Toplum Destekli Polislik Düşüncesinin Ortaya Çıkması

Polis örgütünün işlemleri ile sosyal gelişimin ilişkili olduğu pek çok faktör bulunmaktadır. 1970’lerden beri zaman zaman polis düşüncesi, profesyonelleşme ve yasallaşma konularında erozyonlar yaşamıştır. Aslında polis sosyal “suç kontrolünde” etkisiz hale gelmiştir ve toplum tarafından polisin beklenen rolü oynamasına izin verilmeden etkisiz hale gelmesine neden olunmuştur. Toplum destekli polislik fikri kavramla ilgili ilkelerin gelişiminde etkilidir ve bu pek çok gereklilikle birlikte ele alınmalıdır. Polisin toplumla ilişkisinde; topluma ve gerçek sosyal bağlamla polis örgütünün ve işlemlerinin uyum sağlamasına dikkat edilmesi önemidir (Johnston, 1992:75). Polis kavramı yerel, sosyal, coğrafik bağlamda yapılandırılarak ve düşünülerek ele alınmalıdır, bu anlamda; toplum, komşuluk ilişkileri, devriye gibi kavramlar ele alınabilir (Bayley, 1994; Ericson ve diğerleri, 1993). Planlama amacıyla dışarısı ile etkileşime geçilir ve bu durum polis güç alanının yeni ayrılmaz öğesi olarak ifade edilebilir.

1980’lerin başında polis metinlerine, el kitaplarına ve söylemlerine girmeye başlayan toplum destekli polislik kavramı, polislik işinde, kamu çalışmalarında ve kurumda nasıl polislik yapmalı ile ilgili bir devrim veya değerler dizisi kayması ve değişimi meydana getirmiştir. Toplum destekli polislik kavramının yeni bir fikir olduğu belirtilmiş ve tartışılmıştır. Bu tartışma geniş olarak Klockars’in polisin düşünce kavramı üzerine yapılandırılır. Analitik çatıda polis fikrinde, kurumsal ve politik bağlamlarda gelişiminin toplum tarafından polislik kurumunun özellikleri ve özel gücündeki sembolik değişimleri ile ilgilidir (Klockars, 1985:298). TDP imajı bir düşünceler dizisinin adımıdır ki bu düşünceler yıllar içinde yaratılmıştır. TDP son dönem modern polislik fikrinde etkili bir anlayış haline gelmiştir.

Kamu polisi düşüncesi, sosyal, politik ve deneye dayalı bir sorumluluk olarak değerler dizisi şemsiyede etkin olarak gelişmiştir. Toplum destekli polislik kavramı, temelde kamu polisliği kavramından farklı ve yenidir. Yeniliklerin ortaya konulması olarak tanımlanabilir, örneğin; kamu polisliği devlet içinde bir kurum olarak yerinde, sosyal çevrede, diğer sosyal aktörlerle ilişkilerinde, içerideki ve dışarıdaki

etkileşimlerinde yenilikler ve reformlar içerir. Temelde toplum destekli polislik fikrinin doğuşu 1960 ve 1980’ler arasında kamu polisliği düşüncesi çevresinden ortaya çıkmıştır. Temel fikir, polisin duruşundaki değişimi ve devlet yönetimde bir örgüt olarak yerini ifade eder. Kavramın sosyal dünyada güç ve misyonu bulunmaktadır, geleneksel polis kontrol ve suç çevresinde tek bir profesyonel misyon olarak anlaşılıyordu. Bunun anlamı genel sosyal dinamiklerden veya çatışmalardan kendini soyutlamış düzenin korunması ve polis olmayan güçler veya etkileri kapsamasından kaçınan profesyonellikle bağlantılı bir görevi yerine getirmektedir.

