İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

Gösteren: Güneşten çıkan ışınlar Bilkent yazısını çevrelemiştir.

Gösterilen: Bilginin ışığının çevresini aydınlatmasını sembolize etmektedir.

Betimsel Düzey

Amblem ve logo incelendiğinde mavi, kırmızı ve beyaz renklerin kullanıldığı görülmektedir. Amblem ve logoda görüldüğü üzere mavi renkle oluşturulan tipografi de Eras Demi yazı tipi kullanılmıştır. Kurumsal tasarımda Eras Demi yazı tipi kullanılmıştır. Renkler Pantone Reflex Blue ve Bayrak Kırmızı’dır. İçiçe geçmiş iki kırmızı daire içerisinde merkezde konumlandırılmış Bilkent arması, dört tane renkleri dıştan içe sırasıyla mavi, beyaz, kırmızı ve beyaz olmak üzere kenar çerçeve içerisinde yer almaktadır. Bu yaratılan renkli tasarım kompozisyonu denge kazandırmıştır. Beyaz ufuk çizgisi ile oluşturulmuş arma, kuruluş tarihinin kırmızı yarım daire içerisine beyaz renkle yerleştirilmesiyle 26 tane dikey beyaz çizgiyle perspektif derinlik kazandırılmıştır. Armanın üst kısmındaki kenarları beyaz katlanmış yatay dikdörtgen içerisinde Bilkent Eras Demi yazı tipiyle ve beyaz renkle arka fonu ise kırmızı renkle yazılmıştır. İçiçe geçmiş iki kırmızı daire arasında Bilkent Üniversitesi ve kurucusunun ismi Eras Demi yazı tipi ile mavi renkle oval şekilde üst ve alt kısma ortalanmış şekilde yazılmıştır. Tüm logonun arka fonu beyaz renkte tasarlanmıştır.

İHSAN DOĞRAMACI BİLKENT ÜNİVERSİTESİ AMBLEM/LOGO/LOGOTYPE

Amblem ve Logo incelendiğinde mavi- beyaz-kırmızı renklerinin kullanıldığı görülmektedir. Beyaz renk ile temizlik ve doğruluk, mavi renkle ciddiyet ve özgürlük, kırmızı renkle ise cesaret anlamlarının vurgulanmak istendiği söylenebilir. Görsel kimlik kitapçığı bulunmayan üniversitenin logo ile ilgili açıklamanında yapılmadığı tespit edilmiştir.

RENK Pantone reflex blue ve bayrak kırmızı

TİPOGRAFİ Kurumsal tasarımda Eras Demi yazı tipi kullanılmıştır.

GÖRSEL KİMLİK KİTAPÇIĞI Kurum görsel kimlik kitapçığına sahip değildir.

1.Kesit

Logoda görüntülerin bizde uyandırdığı duygular göz önünde tutulduğunda temsil edilen Bilkent Üniversitesidir. İlk bakıldığında merkezde Bilkent arması bizim hareket edeceğimiz gösterge olarak yer alıyor. Bu logoda en önemli kesit bu kesittir. Görünen figürün simgelediği duygu tasarımın orta noktası yer alan içerisinde kurum tarihi yazan yarım daire ile güneş simgelenmektedir. Güneşten yayılan ışınları anlatan çizgiler ise bilgi kaynağı olan güneşin saçtığı ışığın ve bilimin gösterildiği bir biçim olarak karşımıza çıkmaktadır. Mavi renkle beraber özgürlük ve şeref, kırmızı renk cesaret ve dinamizm, beyaz renkle saflık ve doğruluk anlamlarının anlatılmak istendiği söylenebilir. Bu armada bütünsel açıdan bütün değerler bilimin yansıtılması için tasarlanmıştır. Bize ifade edilmek istenen kurumun bu değerleri tümüyle yansıtıyor olması ve bilginin ışığında sahip olduğu değerleri gösteriyor olması ifade edilmektedir.

2.Kesit

Amblem ve logoda en belirgin olan yüzey arka plandır. Arka planın açık tonlarda olması birinci kesiti ön plana çıkarma arzusundan ve boşluğu simgeleme arzusundan kaynaklanmaktadır. Boşluğu ve kapalı olmasını simgelemektedir. Her kesit kendi içinde bir bütünlüğe sahiptir. İkinci kesit birinci kesite göre oturmuş durumdadır. Bu kesitte beyaz renk 1. Ve 3. Kesiti ortaya çıkartmak amacıyla sade ve açık renktedir.

