Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununun 34. maddesinin ikinci f›kras›na gö-re “Bir gerçek ve tüzel kifliye veya bir kamu kurum ve kurulufluna ait ayn› iflkolun-da birden çok iflyerinin bulundu¤u iflyerlerinde, toplu ifl sözleflmesi ancak iflletme düzeyinde yap›labilir”.
‹fl hukukunda iflyeri iflletme ayr›m›na bak›ld›¤›nda iflyerinin mal ya da hizmet üretim amac›na yönelik teknik bir birim olarak tan›mland›¤›, iflletmenin ise ekono-mik bir kavram oldu¤u, sadece kâr elde etmeyi amaçlad›¤›, bir ya da birden fazla iflyerinden oluflabilece¤i kabul edilmektedir. Ancak hem iflyerinin hem de iflletme-nin varl›¤› için yönetsel ya da organizasyonel bir birlik gereklidir. Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununun 34. maddesinin ikinci f›krs›ndaki düzenleme in-celendi¤inde ise, bu Kanundaki iflletme kavram›n›n gerek genel olarak ifl hukuku gerek ticaret hukuku anlam›nda iflletmeden farkl› bir anlam ifade etti¤i görülmek-tedir. An›lan düzenlemeye göre iflletme toplu ifl sözleflmesinden söz edilebilmesi-nin ilk koflulu ayn› iflkolunda ayn› iflverene ait birden çok iflyeriedilebilmesi-nin bulunmas›d›r.
Söz konusu iflyerleri teknik anlamda iflletme oluflturmasa da Sendikalar ve Toplu
‹fl Sözleflmesi Kanunu anlam›nda bir toplu pazarl›k ünitesi olarak iflletme kabul edilmifltir. fiu halde bir iflverenin iflyerlerinin iflletme toplu ifl sözleflmesi ünitesi oluflturabilmesi için ayn› iflkolunda faaliyet gösteriyor olmalar› gerekir. Ayn› iflve-rene ait olsa ve hatta teknik anlamda ayn› iflletme içinde yer alsa da farkl› iflkolun-da faaliyet gösteren iflyerleri, girdikleri iflkoluna göre farkl› toplu ifl sözleflmesi üni-tesi oluflturur.
2822 say›l› Toplu ‹fl Sözleflmesi, Grev ve Lokavt Kanunu döneminde Yarg›tay bir iflverene ait ayn› iflkolundaki iflyerlerinde toplu ifl sözleflmesinin sadece ifllet-me düzeyinde yap›labilece¤ine iliflkin düzenleifllet-menin kamu düzeni ile ilgili
oldu-¤unu belirterek toplu ifl sözleflmesinin iflletme toplu ifl sözleflmesi olarak yap›l-mas› gerekip gerekmedi¤i tespit edilmeden yetki belgesi verilemeyece¤i sonucu-na varmaktayd›. Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanunu sisteminde ise bu ko-nu tart›flmaya aç›kt›r. fiöyle ki, Kako-nuko-nun 5. maddesinin ikinci f›kras›na göre, ye-ni bir toplu ifl sözleflmesi için yetki süreci bafllam›fl ise iflkolu de¤iflikli¤i tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. ‹flkolu tespit talebi ve buna iliflkin aç›lan da-valar, yetki ifllemlerinde ve yetki tespit davalar›nda bekletici neden say›lmaz. Gö-rüldü¤ü gibi bu hükümle bir iflverene ait ayn› iflkolundaki iflyerlerinde toplu ifl sözleflmesinin sadece iflletme düzeyinde yap›labilece¤ine iliflkin düzenleme çe-liflmektedir.
Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununun 34. maddesinin dördüncü f›k-ras›na göre “‹flletme toplu ifl sözleflmesi yap›lacak iflyerlerinin aran›lan niteli¤e sahip olup olmad›klar› hakk›nda ç›kan uyuflmazl›klar iflletme merkezinin bu-lundu¤u yerdeki ifl davalar›na bakmakla görevli mahkemede onbefl gün içinde karara ba¤lan›r. Karar›n temyizi halinde Yarg›tay onbefl gün içinde kesin ola-rak karar verir”. Bu hükme göre aç›lacak dava bir tespit davas›d›r. Belirtelim ki an›lan dava ile ulafl›lmas› hedeflenen sonuca Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununun 45. maddesinde düzenlenen bir iflyerinin girdi¤i iflkolunun tespitine iliflkin davan›n çözümlenmesiyle de ulafl›labilir. Zira bir iflverenin ayn› iflkolun-daki iflyerleri iflletme oluflturdu¤u için, iflletme toplu ifl sözleflmesine konu ünite-nin belirlenmesi ya da toplu sözleflmeünite-nin türünün iflletme toplu ifl sözleflmesi olarak belirlenmesi bazen hakk›nda iflkolu uyuflmazl›¤› bulunan iflyerinin girdi¤i iflkolunun belirlenmesi ile mümkün olabilir. Ayn› flekilde toplu ifl sözleflmesi
yet-‹flletme Toplu ‹fl Sözleflmesi: Bir gerçek ve tüzelkifliye veya bir kamu kurum ve kurulufluna ait ayn› iflkolunda birden çok iflyerinin bulundu¤u iflyerlerinde yap›lan toplu ifl sözleflmesidir.
ki tespitine itiraz edilerek Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununun 43.
maddesine göre aç›lan davalarda, toplu ifl sözleflmesinin kapsam›na giren iflyer-lerinin iflletme oluflturmad›¤› itiraz nedeni olarak ileri sürülebilir. Bu durumda, an›lan davan›n çözümü için Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununun 34.
maddesinin dördüncü f›kras›na göre iflletme toplu ifl sözleflmesinin niteli¤inin tespiti ya da Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanunu 5. maddeye göre iflkolu-nun tespiti için aç›lacak davalar bekletici mesele yap›lmak gerekir. 2822 say›l›
Toplu ‹fl Sözleflmesi, Grev ve Lokavt Kanunu dönemindeki uygulama bu flekilde ortaya ç›km›flt›r. Ancak 5. maddenin yukar›da belirtti¤imiz aç›k düzenlemesi kar-fl›s›nda art›k ayn› uyulaman›n sürdürülmesi olanakl› de¤ildir. Sendikalar ve Top-lu ‹fl Sözleflmesi Kanununun 5. maddesinin ikinci f›kras› topTop-lu ifl sözleflmesi eh-liyetine iliflkin temel ilkelerle ba¤daflmamaktad›r. Bu konunun önümüzdeki gün-lerde yarg›y› hayli meflgul edece¤i aç›kt›r.
Uygulamada iflletme toplu ifl sözleflmesi niteli¤i ile ilgili olarak ortaya ç›kan uyuflmazl›klar aç›klananlar ile s›n›rl› de¤ildir. Bu ba¤lamda tart›flmaya aç›lm›fl ko-nulardan biri de, toplu görüflmede uyuflmazl›k ç›kmas› halinde iflletme toplu ifl sözleflmesi ünitesi kapsam›ndaki iflyerlerinin baz›lar›nda grev ve lokavt yasa¤› bu-lunmas›na karfl›l›k di¤erlerinde an›lan ifl mücadelesi araçlar›n›n yasaklanmam›fl ol-mas› durumunda arabuluculuk safhas›ndan sonra toplu ifl sözleflmesinin nas›l
