YAPILMASI
DeÜiàiklik kaydÑnÑn bulunmadÑÜÑ durumlar- da iàverenin esaslÑ deÜiàiklik teklifini yazÑlÑ ola- rak yapmasÑ gerekir. Bu teklif bir icap (öneri) tÑr. Bu icapla ià sözleàmesini deÜiàtiren ve ka- bulü halinde ià sözleàmesinin eki haline gelen bir deÜiàiklik sözleàmesinin kurulmasÑ amaç- lanmaktadÑr74.
DeÜiàiklik önerisi bir icap olduÜu için Borç- lar Kanunu anlamÑnda, bir icapta bulunmasÑ gerekli tüm özellikleri (açÑklÑk, belirlilik vb) taàÑmalÑdÑr. Deyim yerindeyse iàçinin kabulü ile deÜiàiklik gerçekleàebilmelidir. Söz konu- su önerinin ilan ya da toplu bildirim àeklinde duyurulmasÑ Kanunun amacÑna uygun deÜildir. Bildirimin tek tek ve imza karàÑlÑÜÑ yapÑlmasÑ gerekir. Bu yasal bir zorunluluk olup geçerlilik koàuludur75.
Önerinin yapÑlmasÑndan sonra Kanun gereÜi iàçiye altÑ iàgünlük bir bekleme süresi tanÑnma- lÑdÑr. Bu süre nispi emredici olup ià sözleàme- leri ya da toplu ià sözleàmeleri ile arttÑrÑlabilir. Ekleyelim ki Þà Kanunu Bilim Kurulu taslaÜÑn- da bu süre 15 gün olarak önerilmià idi76. Þàçiye
bekleme süresi tanÑnmayÑp hemen karar ver-
meye zorlanmasÑ halinde bildirimin geçersiz ve yapÑlmamÑà olduÜu sonucuna varÑlmalÑdÑr77.
A. DeÙiÛiklik Önerisinin Kabulü
Þà sözleàmesinde ià koàullarÑnda deÜiàiklik kaydÑnÑn bulunmadÑÜÑ durumlarda, iàverence yapÑlan deÜiàiklik önerisinin kabul edilmesi halinde ià sözleàmesi bu deÜiàikliÜe raÜmen aynen devam eder; yani ortaya yeni bir söz- leàme çÑkmaz. TaraflarÑn arasÑndaki ià sözleà- mesi yeni koàulla (örneÜin yeni iàyerinde, yeni ücret düzeyi üzerinden) yürürlüÜünü sürdür- meye devam eder. Belirtelim ki iàçinin kabu- lünün mutlaka yazÑlÑ àekilde yapÑlmasÑ gerekli olup, bu bir geçerlik koàuludur. Þàveren aldÑÜÑ yazÑlÑ kabul beyanÑnÑ iàçinin özlük dosyasÑnda, gerektiÜinde ibraz etmek üzere, saklamak zo- rundadÑr. YargÑtay yeni personel yönetmeliÜini kabul ettiÜine yönelik imza atan ve çalÑàmaya devam eden iàçinin sonradan eski yönetmeliÜe göre izin ücreti talebini kabul etmemiàtir78.
B. DeÙiÛiklik Önerisinin Reddi
Þà Kanunu’nun yukarÑda ele aldÑÜÑmÑz 22. maddesine göre “… ve iàçi tarafÑndan altÑ ià- günü içinde yazÑlÑ olarak kabul edilmeyen deÜiàiklikler iàçiyi baÜlamaz.” Þàçi, deÜiàiklik önerisini yazÑlÑ olarak kabul etmez ya da sessiz kalÑrsa öneriyi reddetmià olacaktÑr.
Bu aàamada iàçinin deÜiàiklik önerisi kar- àÑsÑnda sessiz kalmasÑnÑn nasÑl yorumlanacaÜÑ da tartÑàÑlabilir. YargÑtayÑn ilk yÑllarda verdiÜi birkaç kararÑnda hükümdeki yazÑlÑlÑk koàulunu yumuàattÑÜÑ79 ve iàçinin sessiz kalmasÑnÑn kabul
anlamÑnda yorumlanabileceÜi yönünde karar- larÑ vardÑr80. ÖÜretide de deÜiàikliÜe sessiz kalÑp
buna uyan iàçinin sonradan deÜiàikliÜe itirazÑ- nÑn dürüstlük kuralÑna aykÑrÑlÑk anlamÑna ge- leceÜi yönündeki görüàler ileri sürülmüàtür81.
