Sosyal Bilgiler öğretiminin başlıca hedefi topluma faydalı vatandaşlar yetiştirmektir. Sosyal Bilgiler ders programında güncel olaylara yer verilmesi, bilinçli bir toplum meydana gelmesine katkıda bulunabilir (Passe, 1988, s.531–533).
Sosyal Bilgiler derslerinde, öğrencilerin, ülkenin yakın ve uzak komşu ülkelerle ilişkisi çerçevesinde, dünyada olup bitenler hakkında, öğrenci düzeyine uygun bilgiler edinmesi öngörülür. Öğrencilerin, güncel olaylar, toplumsal gelişme ve çevre hakkında, yakından uzağa, basitten karmaşığa doğrultusunda bilgilenmeleri istenir. Bu amaçların, Sosyal Bilgiler öğretimine uygun olarak gerçekleştirilmesi için, güncel olayların öğretimindeki hedeflerin açıkça bilinmesi gereklidir.
Güncel olayları derslerde kullanmamızın gerektiği açıktır. Asıl önemli olan, önümüzdeki belirli amaçları yerine getirmek için hangi olayların seçilebileceği ve bu amaçların ilkokulun ulaşabileceği düzeyde neler olabileceğidir (Lawrence, 1938, s. 246; Otto, 1957, s.428).
Güncel olayların Sosyal Bilgiler dersinde kullanılmasındaki hedefler şu şekilde sıralanabilir (Barth-Demirtaş, s.13-2; Binbaşıoğlu, 2004, s.15; Chapin, 1999, s.182; Jarolimek, 1967, s.382; Akt. Ord, 1972, s.176; Moffatt, 1957, s.215; Parker, 2001, s.180; Smith, 1963, s.7; Ungerman, 1961, s.12-17).
• Topluma, devlete, ulusal ve uluslar arası olaylara karşı ilgi oluşturmak ya da var olan ilgiyi arttırmak; güncel olaylar, Sosyal Bilgiler derslerinde işlenen konuları somutlaştırır. Okul içi ve dışı arasında geçmiş ve bugün arasında anlamlı köprüler kurulabilir. Çocuklar kendi kaygılarıyla uzun vadeli sosyal eğilimlerle, bireylerin ve grupların hareketleriyle ilgili olayları ve meseleleri inceledikçe ilgileri artabilir ve derinleşebilir. Ders kitaplarındaki ders ve materyal üniteleri, filmler, videolar ve diğer eğitici medya güncelleştirilebilir. Güncel olayların analizi, kitle iletişim araçlarından edinilen bilgiler, kavramların ve diğer özel olayların öneminin artması konularında süregelen ilgiyi geliştirme alanında bir başlangıç olabilir.
• Hızla değişen olayları takip edebilmek için, çeşitli haber organları aracılığı ile bildirilen güncel olaylara karşı kalıcı bir ilgi sağlamak; bir toplumda yetişkin bireylerin güncel gelişmelere karşı kalıcı bir ilgi ve bilgilendirme isteği duymaları isteniyorsa, bunun temeli ilköğretimde atılmalıdır.
• Öğrencilerde güncel olaylarla ve sosyal meselelerle ilgilenme alışkanlığını geliştirmek; çocuk, içinde yaşadığı toplumun kendi varlığı ve
mutluluğu için önemini kavramalı, bunun neticesi olarak da toplumun her türlü meselesini kendi meselesi gibi görerek, meselenin çözümüne katkıda bulunma konusunda sorumluluk hissetmelidir.
• Öğrencilerin propagandayı anlamalarına yardımcı olmak; günümüzde çocuklar her alanda kitle iletişim araçlarının ikna teknikleri ile propaganda yağmuruna tutulmaktadır. Duygulara yönelen bu sonu gelmeyen akış nedeni ile çocukların propagandanın nasıl kullanıldığını açıkça görmelerini, temel propaganda araçlarını fark edip anlamalarını sağlamak gerekmektedir. Düşünceleri yönlendirme çabası ile baş etmek için öğrencilerin propagandacıların kullandığı duygusal güdüleri fark etmelerini, eleştirel düşünmelerini ve “kandırılmadan” bir fikri benimsemeyi öğrenmelerini sağlamak gerekmektedir.