ba-¤›tlanaca¤›d›r. Bir görüfle göre böyle bir durumda hangi iflyerlerinde çal›flan iflçi sa-y›s› daha fazla ise, o iflyerlerinin tabi oldu¤u rejime göre grev ve lokavta baflvura-rak ya da Yüksek Hakem Kurulu karar› ile ba¤›tlanacak toplu ifl sözleflmesinin
di-¤er iflyerlerinde de uygulanmas› demokratik ilkelere uygun olacakt›r. Didi-¤er bir gö-rüfle göre ise, an›lan durumda grev ve lokavt yasa¤› bulunanlarla di¤er iflyerlerinin ayr› birer toplu sözleflme ünitesi olarak de¤erlendirilmesi uygun olur. Grev ve lo-kavt›n yasak oldu¤u yerlerde Yüksek Hakem Kurulunun karar› ile toplu ifl sözlefl-mesi tanzimi, grev ve lokavt serbestisi bulunan yerlerde ise, normal uyuflmazl›k prosedürü sonucu gerekti¤inde an›lan mücadele araçlar› da kullan›larak toplu ifl sözleflmesi ba¤›tlanmas› yoluna gidilir. Bu durumda iki ayr› toplu ifl sözleflmesi
ba-¤›tlanm›fl olacakt›r. An›lan görüfl, 2822 say›l› Toplu ‹fl Sözleflmesi, Grev ve Lokavt Kanununun (ST‹SK m.34/2) ayn› iflverenin ayn› iflkolunda kurulu iflyerlerinden oluflan iflletmede sadece bir toplu ifl sözleflmesi ba¤›tlanabilece¤i yönündeki emre-dici 3. madde hükmüne ayk›r› oldu¤u için elefltirilmifltir. Yarg›tay bu tür bir uyufl-mazl›kta ikinci görüfle benzer bir yol izlemifl, ancak grev ve lokavt yasa¤› bulunan iflyerleri ile serbesti bulunan iflyerleri için iki ayr› toplu ifl sözleflmesi ba¤›tlanmas›
yerine, yine iflyerlerinin ayr› toplu sözleflme üniteleri gibi kabul edilip, nitelikleri-ne uygun prosedür izlenitelikleri-nerek ba¤›tlanacak toplu ifl sözleflmelerinin birbirinitelikleri-ne mon-te edilmesiyle mon-tek bir toplu ifl sözleflmesi oluflturulmas›n›n isabetli olaca¤› sonucu-na varm›flt›r.
‹flletme toplu ifl sözleflmeleri ba¤lam›nda s›kça tart›fl›lan bir konu da, bir iflve-renin ayn› iflkoluna girmesi itibariyle iflletme oluflturan iflyerlerinden birini baflka bir iflverene devretmesi durumda bu iflyerindeki sözleflmenin ak›betinin ne
olaca-¤› ve iflyerini devralan di¤er iflletmede yeni bir toplu ifl sözleflmesinin nas›l baolaca-¤›t- ba¤›t-lanabilece¤idir. Bu konu Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununun “‹flyerinin veya bir bölümünün devri” kenar bafll›kl› 38. maddesinde düzenlenmifltir. Hükme göre, iflletme toplu ifl sözleflmesi kapsam›nda olan ya da toplu ifl sözleflmesi bu-lunan bir iflyeri veya iflyerinin bir bölümünün devrinde, devralan iflverenin ayn›
iflkoluna giren iflyeri veya iflyerlerinde yürürlükte bir toplu ifl sözleflmesi varsa devral›nan iflyeri veya iflyerlerinde uygulanan toplu ifl sözleflmesinden do¤an hak
ve borçlar, ifl sözleflmesi hükmü olarak devam eder. Devralan iflverenin iflyeri ya da iflyerlerinde uygulanan bir toplu ifl sözleflmesi yoksa devral›nan iflyerinde yü-rürlükteki toplu ifl sözleflmesinden do¤an hak ve borçlar, yeni bir toplu ifl sözlefl-mesi yap›l›ncaya kadar toplu ifl sözleflsözlefl-mesi hükmü olarak devam eder (m.38/1).
Toplu ifl sözleflmesi bulunmayan bir iflyerinin iflletme toplu ifl sözleflmesi taraf›
olan bir iflverence devral›nmas› durumunda ise iflyeri, iflletme toplu ifl sözleflmesi kapsam›na girer (m.38/2).
