2. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ
2.15. Parselasyon Haritasının Onay Ve Tescil Safhası
Parselasyon planlan; imar planlarının uygulanması sonucu meydana getirilen imar parsellerinin şekillerini, düzenlemeye dahil edilen tapu sicilinde yazılı taşınmazların (bazen yoldan ihdas gibi kayıtlı olmayanlarda olabilir), bu taşınmazlardan alman düzenleme ortaklık paylarını, uygulamaya giren taşınmazların imar haklarını ve kendilerine tahsis edilmesi gerekli olan imar haklan miktarlarını, imar parsellerinin oluşum şekillerini, imar uygulamasına giren parsel alanları ve şekilleri ile arazi ve arsa düzenlemesi sonrasında oluşan imar parselleri ve şekillerini, düzenleme ortaklık payı alanlarını ve kamu ortaklık sahaları alan, miktar ve şekillerinin belirlendiği, hisseli, müstakil yada kat mülkiyetli imar parselleri dağıtım cetvellerinden oluşan evraklar topluluğu 275
olduğu gibi düzenlemeye tabi tuttukları taşınmaz sahipleri için sübjektif ve kişisel işlemler niteliğindedir.
Tüm bu evraklar, arazi ve arsa düzenleme işini yapan gerçek ya da tüzel kişiler tarafından hazırlanmak durumundadır. Hazırlanan arazi ve arsa düzenlemesine ait tüm evraklar, uygulama sahasındaki yetki durumuna göre ya belediye ya da il özel
275
151
idaresi yetkili birimleri276 tarafından, hem teknik hem de hukuki yönden incelenerek yapılan işlemler onaylanmak durumundadır. Ancak parselasyon yapılan alanda belediye encümenini veya İl Encümeni üyelerini oluşturan kişilerin veya ikinci derece dahil kan ve sıhri hısımlarının parselasyon yapılan alanda taşınmazı varsa bu kişilerin toplantıya ve alınan kararlara katılmaması gerekir277
.
Onaya Bağlı Olan Belgeleri, - Düzenleme sınırı,
- Kadastro ayırma çapları, - Özet ve dağıtım çizelgeleri,
- Parselasyon haritası,
olarak sayarsak bunlardan parselasyon haritası ile özet ve dağıtım çizelgelerinin birer örneği ilgili ilan köşesinde bir ay asılı kalarak duyuru yapılar. Bunun yanında belgelerin askıya çıkarıldığına dair mahalle muhtarlıklarına bildirimde bulunulur.278
Mal sahipleri, düzenleme çalışmalarında yapılması muhtemel hataları önlemek amacıyla askı (duyuru) süresini izleyen 30 gün içerisinde itirazda bulunabilirler. Belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde belediyeye, dışında kalan yerlerde Valiliğe yapılan bu itirazlara olumlu ya da olumsuz -gerekçeli- cevaplara, ilgililerine, yine aynı kurumca bildirilir. Yerinde görülen itirazlar için gerekli düzeltmeler yapılarak yeni durum yine onaya sunularak kesinlik kazandırılır.
Uygulamada ise parselasyon işlemlerine karşı yapılan itirazlara zaman zaman belediye başkanı veya belediye başkan yardımcısı veya imar müdürü yazısıyla istemin esasına ilişkin cevap verilmekte genel itibariyle de istem yerinde görülmeyerek reddedilmektedir. Buna karşı ilgililerin açtığı davalar ise işlemin yetkili makamlar tarafından tesis edilmediği gerekçesiyle iptalle sonuçlanmakta ve
276 Parselasyon planlarının hazırlanması ve parselasyon işlemlerinin yapılmasında yetkili organın belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni olduğu, parselasyon planlarının düzenleme işlerine ait belgelerle beraber belediye ve mücavir alan içnde belediye encümeni dışında ise İl İdare kurlunun onayından sonra yürürlüğe gireceği hakkında D6.D, T.21.01.1997, E:1996, K:1997/385 sk. 277bkz 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 35. maddesinin son fıkrası, 22.02.2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun 27. maddesinin son fıkrası
278
152
temyiz edilmesi halinde ise Danıştay’ca onaylanmaktadır279. Ayrıca, itirazı geri çevrilen mal sahipleri Yasal dava açma süresi içerisinde (60 gün) bu konuda görevli ve yetkili Mahkemelere başvurma hakları vardır280.