• Önemli ve daha az önemli haber konularını ayırt edebilme yeteneği kazandırmak;
• Haber materyallerini başarılı bir şekilde okumak, incelemek ve karşılaştırmalı olarak değerlendirebilmek için gereken beceri ve yetenekleri kazandırmak. Güncel olaylar, çocukları sıklıkla materyal kullanmaya yönelten bir bilgi kaynağıdır. Öğrenciler haberlerin arka planını araştırabilirler ve sınıf tartışmasında ortaya çıkan sorulara cevap bulabilirler. Güncel olayların öğretiminde sorgulama yöntemi kullanılarak ön yargı, bakış açısı, perspektifler ve abartmayı fark etme aracılığıyla gerçekleri saptama becerileri geliştirilebilir. Güncel olayları çalışarak öğrenciler araştırma yapmak, farklı görüşlere saygı göstermek, bilgili yurttaşlar olma gereksinimi, herkesin haklarını koruma gereksinimini tanıma, küreselleşme ve karşılıklı dayanışmayı tanıma ve başkalarının duygularını anlayabilme gibi değerleri öğrenebilirler (Haas and Laughlin, 2000). Güncel olayların Sosyal Bilgiler ile birlikte işlenmesi, öğrencinin güncel sorunları akıllıca ele almasını ve böylece öğrencinin birçok farklı materyali, beceriyi, olanağı ve yeteneği kullanmasını sağlayacaktır.
• Güncel olayları yazarın bakış açısından analiz edebilme yeteneği kazandırmak; Kavrama, sabır ve anlayışı artırmak, geliştirmek ve derinleştirmek; öğrenciler başkalarının söylediği ve yaptığı şeyleri eleştirirken
adaletli olunması gerektiğini anlamalı ve çelişkili konular tartışıldığı zaman bile objektif olmalıdır. Yeni gerçeklerin fikirleri nasıl değiştirdiğini çocukların görmeleri sağlanmalıdır. Kendilerininkinden farklı olan bakış açılarını nazikçe ve dikkatle dinlemeli, haberlerin kaynaklarıyla ilgili sorular sormalı, daha sonra her birinin gerçekliğini incelemelidirler.
• Güncel olaylardaki neden-sonuç ilişkilerinin görülmesini, yani güncel olayların sebeplerinin anlaşılmasını sağlamak; Güncel olayın neden meydana gelmiştir. Bu olayın meydana gelmesine sebep olan durumlar nelerdir. Güncel olayın sebeplerini incelemek, olayın daha iyi anlaşılmasını sağlayabilir.
• Güncel olayların günlük hayat üzerindeki etkilerini incelemek ve güncel gelişmeleri değerlendirerek bu olayların gelecekteki muhtemel sonuçlarını tahmin edebilme yeteneği kazandırmak; meydana gelen olaylardan günlük hayatımızın nasıl etkilendiğini doğru bir şekilde değerlendirmek, durumun olumlu yönlerinden faydalanmaya, olumsuz yönlerinin etkilerini azaltmaya çalışmak için iyi bir güncel olaylar öğretimine ihtiyaç vardır. Öğrenciler güncel olayları toplarken yorumlarken, değerlendirirken ve anlatırken düşünme inceleme becerilerini kullanırlar. Öğrenciler güncel olaylardaki kararları ve faaliyetleri değerlendirirken çevre, cinsiyet eşitliği, sosyal haklar ve diğer sosyal kaygılar konularında yeni fikirler geliştirirken tutumlar ve değerler göz önünde bulundurulur. Öğrenciler güncel olayları geçmiş gelişmelere bağlarken ve gelecek projeler tasarlarken bugün geçmiş ve gelecek birbirleriyle ilişkilendirilebilir.
• Çocuğu çevresine karşı bilinçlendirmek, çevre sorunlarını anlayabilmek ve onlar üzerinde düşünebilme yetisini geliştirmek;
• Problem çözme, analiz, sentez ve değer ölçütleri geliştirmek gibi yüksek düzeyde düşünme yollarını öğretmek;
• Popüler bilgiyi geliştirmek; okuma, sözlü ve yazılı anlatım ve araştırma becerilerini geliştirmek; bir sorunun çözümü için yazılı ve yazısız çeşitli araç ve gereçlere başvurulması gerektiğine inanmak; belirli konulardaki okuma materyallerinin yerini belirlemek, geliştirmek ve bilgi kaynağı seçiminde ilerlemek. Güncel olaylar, birçok halde, nesnenin kendini ya da modelini görme ve
işitme yoluyla somut olarak algılandığı için, kişide kalıcı yaşantılar bırakır. Bu da öğrenmeyi kolaylaştırır. Zaten, gerçek öğrenme, yaşantılar yoluyla, kişide kalıcı davranışlar oluşturmak olarak tanımlanmaktadır.
