HALKA AÇIK S‹GORTA HALKA AÇIK S‹GORTA
4.TÜRK‹YE’DEK‹ YASAL DÜZENLEMELER‹N BOYUTU
Türkiye’de ba¤›ms›z denetim uygula-malar› 1987 y›l›nda SPK taraf›ndan ele al›nmadan önce ba¤›ms›z dene-tim çal›flmas› ço¤unlukla yabanc› or-takl› flirketler taraf›ndan talep edilen ve o zamanlar merkezleri yurt d›fl›nda bulunan dünyan›n büyük sekizleri olarak adland›r›lan ba¤›ms›z denetim flirketlerince yap›lmaktayd› ( Ba¤›ms›z Denetim Raporu,1) . Türkiye’ de
ba-¤›ms›z denetim uygulamalar› ilk defa gündeme 1987 y›l›nda bankalar›n de-netimi ile gelmifltir (Kaval,2005,34).
3 1 . 1 2 . 1 9 8 7 t a r i h i n d e S e r m a y e p i y a -sas› kurulunun ba¤›ms›z denetim ile
ilgili olarak “ Sermaye Piyasas›nda
Ba-¤›ms›z D›fl Denetleme Hakk›ndaki Yö-netmelik” yay›mlad›¤› ilk tebli¤ yasal düzenlemelerin bafllang›c›n› olufltur-maktad›r. Bu ba¤lamda da Kademe-li olarak bankalara, Sermaye Piyasas›
Kanununa tabi flirketlere ve sigorta flirketlerine ba¤›ms›z denetim zorun-lulu¤u getirilmifltir. Böylece, ba¤›ms›z denetim faaliyetini yürüten kuruluflla-r›n say›s› da h›zla artm›flt›r (Oskay ve Acar,2007.143).
Günümüzde Türkiye’de ba¤›ms›z de-netim ve ba¤›ms›z denetçi ile ilgili uy-gulamalar›n yasal düzenlemelerini Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müflavirler ve yeminli mali Müflavirler Odalar› Birli¤i (TÜRMOB), Sermaye Piyasas› Kurulu (SPK) , Bankac›l›k Dü-zenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Hazine Müsteflarl›¤›, Ener-ji Piyasas› Düzenleme Kurulu (EPDK) gibi çeflitli kurumlar yapmaktad›r.
Her kurumun kendilerine ait farkl›
düzenlemeleri söz konudur (Oksay ve Acar,2007,142).
TÜRMOB özellikle 1989 y›l›nda yürür-lü¤e 3568 say›l› meslek yasas› ile de-netim mesle¤i ile ilgili düzenlemeleri yapmaktad›r ve bu konudaki tek oto-ritedir. Bunun yan› s›ra TÜRMOB 2003 y›l›nda bünyesinde Türkiye De-netim Standartlar› Kurulunu (TÜ-DESK) faaliyete geçirmifltir ki bu ku-rul denetim standartlar›n›n olufltuku-rul-
oluflturul-mas› ve yay›mlanoluflturul-mas› ile ilgili bir nos-yona sahiptir. Kurul Uluslararas› Mu-hasebeciler Federasyonu (IFAC) üye-sidir. Bu ba¤lamda federasyon bün-yesinde bulunan Uluslararas› Dene-tim ve Güvence Standartlar› Kurulu (IAASB) taraf›ndan yay›nlanan stan-dartlar› Türkçe’ye çevirme ve yay›nla-ma hakk›na da sahip tek kurulufltur.
Çünkü bu konu 3568 say›l› meslek yasas›na göre TÜDESK’in amac› Ruh-satl› meslek mensuplar›n›n üstlendik-leri denetim faaliyetüstlendik-lerini disiplinli bir flekilde yürütebilmeleri için ulusal de-netim standartlar›n› oluflturmak ve yay›nlamak ve bu standartlar›n gün-celli¤ini korumak fleklinde belirtilmek-tedir (www. turmob.org.tr).
SPK ise Haziran 2006 ve Temmuz 2006 y›l›nda yay›nlad›¤› birbirlerini ta-mamlayan iki adet tebli¤ ile ba¤›ms›z denetim faaliyetine, ba¤›ms›z dene-tim kurulufllar›na ve ba¤›ms›z denet-çilere iliflkin standart, ilke, usul ve esaslar› belirlemek iflini üstlenmifltir ki bu tebli¤ler “Sermaye Piyasas›nda
Ba-¤›ms›z Denetim Standartlar› Hakk›n-daki Tebli¤” (Seri X, No: 22) Seri X, :N0 23 tebli¤lerdir (www.spk.gov.tr).
