaşmasını istemiştir. Ali Öğretmen oran kelimesinin
bazı çocuklar tarafından doğrudan çokluğun kendisidir şeklinde algılandığını gözlemlemiştir. Karşılaştığı bu kavram yanılgısını gidermek amacıyla çilek reçeli örneği ile ilişkilendirerek çilek ve şeker miktarını değil birbirlerine göre durumlarını karşılaştırmaları gerektiğini vurgulamıştır (Şekil 71). Ali Öğretmen oran konusunu kavratırken günlük hayatla ilişkili örnekleri kullanmanın faydalı olacağını belirterek 1 bardak pirince 2 bardak su, 4 bardak pirince 8 bardak su gibi pilav örneğini gruptaki öğretmenlerin de kullanması gerektiğini hatırlatmıştır. Araştırmacı ve Ali Öğretmen arasında geçen bu diyaloğa ait ekran alıntılarına aşağıda yer verilmiştir.
Şekil 70. Ali öğretmenin öğretimsel açıklama önerileri
Şekil 71. Vurgulanması gereken bilgilere dair ekran alıntısı
Yukarıdaki paylaşımlarda Merve ve Ali Öğretmen oran konusunun öğretiminde vurgulanması gereken bilgileri paylaştıkları görülmüştür. Araştırmacı, Merve ve Ali Öğretmenin paylaştığı bu gözlemler üzerine kendi dersinde oran mantığının denk kesirle
benzer olduğunu kavratacak doğru sorular sorması gerektiğini ve öğrencilerini doğru akıl yürütme yapacakları şekilde yönlendirmesi gerektiğini düşünmüştür.
Başka bir günde farklı bir konu ile ilgili yapılan paylaşımlarda kesirler konusuna yeni giriş yapacak olan Merve Öğretmen planladığı dersi, yapacağı uygulamaları ve vurgulanmasını önerdiği bilgileri açıklamıştır. Merve Öğretmen kesirler konusuna girişte öncelikle denk kesir kavramı, bileşik kesir-tam sayılı kesir dönüşümü gibi önceki yıla ait bilinmesi gereken ön bilgileri tekrar etmiştir. Ardından bu yılki kazanıma ait kesirleri sayı doğrusunda gösterme konusunu öğrencilerin dikkatini çekmek amacıyla ip ve mandal kullanılan bir etkinlikle öğrettiğini paylaşmıştır. Geçmiş yıllarda kesirlerin sayı doğrusundaki yerini belirlerken hep “hangi tam sayılar arasındadır” şeklinde vurguladığı için öğrencilerin 20/5 gibi sonucu tam sayılı çıkan kesirleri 4’ün üzerine değil de sağına veya soluna yerleştirdiklerini gözlemlediğini, bu sebeple bu yıl “kaç tam veya hangi tam sayılar arasında” şeklinde vurguladığını belirtmiştir. İp etkinliği üzerinden kesirlerde sıralamaya da değindiğini açıklamıştır. Merve Öğretmenin yaptığı bu hatırlatma, araştırmacının da sonucu tam sayı çıkan kesirleri derste vurgulaması gerektiğini fark etmesini sağlamıştır. Son olarak etkinlik üzerinden basit kesirlerin sayı doğrusundaki yerine vurgu yapılabileceğini hatırlatan Merve Öğretmen, bir de yarımdan az yarımdan fazla gibi karşılaştırma sorularında kesir çubuklarına yer verilmesinin faydalı olacağını belirtmiştir. Bu paylaşımları içeren ekran alıntılarına aşağıda yer verilmektedir.
Şekil 73. Kesirlerle ilgili vurgulanması gereken durumlar
Yukarıdaki paylaşımlarda kesirler konusu ile ilgili vurgulanması ve hatırlatılması gereken bilgiler paylaşılmıştır. Araştırmacı vurgulanması önerilen bu bilgilere kendi ders planında yer vermeyi düşünmüştür.