Onaydan geçen belgeler üzerinde herhangi bir değişiklik, ekleme veya kazıma- silinti işlemleri yapılamaz. Yapılması gereken durumda, belge, yeniden onaya sunulur. Eski belge iptal edilir veya gerekçesi belirtilerek dosyasında bulundurulur.
Düzenlemeye ilişkin belgeler üç nüsha olarak düzenlenir. Belgelerin asılları Belediye Harita Müdürlüğüne Harita Müdürlüğü olmayan yerlerde ilgili birim arşivine, diğer iki kopya nüsha tescil için yerel tapu-kadastro teşkilatına gönderilir.
Kadastro Müdürlüğü de arazi ve arsa düzenlemesi ile ilgili hazırlanan bütün evrakları, Tescile Konu Harita Yönetmeliği ve Büyük Ölçekli Haritaların Yapım Yönetmeliği ve/veya Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği şartları içerisinde teknik yönden kontrol edilerek teslim almak duru- mundadır. Arazi ve arsa düzenleme işinin kontrolleri, hem evrak üzerinde, hem de arazi üzerinde yapılmak suretiyle, yapılanların yönetmeliklere uygunluğu test edilir. Kadastral kontrollerin nasıl yapılacağı Tescile Konu Haritalar Yönetmeliği'nin 28- 42. maddelerinde düzenlenmiştir. Ayrıca, 3194 Sayılı İmar Kanununun 18. Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğim 40. maddesi de bu konuya değinmektedir 281
.
279
D6.D, T. 10.06.1999, E:1998/3061, K:1999/3273 sayılı kararında, usulde paralellik ilkesi gereğince idari işlemi tesis eden makam, işlemin geri alınması, kaldırılması ya da değiştirilmesinde yetkili olduğundan, parselasyon işleminin sınırlarının değiştirilmesine ilişkin istemin belediye encümenince incelenmesi gerekirken, imar müdürlüğünce tesis edilen işlemde yetki yönünden hukuka uygunluk bulunmadığına ilişkin karar vermiştir. D6.D, T. 25.10.1994, E:1994/449, K:1994/3763, sk, D6.D, T. 22.05.2002, E:2001/2305, K:2002/3091 sk.
280 İnam. s, 82
281 Ayrıntılı bilgi için bkz. 06.08.1973 tarih ve 14617 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tescile Konu Olan Harita Ve Planlar Yönetmeliği’nin 28-42. maddeleri,
153
2.15.2 İmar Parsellerinin Tapuya Tescili
Arazi ve arsa düzenlemeleri sonuçları teknik açıdan Kadastro Müdürlüğünün kontrollerinden geçtikten ve tescil edilmelerinde bir sakınca olmadığı tespit edilerek onaylandıktan sonra, evraklar tescil edilmek üzere Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderilir282
.
Tapu Sicil Müdürlüğünde, arazi ve arsa düzenleme işlemine tabi tutulan taşınmazların tapu sicili ile ilgili belgeleri, tapu kütüğündeki yazılanlarla karşılaştırılarak herhangi bir hata/yapılıp yapılmadığı, dağıtım cetvellerinde tapu kaydına göre, ilave veya noksan malik yazılıp yazılmadığı, ad, soyad, baba adlarının doğru olup olmadığı, kesilen düzenleme ortaklık payı ile kalan imar parseli kullanım hakkının eski tapu kayıt miktarlarını tutup tutmadığı kontrol edilir. Ayrıca, Tapu Sicilinde yazılı taşınmazın hangi imar parsellerine gittiği, birkaç imar parseline gitmiş ise toplamlarının düzenleme ortaklık payı da dahil edildiğinde Tapu Sicilinde yazılı alanı tutup tutmadığı kontrol edilir. Tapu Sicil Müdürlüğüne sunulan arazi ve arsa düzenleme evraklarının Tapu Sicilini ilgilendiren bölümlerinin yönetmeliklere uygunluğu da kontrol edilir 283
.