Bir bankan›n tüm flubelerinde çal›flanlar› kapsayacak flekilde yap›lan toplu ifl sözleflmesi türü hangisidir?
S O R U
D ‹ K K A T SIRA S‹ZDE
DÜfiÜNEL‹M
SIRA S‹ZDE
S O R U
DÜfiÜNEL‹M
D ‹ K K A T
SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE
AMAÇLARIMIZ
AMAÇLARIMIZ
N N
K ‹ T A P
T E L E V ‹ Z Y O N
K ‹ T A P
T E L E V ‹ Z Y O N
‹ N T E R N E T ‹ N T E R N E T
4
Toplu ifl sözleflmelerinin önemi ve etkisini aç›k-lamak.
Anayasa’da iflçi ve iflverenlere çal›flma koflullar›-n› serbestçe belirleme hak ve yetkisi takoflullar›-n›nm›flt›r.
Toplu ifl sözleflmesi özerkli¤i ya da sosyal özerk-lik olarak da adland›r›lan bu yetkiye dayal› ola-rak, iflçi sendikalar› ile iflveren sendikalar› ya da sendika üyesi olmayan iflverenler ba¤›tlayacakla-r› toplu ifl sözleflmeleri ile bu flekilde bir hak ta-n›nmas›n›n amac›na ve kanunlar›n emredici hü-kümlerine ayk›r› olmamak kayd›yla çal›flma ko-flullar›n› serbestçe belirleyebilirler.
Toplu ifl sözleflmelerinin ifllevlerini aç›klamak.
Toplu ifl sözleflmesinin temel ifllevi, iflçinin sakat-lanmas› olas›l›¤› yüksek bireysel iradesinin yeri-ne kolektif iradenin geçti¤i bir pazarl›k sonucun-da elde edilen ekonomik ve sosyal menfaatleri-nin hakka dönüfltürülerek hukuk düzemenfaatleri-ninin ko-rumas› alt›na al›nmas›d›r. Toplu ifl sözlemeleri-nin ifllevlerini koruma ifllevi, düzen ifllevi, bar›fl ifllevi, adil gelir da¤›l›m› ifllevi, devletin düzenle-me alan›n›n s›n›rlanmas› ifllevi ve ekonomiyi et-kileme ifllevi olarak s›ralayabiliriz.
Toplu ifl sözleflmelerinin içeri¤ini aç›klamak.
Toplu ifl sözleflmelerinin iki k›s›mdan olufltu¤u görülmektedir. ‹lk k›s›mda (normatif k›s›m) ifl sözleflmesinin yap›lmas›, içeri¤i ve sona ermesi ile ilgili hususlar› düzenleyen normatif hüküm-ler, ikinci k›s›mda (borç do¤urucu k›s›m) ise ta-raflar›n karfl›l›kl› hak ve borçlar›n›, toplu ifl söz-leflmesinin uygulanmas›, denetimi ve uyuflmaz-l›klar›n çözümüne iliflkin borç do¤urucu hüküm-ler yer al›r.
Toplu ifl sözleflmelerinin tarihsel geliflimini aç›k-lamak.
‹flçi s›n›f› 18. yüzy›l›n sonlar›ndan itibaren Sana-yi Devrimi ile birlikte bat› Avrupa’da do¤mufltur.
Liberalizmin sözleflme özgürlü¤ü ve bütünüyle serbest piyasa koflullar›n›n hâkim oldu¤u ilk ev-resinde ortaya ç›kan kötü çal›flma koflullar› iflçi-leri birleflip sendikalar›n› kurmaya ve iflverenler-le toplu pazarl›¤a zorlam›flt›r. Gerçek anlamda güçlü sendikalar›n 19. yüzy›l›n ortalar›ndan itiba-ren kuruldu¤u, toplu pazarl›k sisteminin gelifl-mesinin de Avrupa’da sendikalar›n hukuken ta-n›n›p güç kazanmas› ile birlikte 19. yüzy›l›n son-lar›ndan itibaren bafllad›¤› görülmektedir. An›lan dönemden sonra toplu pazarl›k toplu ifl iliflkisi sistemlerinin temel unsuru haline gelmifltir.
