Eğitimde Teknoloji Kullanımı

Teknolojinin literatürde çeşitli tanımları yapılmıştır. Simon (1983) teknolojiyi insanın bilimi kullanarak doğaya üstünlük kurmak için tasarladığı bir disiplin, Fin (1960) ise teknolojiyi makine kullanımının yanı sıra teknoloji, sistemler, işlemler, kontrol ve yönetim mekanizmalarıyla hem insandan hem de eşyadan kaynaklanan sorunlara, bu sorunların zorluk derecesine, teknik çözüm olasılıklarına ve ekonomik değerlerine uygun çözüm üretebilmek için bir bakış açısı olarak tanımlar. Aslında teknolojinin herkes tarafından kabul edilen ortak bir tanımını yapabilmek zordur. Bu sebeple, teknoloji faklı alanlarda faklı şekillerde sınıflandırılmıştır. Bunlar (Akt: Bacanak, Karamustafaoğlu ve Köse, 2003);

• Bilgi olarak teknoloji: teknolojik yeniliklerin gelişimini bilme, • Nesne olarak teknoloji: araç-gereç, alet, silah ve makine, • Yöntem olarak teknoloji: ihtiyaç ve çözümleme,

• Etkinlik olarak teknoloji: bireylerin becerileri ve yöntemleri

• Sosyo-tekniksel sistem olarak teknoloji: bireyleri ve diğer objeleri birleştirme, objeleri üretme ve kullanmadır.

Bilginin hızla yayıldığı, bilgi miktarının arttığı ve dolayısıyla bilgiye ulaşmanın kolaylaştığı günümüzde, bilişim teknolojilerinin birçok alanda olduğu gibi eğitim alanında da kullanılması özellikle yirminci yüzyılın sonlarında kaçınılmaz olmuştur (Kazıkoğlu, 2013). Eğitimcilerin, öğrenme-öğretme süreçlerine hareketlilik kazandıran bilişim teknolojilerini etkili bir şekilde kullanması önem kazanmış ve böylece eğitimde yeni teknolojilerin kullanımı öğrenme öğretme etkinliklerini kolaylaştırarak daha eğlenceli hale getirmiştir (Pala, 2006; Yanpar, 2007).

Teknolojinin eğitim ortamlarına girmesiyle farklı öğrenci özelliklerine uygun öğretim materyallerinin tasarlanmasını sağlamış ve öğretim ortamlarını zenginleştirmenin yanında öğretim ortamlarına ulaşılabilirliği kolaylaştırarak verimli öğrenme ortamlarının oluşmasını sağlamıştır. Öğretim teknolojisi kullanılarak hazırlanan öğrenme ortamları çeşitli kaynaklar öğrenci motivasyon ve başarısını da

artırmaktadır (Akkoyunlu ve Yılmaz, 2005). Teknoloji, yeniliği ile sınıfa getirdiği heyecan, oluşturduğu çeşitlilik ve beraberinde getirdiği yeni tecrübelerle öğrencilerde oldukça fazla ilgi uyandırır ve öğretmene iletişimsel aktiviteler için anlamlı bir ortam hazırlama ve öğrencilerine otantik ve gerçekçi tecrübeler yaşatma imkanı tanır (Nemtchinova, 2007).

Teknolojinin öğrenci başarısı üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle teknoloji kullanımının eğitim alanında büyük bir hızla yaygınlaşması, teknolojinin öğretim programlarında ne kadar yer alması gerektiği konusunu ön plana çıkarmaktadır. Bu nedenle son yıllarda birçok ülkenin eğitim alanındaki gelişme hedefleri, bilgisayar teknolojilerinin öğretim programlarıyla bütünleşmesini de kapsamaktadır. Bu amaçla öğrenciler için öğrenme ortamları düzenlenirken öğrencilerin teknolojiyi kullanabilmelerini sağlayacak işbirliğine dayalı bir öğrenme ortamlarının, öğrencilerin bilgiyi problem çözme, karar verme ve planlama amacıyla kullanabilecekleri, öğrencilere çeşitli kaynaklardan bilgiye ulaşabilecekleri, teknolojiyi bilgiye erişim aracı olarak kullanabilecekleri, bilgiyi günlük yaşama aktarabilecekleri, öğrenme ortamlarının düzenlenmesine dikkat edilmelidir (ISTE, 2000).

