Facebook üzerinde kurulan Facebook Zümre Grubunun uygulama süreci 2017-2018 eğitim öğretim yılının 1. döneminde 2 Ekim-31 Aralık 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Uygulama 3 ay (13 hafta) boyunca yaklaşık 20 öğretmenin aktif katılımı ile gerçekleştirilmiştir.
Pilot uygulama sonucunda alınması gereken tedbirler belirlenerek uygulama sürecinin başlangıcında grubun amaçları ve paylaşımlarda dikkat edilmesi gereken hususlar grup üyelerine belirtilmiştir. FZG’nin duyurular bölümünde yer alan grup üyelerinden beklenenlerin açıklandığı içerik aşağıda verilmiştir:
“KATILIMCILARIN DİKKATİNE!!!
Grubumuzun Amacı: "Öğrencilerimizin NASIL daha iyi öğrenmesini sağlayabiliriz?" sorusuna öğretmen iş birliği ile cevap aramaktır.
Grup Üyelerinden Beklenenler:
Kazanımların öğretimi hakkındaki fikirlerinizi yönetici tarafından paylaşılan kazanımın altına yorum olarak yazınız
Yapılan yorumlar hakkındaki eleştiri veya beğeni cümlelerinizi YANITLA kısmından ilgili yorumun altında paylaşınız.
Sizin paylaşacağınız fikirleri başka bir üye paylaşmış olsa bile siz de aynı fikirde olduğunuzu lütfen belirtiniz. (Paylaşımı yapan kişinin diğer üyelerle aynı fikirde olduğunu görmesi mesleki yeterlilik hissini artıracaktır.)
Beğendiğiniz ve sınıfınızda uygulamaya karar verdiğiniz fikirleri lütfen fikri paylaşan üyemize iletiniz (Olumlu tepkiler almak, paylaşımların devamlılığı için gereklidir.)
Her üyemizin yaptığı paylaşımları siz de sorgulayıcı ve eleştirel bir gözle değerlendiriniz. Paylaşımlarda gördüğünüz olumlu veya olumsuz durumları belirtiniz (Amacımız birbirimizin eksikliklerini iş birliği ile gidermektir.)
Ders öncesi planlarınızı ve ders sonrası değerlendirmelerinizi paylaşmanız beklenmektedir.
Konunun öğretiminde kullanılan araç-gereç ve materyallerin paylaşımı; (akıllı tahta, ders kitabı, kaynak kitaplar, çalışma kağıtları, matematik materyalleri vb.)
Konuya giriş ve dikkati çekme amaçlı uygulamaların paylaşımı (Derse başlarken konuyu günlük hayattaki hangi konularla ilişkilendirdiğiniz, konu ile ilgili vereceğiniz ilk örnekler, konunun anlaşılmasında hangi ön bilgileri hatırlatacağınız vb.)
Kazanım sınıfta işlendikten sonra öğrencilerde ve kendinizde gördüğünüz eksiklikleri paylaşmanız ve diğer üyelerle birlikte çözüm üretmeniz beklenmektedir.
Kazanımlar dışında, 6. sınıf seviyesinde ders içinde yaşadığınız her türlü sorunu grupta paylaşabilir, diğer üyelerle birlikte çözüm bulmaya çalışabilirsiniz.
6. sınıf öğrencilerinin matematik dersine ve okul kültürüne uyumunu sağlayacak her türlü sosyal aktivite ve etkinlik fikirlerinizi grupta paylaşabilirsiniz.”
Uygulama süreci boyunca araştırmacı grup yöneticisi olarak paylaşımları yönetmeye çalışmıştır. Yorumların içeriğini öğretmenlerin mesleki gelişimine ve matematiği öğretme bilgilerine katkı sunacak içeriğe yöneltmek amacıyla araştırmacı tarafından uygulama boyunca yönlendirici sorular sorulmuştur. Örneğin dersinde gözlemlediği öğrenci hatalarını paylaşan öğretmenlere bu hataların neden kaynaklandığı, öğrencileri hata yapmaya iten sebeplerin neler olduğu sorulmuş ve öğrenci hataları üzerinde daha derinlemesine düşünülmesini sağlayan tartışmalara ortam hazırlanmıştır. Araştırmacı bu süreçte kendi değerlendirmelerini de paylaşarak katılımcılardan beklenen yorum içeriği konusunda örnek sunmuştur. Bunun yanı sıra öğrencilerden gelen soruları paylaşan öğretmenlerin bu soruları nasıl cevaplandırdıkları sorulmuş ve öğrencilere yapılabilecek en iyi açıklamaları belirlemek için öğretmen iş birliği ortamı sağlanmaya çalışılmıştır. Gruptaki her bir öğretmenin verdiği cevaplar yoluyla öğrenci sorularına verilebilecek ortak bir cevap oluşturulmaya çalışılmıştır. Yapılacak olan öğretmen açıklamalarının öğrencilerde kavramsal öğrenmeyi sağlayacak şekilde planlanmasına özen gösterilmiştir. Araştırmacı, grupta paylaşılan etkinlik ve öğretici oyun önerilerini derinlemesine sorgulayarak öğretmenlerin etkinlik sürecini daha ayrıntılı açıklamaları, etkinlik sürecinde öğrencilerde gözlemledikleri olumlu ve olumsuz durumları paylaşmaları konusunda yönlendirmeye çalışmıştır.
