Kümes Hayvancılığı

Araştırma sahasında küçükbaş ve büyük baş hayvancılıktan sonra en önemli uğraş alanını kümes hayvancılığı oluşturmaktadır. Ancak sahada yapılan kümes hayvancılığı besicilik ve yumurta üretimi düzeyinde olmayıp küçük aile işletmeleri veya köy tavukçuluğu şeklinde olmaktadır. Genellikle köylerde gelenek haline gelen kümes hayvancılığının amacı sadece aile ihtiyaçlarını karşılamaktır.

Silifke‟de kümes hayvancılığı çerçevesinde en fazla tavuk yetiştirilmekle birlikte, hindi, güvercin, ördek ve kaz da beslenmektedir. Toplam 69 747 kümes hayvanı bulunmaktadır. Bunların % 95‟i (66 333 adet) tavuk, %1,8‟i (1 271 adet) hindi, % 1,5‟i (991 adet) ördek, % 1,4‟ü (971 adet) güvercin, % 0,3‟ü (181 adet) kazlardan meydana gelir (Tablo 86). Hindi, güvercin, ördek ve kaz her yerleşim biriminde bulunmamakla birlikte, sulak arazi ve bataklığı seven kaz ve ördekler genel itibariyle ovalık sahada bulunur.

Araştırma sahasında köy kanatlıları olarak bilinen, ticari amaçlı olmayan tavukların en fazla olduğu yerleşme birimi Yeşilovacık beldesidir (4 800 adet), bunu

3 916 adet ile Silifke merkez ve 3 030 tavukla Narlıkuyu beldesi izler. En az tavuk varlığı 59 adet ile Nasrullah köyünde ve 62 tavuk ile Ortaören köyünde yer alır.

Tablo-86: Silifke’de Kümes Hayvanlarının Cinslere ve YerleĢmelere Dağılımı (2007) YerleĢmenin

Adı Tavuk Hindi Güv

ercn Ördek Kaz

YerleĢmenin

Adı Tavuk Hindi Güv

ercn Ördek Kaz Akdere belde. 2 750 20 13 15 - Keben 721 12 - 36 - Arkum belde. 1 903 125 49 33 - Kepez 220 - 8 - - Atakent belde. 2 200 5 20 35 12 Keşlitürkmenli 784 - - - - Atayurt belde. 1 850 520 - 160 - Kıca 1 000 150 - 10 - Ayaştürkmenli 120 - - - - Kırobası 555 - - - - Bahçeköy 600 - 30 20 - Kırtıl 400 6 - - 3 Bahçederesi 610 75 - - - Kızılgeçit 106 - - - 12 Bayındır 200 - 4 - - Kocaoluk 100 - - - - Bolacalıkoyu. 1 250 - - - - Kocapınar 504 - - - - Burunucu 1 000 3 65 12 - Kurtuluş 1 934 - 6 188 9 Bükdeğirmeni 350 - - - - Narlıkuyu bel. 3 030 7 - - - Cambazlı 940 - - - - Nasrullah 59 - 25 20 - Cılbayır 220 - - - - Nuru 1 000 1 50 - - Çadırlı 1 200 - - - - Ortaören 62 - - - - Çaltıbozkır 1 900 25 - - - Ovacık 1 233 15 - - - Çamlıbel 100 - - - - Örenköy 616 - 2 2 - Çamlıca 300 - - - - Öztürkmenli 232 2 - - - Çatak 250 - - - - Pelitpınarı 730 - 50 - - Çeltikçi 1 500 - - - - Sabak 1 500 - - - - Demircili 160 - - - - Sarıaydın 1 500 - - - - Ekşiler 250 -- - - - Senir 657 - - - - Evkafçiftliği 300 2 10 - - Seydili 650 - - - - Gedikpınarı 300 - - - - Seyranlık 400 - - - - Gökbelen 252 - - 10 - Silifke merkez 3 916 200 - 400 80 Gülümpaşalı 930 8 310 26 2 Sökün 2 644 27 95 23 26 Gümüşlü 560 5 - - - Sömek 1 050 - - - - Gündüzler 320 - - - - Şahmurlu 500 - - - - Hırmanlı 558 2 - - - Taşucu beldesi 1 045 15 209 - 29 Hüseyinler 250 2 - - - Tosmurlu 300 10 - - -

