Amerikan Polisliğinin Toplumsal Dönemi

1970’lerde suç oranları ve kentsel hareketlililer artmış, polis-halk ilişkileri başarısız olmuştur. Polis araştırma sorularındaki temel felsefi varsayımlar, değişme için ulusal çalışmalar ve polis-kamu yabancılaşması polisliğin profesyonel alanda başarısızlığının işaretleridir.

Yeni toplumsal dönem değerler dizisinin öğeleri: 1.) polisin suç ve mücadele faaliyetinde çevresel faktörlerin de işin içine alması hatırlanmalıdır örneğin: komşuluğun fiziksel göstergeleri arasındaki ilişkiler, suç korkusunun düzeyi ve komşulukta suç oranları gibi, 2.) polis ve diğer öğelerle vatandaş bağlarının güçlendirilmesi üzerinde durulmalıdır. Bu ilişkiler toplum yaşam kalitesinin ortaya

konmasının en iyi metodudur şeklinde anlayışlar gelişmiştir.

Günümüzde yaygın polislik olarak üzerinde düşünülen ve polis teşkilatları olarak uygulamalarda dikkat edilen taktik ve sistemler bu dönemin ürünüdürler.

1.2.6.1 Korku ve Suç

Sosyolog Kai T. Ericson’ın 1976’daki Buffalo Creek olaylarını çalışmıştır. Ericson korkuyu, incinme duygusu, felaketlere karşı doğal bağışıklığın kaybolması duygusu, mahkumiyetin büyümesi, dünyada güvenli yerin kalmaması olarak tanımlamıştır (Silberman, 1980:19).

Suç mağdurları arasında incinme duygusu yaşamak oldukça tanıdıktır, bu durum başa gelen olayın kendisinden daha fazla duygusal etki yaratır, hatta şiddet içermeyen bir soygun bile insanlarda korku yaratabilir. Psikolojik deneylerde insanların çevrelerini kontrol altında tuttuklarında daha düşük korku yaşayacakları gözlenmiştir. Korku hakkında bilgili olmamız, toplumsal alandaki stratejileri anlamamızda oldukça anlamlıdır. Korku, bir mağduriyet olduğunda ortaya çıkar, düzensizlik, yüksek oranda suçta görülür. Suç korkusu suçla, sosyal ve fiziksel düzensizlikle ilişkilidir. Suç korkusu, suça karşı toplumun yeterliliklerini zayıflatır. 1960’lardan beri yapılan çalışmalarda kendi komşularımızdan korkmaya başladığımız gözlenmiştir (Source Book of Criminal Justice Statistics, 1991: 196).

J.Q.Wilson ve G.L.Kelling (1982) komşulukta korku, suç ve fiziksel ve sosyal düzensizlik arasındaki bağı çalışmıştır. Araştırmacılar polisin suç kontrolünü, profesyonelliğini değerlendirdiler, örnekleri de ilk kırılan camdır, bu cam komşuların girmesini engellemektedir, bir yerde fiziksel çevre korunmadığında bozulma yaşanmaktadır. Alkol kullanma, madde bağımlılığı, diğer sokak suçları toplumda kontrolün azaldığını gösterir, yabancılaşma ve korku kol gezmeye başlar. Toplumsal düzeyde düzensizlik, korku ve suç birbiri ile bağlantılıdır. Yeni düşüncelerde pek çok değişiklik olmaktadır, 19 yy.’ın ilk yarısında Peel’in başarısı, polisin toplumu bir ortak olarak görmesini sağlamış ve farkındalığı arttırmıştır. Genel olarak polisin

amacı yaşam kalitesini arttırmaktır, yeni polislik geleneksel polislikten daha fazla toplumun yaşam kalitesinin arttırılmasına önem vermektedir.

1.2.6.2 Toplumsal Dönemde Geliştirilen Yeni Bir Tanım

1970’lerin ortalarında üç yeni kavram Amerikan polisliğine girmiştir. Bunlardan ilki, kamu güvenliğinin oluşturulması ve işin yönetimde devlet ve halk ortaklığıdır. İkincisi, görülen fiziksel ve sosyal ihtimaller arasındaki ilişkilerdir, vatandaşların suç korkusu komşularda suç derecesidir ve son olarak suç korkusunun etkisidir. Burada toplum tek tek bireyler değil bir bütün olarak ele alınmaktadır. Böylece eğer yasal müdahaleler yapılırsa bu korku kontrol altına alınabilir.