Osmanl› ‹mparatorlu¤u’nda Bat› Avrupa’dakine pa-ralel bir sanayileflme süreci yaflanmad›¤›ndan ger-çek anlamda iflçi s›n›f›n›n do¤umu da ancak Cum-huriyetin ilan›ndan sonra söz konusu olmufltur. Top-lu pazarl›¤›n ön kofTop-luTop-lunun sendikal örgütlenme ol-du¤u kuflkusuzdur. 1924 Anayasas›’nda da sendika hakk› ve toplu ifl sözleflmesi hakk›na iliflkin düzen-lemeye yer verilmemifltir. Toplu pazarl›¤›n tam an-lam›yla kurumsallaflmas› 1961 Anayasas›’n›n yürür-lü¤e girmesi ile gerçekleflmifltir. Bugün toplu ifl söz-leflmesi hakk›n›n hukuki dayana¤› 1982 Anayasa-s›’n›n 53. maddesidir. Anayasa’da 1995 y›l›nda yap›-lan de¤ifliklikle memurlara da toplu görüflme hakk›
tan›nm›flt›r. 2010 tarih ve 5982 say›l› Kanun ile Ana-yasa’n›n 53. maddesine eklenen üçüncü f›kra ile memurlar ve di¤er kamu görevlilerine, toplu sözlefl-me yapma hakk› da tan›nm›flt›r. Ancak, kamu gö-revlilerine grev hakk› henüz tan›nmam›flt›r.
Toplu ifl sözleflmelerinin düzeyi ve türlerini aç›k-lamak.
Toplu ifl sözleflmelerinin düzeyi ve türleri kavram-sal olarak birbirlerine benzemekle birlikte her za-man ayn› anlama gelmemektedir. Toplu sözlefl-menin düzeyi daha çok dikey bir yap›lanmay› ifa-de etmekte ve genel olarak iflyeri ve iflkolu olmak üzere ikili bir tasnife tabi tutulmaktad›r. Toplu ifl sözleflmelerinin iflyeri ve/veya iflkolu toplu ifl söz-leflmeleri olmak üzere hangi düzeyde yap›laca¤›
ülkelerin ekonomik ve sosyal durumlar›na göre kanun koyucular taraf›ndan belirlenmektedir.
Özet
1. ‹fl sözleflmesi hükümlerinin toplu ifl sözleflmesine ayk›r› olmakla birlikte iflçi yarar›na olduklar› için geçer-li kalmas›na ö¤retide ne ad verilmektedir?
a. Bar›fl borcu ilkesi b. Ultima ratio ilkesi c. ‹flçiye yararl›l›k ilkesi d. Bireysel norm sözleflmesi e. Kolektif norm sözleflmesi
2. Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununa göre toplu ifl sözleflmelerinin en az ve en uzun süreleri
afla-¤›dakilerden hangisidir?
3. Afla¤›dakilerden hangisi toplu ifl sözleflmelerinin ifl-levlerinden biri de¤ildir?
a. Düzen ifllevi b. Bar›fl ifllevi c. Uyum ifllevi d. Koruma ifllevi
e. Ekonomiyi etkileme ifllevi
4. Toplu ifl sözleflmelerinde ifl sözleflmesinin yap›lma-s›, içeri¤i ve sona ermesi ile ilgili hususlar› düzenleyen hükümlere ne ad verilmektedir?
a. Kat› hükümler b. Akdi hükümler c. Esnek hükümler d. Normatif hükümler e. Borç do¤urucu hükümler
5. Toplu ifl sözleflmelerinde taraflar›n karfl›l›kl› hak ve borçlar›n›, toplu ifl sözleflmesinin uygulanmas›, deneti-mi ve uyuflmazl›klar›n çözümüne iliflkin hükümlere ne ad verilmektedir?