Sözü geçen bu tebli¤lerin içeri¤inde toplam 34 bölüm bulunmaktad›r.
Her bölüm Uluslararas› denetim stan-dartlar›na aittir. Afla¤›da Tablo-1’de Sermaye Piyasas› Kurulunun yay›mla-d›¤› tebli¤in bölümleri gösterilmekte-dir (www.spk.gov.tr):
TABLO -1 Sermaye Piyasas› Kanunu Seri X No:22 Tebli¤ Bölümleri
TEBL‹⁄
BÖLÜMLER‹ BÖLÜM BAfiLIKLARI
1. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetimin amac› ve genel ilkeler 2.BÖLÜM Ba¤›ms›z denetim faalyetinde bulunma flartlar›
3.BÖLÜM Ba¤›ms›z denetim sözleflmesi 4.BÖLÜM Ba¤›ms›z denetim kalitesinin kontrolü 5. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetim çal›flmas›n›n belgelendirilmesi
6. BÖLÜM Finansal tablolar›n ba¤›ms›z denetiminde hile ve usulsüzlükler konusunda ba¤›ms›z denetçinin sorumlulu¤u
7. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetimi yap›lan iflletmenin tabi oldu¤u mevzuat›n dikkate al›nmas›
8. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetimle ilgili hususlar›n yönetimden sorumlu kiflilere iletilmesi 9. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetimin planlanmas›
10. BÖLÜM ‹flletmenin faaliyet koflullar›n›n ve çevresiyle olan iliflkilerinin anlafl›lmas› ve bu konulara iliflkin önemli yanl›fll›k riskinin de¤erlendirilmesi
11. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetimde önemlilik
12. BÖLÜM De¤erlendirilmifl risklere karfl› uygulanacak Ba¤›ms›z denetim teknikleri 13. BÖLÜM D›flardan hizmet alan iflletmelerle ilgili ba¤›ms›z denetim
14. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetim kan›t›
15. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetim kan›t›- özellik arz eden hesap kalemleri için dikkate al›nmas› gereken hususlar 16. BÖLÜM D›fl kaynaklardan elde edilen do¤rulama
17. BÖLÜM ‹lk ba¤›ms›z denetimler- aç›l›fl bakiyeleri 18. BÖLÜM Analitik inceleme teknikleri
19. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetim örneklemesi ve di¤er seçilmifl test teknikleri 20. BÖLÜM Muhasebe tahminlerinin ba¤›ms›z denetimi
21. BÖLÜM Makul de¤er hesaplamalar› ve bunlara iliflkin kamuya yap›lan aç›klamalar›n ba¤›ms›z denetimi 22. BÖLÜM ‹liflkili taraflar
23. BÖLÜM Bilanço tarihinden sonra ortaya ç›kan olaylar 24. BÖLÜM ‹flletmenin süreklili¤i
25. BÖLÜM ‹flletme yönetiminin sorumluluklar›n› içeren teyit mektuplar›
26. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetimde di¤er ba¤›ms›z denetçilerin çal›flmalar›ndan yararlan›lmas›
27. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetimde iç denetim çal›flmalar›ndan yararlan›lmas›
28. BÖLÜM Ba¤›ms›z denetimde uzman çal›flmalar›ndan yararlan›lmas›
29. BÖLÜM Genel amaçl› tam set finansal tablolara iliflkin ba¤›ms›z denetim raporlar›
30 BÖLÜM Ba¤›ms›z denetim raporunsa flartl› görüfl, olumsuz görüfl ya da görüfl bildirmekten kaç›n›lmas›
durumlar›nda raporlaman›n esaslar›
31.BÖLÜM Karfl›laflt›rmal› bilgiler
32 BÖLÜM Ba¤›ms›z denetime tabi tutulmufl finansal tablolar› içeren belgelerde yer alan di¤er bilgiler 33 BÖLÜM Özel amaçl› ba¤›ms›z denetim raporu
34.BÖLÜM Ara dönem finansal tablolar›n incelenmesi
S e r m a y e P i y a s a s › K a n u n u n d a b a ¤ › m s › z d e n e t i m l e i l g i l i t e b l i ¤ l e r i n y a y › n l a m a s › n › n y a n › s › r a a y n › z a m a n d a b a
-¤›ms›z denetime tabi kurulufllarda belirlenmifltir. Mevzuata göre bu flir-ket türleri flöyle s›ralanmaktad›r (Ka-val,2005,32):
1. SPK Mevzuat›na Tabi fiirketler 2. Bankalar Kanunu’na Tabi fiirketler (Bankalar, Özel Finans Kurumlar›) 3. Sigorta Ve Reasürans fiirketleri, Bireysel Emeklilik fiirketleri
