3.1 METODOLOJİ
3.1.7. Bulgular
3.1.7.2. Üniversitelerin Logolarının Göstergebilimsel Çözümleme Yöntemiyle
3.1.7.2.1. Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Gösterge: ‘O’ harfi
Gösteren: İç içe iki daireden oluşturulmuş geometrik şekil ve dört yarım daire iki
hilal yer almaktadır.
Gösterilen: Ortadoğu ülkelerini simgeleyen hilal ve iç içe geçen dairelerle doğu ve
batı medeniyetleri sembolize edilmiştir.
Betimsel Düzey
Amblem ve logo incelendiğinde kırmızı ve beyaz renklerin kullanıldığı görülmektedir. Amblem ve logoda görüldüğü üzere Gri renkle oluşturulan tipografi de Pantone Cool Grey 11, siyah renk Black Pantone 186’dır. Renkler CMYK kodlarıyla da verilmiştir. CMYK: K:70, CMYK: K:100 ve C: 0 M: 100 Y: 80 K: 5 program kodlarıyla tasarlanmıştır. Kurumsal tasarımda BOURGEOIS yazı tipi kullanılmıştır. Kurumsal iç yazışmalar ise BENTON SANS yazı tipi ve kurumsal basılı malzemelerde ise TİMES NEW ROMAN tercih edilmiştir. Arka fon rengi açıktır. Kompozisyonun tam ortasında yer alan üstünden ve altından basık bir dairenin içerisinde eşit iki daire ve kenarlarda iki hilal yer almaktadır. Solda sağa bir izlenim gerçekleştirildiğinde koyu hilal, açık yarım daire, koyu yarım daire ve açık hilal yer almaktadır. En sağdaki hilal koyu renk çizgiyle biçimlendirilmiştir. Bütün
geometrik şekiller fokus çizgisinde ortak anlam içerecek şekilde birleşmektedir. Koyu kırmızı renkte, açık ise beyaz renkte betimlenmiştir. Ambleme ortalanmış ve altına yerleştirilmiş olan kurum ismi büyük harflerle, BOURGEOIS yazı stili ile, gri renk kullanılarak oluşturulmuştur.
ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ AMBLEM/LOGO/LOGOTYPE
Amblem ve Logo incelendiğinde kırmızı-beyaz renkler kullanıldığı görülmektedir. Beyaz renk ile temizlik ve düzen, kırmızı renkle ise cesaret anlamlarının vurgulanmak istendiği söylenebilir. ODTÜ eski öğretim üyelerinden Martin SEVELY tarafından tasarlanan amblem doğu batı dünyalarının birlikteliğini ve iç
içe geçmesini birbirine geçen iki daireyle simgelemektedir.
RENK
Pantone Cool Gray 11, Black, Pantone 186 Renkler CMYK kodları ile de verilmiştir.
CMYK: K70, CMYK: K100 ve C: 0 M: 100 Y: 80 K: 5
TİPOGRAFİ
Kurumsal tasarımda BOURGEOIS yazı tipi kullanılmıştır. Kurum içi yazışmalarda ise BENTON SANS yazı tipi ve kurumsal basılı malzemelerde ise TIMES NEW ROMAN
tercih edilmiştir. GÖRSEL KİMLİK
KİTAPÇIĞI
Kurum görsel kimlik kitapçığına sahiptir. https://www.metu.edu.tr/tr/gkk/gorsel-kimlik-kilavuzu
1.Kesit
Amblemde görüntülerin bizde uyandırdığı duygular göz önünde tutulduğunda temsil edilen Orta Doğu Teknik Üniversitesidir. İlk bakıldığında şekil ‘O’ harfinin stilize edilmiş bir gösterge olarak yer almaktadır. Geometrik şekli oluşturan iki daire ve iki hilal doğu ve batı medeniyetlerini ve bunların ilişkisini temsil etmektedir. Dairenin kullanım amacı kapsayıcı ve bütünsel açıdan bütün değerleriyle toplumun yansıtılması için hedeflenmiştir diyebiliriz. Bu amblemde en basit ve en önemli kesit birinci kesittir. Bize ifade edilmek istenen kurumun bu değerleri tümüyle ifade ediyor olması ve doğu -batı medeniyeti bir küre ile bir araya getirilmesi yansıtılmaktadır.
Amblem ve logoda en belirgin olan yüzey arka plandır. Arka planın açık tonlarda olması birinci kesiti ön plana çıkarma arzusundan ve boşluğu simgeleme arzusundan kaynaklanmaktadır. Boşluğu ve kapalı olmasını simgelemektedir. Beyaz rengin kullanımı nesnelerin devinimini dinamizmini daha hızlandırmaktadır.