a. Genel hükümler b. Uygulama hükümleri c. Yükümlülük hükümleri d. ‹ste¤e ba¤l› hükümler e. Borç do¤uran hükümler
6. Bilinen en eski tarihli toplu ifl sözleflmesi afla¤›daki ülkelerden hangisinde ba¤›tlanm›flt›r?
a. Fransa b. Belçika c. ‹ngiltere d. Almanya
e. Amerika Birleflik Devletleri
7. Türkiye’de toplu pazarl›¤› tam anlam›yla kurumsal-laflmas› hangi Anayasa ile olmufltur?
a. 1920 b. 1924 c. 1930 d. 1961 e. 1982
8. Türkiye’de Anayasa’da hangi y›l yap›lan de¤ifliklik ile memurlara toplu görüflme hakk› tan›nm›flt›r?
a. 1985 b. 1988 c. 1995 d. 2001 e. 2005
9. Ayn› iflkolunda bir veya birden çok iflyerini kapsa-yabilen toplu ifl sözleflmesine ne ad verilmektedir?
a. Grup toplu ifl sözleflmesi b. ‹flyeri toplu ifl sözleflmesi c. ‹flletme toplu ifl sözleflmesi d. Ço¤unluk toplu ifl sözlemesi
e. Gönüllülük esas›na dayal› toplu ifl sözleflmesi
10.2822 say›l› Toplu ‹fl Sözleflmesi, Grev ve Lokavt Ka-nununa göre Türkiye’de hangi düzeyde toplu ifl sözlefl-mesi yap›labilirdi?
METAL SEKTÖRÜNDE GRUP TOPLU ‹fi SÖZLEfiME-S‹ HAZIRLIKLARI BURSA’DAN BAfiLIYOR...
Metal sektöründe grup toplu ifl sözleflmesi görüflmeleri bafll›yor. Birleflik Metal-‹fl sendikas› 2012-2014 grup top-lu ifl sözleflmesi haz›rl›klar›n› Bursa bölgesinde 9 Hazi-ran tarihinde yap›lacak toplant›lar ile bafllat›yor. Birle-flik Metal-‹fl sendikas› toplant›ya örgütlü oldu¤u MESS’e üye iflyerlerinin iflçileri ile yeni örgütlendi¤i Bosch ifl-yerlerinin iflçilerinin kat›laca¤›n› aç›klad›.
Sendikadan yap›lan aç›klamada toplant›n›n tüm metal iflçilerine aç›k oldu¤u ve bir önceki sözleflme dönemi-nin kazan›mlar›n›n bu döneme etkileridönemi-nin nas›l yans›-yaca¤› konusunu iflçilerle birlikte de¤erlendirece¤ini aç›klad›. Toplant› 9 Haziran 2012 tarihinde Bursa Os-mangazi’de bulunan Atatürk Kongre Kültür Merke-zi’nde yap›lacak.
Kaynak: http://yenidunya.biz/haber/502/metal-sekto- runde-grup-toplu-sozlesmesi-hazirliklari-bursadan-bas-liyor adresinden al›nm›flt›r.
Okuma Parças›
“... akla gelen bir husus toplu ifl sözleflmelerinde hizmet akdinin yap›lmas›, muhtevas› ve sona ermesine iliflkin bulunmas› zorunlu hükümlerin hepsinin her toplu ifl sözleflmesinde mutlaka birlikte bulunup
bulunmayaca-¤› meselesidir... taraflar›n hizmet akitlerinin yap›lmas›, muhtevas› ve sona ermesi konular›ndan herhangi biri-sinde bir talep veya mutabakatlar› yoksa yani bu konu-lardan herhangi biri için toplu ifl sözleflmesine taraflar›n yapacaklar› bir fley yoksa, o hususu taraflar›n toplu ifl sözleflmelerine almamalar› en tabii haklar›d›r. Bu ba-k›mdan bu konudaki zorunlulu¤u bu konulardan en az biri fleklinde anlamak laz›m gelir...”