Balcı ve Eşme (2001) teknolojinin öğretim programları arasında olmasını gerektiren nedenleri şu şekilde ifade etmişlerdir;

▪ Eğitim, hayattan ve teknolojiden ayrı düşünülemez.

▪ Teknoloji eleştirel düşünceyi geliştirerek yaratıcı düşünmeyi teşvik eder. ▪ Teknoloji zeka ve yeterliğin gelişmesine sağlar.

▪ Teknoloji eğitimi diğer dersleri tamamlar.

▪ Teknoloji eğitiminin sonucu olarak, öğrenci okulu terk etse bile içinde yaşadığı teknik hayata uyum sağlayabilir.

Ioannou-Georgiou’un (2005) ise teknoloji ve internetin eğitimde nasıl kullanılabileceğine dair önerileri şu şekildedir:

➢ Öğretim sürecinde kullanılması planlanan internet aktiviteleri ya da projeleri öğretim programıyla bütünleşik hale getirilmelidir.

➢ Teknoloji pedagoji ile bütünleştirilerek kullanılmalı. Seçilen aktiviteler anlamlı ve amaçlı olmalıdır.

➢ Öğretmen konumunun değişeceğinin farkında olmalıdır. Öğretimin merkezinde değil rehber rolünü üstlenmeye hazırlanmalıdır.

➢ İnsanlarla buluşma ve iletişim kurma öğrenciler için motive edicidir, bu sebeple internetin iletişim unsuru mümkün olduğunca aktivitelere dahil edilmelidir.

➢ Öğrencilerde eleştirel düşünme becerisi geliştirilmelidir. Öğrenci doğru bilgiyi bulabilmeli ve bu bilgiye eleştirel yaklaşabilmelidir.

➢ Öğrencilere internetin güvenlik kuralları ve özel bilgilerinin internet ortamında paylaşılmaması gerektiği öğretilmelidir.

Teknoloji eğitim sürecinde öğretmene ve öğrenciye bir takım kolaylıklar sağlar. Öğretmenler için sağladığı kolaylıklar şu şekildedir (Alpar, Batdal ve Avcı, 2007);

❖ Kısa vadede öğretmene ders planı hazırlama konusunda yardımcı olur. Uzun vadede öğretim programının sistematik olarak tasarlanması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesi süreçlerinde ve yeni öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanılması konularında öğretmene bilgi sunar.

❖ Öğretim teknolojisi alanındaki geliştirilen araç ve gereçler, konuyu anlatma, öğrencileri sınavla değerlendirme, ödevleri değerlendirme gibi öğretmenin rutin işlerini yapabilirler.

❖ Araştırmalar göstermektedir ki öğretim araç ve gereçlerinin kullanılması ve öğretimin bireyselleştirilmesi ile öğretim etkinliğine yaparak-yaşayarak katılan öğrencilerde daha üst düzeyde öğrenme oluşmaktadır.

Öğrenciler için sağladığı kolaylıklar ise şu şeklindedir (Alpar, Batdal ve Avcı, 2007);

❖ Teknoloji öğretim sürecinin bireysel farklılıklara göre düzenlenmesini sağlar. Bunun sonucunda da sınıftaki öğrencilerin tümüne yakın bölümü, belirlenen hedeflere ulaşabilmektedirler.

❖ Her öğrencinin ilgisi, ihtiyaçları, hazır bulunuşluk düzeyleri ve öğrenme biçimi farklılık gösterir. Teknoloji bunu göz önüne alarak farklı uyarıcı, öğretim yöntemi ve öğretim gereci seçenekleri sunabilir.

❖ Teknoloji ile sağlanan çağdaş öğretim ortamlarının fiziksel koşulları, oturma düzeni, öğretim ortamlarının demokratik iklimi, öğretim gereçlerinin bireysel farklılıklarının göz önünde bulundurularak tasarlanıp geliştirilmiş olması, öğrenciyi güdüler ve öğretim etkinliğine katılmasını sağlar.

❖ Eğitim teknolojisi alanındaki yeni ürün ve uygulamalar toplumdaki her bireyin eğitim fırsatlarından eşit ölçüde yararlanmasını sağlar.

Öğretim sürecinde teknolojinin kullanımının öneminin anlaşılması ile beraber teknolojiyi sınıf içi ve sınıf dışı uygulamalarda kullanan yeni öğrenme modelleri ortaya çıkmıştır. Teknolojiyi başarılı bir şekilde kullanan ve öğrenci merkezli bir anlayışa sahip olan bu modellerden biri ters yüz öğrenme modelidir.