Işıklı 2 498 - - - - Türkmenuşağı 170 - - - - İmambekirli 100 12 12 - - Ulugöz 719 - - - - İmamlı 700 - - - - Uzuncaburç be. 1 328 18 - - 3 İmamuşağı 1 600 10 - - - Yeğenli 1 047 - 2 1 - Karahacılı 490 6 - - - Yenibahçe 585 - - - - Karakaya 975 - - - - Yenisu 200 - 11 - - Kargıcak 340 - - - - Yeşilovacık be. 4 800 - - - 5 Kavak 210 - - - - Toplam 66 333 1 271 971 991 181

Yüzde % 95 1,8 1,4 1,5 0,3

Kaynak: Silifke İlçe Tarım Müdürlüğü, 2008.

Beyaz et olarak da adlandırılan kümes hayvanlarının etinin, kırmızı ete göre daha sağlıklı ve güvenilir olması, tavuğun diğer hayvanlara göre çabuk yetiştirilebilmesi, ucuz olması ve pazarlama alanındaki kolaylıklardan dolayı

ülkemizde tavukçuluk çok hızlı gelişme göstermektedir. Ancak ülkemizde tavukçuluk alanında görülen bu gelişmeleri, ilçede görmek pek mümkün değildir.

Araştırma sahasında kentleşmenin hızlanması, nüfusun artmasına bağlı olarak artan et ve yumurta talebini karşılamak için ticari amaçlı büyük ve modern tavuk çiftlikleri kurulmaya başlanmıştır. Ancak sahada et ve yumurta üretmek amacıyla açılan tavuk çiftlikleri piyasa şartlarındaki rekabet ortamına ayak uyduramaması, tavuk yemi fiyatlarının ve diğer harcamaların sürekli artmasından dolayı zarar ettikleri için kapanmaya başlamıştır.

Silifke‟de toplam 92 000 kapasiteli 7 adet tavuk çiftliği bulunmakata olup, 5 tanesi kapalı, 2 tanesi yarı açıktır (Tablo 87). Bu durum ilçe tavuk eti ve yumurta üretimi için ekonomik anlamda da büyük bir kayıptır.

Tablo-87: Silifke’de Bulunan Tavuk Çiftlikleri ve Bazı Özellikleri (2007) Kurulduğu Yer Sürü Tipi Bina Kullanımı Kapasite

Öztürkmenli Tavuk- Etlik Kapalı 13 000

Sömek Tavuk- Etlik Kapalı 23 000

Narlıkuyu Tavuk- Etlik Kapalı 17 500 Narlıkuyu Tavuk- Etlik Kapalı 17 500

İmamlı Tavuk- Etlik Kapalı 10 000

Merkez Tavuk- Yumurta Yarı Açık 6 000 Merkez Tavuk- Yumurta Yarı Açık 5 000

Toplam 92 000

Kaynak: Silifke İlçe Tarım Müdürlüğü, 2008. 3.2.4. Arıcılık

Araştırma sahasında görülen Akdeniz ikliminin etkisinden dolayı doğal bitki türlerinin zenginliği, hemen her yerde çeşitli meyve ağaçlarının bulunması ve çam ormanlarının varlığına bağlı olarak önemli bir arıcılık potansiyeli mevcuttur.

Arıcılık faaliyetlerinde diğer hayvancılık faaliyetlerine oranla yatırım giderlerinin az olması, arı ürünlerine olan talebin giderek artması arıcılık faaliyetlerini ön plana çıkarmıştır. Ancak araştırma sahasında zengin flora çeşitliliğine rağmen köylülerin arıcılık konusunda bilinçli olmaması arıcılığın genelde yan uğraş olarak kendine yer bulabilmesi gibi nedenlerden dolayı gelişimi yavaştır.