Kaynak: ‹hsan Erkul, Uygulamal› Sosyal Politika Dersleri Türk ‹fl Hukuku 2822 Say›l› Toplu ‹fl Söz-leflmesi Grev ve Lokavt Kanunu ve Uygulamas›(2.
bas›m), C.III, Eskiflehir: Anadolu Üniversitesi Bas›mevi, 1991, s.49-50’den al›nm›flt›r.
1. c Yan›t›n›z yanl›fl ise “Toplu ‹fl Sözleflmelerinin Öne-mi ve Etkisi” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
2. b Yan›t›n›z yanl›fl ise “Toplu ‹fl Sözleflmelerinin Öne-mi ve Etkisi” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
3. c Yan›t›n›z yanl›fl ise “Toplu ‹fl Sözleflmelerinin
‹fllevleri” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
4. d Yan›t›n›z yanl›fl ise “Toplu ‹fl Sözleflmelerinin
‹çeri¤i” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
5. e Yan›t›n›z yanl›fl ise “Toplu ‹fl Sözleflmelerinin
‹çeri¤i” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
6. b Yan›t›n›z yanl›fl ise “Yabanc› Ülkelerde” konu-sunu yeniden gözden geçiriniz.
7. d Yan›t›n›z yanl›fl ise “Türkiye’de” konusunu yeni-den gözyeni-den geçiriniz.
8. c Yan›t›n›z yanl›fl ise “Türkiye’de” konusunu yeni-den gözyeni-den geçiriniz.
9. a Yan›t›n›z yanl›fl ise “‹flyeri Toplu ‹fl Sözleflmesi-Grup Toplu ‹fl Sözleflmesi” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
10. a Yan›t›n›z yanl›fl ise “Toplu ‹fl Sözleflmelerinin Düzeyi ve Türleri” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
Yaflam›n ‹çinden
”
“ Kendimizi S›nayal›m Yan›t Anahtar›
S›ra Sizde 1
Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununun 36. mad-desinin birinci f›kras›na göre, toplu ifl sözleflmesinde ifl sözleflmelerine ayk›r› hükümlerin bulunmas› halinde ifl sözleflmelerinin iflçi lehindeki hükümleri geçerlidir. Bu nedenle, iflçiye ifl sözleflmesinde düzenlenmifl olan 40 saatlik haftal›k çal›flma süresi uygulanacakt›r.
S›ra Sizde 2
Toplu ifl sözleflmelerinin ifllevlerini koruma ifllevi, dü-zen ifllevi, bar›fl ifllevi, adil gelir da¤›l›m› ifllevi, devletin düzenleme alan›n›n s›n›rlanmas› ifllevi ve ekonomiyi et-kileme ifllevi olarak s›ralayabiliriz.
S›ra Sizde 3
Toplu ifl sözleflmesinin normatif hükümlerindendir. Ay-r›ca, ifl sözleflmelerinin içeri¤ine iliflkin düzenlemeler-den do¤rudan do¤ruya ifl sözleflmesiyle ilgili hükümler, ifl sözleflmelerine de konabilecek nitelikteki hükümle-rindendir.
S›ra Sizde 4
Sendikalar ve Toplu ‹fl Sözleflmesi Kanununda, bir ger-çek ve tüzel kifliye veya bir kamu kurum ve kuruluflu-na ait ayn› iflkolunda birden çok iflyerinin bulundu¤u iflyerlerinde, toplu ifl sözleflmesi ancak iflletme düze-yinde yap›labilece¤inin düzenlenmifl olmas› nedeniyle bankan›n tüm flubelerinde çal›flanlar› kapsayacak fle-kilde yap›lan toplu ifl sözleflmesi iflletme toplu ifl söz-leflmesidir.