Maddenin açÑk düzenlemesi karàÑsÑnda sessiz kalmanÑn kabul olarak yorumlanamayacaÜÑ ka- bul edilmelidir82. Buna karàÑn iàçinin deÜiàikliÜi
kabul iradesini zÑmnen ortaya koyduÜu, mese- la iàyeri deÜiàikliÜine ses çÑkarmayÑp yeni ià- yerinde iàe gitmeye devam ettiÜi hallerde, ya da müdür iken àefliÜe geçirilmesine raÜmen çalÑàmasÑnÑ sürdüren iàçinin durumu dikkate alÑndÑÜÑnda, susmanÑn kabul anlamÑna geleceÜi
sonucuna varÑlabilir83. YargÑtay 2008 tarihli bir
kararÑnda aynÑ görüàü benimsemiàtir84.
Bu aàamada belirtelim ki, öÜreti ve YargÑtay’Ñn ortak görüàüne göre, ücrette yapÑlan indirime ses çÑkarmayÑp çalÑàmasÑnÑ sürdüren iàçinin bu çalÑàmasÑ kabul anlamÑna gelmez. Zira iàvere- nin tek taraflÑ irade beyanÑyla ücrette deÜiàiklik (indirim) yapma yetkisi yoktur. Bu durumda- ki iàçinin zamanaàÑmÑ süresi içinde fark talebi hakkÑn kötüye kullanÑlmasÑ anlamÑna gelmez. Buna karàÑlÑk ià ya da iàyeri deÜiàikliklerinde zÑmni kabul anlamÑna gelecek davranÑàlar ba- kÑmÑndan yukarÑdaki çözüm kabul edilebilir85.
Þàçisine yaptÑÜÑ deÜiàiklik önerisi reddedilen iàverenin karàÑsÑna iki seçenek çÑkmaktadÑr: Þà- veren ya çalÑàma koàullarÑnda esaslÑ deÜiàiklik yapmaktan vazgeçecek ve sözleàmenin eski koàullarla devam etmesine katlanacaktÑr, ya da fesih için geçerli bir nedenin bulunduÜunu yazÑlÑ olarak açÑklayacak ve bildirim süresine uyarak ià sözleàmesini feshedecektir. YargÑtay satÑà trafik elemanÑ iken yolcu hizmetlerine na- kil teklif eden iàverenin teklifini reddedip yeni iàe gitmeyen iàçiye yönelik feshi geçersiz say- mÑàtÑr86.
Þàçinin reddetmesine raÜmen eski koàullar- da ÑsrarcÑ olan; sözgelimi iàçiyi baàka bir yer- de çalÑàmaya zorlayan ya da daha düàük ücret ödemekte ÑsrarcÑ olan iàverenin bu davranÑàÑ- na borçlunun ya da alacaklÑnÑn temerrüdü hü- kümleri uygulanabilecektir. ÖrneÜin, iàçinin reddetmesine raÜmen randÑman primini indi- ren ya da kesen iàverenin davranÑàÑ borçlunun temerrüdü; iài bir hafta tatil etme àeklindeki önerinin reddine raÜmen tatile giden iàverenin davranÑàÑ alacaklÑnÑn temerrüdünü oluàtura- caktÑr. ßüphesiz böyle bir durumda iàçinin Þà K.m.24 anlamÑnda fesih hakkÑnÑn doÜacaÜÑ da açÑktÑr. Bunlardan iàçinin aleyhine bazÑ sonuç- lar ve indirimler getiren alacaklÑnÑn temerrüdü, BK.m.325 yoluna gidilmesi ihtimali oldukça za- yÑf görünmektedir87.
