Nüfusun YaĢ ve Cinsiyet Gruplarına Göre Dağılımı 1 YaĢ Grupları

Silifke ilçesinin 2007 yılı dar aralıklı yaş ve cinsiyet yapısında en büyük pay % 8,4 ile 10-14 yaş grubuna aittir. Bu grubu % 8,3 ile 20-24 ve 35-39 yaş grupları izler. Toplam nüfus içindeki en küçük pay ise % 0,1 ile 90+ yaş grubundadır (Tablo 16 ve Şekil 14).

Silifke ilçe genelinde erkek nüfus oranının en fazla olduğu yaş grubu % 55 ile 20-24 yaş grubudur. Bunu % 52,2 ile 25-29 ve 50-54 yaş grupları izler.

Tablo-16: Silifke’de Nüfusun Dar Aralıklı YaĢ ve Cinsiyet Yapısı (2007)

YaĢ Grubu Erkek %’si Kadın %’si Toplam %’si

00-04 3 865 51,7 3 611 48,3 7 476 6,7 05-09 4 480 51,5 4 213 48,5 8 693 7,8 10-14 4 776 50,8 4 627 49,2 9 403 8,4 15-19 4 675 52 4 319 48 8 994 8,1 20-24 5 096 55 4 177 45 9 273 8,3 25-29 4 625 52,2 4 237 47,8 8 862 7,9 30-34 4 407 49,6 4 480 50,4 8 887 8 35-39 4 532 49,2 4 687 50,8 9 219 8,3 40-44 4 334 49,4 4 434 50,6 8 768 7,8 45-49 3 722 50,5 3 646 49,5 7 368 6,6 50-54 3 331 52,2 3 050 47,8 6 381 5,7 55-59 2 463 50,6 2 404 49,4 4 867 4,4 60-64 1 916 48,7 2 016 51,3 3 932 3,5 65-69 1 320 48 1 426 52 2 746 2,5 70-74 1 532 48,2 1 646 51,8 3 178 2,8 75-79 987 46,7 1 127 53,3 2 114 1,9 80-84 448 41 645 59 1 093 1 85-89 112 38,2 181 61,8 293 0,2 90 + 54 35,8 97 64,2 151 0,1 Toplam 56 675 50,7 55 023 49,3 111 698 100

Kaynak: T.Ü.İ.K Genel Nüfus Sayımı İstatistikleri

Kadın ve erkek nüfus oranlarının birbirine en yakın olduğu yaş grubu 30-34 yaş grubudur. Bu grupta erkeklerin oranı % 49,6 iken kadınların ki % 50,4‟tür.

Kadın ve erkek nüfus oranları arasında en fazla farkın olduğu yaş grubu 90+ yaş grubudur. Bu grupta erkeklerin oranı % 35,8 iken kadınların oranı % 64,2‟dir.

Araştırma sahasında genel itibari ile toplam nüfusun % 50,7‟sini erkekler % 49,3‟ünü kadınlar teşkil etmektedir (Tablo 16 ve Şekil 14).

Bunun yanında erkek nüfusun en fazla olduğu yaş grubu 5 096 kişi ile 20-24 yaş grubu olurken, kadın nüfusu en fazla 4 687 kişi ile 35-39 yaş grubunda yer alır.

Araştırma sahasında nüfusun dar aralıklı yaş ve cinsiyet yapısını gösteren tablodan bu yorumlar çıkarıldığı gibi, bu tabloya bağlı olarak ortaya çıkarılabilecek nüfus piramidinden de bazı sonuçlara ulaşılabilinir.

Silifke ilçe merkezinin nüfus piramidinde, tabanın giderek daraldığı, üst kısımların giderek inceldiği ve daraldığı gözlenir. Nüfus piramidinin tabanına doğru giderek daralması, doğurganlık oranının son yıllarda hızlı bir şekilde düştüğünün kanıtıdır (Şekil 14). Ancak nüfus piramidi sadece doğum ve ölümlerle şekillenmez. Özellikle savaşlar, toplumsal ve ekonomik olaylar, göçler sonucu nüfus piramidi

değişikliğe uğramaktadır. Ayrıca bu piramit şekli gelişmekte olan alanların nüfus özelliğini yansıtmaktadır.