Silifke‟de 2007 yılı verilerine göre toplam 4 975 arı kovanı bulunmaktadır. Yerleşmelere göre en fazla kovan Kıca köyünde (300 kovan), Kabasakallı (250

kovan) ve Sarıaydın‟da (250 kovan) bulunmaktadır. Bahçeköy, Bayındır, Burunucu, Cılbayır, Evkafçiftliği, Gülümpaşalı, Gümüşlü, İmambekirli, Kurtuluş, Nuru, Seyranlık, Ulugöz, Kırtıl ve Çamlıca‟da hiç arı kovanı yoktur (Tablo 88). Sahada arıcılık faaliyetleri sabit yapılmakla birlikte İç Anadolu Bölgesi‟nden gelerek bahar aylarında gezici yani seyyar olarak arıcılık faaliyetleri yapanlarda bulunmaktadır. Arıcılık genellikle bal üretimine yönelik yapılmakla birlikte yörede bitkisel üretime katkısı da büyüktür. Çünkü arılar bitkilerin çiçeklenme zamanı döllenmeyi sağlayarak meyve oluşumuna yardımcı olur. Yörede tarımsal üretimin artmasına katkı sağladığı için arıcılık faaliyetlerinin geliştirilmesi gerekir.

Tablo-88: Silifke’de Arı Kovanlarının YerleĢmelere Dağılımı (2007) YerleĢmenin Adı Arı Kovanı

Sayısı YerleĢmenin Adı

Arı Kovanı

Sayısı YerleĢmenin Adı

Arı Kovanı Sayısı Ayaştürkmenli 70 Hırmanlı 50 Ovacık 100

Bahçeköy - Hüseyinler 70 Örenköy 100

Bahçederesi 50 Işıklı 150 Öztürkmenli 100 Bayındır - İmambekirli - Pelitpınarı 100

Bolacalıkoyuncu 30 İmamlı 150 Sabak 50

Burunucu - İmamuşağı 150 Sarıaydın 250 Bükdeğirmeni 50 Karahacılı 15 Senir 50

Cambazlı 70 Karakaya 100 Seyranlık -

Cılbayır - Kargıcak 150 Sökün 50

Çadırlı 50 Kavak 200 Sömek 50

Çaltıbozkır 200 Keben 100 Şahmurlu 100

Çamlıbel 100 Kepez 50 Tosmurlu 150

Çamlıca - Keşlitürkmenli 100 Türkmenuşağı 50

Çatak 150 Kıca 300 Ulugöz -

Çeltikçi 50 Kırobası 200 Yeğenli 100

Demircili 50 Kırtıl - Yenibahçe 50

Ekşiler 100 Kızılgeçit 40 Yenisu -

Evkafçiftliği - Kocaoluk 100 Kabasakallı Mah. 250 Gedikpınarı 50 Kocapınar 150 Karadedeli Mah. 70

Gökbelen 30 Kurtuluş - Gündüzler 50

Gülümpaşalı - Nasrullah 10 Ortaören 100

Gümüşlü 20 Nuru - Seydili 70

Uşakpınarı - Özboynuinceli - Toplam 4 975 Kaynak: Silifke İlçe Tarım Müdürlüğü, 2008.

Silifke İlçe Tarım Müdürlüğü tarafından arıcılık faaliyetlerini geliştirmek için bir takım çalışmalar yapılmaktadır. Özellikle mevcut arı kovanı sahiplerine verilen arıcılık kursu çalışmalarında üretimin arttırılması, hastalıklarla mücadele ve kovanların bakımı gibi teknik alanlarda eğitim verilmektedir. Bunun yanında arıcılık faaliyetlerine doğrudan destekleme programları uygulanmıştır. 2007 yılı içerisinde

52 çiftçiye sahip olduğu 1 200 kovana ana arı desteği verilmiştir. Ayrıca 2007 yılı içerisinde 8 389 kg‟lık süzme bal desteği verilmiştir. Ancak bu veriler arıcılık faaliyetlerinin kayıt altında tutulanları içindir. Çünkü 2007 yılı içerisinde araştırma sahasında 30 tonluk bal üretimi olduğu tahmin edilmekte, ancak destekleme verilen bal miktarı yaklaşık 8,5 tondur. Araştırma sahasında bal verimi kovan başına ortalama 10 kg‟dir.

İlçede arıcılık için var olan bütün bu imkânlara rağmen ilçe arıcılığı diğer ekonomik faaliyetlerin gölgesinde kalmakta ve yeterli düzeyde bulunmamaktadır. 2006 yılı içerisinde Halk Eğitim Merkezi ile İlçe Tarım Müdürlüğü altı merkezde arıcılık kursu açmış, toplam 263 kişi bu kurslara katılmıştır.