3.Kesit

Logonun bu kesiti 1. ve 2. Kesiti kapsar ve dengeler. Amblemin tasarlandığı beyaz rengi bastırmak için seçilen iki kırmızı daire arasında yer alan mavi renkte kurum ve kurucu isminin algılanması ve ayrılması kolaylaştırılmıştır. Kesitler arasında bütünlük oluşturulmuştur. Kırmızının psikolojik etkisi güç ve cesaret iken, mavinin kırmızı üstündeki etkisi ise düzen sağlamak ve özgürlüğe çağrıştırmaktır.

Uzam/Mekan: Kapalı ve sınırlı tasarlanan imgenin dilsel göstergeler içerdiği

görülmektedir. İki boyut bu yerleştirme okumaya bağlı ve iki boyutlu tasarlanmıştır. Oval ve yatay yazı stilleri kullanılmıştır. Uzamsal olarak birinci kesit okuyucuya en yakın olan kesittir. Kesitler arası bütünlük sergilenmiştir. Logo anlamını 3.Kesitten almaktadır.

Zaman: Bu logoda şimdi ve geçmiş zamanlar vardır. Gelecek zaman çıkarımsal

olarak algılanabilir. Kurumun kuruluş tarihi 1984 olarak daha eski bir zaman olarak gösterilmiştir.

Anlatısal Düzey

Genel anlamda logoya bakıldığında kurum ve kurucu isimleri bir arada kullanılmıştır. İhsan Doğramacı ismi üst kısma oval şekilde kurum ismi olan Bilkent Üniversitesi ise alt kısma oval şekilde yazılmıştır. Armada yer alan güneş simgesinden çıkan ışınlarla sembolize edilen bilgi etrafını aydınlatmasının yansıtılmasıyla kurumun değerleri bağdaştırılmıştır. Tarihsel açıdan bakıldığında armanın ilk ortaya çıkışı kalkanlar üstüne yazılmasıyla olmuştur. Bu açıdan kurum bilginin koruyucu ve savunucusu olduğu anlamı çıkarılabilir.

İzleksel Düzey

Amblemde yer alan güneş ve 26 güneş ışını kurum kuruluş tarihine eklendiğinde 21. Yüzyıla ulaşıldığı görülmektedir. Logodaki imgeler gerçek dünyadaki herhangi bir şeye göndermede bulunur. Alıcı açısından anlamlandırılması en zor soyut logo olarak nitelendirilebilir. Anlatılan ile gerçek arasında bir ilişki kurmak mümkündür. İncelemelerde ve araştırmalarda herhangi bir sloganına rastlayamadığımız Bilkent üniversitesi logosunda bulunan güneş ile gerçekte tüm dünyayı aydınlatan ve kapsayan işlevi dikkate alındığında,”Bilkent Üniversitesi; tüm bilimleri, teknolojiyi ve sanatı kapsayan bir öğrenme ve düşünsel ilerleme ortamı oluşturarak insanlığa hizmet etmek ve dünya barışını geliştirmek amacıyla kurulmuştur.” Misyonu ifadesi ile güneşe gönderme yapmaktadır. Vizyon hedeflerine bakıldığında ise yine aynı şekilde “İnsanoğlunun refahına yönelik faaliyetleri oluşturan, bunlara liderlik eden, katılan ve çözümler üreten, yarının küresel vatandaşlarını yetiştirmek ve İnsanoğlunu geliştiren ve bir ulusun, bölgenin ya da dünyanın yaşam kalitesine katkıda bulunan sanat, fikir ve bilgi bütünlüğünü geliştirmek ve yaymak.” ifadesi benzer yaklaşım sergilemektedir.

Eser eyleyenler şemasına göre incelendiğinde;

Tablo 5.1. İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ambleminin Eyleyenler Şemasına

Göre İncelenmesi

Güneş ………...►Aydınlık ………...►Sosyal toplum (Gönderici) (Nesne) (Alıcı)

İnanma ………...►Sanatçı ………...► Güneş

Tablo 5.2. İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ambleminin İncelenmesinde

Göstergelerin Düz ve Yan Anlamları

Göstergeler Düz Anlam Yan Anlam

Güneş Cansız, nesne Işık, Aydınlık Form, biçim Cansız, nesne Estetik, güzellik Işık Cansız, nesne Belirtme, açıklık, uzam Koyu leke Cansız, renk Bilinmezlik, karanlık Açık leke Cansız, renk Gelecek, ışık Daire Cansız, nesne Açık, gizem, süreklilik Ok Cansız, nesne Hedef

Tablo 5.3. İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ambleminin İncelenmesinde

Gösterge Çözümlemeleri İçinde Yer Alan Temel Karşıtlıklar

Şimdi Sonra

Karanlık Aydınlık

Ben Öteki

Bilinen Bilinmeyen