Bu kontrollerin bitirilmesinden sonra, arazi ve arsa düzenlemesine tabi tutulan taşınmazların Tapu Sicili üzerindeki yazılı sayfası Tapu Sicil Müdürlüğü yetkilileri tarafından kapatılır. Sayfa kapatılmasında sayfa numarasının bulunduğu sütün çapraz olarak çizilir. Malik tablosundaki en son malikin altındaki ilk satır da kırmızı mürekkep ile çift çizgi çizilerek kapatılır. Tapu kütüğünün bu sayfasındaki beyanlar hanesine "bu taşınmaz imar uygulamasına tabi tutulmuştur." ibaresi
282 Yönetmeliğin 39. maddesinde,. Kesinleşen parselasyon planlarının tescili için, mahalli tapu ve kadastro teşkilatına aşağıdaki bilgi ve gelelerin gönderilmesi gerekir: a. Parselasyon planının onaylandığı ve ilan edilerek kesinleştiğini bildiren ve tapuya tescilini isteyen yazı, b. Parselasyonun dayandığı (ilgili idarece onaylı) ve halen yürürlükteki imar planının onay tarihi ve numarası ile pafta numarası veya numaraları, c. Parselasyon planının onaylandığına dair belediye encümeni veya idare kurulu kararı örneği, d. Kadastro standartlarına göre düzenlenmiş parselasyon planının boyut değiştirmeyen şeffaf altlığa çizilmiş aslı ile üz kopyası, e. Nirengi ve poligon koordinat değerleri, kanavaları, röper krokileri, ölçü krokileri, dağıtım ve yüzölçüm hesapları ile cetvellerden ikişer onaylı örnek. şeklinde sayılmıştır.
283
154
yazılarak tarih ve yevmiye numarası kaydedilir. Arazi ve arsa düzenlemesi işlemi ile başka sayfaya tescil edilecek olan imar parselinin yeni kütük sayfa numarası ile kapatılan eski kütük sayfa numaralan karşılıklı olarak irtibatlandırılmak (münakale yapılmak) suretiyle yeni oluşmuş olan imar parselinin tescili tamamlanır284
.
Tapu Siciline tescil, Tapu Sicil Nizamnamesi doğrultusunda ve nizamnamenin 27. maddesine dayanılarak yapılmak durumundadır. Arazi ve arsa düzenlemesinin sonuçlarının tescilleri sırasında uygulamaya tabi tutulan kadastral parsel üzerindeki şerhler, irtifak hakları, ipotekler ve beyanlar hanesindeki taşınmaz ile ilgili bütün bilgiler eksiksiz yeni sayfaya taşınır. Bu bilgilerin yazılı olduğu sütun ve satırlarında malik hanesinde olduğu gibi kapatılması bir hataya meydan vermemek adına faydalı olacaktır. Arazi ve arsa düzenlemesi ile ilgili yapılan işlem sonuçlarının tescillerinin yapılması 3194 Sayılı İmar Kanununun 18. Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliği'nin 41. maddesi ile belirlenmiştir. Arazi ve arsa düzenlemesi sonuçları tescilden sonra Türk Medeni Kanununun 1019. maddesine göre ilgililere tebliğ edilmesi gerekmektedir 285.
İmar parsellerine tescil ile hukuki bir kişilik verilerek düzenleme işlemi sona erdirilir. Düzenleme çalışmaları sonrasında parselasyon haritası kadastro paftası, imar parselleri de kadastro parselleri niteliği kazanır.