FZG uygulaması boyunca tartışılan konuların ve toplanan verilerin içerdiği kazanımların haftalık dağılım çizelgesi aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tablo 2. FZG Uygulamasında Tartışılan Kazanımlar
Uygulama Tarihleri FZG Uygulamasında Tartışılan Kazanımlar 2-8 Ekim 2017
İşlem önceliğini dikkate alarak doğal sayılarla dört işlem yapar.
Doğal sayılarda ortak çarpan parantezine alma ve dağılma özelliğini uygulamaya yönelik işlemler yapar.
9-15 Ekim 2017
Doğal sayılarla dört işlem yapmayı gerektiren problemleri çözer ve kurar. İşlemler yapılırken işlem özellikleri kullanılır.
Doğal sayıların çarpanlarını ve katlarını belirler.
2, 3, 4, 5, 6, 9 ve 10’a kalansız bölünebilme kurallarını açıklar ve kullanır.
16-22 Ekim 2017
2, 3, 4, 5, 6, 9 ve 10’a kalansız bölünebilme kurallarını açıklar ve kullanır.
Asal sayıları özellikleriyle belirler.
Doğal sayıların asal çarpanlarını belirler. 23-29 Ekim 2017
Doğal sayıların asal çarpanlarını belirler.
İki doğal sayının ortak bölenleri ile ortak katlarını belirler, ilgili problemleri çözer.
Açıyı, başlangıç noktaları aynı olan iki ışının oluşturduğunu bilir ve sembolle gösterir.
30 Ekim-5 Kasım 2017
İki doğal sayının ortak bölenleri ile ortak katlarını belirler, ilgili problemleri çözer.
Açıyı, başlangıç noktaları aynı olan iki ışının oluşturduğunu bilir ve sembolle gösterir.
6-12 Kasım 2017
Açıyı, başlangıç noktaları aynı olan iki ışının oluşturduğunu bilir ve sembolle gösterir.
Bir açıya eş bir açı çizer.
Komşu, tümler, bütünler ve ters açıların özelliklerini keşfeder; ilgili problemleri çözer.
13-19 Kasım 2017
Komşu, tümler, bütünler ve ters açıların özelliklerini keşfeder; ilgili problemleri çözer.
Bir doğrunun üzerindeki veya dışındaki bir noktadan doğruya dikme çizer.
Çoklukları karşılaştırmada oran kullanır ve oranı farklı biçimlerde gösterir.
20-26 Kasım 2017
Bir bütünün iki parçaya ayrıldığı durumlarda iki parçanın birbirine veya her bir parçanın bütüne oranını belirler, problem durumlarında oranlardan biri verildiğinde diğerini bulur.
Aynı veya farklı birimlerdeki iki çokluğun birbirine oranını belirler.
Kesirleri karşılaştırır, sıralar ve sayı doğrusunda gösterir. Kesirlerle toplama ve çıkarma işlemlerini yapar.
27 Kasım- 3 Aralık 2017
Aynı veya farklı birimlerdeki iki çokluğun birbirine oranını belirler.
Kesirleri karşılaştırır, sıralar ve sayı doğrusunda gösterir. Kesirlerle toplama ve çıkarma işlemlerini yapar.
Tablo 2’nin devamı
Uygulama Tarihleri FZG Uygulamasında Tartışılan Kazanımlar
4-10 Aralık 2017
Kesirleri karşılaştırır, sıralar ve sayı doğrusunda gösterir. Kesirlerle toplama ve çıkarma işlemlerini yapar.
Bir doğal sayı ile bir kesrin çarpma işlemini yapar ve anlamlandırır.
İki kesrin çarpma işlemini yapar ve anlamlandırır.
11-17 Aralık 2017
Kesirlerle toplama ve çıkarma işlemlerini yapar.
Bir doğal sayı ile bir kesrin çarpma işlemini yapar ve anlamlandırır.
İki kesrin çarpma işlemini yapar ve anlamlandırır.
Bir doğal sayıyı bir kesre ve bir kesri bir doğal sayıya böler, bu işlemi anlamlandırır.
İki kesrin bölme işlemini yapar ve anlamlandırır.
18-24 Aralık 2017
İki kesrin çarpma işlemini yapar ve anlamlandırır.
Bir doğal sayıyı bir kesre ve bir kesri bir doğal sayıya böler, bu işlemi anlamlandırır.
İki kesrin bölme işlemini yapar ve anlamlandırır. Kesirlerle yapılan işlemlerin sonucunu tahmin eder. Kesirlerle işlem yapmayı gerektiren problemleri çözer. Bölme işlemi ile kesir kavramını ilişkilendirir.
25-31 Aralık 2017
Kesirlerle işlem yapmayı gerektiren problemleri çözer. Bölme işlemi ile kesir kavramını ilişkilendirir.
Ondalık gösterimleri verilen sayıları çözümler.
13 haftalık uygulama süreci boyunca araştırmacı her gün düzenli olarak gruptaki paylaşımların ekran alıntılarını kaydetmiştir. Paylaşımların kaydedilmesinin ardından araştırmacı her günün sonunda o gün yapılan paylaşımların içeriği konusunda yaptığı değerlendirmeleri günlüğüne not etmiştir. Araştırmacı günlüklerinde grupta yapılan paylaşımların araştırmacının mesleki gelişimine ve matematiği öğretme bilgisine katkı sağladığı durumlara yer verilmiştir. Ayrıca 6. sınıf seviyesinde ders işlenen günlerde araştırmacı, günlüklerinde ders süreci ve öğrenci gözlemleri ile ilgili ders sonrası değerlendirmelerine yer verilmiştir.