ġekil-14: Silifke Ġlçesinin Nüfus Piramidi (2007)

Bununla birlikte ilçenin nüfus piramidi, kadın ve erkek yaş grupları eşit olmadığı için tam olarak simetri bir özellik taşımaz.

Geniş aralıklı yaş gruplandırmasında ise, bilindiği gibi 0-14 yaş grubunda bulunan çocuk nüfus ile 65+ yaş üzerinde bulunan yaşlı nüfus, bağımlı nüfusu oluştururken; 15-64 yaş grubunda yer alan nüfus ise aktif nüfus olarak kabul edilir.

Geniş aralıklı yaş gruplandırmasına göre, Silifke ilçe genelinde nüfusunun % 22,9‟u 0-14 yaş grubunda, % 68‟5‟i 15-64 yaş grubunda ve % 8,6‟sı 65+ yaş grubunda yer alır (Tablo 17 ve Şekil 15).

Tablo-17: Silifke’nin GeniĢ Aralıklı YaĢ ve Cinsiyet Yapısı (2007) YaĢ Grubu Erkek Nüfusu %’si Kadın Nüfusu %’si Toplam Nüfus %’si

00-14 13 121 51,3 12 451 48,7 25 572 22,9 15-64 39 101 51,1 37 450 48,9 76 551 68,5 65+ 4 453 46,5 5 122 53,5 9 575 8,6 Toplam 56 675 50,7 55 023 49,3 111 698 100

Kaynak: TÜİK, 2007.

Yaş gruplarının cinsiyet dağılımında 0-14 yaş grubunun % 51,3‟ü erkek iken % 48,7‟si kadındır. 15-64 yaş grubunun % 51,1‟i erkek iken % 48,9‟u kadındır. Bu iki gruptaki erkeklerin oranı kadınlardan fazla iken 65+ yaş üzerindeki grupta

erkeklerin oranı % 46,5, kadınların % 53,5‟dir. Yani 65+ yaş üzeri grupta kadınların oranı daha fazladır (Tablo 17 ve Şekil 15).

Nüfus 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 00-14 15-64 65+ Yaş grupları Erkek Kadın

ġekil-15: Silifke’de Nüfusun GeniĢ Aralıklı YaĢ ve Cinsiyet Yapısı (2007)

15-64 yaş dilimlerindeki toplam nüfus, çalışabilecek ve ekonomik faaliyete katılabilecek nüfus diye tanımlanır. Bu dilimler toplamına ise, ekonomik alanda faal nüfus veya çalışan nüfus denir. Bir nüfusta çalışma çağı nüfusunun (15-64 yaş) oranı ne kadar fazla ise o ülkenin ekonomisi o derece gelişmeye müsait demektir. Ancak gelişme, çalışma çağı nüfusunun fazlalığı yanında istihdam şartlarının yeterliliğine de bağlıdır. Çalışma çağında bulunmayan 0-14 yaş grubu ile 65 yaş üstü grubun toplamının çalışma çağındaki nüfusa oranına bağımlı nüfus denir. Bağımlı nüfus oranı arttıkça, çalışma çağındaki nüfusun yükü artar ve ekonomik kalkınma yavaşlar. Yani nüfusun bağımlılık oranı, nüfus yapısı ile ekonomik kalkınma arasındaki ilişkiyi ortaya koyar.

Bağımlı Nüfus = 0-14 + 65 YaĢ ve Yukarısı / 15-64 YaĢ Grubu x 100 Bağımlı Nüfus = 25 572 + 9 575 / 76 551 x 100 = % 45,9

Yani 2007 yılına göre Silifke‟de bağımlılık oranı % 45,9‟dur. Bu oran Mersin ilinde % 55 iken Türkiye‟de % 61,5‟tir. Yani Silifke‟nin bağımlılık oranı Türkiye ve Mersin ortalamasının altındadır. Silifke‟de bağımlı nüfus oranın fazla olması, çalışan nüfusun faal olmayan büyük bir kitleyi beslemek zorunda olduğunu ortaya koymaktadır.