YargÑtay yazÑlÑ olarak bildirilmeyen ve iàçi tarafÑndan kabul edilmeyen; buna raÜmen rÑ- zasÑ hilafÑna deÜiàtirilen ià koàullarÑ (fazla ça- lÑàma) dolayÑsÑyla feshe giden iàçiyi haklÑ bul- muàtur88. Belirtelim ki, iàçinin sadece esaslÑ
deÜiàiklik niteliÜi taàÑyan iàlemi kabul etmeme
yetkisi bulunmaktadÑr; iàçi böyle bir iàlem için iptal davasÑ açamaz89. YargÑ yoluna baàvurma
ancak deÜiàikliÜin reddi üzerine iàverence ger- çekleàtirilen fesih söz konusu ise mümkün- dür90. Benzer àekilde iàçinin eski iàine iadesi
amacÑyla dava açmasÑ da söz konusu olamaz. Böyle bir davada yargÑ organÑ sadece deÜiàikli- Üin esaslÑ bir deÜiàiklik olup olmadÑÜÑnÑ tespitle yetinmelidir91.
C. ÜÛverenin DeÙiÛiklik Feshini
UygulamasÍ
DeÜiàiklik önerisi iàçisi tarafÑndan reddedi- len iàveren deÜiàiklik yapmaktan vazgeçmi- yorsa ià sözleàmesini süreli fesih yoluyla fes- hetmek durumunda kalacaktÑr. Bu baÜlamda iàveren bildirim süresini bekleyerek sadece kÑdem tazminatÑ ödeyerek feshe gidebileceÜi gibi, kanÑmÑzca bildirim süresine ait ücreti pe- àin ödeme yoluna da gidebilir.
Belirtelim ki, deÜiàiklik feshi ancak çalÑàma àartlarÑnÑn deÜiàtirilmesi için uygun ve daha hafif çare olarak gerekli ve takip edilen ama- ca göre orantÑlÑ ise son çare olarak gündeme gelebilir. Bu baÜlamda ölçülülük denetiminin önemi büyüktür.
Þàverenin burada gideceÜi fesih süreli fesih olduÜu için aranacak neden haklÑ deÜil, geçerli neden olmalÑdÑr. DolayÑsÑyla bu halde ià sözleà- mesi iàçinin yetersizliÜi ya da davranÑàlarÑna; ià, iàyeri ya da iàletme gereklerine dayalÑ sebep- lerle feshedilebilecektir. Baàka bir anlatÑmla, Þà K.m.22’de, m.18 dÑàÑnda ve yeni geçerli sebep- ler yaratÑlmamÑàtÑr. ÖÜretide baskÑn görüà de bu yöndedir92.
Böylece deÜiàiklik feshine uÜrayan iàçi ià- vereni aleyhine normal süreli fesihte olduÜu gibi iàe iade davasÑ açabilecek ve dava olaÜan süreçte ve Þà K.m.17–21 çerçevesinde devam edecek ve karara baÜlanacaktÑr. Ekleyelim ki, davada deÜiàikliÜin deÜil, feshin geçerli bir nedene dayanÑp dayanmadÑÜÑnÑn araàtÑrÑlmasÑ gerekecektir. Ancak esaslÑ deÜiàikliÜin kendisi aleyhine olduÜunu ispat yükü iàçidedir.
DÜPNOTLAR
1 Mustafa ALP, Þà Sözleàmesinin DeÜiàtirilmesi, Ankara, 2005, s. 161.
2 AyrÑntÑlÑ bilgi için bkz. Fevzi ßAHLANAN, “Þà Þliàkisinin Sona Ermesi ve KÑdem TazminatÑ”, YargÑtayÑn Þà Hukukuna Þlià- kin KararlarÑnÑn DeÜerlendirilmesi, 2008, Ankara, 2010, s. 177-178. Bugün yaàanan benzer durumlarda YargÑtay, esaslÑ deÜiàikliklerle iàçi üzerinde baskÑ kurmaya çalÑàan, baàarÑlÑ olamayÑp ià sözleàmesini fesheden iàverenlerin feshini hak- sÑz bulmakta ve iàçiye kÑdem tazminatÑ yanÑnda ihbar tazmi- natÑnÑn da ödenmesine karar vermektedir. Bkz. Yarg.9.H.D., T. 10.12.2010, E. 2010/22895, K. 2010/37240 (www.kazanci. com).