• Modern dünya ve demokrasi idaresinde vatandaşların en doğru tavırları geliştirmelerini sağlamak, demokrasinin muhtemel niteliklerini ve gelecekteki eğilimleri önceden sezebilme kabiliyetini geliştirmek;
• Günlük sosyal, ekonomik ve siyasi meselelerin açıklanması için zemin hazırlamak; konularla ilgili bilgiye ve konuyla ilgili farklı tarafların yaptığı eleştirel değerlendirmelere dayanan bir tutum benimseme becerisi kazandırmak; Güncel olaylarda belirli roller oynayan kişilerin ve gerçeklerin anlaşılması, konuyla ilgili doğru ve tam bilgi edinilmesi çok önemlidir. Sık sık yapılan görüşmeler; önemli meseleleri derhal görerek okumak, olaylar arasındaki ilişkileri anlamak ve bunlardan doğru neticeler çıkarmak imkânını verir. Dinamik öğretim için bilginin doğru bir şekilde kullanılması gerekir. Öğrencilerin topladığı gerçeklerin değerlendirilmesinden tabii olarak önemli fikirler ortaya çıkar (Moffatt, 1957: 232).
• Bilgiye ve gerçeklerin eleştirel değerlendirilmesine dayanan bir tutum sergileyebilme yeteneği kazandırmak; eleştirel okuma ve düşünme çalışmaları sağlamak ve basın yayın organlarından edinilen bilginin eleştirel değerlendirmesini yapabilmek; Eleştirel düşünme, yapıcı, etkili ve ayırıcı olmalıdır. Haberleri, hayatımızı, ülkemizin geleceğini, ya da dünya barışını nasıl etkileyeceklerinin ışığında değerlendirmek gerekir. Yazılı materyal kullanarak çocuklara ifadelerin gerçeklik değerlendirmesini yapmayı öğretmek önemlidir.
• Fikir ve gerçek arasındaki farkı ayırt etme yeteneğini geliştirmek; çocuğa ön yargılarla karşılaştığında nesnel, gerçek kararlara itibar etme öğretilmelidir. Bu beceriyi geliştirmek için sınıf “şöyle söyleniyor” ya da “güvenilir” kaynaklarca belirtildi” gibi cümleler için parçayı dikkatlice kontrol etmeleri konusunda uyarılmalıdır. Yazarın profesyonel konumundan ya da ırkından dolayı ön yargılı olup olmadığını belirlemek için güncel olay incelenir. Haberler “kim” “ne” “nerede” “ne zaman” ve “nasıl” gibi kelimelerle sorgulanmalıdır.
• Olumlu tutum ve demokratik değerlerin önemini anlamak; hoşgörü, uzlaşma, başkalarının düşüncelerine saygılı olmak gibi demokratik görüş ve beceriler kazandırmak; öğretmen demokrasinin ne olduğunu ve neyi içerdiğini anlatmalıdır. Öğrenciler bir süreç olarak demokrasinin ülküsüne sadık olmalıdır ve farklı görüşlerin olabileceğini ve olması gerektiğini bilmelidir. Çeşitli etkinlikler kullanıldığında, öğrencilerin ilgi ve konsantrasyonu artar. Şema oluşturmak, sergi düzenlemek, kitapçık oluşturmak, oyun sahnelemek, resimleri incelemek, çizim ve boyama yapmak, nesne biriktirmek, geziye çıkmak, film ve televizyon izlemek, bireysel ya da grup çalışması ile rapor hazırlayıp sunmak gibi deneyimler öğrencinin eğitiminde birçok faydası olabilecek etkinliklerdendir. Ayrıca, bu deneyimler demokratik davranış biçimi ve daha iyi sosyal uyum sağlamayı geliştirmeye katkıda bulunabilir (Smith, 1963, s.15).
• Milletlerin ve devletlerin dayanışmasını değerlendirmek ve dünya barışı hedefini ilerletmek;
• Çocuğun okulda öğrendiği bilgileri okul dışında yaşadığı hayatla ilişkilendirmesine yardımcı olmak; Yazılı materyaller yazıldıktan çok kısa bir süre sonra güncelliğini yitirmektedir. Bu kitaplarda yer alan bilgiyle dünyadaki değişen gelişmeler arasında her zaman bir boşluk bulunmaktadır. Güncel olay materyallerinin verimli kullanımı bu boşluğu kapamaya yardımcı olur.