Bilindiği gibi toplam bağımlı nüfus hesaplanırken 0-14 yaş grubu ile 65+ üzeri yaş grubundakiler beraber toplanıp hesaba katılıyordu. Birde bu hesabın yanında

genç ve yaşlı nüfusun bağımlılık oranlarının ayrı ayrı hesaplandığı formüller mevcuttur.

Bunların ilki Genç Bağımlılık Oranıdır.

Genç Bağımlılık = 0-14 YaĢ Grubu / 15-64 YaĢ Grubu x 100 (DİE, 2000: 18). Genç Bağımlılık = 25 572 / 76 551 x 100 = % 33,4

Silifke‟nin genç bağımlılık oranı % 33,4‟dür. Bu oran Mersin ili genelinde % 47,9‟dur. Yani Silifke‟nin genç bağımlılık oranı Mersin ili ortalamasının altındadır. YaĢlı Bağımlılık = 65 + YaĢ Grubu / 15-64 YaĢ Grubu x 100 (DİE, 2000: 18 ).

Yaşlı Bağımlılık = 9 575 / 76 551 x 100 = % 12,5

Silifke‟nin yaşlı bağımlılık oranı % 12,5‟dür. Bu oran Mersin İli genelinde % 7‟dir. Yani Silifke‟de yaşlı bağımlılık oranı Mersin il ortalamasının üzerindedir.

2.1.2.2.2. Cinsiyet Oranı

Nüfusun incelenmesi gereken özelliklerinden biri de cinsiyet oranıdır. Cinsiyet yapısının dengeli olduğu bir nüfus, sağlıklı bir toplumu temsil eder. Bunun yanında göçler, cinsiyet oranı üzerinde dengesizlikler yaratabilir. Cinsiyet oranı 100 ya da 1 000 kadına düşen erkek sayısı olarak hesaplanmaktadır. 100‟den veya 1 000‟den büyük sayılar erkeklerin kadınlardan daha fazla olduğunu gösterir.

Formülü şu şekilde hesaplanmaktadır:

Nüfusun Cinsiyet Oranı = Erkek Nüfus / Kadın Nüfus x 1000 (Doğanay, 1994: 156).

Nüfusun Cinsiyet Oranı = 56 675 / 55 023 x 1 000 = ‰ 1 030

Yani Silifke‟de 2007 yılı nüfus sayımına göre her 1 000 kadına 1 030 erkek nüfus düşmektedir. Silifke‟de 00-04 yaş grubunda erkeklerin miktarı tüm Dünya‟da olduğu gibi kadınlardan fazladır. Bu yaş grubunda her 1 000 kadına 1 070 erkek düşmektedir. Bu oran 35-39 yaş aralığında giderek azalmaktadır ( 1 000 kadına, 967 erkek).

Yaş miktarının giderek artmasına bağlı olarak erkeklerin miktarı azalmakta, kadınların miktarı artmakta ve buna bağlı olarak da cinsiyet oranı düşmektedir. Örneğin Silifke‟de 65-69 yaş grubunda her 1 000 kadına 926 erkek düşmekte, 75-79 yaş aralığında her 1 000 kadına 876 erkek düşmektedir.

Nüfusun geniş aralıklı grafiğinden de anlaşılabileceği gibi kadınların oranı giderek artarken, erkeklerin ki azalmaktadır.

2.1.2.3. Aile Nüfus Sayısı Büyüklüğü

Araştırma sahasında 2000 yılı nüfus sayımına göre 29 244 adet hane bulunmaktadır. Toplam hane sayısının 15 381‟i kent merkezinde yaşarken 13 863‟ü kırsal alanda bulunmaktadır.

Silifke ilçe merkezinin toplam yerleşik nüfusu 2000 yılı nüfus sayımına göre 64 285, toplam hane sayısı 15 381‟dir. Buna göre Silifke ilçe merkezinin ortalama aile büyüklüğü 4 kişidir (4,19‟dur). Ancak bu değer, şehir merkezinde bile mahallelere göre değişiklik gösterir. Çünkü şehir merkezinde bulunan Gazi ve Saray Mahalleleri gibi memur kesiminin yaşadığı ve eğitim seviyesinin yüksek olduğu mahallelerde bu değer düşük iken köyden göçün fazla olduğu Sayağzı, Sarıcalar, Bucaklı ve Mukaddem Mahallelerinde yüksektir.