4. Enerji Piyasas› Düzenleme Kurulu Kapsam›na Giren fiirketler
5. Faktoring Ve Finasman fiirketleri dir.
Gerek Bankac›l›k Hukuku’nda, gerek Sigortac›l›k Hukuku’nda ba¤›ms›z de-netim ile ilgili düzenlemelerde ba¤›m-s›z denetim çerçevesi uluslar aras› de-netim standartlar›na uyumlu bir yak-lafl›mla düzenlenmifltir (Türker, 2006, 93).
Sigorta ve reasürans flirketleri de
di-¤er flirketler gibi Sermaye Piyasas›n›n ayr› bir öneme sahip flirketlerinden-dir. Öneminden dolay› da devlet tara-f›ndan özel düzenlemelere tabi tutul-mufltur. Çünkü sigorta sektöründeki flirketler için ba¤›ms›z denetim olgu-su, 7397 say›l› Sigorta Murakabe Kanunu kapsam›nda ele al›nmakta-d›r. Sigorta ve reasürans flirketlerinin mali tablolar›n›n ba¤›ms›z denetime tabi tutulmas› Hazine
Müsteflarl›-¤›’n›n ba¤l› oldu¤u Devlet Bakanl›¤›
taraf›ndan 8 eylül 2003 tarihli ve 25223 say›l› resmi gazete de yay›nla-nan “ Sigorta ve Reasürans fiir-ketlerinde Ba¤›ms›z Denetim Ya-p›lmas›na ‹liflkin Yönetmelik” ve
“Sigortac›l›k Ba¤›ms›z Denetim ‹l-kelerine ‹liflkin Yönetmelik” ba¤-lam›nda resmiyet kazanm›flt›r (Oksay ve Acar,2007,152).
Bu Yönetmeli¤in amac›,
“Sigorta ve reasürans flirketleri-nin faaliyetleriflirketleri-nin güven ve aç›k-l›k içinde sürdürülmesine ve ka-munun do¤ru bir flekilde bilgilen-dirilmesine yönelik olarak; Türki-ye'de kurulmufl sigorta ve reasü-rans flirketleri ile yabanc› ülkeler-de kurulmufl sigorta ve reasürans flirketlerinin Türkiye'deki flubele-rinin hesap ve kay›tlar›na göre oluflturulan mali tablolar›n›n, yet-kili ba¤›ms›z denetim kuruluflla-r›nca denetlenmesine ve yap›lan denetim sonucunda oluflturulan görüfl çerçevesinde yay›mlanacak mali tablolar›n, sigorta ve reasü-rans flirketlerinin gerçek durumu-nu yans›t›p yans›tmad›¤›n›n tespi-tine iliflkin ilkelerin belirlenmesi” dir (Resmi Gazete 8.9.2003 say› 25223) Bu yönetmeli¤in kapsam›na ise;
“Sigorta ve Reasürans fiirketlerin-de Ba¤›ms›z Denetim Yap›lmas›-na ‹liflkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, sigorta ve reasü-rans flirketlerinde ba¤›ms›z
dene-tim yapma yetkisi alm›fl kurulufl-lar ile 7397 say›l› Sigorta Muraka-be Kanunu hükümleri çerçevesin-de faaliyet gösteren sigorta ve re-asürans flirketlerini kapsamaktad›r”
fleklinde belirlenmifltir (Resmi Gazete 8.9.2003 say› 25223).