Toplum destekli polislik kavramının gelişiminde toplum, yönetim büyük proje veya geniş meta fikir kamu polisliğinin bir parçası olarak ifade edilebilir. Kavram içinde polislik kurumu ve çalışmaları bütünleştirilerek ele alınır, bu durum etkileşimli bir şekilde bu şöyle açıklanabilir; kavramdaki güvenlik veya yaşam kalitesi polislik çevresinde suça odaklanarak ele alınır. Toplum destekli polislik temel felsefesi veya işleyişinde “polislik” projesi kavramın sosyal dünya dışına genişletilmesinde bir vasıta olarak ele alınır. Geleneksel modelde polis, suçla ilgili analizler yapar ve tanımlar. Toplum destekli polislik düşüncesinde ise kamu aktif bir haldedir, çeşitli yollarla polisliğin bir parçasıdır ve bütünleşmiştir. Toplum destekli polislik düşüncesinde ortakları ile ilişki içinde olma durumu ele alınır. Toplum, vatandaş, diğer sosyal, özel veya devlet kurumlarının hepsi sadece polislik nasıl olmalıdır konusunda değil, aynı zamanda onun istenen çıktılarında, süreçte, polislik yolu ile ne yapılabiliri ele alırlar. Yeni polislik projesi olarak toplum destekli polislikte polis sosyal varlıklarla ilişkilerde aktif bir obje olarak ele alınmaktadır.

Toplum destekli polislik düşüncesindeki odak çalışma alanı, polislik nasıl kavramlaştırılabilir? ve amaçlar doğrultusunda çalışabilir üzerinedir. Kamu polisliği kavramı denilince genel olarak önleyici polislik kavramı, devriyeden, acil sorumluluk durumu, suç kontrolü anlaşılıyordu. Oysaki kanunlar güçlendirilerek standart mekanizmalarla suç olaylarına karşılık verilebilmesi mümkündür. Toplum destekli polislik kavramı ne zaman, niçin, nasıl terimlerinin işlemsel kullanılması ile ortaya çıkabilir. Suç polisliği kavramının farklı iddiaları bulunmaktadır. Suçlara bir problem veya iş olarak odaklanılır, suçlar kamu düzensizliği olarak ifade edilebilir.

Bu bağlamda suç veya düzen problemlerinden önce önlemler alınabileceği ifade edilir. Bu durumda ancak suça yol açan olası durumlar ve şeyler anlaşılarak onlara uygun çözümler ortaya konulur. Bu faaliyet problem çözme amaçlı yapılır ve kanunları güçlendirmenin de bir amacıdır. Toplum destekli polislikte, polislik konusu, polisin sorumluluğu sosyal dünya içindeki işlemlerine göre ifade edilir.

Polis, sosyal kapsamdan ve yerel etkileşimden etkili şekilde ayrılarak engelleri hareket ettirmeye başlar. Alderson (1979) ve Goldstein (1979)’ın çalışmalarında toplum destekli polislik felsefesine doğru yeni fikirler bulunmaktadır. Düzen için kamunun desteğinin alınması, polisin etkili çalışmasında düzen ve kamu ile işbirliği önemlidir. Polise bir kurum olarak ihtiyaç bulunmaktadır ve polis sosyal alanlarla etkileşim içinde olan, onun içinde temellenen bir yapıdadır. TDP görevinde çalışan memur gerçek yerel yapılarda tanımlanır ve yeni bağlantıları bu şekilde sembolize edilmeye başlanılır. Yerel bağlamlarda polislik tanımında; toplum tarafından yapılandırılan ve şekillendirilen sosyal öğelerle polis arasındaki iş birliği, karşılılık ve katılım önemlidir. İşbirliği ve ortaklık, polislik hizmetlerinin kişiselleştirilmesi ve toplum ihtiyaçları ile yakından ilgilenme ana temalardır, toplumla görüşmelere katılma, öncelikler, beklentiler TDP işinde çalışan otoritelerin anahtar kavramlarıdır (Manning, 1993:78). Gerçekte polis toplumun sosyal bir projesidir, toplum tarafından şekillendirilir ve yapılandırılır. Tüm bunlar sosyal süreçlerde öğelerin birleşimi ile oluşur. Ayrıca toplumsal sosyal bir proje olarak TDP genel düşünceleri polis için yasallaşma ve polis otoritesine yeni kaynak olarak görülür. Hatta literatürde, polis terminolojisinde profesyonel polislikten toplum destekli polisliğe doğru bir değişim gözlenmektedir. Polis artık kendisini sosyal bir vücutla ilgili görürken, artık topluluk oluşumunda da etkisini gösterir. Polisin pek çok strateji ile yeniden toplumsallaştığı ifade edilir. Kesin tanımlamalardan toplum destekli polislik işlemleri üzerine doğru değişim olmaktadır. Suç kontrolünün profesyonel tanımında geniş anlamda güvenlik ve emniyet tanımları da bulunmaktadır. Polisin işi suçtan dolayı kanunun uygulanması ile uğraşmak değil, güvenlik ve hayat kalitesinin yerel aracı birimi olarak çalışmaktır. Hizmetler “müşteri” ‘lerle ilişkili olarak ele alınmaktadır. Kendilerinin ana görevinin önleme olduğu düşünülerek değişim yaşanmaktadır ve yerel polis görevinde, güç kullanmasa