Silifke ilçe merkezinde 2000 yılı nüfus sayımına göre; hane halkı büyüklüğünde en fazla nüfus 4 548 ile 4 kişilik ailelere aittir. Bunu 2 946 hane ile 5 kişilik aileler izler. En az hane sayısı ise 74 hane ile 9 kişilik, 161 hane ile 8 kişilik ailelere aittir (Tablo 18).

Tablo-18: Ġlçe Merkezinde Hane Halkı Büyüklüğüne Göre Hane Halkı Sayısı (2000) Hane Halkı Büyüklüğü Hane Sayısı YerleĢik Nüfus

1 kişi 636 636 2 kişi 1 753 3 506 3 kişi 2 674 8 022 4 kişi 4 548 18 192 5 kişi 2 946 14 730 6 kişi 1 457 8 742 7 kişi 939 6 573 8 kişi 161 1 288 9 kişi 74 666 10+ kişi 193 1 930 Toplam 15 381 64 285 Kaynak: DİE, 2000: 198.

2000 yılından sonraki hane halkı büyüklüğü ile ilgili istatistikî bilgiler TÜİK verilerinde bulunmadığı için, 2000 yılından sonraki değerler Mersin İl Sağlık Müdürlüğü‟nden alınarak incelenmiştir.

Silifke ilçe merkezinde 2000 yılından sonra nüfus ve hane sayısı sürekli artmış, ancak hane başına düşen nüfus daima azalmıştır. 2007 yılında ilçe merkezinde 16 794 hane bulunmakta olup, hane halkı büyüklüğü 3,5 kişidir (Tablo 19).

Tablo-19: Silifke’de Hane Sayısı ve Hane BaĢına DüĢen Nüfus (2001-2007) Yıllar Ġlçe Merkezi Nüfusu Hane Sayısı Hane BaĢına DüĢen Nüfus

2001 53 666 14 533 3,7 2002 54 171 14 841 3,7 2003 55 358 15 467 3,6 2004 56 006 15 445 3,6 2005 56 514 15 729 3,6 2006 60 410 16 784 3,6 2007 59 185 16 749 3,5

Kaynak: Mersin İl Sağlık Müdürlüğü Sağlık İstatistikleri Yıllıkları

İlçe genelinde ise 31 439 hane bulunmakta olup, ortalama hane halkı büyüklüğü 3,5 kişidir. Kırsal kesimde ortalama aile büyüklüğü genel itibari ile Silifke şehir merkezi ile paralellik göstermektedir. Ancak kırsal kesimde tarımsal faaliyetlerin yoğunluk kazandığı sahalarda işgücü ihtiyacının fazlalığına bağlı olarak hane sayısıda artmaktadır. Yeşilovacık (4 kişi), Kurtuluş (3,9 kişi), Atayurt (3,7 kişi) gibi tarımsal alanlarda hane halkı büyüklüğü artarken, Atakent (3,3 kişi) ve Taşucu (3,4 kişi) gibi turizm alanlarında hane halkı azalmaktadır (Tablo 20).

Tablo-20: Silifke’de Aile Büyüklüklerinin Bazı YerleĢmelere Dağılımı (2007) YerleĢim Alanı Nüfusu Hane Sayısı Ortalama Hane Halkı Büyüklüğü

Silifke 59 185 16 749 3,5 Akdere 1 329 388 3,4 Atakent 5 436 1 649 3,3 Atayurt 9 572 2 588 3,7 Gökbelen 2 468 732 3,4 Keben 4 162 1 275 3,3 Kırobası 3 928 1 067 3,7 Kurtuluş 2 548 650 3,9 Narlıkuyu 2 523 673 3,7 Taşucu 10 715 3 167 3,4 Uzuncaburç 4 932 1 410 3,5 Yeşilovacık 4 438 1 091 4

Kaynak: Mersin İl Sağlık Müdürlüğü, 2008.

Ülkemiz genelinde olduğu gibi Silifke‟de de sağlık alanındaki gelişmeler, aile planlaması çalışmaları, eğitim seviyesinin artması gibi nedenler hane halkı sayısının sürekli azalmasına sebep olmuştur. Araştırma sahasında geniş aile profilinden daha çok çekirdek aile profili görülmektedir.