Ayr›ca yönetmelikte aç›kl›k bulunma-yan hallerde için ise gerekli aç›klama-lar yap›aç›klama-larak, 3568 say›l› Serbest Mu-hasebecilik, Serbest Muhasebeci Ma-li MüflavirMa-lik ve YeminMa-li MaMa-li Müflavir-lik Kanunu ve bu Kanuna iliflkin mev-zuat hükümleri ile uluslararas› dene-tim standartlar› uygulanaca¤›na ilifl-kin hükümde konulmufltur.
Söz konusu yönetmeli¤in alt› temel bölümden oluflmaktad›r.
Birinci bölüm yönetmeli¤in amac› ve kapsam›na aç›kl›k getirmektedir.
‹kinci bölümün bafll›¤› temel kavram-lar okavram-larak belirlenmifltir. Bu bafll›k al-t›nda:
√ Ba¤›ms›z Denetim,
√ Ba¤›ms›zl›k,
√ fiirketlerle Kurulufllar Aras›ndaki Ba¤›ms›zl›¤›n Ortadan Kalkmas›,
√ Mesleki Özen Ve Titizlik ,
√ Ba¤›ms›z Denetimde Kalite Kontrol
‹lkeleri,
√ Önemlilik,
√ Hata Ve Suistimal, Taraflar›n Sorumluluklar›,
gibi konular yer almaktad›r.
Bu bölüme göre;
“Ba¤›ms›z denetim; flirketlerin hesap ve kay›tlar›n›n kurulufllarca bu Yönet-melikte düzenlenen denetim ilkeleri-ne göre incelenmesi ve bu inceleme sonuçlar›na dayan›larak oluflturulan hesap ve kay›tlar›n,
Kanunun 39 uncu maddesine göre yürürlü¤e konulan hesap ve kay›t dü-zenine iliflkin mevzuata ve Kanuna uygunlu¤u hususunda oluflturulan görüfl çerçevesinde mali tablolar›n denetlenmesi ve rapora ba¤lanmas›-d›r.”
Ek olarak ba¤›ms›z denetim; flirketle-rin defter, kay›t ve belgeleri üzeflirketle-rin- üzerin-den ve gerekti¤inde ifllem yap›lan üçüncü kiflilerle hesap mutabakat› da sa¤lanarak yürütülür. fiirketlerin he-sap ve kay›t düzeniyle ilgili birimleri-nin, hesap ve kay›t düzenine iliflkin iç kontrol sisteminin etkinli¤i ve verimli-li¤i de bu kapsamda de¤erlendirilir (Resmi Gazete 8.9.2003 say› 25223).
Yönetmeli¤in ikinci bölümüne flirket-lerin biri y›ll›k di¤eri özel denetim ol-mak üzere iki tür ba¤›ms›z denetime tabi tutulmas› gerekti¤i de vurgulan-maktad›r ki aç›klamalar› flöyledir (Resmi Gazete 8.9.2003 say› 25223):
“Y›ll›k Denetim; flirketlerin y›l sonlar›
itibar›yla düzenlenen mali tablolar›-n›n tam kapsaml› olarak ve gerekli tüm denetim teknikleri kullan›larak denetlenmesidir. Denetim teknikleri;
denetçi taraf›ndan, bu Yönetmelik
h ü k ü m l e r i , b a ¤ › m s › z d e n e t i m i z o r u n l u k › l a n y e t k i l i v e i l g i l i m e r c i l e r i n t a l i m a t l a r › , i l g i l i d i ¤ e r m e v z u a t h ü k ü m -leri ve flirket ile imzalanan denetim
sözleflmesi hükümlerine göre belirle-nir.”
“Özel Denetim; vergi mevzuat› hariç olmak üzere, flirketlerin mali tablola-r›n›n, tabi olduklar› sigortac›l›k ve ilgi-li di¤er mevzuat hükümleri çerçeve-sinde ba¤›ms›z denetim raporu dü-zenlenmesi zorunlu tutulan tasfiye, devir, birleflme, sermaye art›r›m›, menkul k›ymetlerin halka arz› gibi özel hallerde, ilgili mevzuat hüküm-leri, bu Yönetmelikte düzenlenen de-netim ilkeleri ve yetkili mercilerin ta-leplerinde belirtilen esaslar çerçeve-sinde denetlenmesidir.”
Üçüncü bölümde ise;
√ Ba¤›ms›z Denetim Plan›,
√ Ba¤›ms›z Denetim Program›ndan bahsedilmektedir.