da değişimler yaşanmaktadır (Ericson,1995:45).

Tablo 8: Toplum destekli polisliği stratejik olarak geleneksel polislikten ayıran öğeler

GELENEKSEL POLİSLİK

Dar suç kontrolü

Tepkisel yaklaşım (Reaktif) Her çağrıya hızlı cevap verme Olayları bağımsız ele alma Kişisel polislik

Teknoloji ile hareket eden polislik Yakalama ve sorgulama

Diğer kurumlarla işbirliği kurma Doğru işleri yapmak

TOPLUM DESTEKLİ POLİSLİK Geniş suç tahmini odaklanması

Önceden öngörülen yaklaşım (Proaktif) İhtiyaca göre cevap verme/yönlendirme Olayları sebeplerine göre ele alma Kişisel irtibat

Toplumun ihtiyaçlarına göre hareket eden polislik

Problem çözümü

Tek kurum olarak çalışma İşleri doğru yapma

Polisin yenilik düşüncesinin merkezinde, toplum destekli polisliği yeni bir kavram olarak ele almak bulunmaktadır. Bir profesyonel suç kontrolü ile ilgili işi yapan veya yapılandırılmış organizasyonda kanun uygulayıcılarının işlevini yerine getiren bir faaliyeti ortaya koymaktır. Toplum destekli polis memurları, bu yeni düşüncede polisi insan olarak şekillendirerek ele alırlar. İlgilidirler, araştırırlar, sosyal aracı birimler ile işbirliği içinde, topluma katılım ve ilgiler üzerine çalışırlar. Esnek bir yapıda suçtan önce problemle ilgili polisi analiz eder, araştırır, çözüme doğru uygulamalarda klasik polis kavramının dışındaki veya içindeki kaynakları, taktikleri veya çoklu ölçümleri ve yeni çözüm yollarını ortaya koyarlar. Toplum destekli polislik ayrıca polis kurumunun ilkelerinde ve örgütsel yapısında da reformlar yapmaktadır. Toplum destekli polisliğin işlevsel polislik ve karar süreçlerindeki varlığının fiziki düzeni polislikte merkezi olmayan bir yerde bulunduğu ifade edilebilir, bunun daha katılımcı ve yönetimin işlevsel modeli olduğu belirtilerek, hiyerarşik yapı ve karar süreçlerinin dikey düzen yapısı yerine yatay yapıya dayandığı ortaya konulur.

Toplum destekli polislik literatürde çeşitli yönleri ile ele alınmıştır. Konu ile ilgili açık ve net sorular sorularak yaklaşılırsa ancak gelişimi etkileyecek yanıtlar

alınabilir. Geniş sosyal bağlamda kamu polisindeki yenilikler üzerinde durulmaktadır. Yukarıda sosyo-politik bağlamda ve çeşitli değişkenlerle toplum destekli polislik anlayışının doğuşu ele alınmıştır. Toplum destekli polislik fikri ilk kamu polislik düşüncesindeki tarihi adımların atılması ile gelişmiştir. Toplum destekli polislik; polislik felsefesi, kurum ve iş çerçevesindeki reformları da içermektedir. Sonuç olarak, toplum kavramındaki bakış açısına göre toplum destekli polislik düşüncesi ön plana çıkmıştır.