• Sonuç bulunamadı

2.8 TMS 37 KARġILIKLAR, KOġULLU BORÇLAR VE KOġULLU

3.4.9 Diğer Ġmalat Sanayi Sektörü

Hisseleri Borsa Ġstanbul Pay Piyasasında alınıp satılan ve Ġmalat Sanayi sektörünün alt sektörlerinden olan Diğer Ġmalat Sanayi Sektörü‟nde toplam 4 firma faaliyet göstermektedir. Bu firmalardan 2‟sinin verisine ulaĢılamadığından analizler geriye kalan 2 firma verisi kullanılarak yapılmıĢtır.

161 3.4.9.1 Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe ErtelenmiĢ Vergi Varlığı Analizi

Diğer Ġmalat Sanayi Sektörü‟nde faaliyet gösteren 2 firmanın ertelenmiĢ vergi varlığı tutarları yıllar itibariyle Grafik 82‟de yer almaktadır.

Grafik 82: Diğer Ġmalat Sanayi Sektörünün ErtelenmiĢ Vergi Varlığı Tutarları

3.4.9.1.1 ErtelenmiĢ Vergi Varlığının OluĢumuna Neden Olan Standart Uygulamaları

Diğer Ġmalat Sanayi Sektörü‟nde faaliyet gösteren firmaların bilançolarında yer alan ertelenmiĢ vergi varlığı tutarlarının ortaya çıkmasına neden olan en önemli standart uygulamalarının neler olduğu ve ilgili standartların ertelenmiĢ vergi varlığı tutarı üzerindeki etkisi, yıllar itibariyle, Grafik 83‟te, EK-33‟de ve Grafik 84‟te gösterilmektedir.

162 Grafik 83: Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe ErtelenmiĢ Vergi Varlığına Neden

Olan Standart Uygulamaları

Grafik 83 incelendiğinde; sektörde faaliyet gösteren firmaların muhasebe süreçlerinde ortaya çıkan ertelenmiĢ vergi varlığı tutarları üzerinde pozitif etkiye sahip olan en önemli standardın; ÇalıĢanlara Sağlanan Faydalar Standardı olduğu görülmektedir. Sözü edilen standardın, bu sektördeki firma bilançolarında yer alan ertelenmiĢ vergi varlığı tutarına 6 yıllık süreçteki toplam katkısı yaklaĢık olarak 8 Milyon TL‟dir. Bu tutar, “Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe ortaya çıkan ertelenmiĢ vergi varlığı toplam tutarının (15 Milyon TL‟nin) %53‟üne denk gelmektedir. Geriye kalan standartların etkisi ise göreceli olarak daha azdır. EK-33‟de, ilgili standartların neden olduğu ertelenmiĢ vergi varlığı tutarlarının ilgili alt sektörde faaliyet gösteren tüm firmaların aktif toplamına oranı gösterilmektedir.

163 Grafik 84: Diğer Ġmalat Sanayi Sektörünün ErtelenmiĢ Vergi Varlığı Tutarı Toplamlarının Bu Sektördeki Baz Firmaların Aktif Toplamına Oranı (Standart

Bazında)

Grafik 84; Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründeki ertelenmiĢ vergi varlığı tutarlarının, bu sektörde faaliyet gösteren baz firmaların aktif toplamı içerisinde daha yüksek paya sahip olmasına neden olan en önemli standart uygulamasının, ÇalıĢanlara Sağlanan Faydalar Standardı olduğunu göstermektedir. Bu sonuç, Grafik 83 ile de tutarlıdır.

3.4.9.1.2 ErtelenmiĢ Vergi Varlığının OluĢumuna Neden Olan Ana Hesap Kalemleri

Diğer Ġmalat Sanayi sektörüne ait firma bilançolarında yer bulan ertelenmiĢ vergi varlığı tutarlarının ortaya çıkmasına neden olan ve firma faaliyetlerinin muhasebeleĢtirilmesinde kullanılan en önemli ana hesap kalemlerinin neler olduğu ve bu hesap kalemlerinin ertelenmiĢ vergi varlığı tutarına olan etkisi, yıllar itibariyle, Grafik 85‟te göstermektedir.

164 Grafik 85: Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe ErtelenmiĢ Vergi Varlığına Neden

Olan Ana Hesap Kalemleri

Grafik incelendiğinde, Diğer Ġmalat Sanayi sektöründe faaliyet gösteren firmaların muhasebe süreçlerinde ortaya çıkan ertelenmiĢ varlığına neden olan en önemli ana hesap kalemlerinin ÇalıĢanlara Sağlanan Faydalara ĠliĢkin KarĢılıklar ve GeçmiĢ Yıllar Karları/Zararları Hesabı olduğu görülmektedir. Hesap kalemlerinin neden olduğu ertelenmiĢ vergi varlığı tutarlarının Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe faaliyet gösteren tüm firmaların aktif toplamına oranına, EK-34‟de yer verilmiĢtir.

Grafik 86: Diğer Ġmalat Sanayi Sektörünün ErtelenmiĢ Vergi Varlığı Tutarı Toplamlarının Bu Sektördeki Baz Firmaların Aktif Toplamına Oranı (Hesap

Bazında)

165 Grafik 86‟ya göre de; bu sektördeki ertelenmiĢ vergi varlığı tutarı üzerinde önemli derecede etki sahibi olan hesapların GeçmiĢ Yıllar Karları/Zararları Hesabı ve ÇalıĢanlara Sağlanan Faydalara ĠliĢkin KarĢılıklar Hesabı olduğu anlaĢılmaktadır.