Dördüncü bölümde ise;
√ Kan›t Toplama Ve De¤erlendirme,
√ Denetim Teknikleri,
√ Denetim Riski,
√ Kay›t Düzeni Ve Çal›flma Ka¤›tlar› ,
√ Ba¤›ms›z Denetim Raporu Ve De-netçi Görüflü
√ Olumlu Görüfl,
√ fiartl› Görüfl ,
√ Olumsuz Görüfl,
√ Görüfl Bildirmekten Kaç›nma,
√ Görüfle ‹liflkin Aç›klamalar,
√ Görüfl D›fl›nda Verilen Aç›klamalar,
√ Belirsizlikler Ve Ayk›r›l›klar, yer verilmektedir.
Beflinci bölümde ise;
√ Bilânço Tarihinden Sonra Rapor Ta-rihinden Önceki Dönem,
√ Rapor Tarihinden Sonra Mali Tablo-lar›n Aç›klanmas›ndan Önceki Dö-nem,
√ Mali Tablolar›n Aç›klanmas›ndan Sonraki Dönem
bafll›klar› mevcuttur.
Söz konusu yönetmeli¤e göre Hazine Müsteflarl›¤›, flirketlerde ba¤›ms›z de-netim yapma yetkisi almak isteyenle-rin baflvurusu üzeisteyenle-rine, kendisine su-nulan bilgi ve belgelerle ilgili gerekli inceleme ve de¤erlendirmeleri yapt›k-tan sonra, yönetmelikte belirtilen ko-flullar› tafl›yan flirketlere ba¤›ms›z de-netim yapma yetkisi vermektedir (Ok-say ve Acar,2007,153). Müsteflarl›k ba¤›ms›z denetim yapma yetkisi alan kurulufllar› güncelleyerek Türkiye Si-gorta ve Reasürans Birli¤i kanal›yla flirketlere duyurmaktad›r (Oksay ve Acar,2007,153) .
fiu anda 08.09.2003 tarih ve 25223 say›l› Resmi Gazetede yay›nlanan Si-gorta ve Reasürans fiirketlerinde
ba-¤›ms›z denetim yap›lmas›na iliflkin yö-netmelik çerçevesinde yetki alanlar ve yetkisi yenilenenler olmak üzere web sitesinde toplam 30 adet
ba¤›m-s›z denetim firmas› görülmektedir (www.tsrsb.org.tr)
5. SONUÇ
Sonuç olarak, tüm dünyada geliflen sermaye piyasalar› ve küreselleflme-nin etkileri ile birlikte Avrupa’da 2005 y›l› muhasebe ve denetim y›l›
olarak ilan edildi ve bu alanda çok önemli ad›mlar at›ld› ki en büyük dev-rim Uluslar aras› Muhasebe ve Dene-tim Standartlar›n›n oldukça genifl bir uygulama alan›na yay›lmas›d›r. Bu-nun yans›malar› Türkiye’de de hisse-dildi ve hissedilmeye devam da et-mektedir. fiuanda hem Türkiye Mu-hasebe Standartlar› Kurulunun (TMSK) hem de Türkiye Denetim Standartlar›
Kurulunu (TÜDESK)’in muhasebe ve denetim standartlar› ile ilgili olarak yapt›klar› çal›flmalar ülkemizdeki mu-hasebe ve denetim uygulamalar› için oldukça önemli hatta bu konuda ye-ni bir dönem bafllatan çal›flmalard›r.
Ayr›ca hem bu alandaki çal›flmalara hemde sigorta sektörü ile ilgili di¤er alanlardaki çal›flmalara Sermaye Piya-sas› Kurulunun, Hazine Müsteflarl›¤›-n›n ve Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i gibi kurulufllar›nda yapt›¤› katk›larda ayn› öneme sahip-tir.
H›zla geliflen bir sektör olarak sigorta sektörü de bundan pay›n›
almakta-d›r. Muhasebe uygulamalar›nda Av-rupa’daki halka aç›k sigorta flirketleri 2005 y›l›ndan itibaren Uluslararas› Fi-nansal raporlama standartlar›n› (UFRS) kullanmaya geçmifllerdir. Oysa ülke-mizde daha henüz UFRS’lere geçifl süreci bafllamam›flt›r ki bu önemli bir eksikliktir.