3 Sarper SÜZEK, Þà Hukuku, B.4, Þstanbul, 2008, s. 597. 4 Öner EYRENCÞ, Savaà TAßKENT, Devrim ULUCAN; Bireysel
Þà Hukuku, B.3, Þstanbul, s.180–181; Hamdi MOLLAMAH- MUTOÝLU, Þà Hukuku, B.3, Ankara, 2008, s. 297.
5 SÜZEK, s. 598; Nuri ÇELÞK, Þà Hukuku Dersleri, B.23, Þstan- bul, 2010, s.252; Kübra DOÝAN YENÞSEY, “ÇalÑàma Koàul- larÑnda DeÜiàiklik ve Þà Sözleàmesinin Feshi”, ÇalÑàma ve Toplum, 2010/3, s. 110–111.
6 Aksi görüà A. Murat DEMÞRCÞOÝLU, “ ÇalÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik ve Þà Sözleàmesinin Feshi”, Þà DünyasÑ ve Hukuk, Tankut CENTEL’e ArmaÜan, Þstanbul, 2011, s.125. Yazara göre belirli süreli ià sözleàmelerinde de deÜiàiklik ihtiyacÑ doÜduÜunda m.22’deki usule göre hareket edilip, iàçinin yazÑlÑ kabulünün alÑnmasÑ gerekir. Bu yönüyle belirli ve be- lirsiz süreli ià sözleàmeleri açÑsÑndan fark yoktur. Belirsiz süreli ià sözleàmesiyle çalÑàan iàçi teklifi reddederse iàveren geçerli sebeple süreli feshe gidebilir. Þàçinin sözleàmesi be- lirli süreli ise süreli feshe gidilemez. Bu halde iàveren belirli süreli sözleàmeyi sadece haklÑ sebeple feshedebilir. 7 SÜZEK, 601; ßAHLANAN, s. 178.
8 Yarg.9.H.D., T. 27.10.2008, E. 2008/29715, K. 2008/28944, (www.kazanci.com).
9 YENÞSEY, s. 97-98.
10 AyrÑntÑlÑ bilgi için bkz. Savaà TAßKENT, Þàverenin Yönetim HakkÑ, Þstanbul, 1981.
11 Gülsevil ALPAGUT, “Þà Kanununun 22. Maddesinin Uygu- lama AlanÑ, Sözleàme Hükümlerinin GeçerliliÜi Sorunu ve YargÑtayÑn Konuya Þliàkin KararlarÑ”, Legal Þà Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S.9, 2006, s.51; SÜZEK, Þà…, s.66; ÇELÞK, s.234, dn.113’deki yazarlar.
12 Gülsevil ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin EsaslÑ ßartlarÑnda De- Üiàiklik ve YargÑtayÑn Konuya Þliàkin Bir KararÑnÑn Düàün- dürdükleri”, (Karar Þncelemesi), Çimento Þàveren, S.5, Eylül, 2004 s.56; TAßKENT, Þàverenin…, s.118.
13 Yarg.9.H.D., T. 15.11.1971, E.1971/17614, K.1971/22586, Þà ve Hukuk Dergisi, S.75, s.22 vd.; AyrÑca bkz. Yarg.9. H.D., T.16.10.1996, E.1996/8637, K.1996/19563, YargÑtayÑn Þà Hukukuna Þliàkin Emsal KararlarÑ, Kamu-Þà, Ankara, 1998, s.134-135.