3.4.9.2 Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğü Analizi

Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe faaliyet gösteren ve bu baĢlığın konusunu oluĢturan 2 firmanın ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarları yıllar itibariyle Ģekil 87‟de yer almaktadır.

Grafik 87: Diğer Ġmalat Sanayi Sektörünün ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğü Tutarları

Grafik 87‟ye göre; ilgili sektördeki firmalara ait ertelenmiĢ vergi yükümlülüklerinin, yıllar itibariyle artıĢ gösterdiği görülmektedir.

3.4.9.2.1 ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğüne Neden Olan Standart Uygulamaları

Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe faaliyet gösteren firmaların bilançolarında yer alan ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarlarının ortaya çıkmasına neden olan en önemli standart uygulamaları ve ilgili standartların ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü üzerindeki etkileri, yıllar itibariyle, Grafik 88‟de gösterilmektedir.

166 Grafik 88: Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğüne

Neden Olan Standart Uygulamaları

Grafik 88‟e göre; sektörde faaliyet gösteren firmaların muhasebe süreçlerinde ortaya çıkan ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarları üzerinde pozitif etkiye sahip olan en önemli standardın, Maddi Duran Varlıklar Standardı ile KarĢılıklar, KoĢullu Borçlar ve KoĢullu Varlıklar Standardı olduğu görülmektedir. Bu standartların, Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründeki firma bilançolarında gözüken ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarına olan toplam katkısı 6 yıllık süreçte, sırasıyla, yaklaĢık olarak 5,9 ve 2,2 Milyon TL‟dir. Sözü edilen standartların neden olduğu ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarları, sektörde ortaya çıkan ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü toplam tutarının (8,4 Milyon TL‟nin) neredeyse %100‟üne denk gelmektedir. Standartların neden olduğu ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarlarının, bu sektörde faaliyet gösteren firmaların aktif toplamına oranı ise EK-35‟te gösterilmektedir.

167 Grafik 89: Diğer Ġmalat Sanayi Sektörünün ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğü Tutarlarının Bu Sektördeki Baz Firmaların Aktif Toplamına Oranı (Standart

Bazında)

Grafik 89‟a göre Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe faaliyet gösteren baz firmaların aktif toplamı içerisinde, KarĢılıklar KoĢullu Borçlar ve KoĢullu Varlıklar Standardının neden olduğu ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarlarının daha yüksek paya sahip olduğu görülmektedir.

Ayrıntılı tablolarla desteklenmiĢ grafik sunumlarıyla yapılan analizler sonucunda;

Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe faaliyet gösteren firma bilançolarındaki ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarlarının ortaya çıkmasına, Ģu önemli standart uygulamalarının etki ettiği anlaĢılmaktadır:

(i) Maddi Duran Varlıklar Standardı ve

(ii) KarĢılıklar KoĢullu Borçlar ve KoĢullu Varlıklar Standardı

3.4.9.2.2 ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğüne Neden Olan Ana Hesap Kalemleri

Diğer Ġmalat Sanayi sektörüne ait Firma faaliyetlerinin muhasebeleĢtirilmesinde kullanılan ve bu firmaların bilançolarında yer bulan ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarlarının ortaya çıkmasına neden olan, en önemli hesap kalemlerinin neler olduğu ve bu hesap kalemlerinin ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarına olan etkisi, yıllar itibariyle, Grafik 90‟da gösterilmektedir.

168 Grafik 90: Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğüne

Neden Olan Ana Hesap Kalemleri

Grafik incelendiğinde; Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe faaliyet gösteren firmaların muhasebe süreçlerinde ortaya çıkan ertelenmiĢ vergi yükümlülüklerinin, ağırlıklı olarak Maddi Duran Varlıklar hesabı ile Kısa ve Uzun Vadeli KarĢılıklar hesabının kullanılması nedeniyle ortaya çıktığı anlaĢılmaktadır. Bu hesap kalemlerinin neden olduğu 6 yıllık toplam ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarı toplamlarının, Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe ortaya çıkan ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü toplam tutarının (8,4 Milyon TL‟nin) neredeyse %100‟üne denk geldiği, ġekil 90‟da ortaya konulmuĢtur. Ġlgili ana hesap kalemlerinin neden olduğu ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarlarının Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe faaliyet gösteren tüm firmaların aktif toplamına oranı da EK-36‟da gösterilmektedir.

169 Grafik 91: Diğer Ġmalat Sanayi Sektörünün ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğü Toplamlarının Bu Sektördeki Baz Firmaların Aktif Toplamına Oranı (Hesap

Bazında)

Grafik 91‟e göre; Diğer Ġmalat Sanayi Sektöründe faaliyet gösteren baz firmaların aktif toplamı içerisinde, yine, Kısa ve Uzun Vadeli KarĢılıklar hesabı ile Maddi Duran Varlıklar hesabının kullanılması nedeniyle ortaya çıkan ertelenmiĢ vergi yükümlülüğü tutarlarının daha yüksek paya sahip olduğu görülmektedir.