Bu geçiflin olabilmesi için gerekli alt yap›n›n biran önce haz›rlanmas›
gerekli yasal düzenlemelerin yap›lma-s› gerekmektedir. Bunun sonucunda sigorta flirketleri yeni standartlara gö-re mali tablolar›nda aç›klayacaklar›
dipnotlar›nda istenilen detaylar› ve ilave bilgileri de aç›klayacaklar›ndan dolay› mali tablolar›n›n karfl›laflt›r›labi-lirlikleri olas› hale gelecektir. Bu ba¤-lamda da ba¤›ms›z denetimle ilgili olarak yay›nlanan yönetmelikle de is-tenilen düzeyde uluslar aras› denetim standartlar›na uygun ve kaliteli
ba-¤›ms›z denetimler geçirebileceklerdir.
Böylece bilgi kullan›c›lar›na güvenilir, do¤ru ve kaliteli ba¤›ms›z denetim-den geçmifl tablolar sunma imkân›
bulacaklard›r. Buda toplumun sigorta sektörüne olan güvenini artt›racakt›r ki bu ortaya ç›kacak olumlu havada ülkenin ekonomisine refah olarak yans›yacak ve geliflmifl ülkeler düze-yinde bir sigortac›l›k sektörü yarat›l-m›fl olacakt›r.
6.KAYNAKLAR
Arens A. Alvins, Elder J. Randal ve Beasley S. Mark ( 2005). Auditing and Assuran-ce ServiAssuran-ces: An Integrated Approach. USA New Jersey: PrentiAssuran-ce Hall Int.
Atay Serdar M.” Türkiye Sigorta ‹flletmeleri Finansal Tablolar› Hakk›nda Bir Elefltiri”.
Süleyman Demirel Üniversitesi.
Bag›ms›z Denetim Sektörü Raporu. Ba¤›ms›z Denetim Derne¤i EK-13 www.tbb.org.tr/ turkce/duyurular (2.2.2007)
Benligiray Y›lmaz ve Kerim Banar (1994). Banka Ve Sigorta Muhasebesi. Eskiflehir:
Anadolu Üniversitesi
Bozkurt Nejat (1998). Muhasebe Denetimi. ‹stanbul: Alfa Bas›m Yay›n Çömlekçi Ferruh (2003) Muhasebe Denetimi, Eskiflehir: Birlik Ofset
Güredin Ersin (2007). Denetim ve Güvence Hizmetleri. ‹stanbul: Ar›kan Bas›m Yay›n.
Handbook of International Auditing, Assurance and Ethics Pronouncements, IAASB (2006). USA: New York IFAC
Kaval Hasan (2005). Muhasebe Denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
Kepekçi Calel (2004). Ba¤›ms›z Denetim. ‹stanbul: Avc›ol Bas›m Yay›n.
Koçak Recep (2000). Sigorta Muhasebesi. ‹stanbul: Can Matbaa.
Oksay Suna ve Acar Onur (2007). Avrupa Birli¤inde ve Türk Sigorta Sektöründe Denetim. ‹stanbul: Türkiye Sigorta ve Reasurans fiirketleri Birli¤i.
Sa¤lam Necdet (1996). Sigorta ‹flletmelerinde Mali Tablolar›n Haz›rlanmas› ve Avrupa Birli¤i’ne Uyum. Eskiflehir: Etam A.fi.
Türker Masum (2006). “ Uluslar Aras› Denetim Standartlar›na Yak›nsama Ve Türkiye Denetim Standartlar›n›n Oluflturulmas›” Muhasebe Ve Denetim Bak›fl Dergisi 19 (2006): 87-98
Resmi Gazete. “Sigortac›l›k Ba¤›ms›z Denetim ‹lkelerine ‹liflkin Yönetmelik (8 Eylül 2003)” Say› 25223
www.hukuki.net/kanun/6762.13index.asp (6.3.2007) www.tmud.org.tr/yayinlar/denetim_aslancoskun.doc T.C. BAfi. HAZ‹NE MÜST. www.hazine.gov.tr
PWC, www.pwc.com.tr SPK , www.spk.gov.tr TSRfiB, www.tsrsb.org.tr TÜRMOB, www.turmob.org.tr IFAC, www.ifac.org
IAIS, www.iais.org