Bamber, C.-Córdova, E.-Sheldon, P. (1998). Collective Bargaining, Comparative Labour Law and Industrial Relations in Industrialized Market Economies (6th and revised edition), London, Boston: The Hague.
Çelik, N. (2012). ‹fl Hukuku Dersleri (25. bas›m), ‹s-tanbul.
Ekmekçi, Ö. (1996). Toplu ‹fl Sözleflmesiyle Düzenle-me Yetkisi,‹stanbul.
Ekonomi, M. (1987). “‹flletme Toplu ‹fl Sözleflmeleri ve Uygulamada Karfl›lafl›lan Bafll›ca Sorunlar”, Kamu-‹fl, C.1, S.1 (Temmuz).
Ekonomi, M. (1989). Birden Çok ‹flyerini Kapsamak Üzere Yap›lan ‹flyerleri Toplu ‹fl Sözleflmesi (Grup Toplu ‹fl Sözleflmesi) ve Yarg›tay›n Bu Sözleflmelere ‹liflkin Görüflleri Sebebiyle Uygu-lamada Karfl›lafl›lan Sorunlar, Türk ‹fl Mevzuat›
Aç›s›ndan Grup Toplu ‹fl Sözleflmeleri,‹stanbul.
Esener, T. (1978). ‹fl Hukuku (3. bas›m), Ankara.
Makal, A. (1997). Osmanl› ‹mparatorlu¤u’nda Çal›fl-ma ‹liflkileri, 1850-1920,Ankara.
Makal, A. (1999). Türkiye’de Tek Partili Dönemde Çal›flma ‹liflkileri, 1920-1946,Ankara.
Narmanl›o¤lu, Ü. (2001). ‹fl Hukuku, II, Toplu ‹fl
‹liflkileri,‹zmir.
O¤uzman, K. (1987). Hukuki Yönden ‹flçi-‹flveren
‹liflkileri(4. bas›m), C.1, ‹stanbul.
Perrins, B. (1985). Trade Union Law, London.
Sur, M. (2011). ‹fl Hukuku, Toplu ‹liflkiler (4. bas›m), Ankara.
fiahlanan, F. (1992). Toplu ‹fl Sözleflmesi, ‹stanbul.
Talas, C. (1983). Sosyal Ekonomi, Ankara.
Tuncay, A. C. (2010). Toplu ‹fl Hukuku, ‹stanbul.
Tunçoma¤, K.-Centel, T. (2005). ‹fl Hukukunun Esas-lar› (4. bas›m), ‹stanbul.
Yenisey, K. D. (2007). ‹fl Hukukunda ‹flyeri ve ‹fllet-me, ‹stanbul.
S›ra Sizde Yan›t Anahtar› Yararlan›lan Kaynaklar
Bu üniteyi tamamlad›ktan sonra;
Toplu ifl sözleflmesi ehliyeti ve yetkisini aç›klayabilecek,
Toplu ifl sözleflmesinin yap›lmas›ndaki safhalar› aç›klayabilecek, Toplu ifl sözleflmesinden yararlanabilecek olanlar› ifade edebilecek bilgi ve beceriler kazanabileceksiniz.
‹çindekiler
• Ehliyet
• Yetki
• Yetki Belgesi
• Toplu Görüflme
• Toplu ‹fl Sözleflmesi
• Dayan›flma Aidat›
• Teflmil
• Kapsam D›fl› Personel
Anahtar Kavramlar Amaçlar›m›z
N N N
Toplu ‹fl Hukuku
• TOPLU ‹fi SÖZLEfiMES‹ EHL‹YET‹
VE YETK‹S‹
• TOPLU ‹fi SÖZLEfiMES‹N‹N YAPILMASINDA SAFHALAR
• TOPLU ‹fi SÖZLEfiMES‹NDEN YARARLANMA
6
Toplu ‹fl Sözleflmesinin Yap›lmas› ve Toplu ‹fl Sözleflmesinden Yararlanma