Telefonun Tarihçesi

Telefonun tarihsel gelişim süreci aşağıda belirtildiği şekilde sıralamak mümkündür92_,

1. 1875 yılında, Boston Üniversite'si ses fizyolojisi profesörü Graham Bell,

uzun çalışmalar sonunda telefonu icat etti ve patentini 1 yıl sonra aldı. Telefon, insanlar arası iletişimde yeni bir çığır açtı. İnsanlar artık birbirleriyle sesli iletişim sağlayabiliyordu. Telefonun iletişimdeki gücünü hisseden Amerikalı bir belediye başkanı "Bir gün her kentte bir tane olacak" diyordu. Arthur C. Clarke ise, yirminci yüzyılın sonlarından önce dünyada ki her köyde değil, her evde bir telefon olacağını söylüyordu. Ancak ilk başlarda telefon ile yapılan görüşmelerde, teknik donanımların yeterli olmamasından kaynaklanan, bazen ses kaybı, bazen de seslerde karışıklıklar oluyordu.

2. 1876 yılında uzun mesafeli iletişim sağlanabilmesi için, aygıtı ilk geliştiren

Edison oldu. Vericiye bir pil bağlayarak gücünü artırdı.

3. 1878′ de Hugnes mikrofonu icat etmiştir. Böylece daha çok kitlelere ve

daha uzağa sesleri ulaştırmak ve sesin anlaşılır kalitesini artırmaya önemli katkılarda bulunmuştur.

4. İlk telefon santrali, 1878 yılında, ABD’de kuruldu. 1880 yılında Amerika’nın

35 eyaleti telefon santraline kavuştu ve bu santraller üzerinden telefon abone sayısı 70.000’e ulaşmıştır. Daha sonra Avrupa’da da telefon santralleri hızlı bir şekilde

91 _{http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/buroyonetim/moduller/ telefonla} iletisim.pdf,(Erişim tarihi: 26.07.2014).

92 _{http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/20/07/740231/icerikler/alexander-graham-} bell_768252.html,(Erişim tarihi: 26.07.2014).

yayılarak çoğaldı. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte telefon santralleri de gelişme gösterdi. Kurulan santralleri şöyle sıralayabiliriz. Mahalli (yerel) telefon santrali, yarı elektronik telefon santrali, elektromekanik telefon santrali, elektronik telefon santrali, yarı otomatik telefon santrali, otomatik telefon santrali, şehirlerarası telefon santrali, transit telefon santrali gibi santraller kuruldu.

5. 1886 senesinde Multiplex adında bir araç geliştirildi. Multiplex; tek devreden

değişik frekanslarla ses gönderen bir aygıtın adıdır. Multiplex aygıtı sayesinde uzun hatlarda ki ses kaybı ve karışıklığı giderildi. Bu da sesin kalitesinin artmasına katkı sağlamıştır.

6. 1887 yılında Alman fizikçi Heinrich Hertz, laboratuvarında yapmış olduğu

deneyler sonucunda, kıvılcımlı telsiz telgraf sistemi geliştirmiş ve iletişime katkıda bulunmuştur.

7. 1891 senesinde geliştirilen Strowger otomatik arayıcıyla araya operatör

girmeden aboneler birbirine bağlanabilmiştir. Telefon görüşmeleri için bu büyük bir adımdı. Artık operatör kullanmaksızın insanlar, iletişimi otomatik olarak kurabiliyorlardı. Sistem 1920 senesinde Bell sistemi olarak geliştirilmiştir.

8. Türkiye'de ilk telefon 1908 yılında uygulanmaya başlandı. Kadıköy ve

Beyoğlu santralleri 1911 yılında hizmete açıldı. İlk otomatik telefon santrali 1926 yılında Ankara'da kuruldu.

9. 1915 yılında Fransa’nın Paris kenti ile ABD’nin Arlington kentleri arasında

güçlü radyo alıcı-vericileri kullanılarak gerçekleştirilen telefon görüşmesiyle birlikte, kıtalararası telefon konuşmaları başlatılmıştır. İyonosferin etkisi konuşmaları zorlaştırdığı için sualtı kabloları kullanılmaya başlanmıştır.

10. 1948 tarihinden sonra transistör aygıtının geliştirilmesiyle birlikte,

elektromanyetik röle uygulamaları yerine, elektronik sistemler devreye girerek iletişimde yeni bir yöntem geliştirilmiştir. Elektronik iletişim sisteminin ilk uygulanması 1965 yılında ABD'de hizmete sunulmuştur.

11. Telefonda atılan diğer büyük adım da, uzak mesafe konuşmalarında

yüksek frekanslı radyo yayınlarından istifadedir. 150-300 km aralıklarla yer alan röle istasyonları konuşmaları koaks kablolardan ve havadan elektromanyetik yayın şeklinde iletmektedir. Böyle bir sistemle iki röle istasyonu arasında aynı anda 3600 konuşma yapmak mümkündür.

12. 1950 yılında ilk sualtı kablosuyla telefon görüşmeleri Florida ile Havana

arasında 185 km'lik mesafede yapıldı. 1956’da New York ile Londra arasına aynı sistem kuruldu.

13. 1960 yılında uydu aracılığıyla kıtalararası ilk telefon konuşmaları başladı.

sağlanınca bunu Telstar 1, Telstar 2 ve diğer uydular takip etti. Uyduları aracılığıyla gemi veya uçaklarla otomatik telefon konuşma imkanı sağlandı.

14. Telefon cihazlarında devrim niteliğinde gelişmeler ise, 1980‘li yıllarda ses

ile birlikte görüntüyü ve yazıyı ileten teknoloji harikası telefonların iletişimde kullanılmasıyla gerçekleştirilmiştir.

15. 1985 senesinde uzay mekiği Discovery'nin yörüngeye koyduğu

uydulardan biri, aynı anda 20.000 konuşma yapabilmeye müsaade edebilecek kapasitededir.

16. Telefon cihazlarında yenilikler devam etti ve 1986 yılında, araçlarda da

kullanılabilen telefonlar geliştirildi.

17. 1990 yıllarında ise dijital hücresel telefonlar geliştirildi. Sesi dijital veri

haline getirerek iletebilen, dolayısı ile santral dışında (havada) frekans tarayıcı ile dinlenilebilmesi imkânsız olan cep telefonu diye adlandırdığımız küçük boyutlarda GSM (global mobil haberleşme sistemi) telefonlar kullanıma sunuldu. Telefondaki bu teknolojik gelişmeler ayrıca çağrı yönlendirme, çağrı bekletme, telesekreter, telekonferans gibi birçok işlemleri yerine getiren Centrex sistemini hayata geçirdi.

18. Telefon üzerindeki teknik ve teknolojik gelişmeler, baş döndürücü bir

şekilde günümüzde devam etmekte olup, bu gün gelinen noktada bir fiber kılı üzerinde, 100.000’den fazla telefon görüşmesi taşınabilmektedir.

19. Günümüzde insanların, evde, ofiste, işte ya da caddede ellerinden hiç

düşüremedikleri mobil telefonlar, sosyal hayatın vaz geçilmez parçası haline gelmiştir.

20. 1994 fiberoptik, koaksiyel kablo ve elektromanyetik yollarla uydulardan

yansıtılarak yapılan telefon görüşmeleri dünyanın her köşesini birbirine bağlamıştır. Telefon sistemlerinin kanal kapasiteleri her geçen gün artmaktadır.