Toplum alanında polislik yeni bir değerler dizisidir, yeni bir düşüncedir ama eski amaçlara ulaşmak için yeni bir yol değildir. Toplumsal alanda polis örgütü doğrudandır, otorite merkezi değildir, problemler durumsal olarak çözülerek ve yenileşme ile ortadan kaldırılmaktadır. Takım yaklaşımında problem çözme, kamu ve özel birimlerin kapsamı hepsi birer öğedir. Örgütlerde girdilere ve sürekliliğe dikkat edilir, yönetim felsefesi Taylorizmi takip eden yönetim ve motivasyon teorilerinden faydalanarak ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak toplum alanında olarak çalışanlar arasında iş zenginleştirme sıklıkla belirtilmiştir. Etkililik vatandaş- müşteriler tarafından onların memnuniyet dereceleri ile ölçülebilir, müşteri kamuda hukuki dayanağa oturtulmuştur. İki hassas grup özel servisler için tipik hedef durumundadır; Yaşlılar (bunlar pek çok suç nedeni ile mağduriyete uğrayabilirler) ve gençlerdir (uyuşturucu ve çetelere katılıp, incinebilirler, zarar görebilirler). Bir diğer konu çocuklar, polis yöneticilerinde olumlu rol modelleri gözlemelidir. Trojanowicz, Bucqueroux (1990:75) tanımında “toplum destekli polislik iki kavrama dayanır”, bunlar polis memurları ve vatandaşlardır. Bunların ikisi birlikte çalışarak süregelen toplumsal sorunlarla ilgili suçları, suç korkusunu, fiziksel ve sosyal düzensizliği, komşuluğun bozulmasını çözmeye çalışırlar. Bu amaçlarda başarılı olabilmek için hukuki temelde çalışılması gerekmektedir. Yerel polislere daha fazla söz hakkı verilmelidir ve mahallede yaşam kalitesini arttırmak için çabalamalıdırlar. Görülmektedir ki toplum sorunlarını çözen polise doğru kayma yaşanmaktadır. Bu

tanım toplum alanında görev yapan polisteki temel sorunları ortaya koymaktadır. Profesyonel alanda polis planlamacıları uzun vadeli düşünmeli amaçta “nasıl” başarılır üzerinde durmalıdır. Toplum alanında görev yapan poliste amaçlar ve başarılan metotlar iç içe geçmiştir. Bu bir prosedür değildir fakat bir toplumsal işleme felsefesidir. Böylece profesyonel alanda programa bağlı eksikler ve birlik yanları görümektedir.

Genel olarak ele alındığında korku; suç, fiziksel bozulma ve sosyal düzensizlikler Wilson ve Kelling (1982) tarafından da ifade edilir. Toplum destekli polislikle artan ilgili çalışmalarda görülmüştür ki, bu konunun polisliğe olumlu etkileri, iş zenginleştirme ve verimliliğin artması olarak ortaya çıkmıştır.

Bu bölümde polislik ve kavramın tarihsel akış içinde modern hayatta farklı değişkenlerin etkisi ile gelişmesi ele alınmıştır. Polislik bu süreçte uygulama, teçhizat, anlayış, çalışma şekli gibi birçok alanda yenilik ve gelişme ile varlığını ortaya koymuştur. Polisliğin bu değişim ve gelişim rüzgarları ile yoğrularak özgün halini alması gelişim süreci ile belirtilmiştir. Sonraki bölümde bilimsel çalışmalar yolu ile ortaya konan değişkenlerin polisin görev alanına etkileri ve polisin görev yaptığı alanda suç önlemeye dönük yapılan çalışmalar ortaya konacaktır.

İKİNCİ BÖLÜM

KRİMİNOLOJİ, SUÇ KORKUSU VE SUÇ ÖNLEME

Bu bölümde polisin görev alanı içinde mücadele boyutlu çaba sarfettiği suç kavramı, bu kavram ile ilgili bilim dalı olan kriminoloji ve modern zamanda bu kavramın ortaya çıkardığı korku ele alınacaktır. Çeşitli polis stratejileri ve kent alanındaki suç korkusu arasındaki ilişkilerin ortaya konması suç korkusunun toplum hayatındaki yeri ve bunun polisin suç önleme stratejileri ile kontrol altına alınmasıkonusu ortaya konulacaktır.