14 Sarper SÜZEK, “DeÜiàiklik Feshi”, TÞSK Akademi, C.1, S.1, 2006/1, s. 11.
15 SÜZEK, Þà.., s. 602.
16 Ünal NARMANLIOÝLU, “Þà Þliàkisinin Sona Ermesi ve KÑdem TazminatÑ”, YargÑtayÑn Þà Hukukuna Þliàkin KararlarÑnÑn De- Üerlendirilmesi 2007, Þstanbul, 2009, s. 141. 17 DEMÞRCÞOÝLU, s. 125. 18 SÜZEK, Þà…, s.603. 19 Yarg. 9.H.D., T. 22.10.2007, E. 2007/17449, K. 2007/31073, ÇalÑàma ve Toplum, S.17, s. 350-352. 20 Yarg.9.H.D., T. 14.12.2009, E. 2009/46109, K. 2009/34662, (www.kazanci.com). 21 Yarg.9.H.D., T. 28.09.2010, E. 2008/34776, K. 2010/26093 (www.kazanci.com). 22 Yarg. 9.H.D., T. 11.07.2008, E. 2007/23953, K. 2008/19878, (www.kazanci.com).
23 SÜZEK, “DeÜiàiklik Feshi…”, s. 15.
24 Yarg.9.H.D., T. 19.09.2005, E. 2005/29066, K. 2005/30405, TÜHÞS, KasÑm, 2005, s. 108.
25 Yarg.9.H.D., T. 19.10.1976, E. 1976/6929, K. 1976/19816, ÞHU, ÞàK.16, No:4.
26 Kübra DoÜan YENÞSEY, “Þàverene Hizmet Akdinde Tek Ta- raflÑ DeÜiàiklik Yapma Yetkisi Veren Sözleàme Hükümleri- nin Denetimi”, Prof. Dr. Nuri ÇELÞK’e ArmaÜan, C.2, Þstan- bul, 2001, s.1175; NaÜme N. HOZAR, “Þàverenin Yönetim HakkÑna Dayanarak Þàçiyi Baàka Bir Þàyerine Gönderebilme- sine Þliàkin Bir Karar Þncelemesi”, SÞCÞL, Haziran, 2006, s.85. 27 ALP, s.243-244.
28 Ercan GÜVEN-Ufuk AYDIN, Þà Hukuku, B.3, Eskiàehir, 2002, s.82; AyrÑca bkz. Ünal NARMANLIOÝLU, “Þàverenin ÇalÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik Yapma HakkÑnÑ SaklÑ Tutan Sözleàme Hükümleri BaÜlayÑcÑ MÑdÑr?”, SÞCÞL, Eylül 2006, s.9 vd.; YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1178-1179; SÜZEK, Þà …, s.496.
29 ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin…”, s.56.
30 ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin…”, s.56-57; ALP, s.264. 31 SÜZEK, Þà…s.499; AyrÑca ià sözleàmesinin esaslÑ unsurla-
rÑnda deÜiàiklik kavramÑ için bkz. Sarper SÜZEK, “DeÜiàik- lik…”, s.10.
32 Ali GÜZEL, “Þà Güvencesine Þliàkin Yasal EsaslarÑn DeÜer- lendirilmesi”, Þà Güvencesi, Sendikalar YasasÑ, Toplu Þà Sözleàmesi Grev ve Lokavt YasasÑ Semineri, Þstanbul, 2004, s.120; NARMANLIOÝLU, “Þàverenin …”, s.15 vd.
33 ALP, s.257; ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin…”, s.59; HOZAR, s.85; ÇELÞK, s.234; Murat ENGÞN, Þà Sözleàmesinin Þàletme Gerekleriyle Feshi, Þstanbul, 2003, s.97; Bekir UZUN, “Ça- lÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik ve Þà Sözleàmesinin Feshi”, SÞCÞL, Haziran, 2006, s.54 vd.; AyrÑca bkz. ve krà. EYRENCÞ, TAßKENT, ULUCAN, s.180-181; Savaà TAßKENT, “Þà Þliàki- sinin Sona Ermesi ve KÑdem TazminatÑ”, YargÑtayÑn Þà Hu- kukuna Þliàkin KararlarÑnÑn DeÜerlendirilmesi 2004, Ankara, 2006, s.79.
34 Bkz. YargÑtay 9. H.D.’nin T.27.12.2004, E.2004/20848, K.2004/29320 s. KararÑ; Yarg. 9.H.D., T.04.04.2005, 2005/9605E., 2005/11820 K. s. KararÑ, Yarg. 9. H.D.T. 19.04.2005, 2004/18827 E. 2005/13746 s. kararÑ için bkz. AL- PAGUT, “Þà Kanununun…”, s.50 vd. ; ayrÑca bkz. HOZAR, s.88 vd.nda yer alan kararlar.