3.Kesit
Logonun bu kesitinde alanda çok fazla yer tutsa da amblemi ortalayarak ana planı dengelemektedir. Amblemin tasarlandığı kırmızı rengi bastırmamak için seçilen gri renk algılanması ve ayrılması özelliği için kullanılmış ve diplomatik ciddiliği yansıtması anlam bütünlüğü yaratılmasında önem kazanmıştır. Kesitler arasında bir bütünlük ve karşıtlık oluşturulmuştur. Kırmızının psikolojik etkisi güç ve cesaret iken, gri kırmızının etkisini öne çıkarmak ve diplomatik ciddiliği kazandırmak adına kullanılmıştır.
Uzam/Mekan: Kapalı ve sınırlı bir alan içerisinde perspektif açıdan derinliğe
sahiptir. Her kesit bir diğerinin içerisinde yer almaktadır. 1. Kesit 2. Kesitin içerisinde, 3.Kesitte 2.Kesitin içerisinde yer almaktadır. Geometrik şekiller yer almaktadır.
Zaman: Amblem ve logoda zaman kavramını kesin olarak belirleyebileceğimiz bir
gösterge yoktur. Tasarımın geçmişine, üretildiği döneme ve gelecekteki muhtemel durumuna eserdeki şifrelerle ulaşılabilir.
Anlatısal Düzey
Genel anlamda kurum isminin baş harfi olan ‘O’ harfi kurumun ambleminin genel çerçevesini oluşturmaktadır.
İzleksel Düzey
Üniversitenin logosunda kullanılan imgeler doğrudan iletişim sağlaması açısından yalın tasarlanmış ve dairesel şekilden çıkan geometrik şekliyle bütünleyici bir yapı sergilemektedir. Ortada yer alan şekil iki parçaya bölünüp doğu-batı ekseninde doğu
ve batı medeniyetlerini temsil etmektedir. Temsil edilen bu iki kültür değerlerinin toplamı sergilenmektedir. Dairesel görüntü kuruma evrensellik niteliğini kazandırdığı söylenebilir. Amblemi oluşturan kırmızı ve beyaz renkleri kurumu yer aldığı ülke olan Türkiye’yi temsil etmesinin yanında, kırmızı renkle cesaret, başarı ve dinamizm, beyaz renkle doğruluk ve saf değerler anlamları ve gri renkle ciddiyet anlamı yüklenmektedir denilebilir. "Bizler Dünyayı Değiştirebiliriz" Sloganı ile “Uluslararası düzeyde öncü, bölgesini ve dünyayı dönüştüren bir üniversite” vizyonunu aktarmakta, “Toplum, insanlık ve doğa için, evrensel değerler çerçevesinde, yaratıcı ve eleştirel düşünmeyi, yenilikçiliği ve liderliği besleyerek mükemmellik düzeyinde araştırma yapmak, eğitim vermek ve topluma hizmet etmektir.”, misyonu ile de cesaret başarı, girişim ve öncü olma hedeflerini logoda doğrudan veya dolaylı aktardığı gözlenmektedir.
Eser eyleyenler şemasına göre incelendiğinde;
Tablo 1.1. Ortadoğu Ambleminin eyleyenler şemasına göre incelenmesi
“O” ve hilal . .…………...►Sonsuzluk ………...►Sosyal toplum (Gönderici) (Nesne) (Alıcı)
İnanma ………...►Sanatçı ………...►“O” ve hilal
Eser incelemesinde kullanılan göstergelerin düz ve yan anlamları;
Göstergeler Düz Anlam Yan Anlam
“O” harfi Cansız, nesne Sonsuzluk
Hilal Cansız, nesne Mistik
Form, biçim Cansız, nesne Estetik, güzellik
Işık Cansız, nesne Belirtme, açıklık, uzam
Koyu leke Cansız, renk Bilinmezlik, karanlık
Açık leke Cansız, renk Gelecek, ışık
Daire Cansız, nesne Açık, gizem, süreklilik
Gösterge çözümlemerinde eserde yer alan temel karşıtlıklar;
Şimdi Sonra
Geçmiş Gelecek
Ben Öteki
Bilinen Bilinmeyen Sonluluk Sonsuzluk
Tablo 1.2. Ortadoğu Ambleminin İncelenmesinde Göstergelerin Düz ve Yan
Anlamları
Tablo 1.3. Ortadoğu Ambleminin incelenmesinde gösterge çözümlemeleri içinde yer
3.1.7.2.2. Hacettepe Üniversitesi