35 GÜZEL, s.120 vd. 36 NARMANLIOÝLU, s.15-18. 37 UZUN, s.53; ENGÞN, s.317.
38 EYRENCÞ-TAßKENT-ULUCAN, s.181; HOZAR, s.91; YENÞ- SEY, s.1192 vd.; TAßKENT, s.79; ÇELÞK, s.234; ALPAGUT, “Þà Kanununun…”, s.61; SÜZEK, “DeÜiàiklik…”, s.16. 39 Bkz. HOZAR, s.88 vd.’nda yer alan kararlar; ayrÑca bkz. AL-
PAGUT, “Þà Kanununun…”, s.62 vd.nda yer alan kararlar; TAßKENT, s.79-80.
40 YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1178; TAßKENT, “Þà…”, s.79; UZUN, s.55.
41 TAßKENT, “Þà…”, s.80; ALP, s.259.
42 AynÑ görüà ALP, s.262; SÜZEK, “DeÜiàiklik…”, s.15; Ercan AKYÞÝÞT, ÞçtihatlÑ AçÑklamalÑ 4857 SayÑlÑ Þà Kanunu ßerhi, B.2, C.1, Ankara, 2006, s.863; Aksi görüà NARMANLIOÝLU, s.14; GÜZEL, s.120 vd.
43 Yarg.9.H.D., T.26.1.2004, E.2003/23105, K.2004/1204, Çi- mento Þàveren Dergisi, S.5, Eylül 2004, s.52-53.
44 ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin…”, s.61-62; ÇELÞK, s.234; AL- PAGUT, “Þà Kanununun…”, s.62; TAßKENT, “Þà…”, s.78. 45 Bkz. ALPAGUT, “Þà Kanununun…”, s.63, dn.28-29-30’daki
kararlar. 46 ALP, s.262-268. 47 ALP, s.262-268. 48 ALP, s.259.
49 UZUN, s.55; YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1180; ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin…”, s.60.
50 YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1181. 51 ALP, s.259; SÜZEK, “DeÜiàiklik…”, s.18.
52 YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1184-1188; UZUN, s.55; HOZAR, s.91; SÜZEK, “DeÜiàiklik…”, s.21; ßAHLANAN, 179.
53 YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1182; HOZAR, s.90-91; ALPAGUT, “Þà Kanununun…”, s.61; ENGÞN, s.97.
54 Þçerik denetiminde kanuna karàÑ hile ölçütünün uygulanma- sÑnÑn eleàtirisi için bkz. ALP, s.257 vd.
55 SÜZEK, “DeÜiàiklik…”, s.18.
56 EYRENCÞ-TAßKENT-ULUCAN, s.181; UZUN, s.55; TAß- KENT, “Þà…”, s.79-80; ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin…”, s.60; ÇELÞK, s.234. 57 Yarg. 9.H.D., T. 19.04.2005, E. 2004/20234, K. 2005/13747, ÇalÑàma ve Toplum, 2005/4, s.252. 58 Yarg. 9.H.D., T. 28.01.2010, E. 2008/14809, K. 2010/1480 (www.kazanci.com). 59 SÜZEK, “DeÜiàiklik…”, s.21-22. 60 ALP, s.401-402.
61 AKYÞÝÞT, s.864; ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin…”, s.60. 62 Yarg. 9.H.D., T. 24.05.2010, E. 2009/20411, K. 2010/ 14372,
(www.kazanci.com). 63 ALP, s.401-402.
64 Yarg.9.H.D., T.27.12.2004, E.2004/20848, K.2004/29320; Yarg.9.H.D., T.04.04.2005, e.2005/9605, K.2005/11820 (ÇANKAYA-GÜNAY-GÖKTAß, Türk Þà Hukukunda Þàe Þade DavalarÑ, Ankara, 2005, s.598-600); Yarg.9.H.D., T.06.02.2006, e.2006/835, K.2006/2400 (Legal Þà Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, s.2006/10, s.683-685).
65 Yarg. 9.H.D., T. 24.09.2007, E. 2007/13498, K. 2007/27926, YKD., C.34, MayÑs, 2008, S.5, s.878. 66 Yarg.9.H.D., T. 25.03.2010, E. 2008/22933, K. 2010/17945, (www.kazanci.com). 67 ALP, s.402 vd. 68 YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1193.
69 YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1192-1194; ALP, s.411.
70 Murat ßEN, Þà Hukukunda ÇalÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik, Ankara, 2005, s.173; YENÞSEY, “Þàverene…”, s.1195; HO- ZAR, s.91.
71 ALPAGUT, “Þà Kanununun”, s.63-64; SÜZEK, “DeÜiàiklik…”, s.22.
72 AynÑ görüà SÜZEK, “DeÜiàiklik…”, s.22.
73 Ufuk AYDIN, “4857 SayÑlÑ Kanun BakÑmÑndan Þà Sözleà- mesindeki DeÜiàiklik KayÑtlarÑ”, (Hukuk Genel Kuruluna Ait Bir Karar Þncelemesi), SÞCÞL, Mart, 2007. Yarg.HGK. T. 11.10.2006, E. 2006/9-613, K. 2006/644 sayÑlÑ kararÑn ince- lenmesi), s. 57 vd.
74 ALP, s.130; SÜZEK, Þà…, s. 616.
75 Murat ßEN, “Þàçinin ÇalÑàma KoàullarÑndaki DeÜiàikliÜi 6 Þà- günü Þçinde YazÑlÑ Olarak Kabul Etmemesinin SonuçlarÑ”, Sicil, Mart, 2007, S.5, s.79. 76 SÜZEK, Þà…, s. 619. 77 DEMÞRCÞOÝLU, s.128. 78 Yarg. 9.H.D., T. 14.12.2010, E. 2010/30973, K. 2010/37847, (www.kazanci.com). 79 DEMÞRCÞOÝLU, s. 133. 80 ÖrneÜin bkz. Yarg.9.H.D., T. 16.09.2005, E. 2005/27701, K. 2005/30370, Tekstil Þàveren, MayÑs, 2007, s. 2-4 (Hukuk Eki). 81 ALP, s. 74; YENÞSEY, s.128.
82 AynÑ görüà ÇELÞK, s. 253; SÜZEK, Þà…, s. 620; ßAHLANAN, 180.
83 ÇELÞK, s. 254.
84 Yarg.9.H.D., 07.07.2008, E. 2007/24548, K. 2008/19209 (ßa- hin ÇÞL, Þà Hukuku YargÑtay Þlke KararlarÑ, Ankara, 2009). 85 ßAHLANAN, s. 181, SÜZEK. “DeÜiàiklik Feshi”, s.24; YENÞ-
SEY, “ÇalÑàma…”, s. 130. Aksi görüà Gülsevil ALPAGUT, “Þà Þliàkisinin Sona Ermesi ve KÑdem TazminatÑ”, YargÑtayÑn Þà Hukukuna Þliàkin KararlarÑnÑn DeÜerlendirilmesi 2005, An- kara, 2007, s.108-109. 86 Yarg.9.H.D., T. 05.04.2010, E. 2009/20241, K. 2010/9324 (www.kazanci.com). 87 MOLLAMAHMUTOÝLU, s. 298. 88 Yarg. 9.H.D., T. 01.07.2010, E. 2008/33802, K. 2010/21280 (www.kazanci.com).
89 Kanunun hazÑrlanmasÑnda yararlanÑlan Alman Feshe KaràÑ Koruma Kanununda iàçiye, kabul ve ret dÑàÑnda, ihtirazÑ ka- yÑtla kabul, feshi etkisiz hale getirme, deÜiàikliÜin geçersizli- Üini dava etme gibi baàka haklar da tanÑnmÑàtÑr. ALP, s. 161. 90 Yarg. 9.H.D., T. 17.12.2010, E. 2009/41738, K. 2010/38576
91 Yarg.9.H.D., T. 05.07.2010, E. 2010/26625, K. 2010/21829, Legal ÞSGHD, S.29, 2011, s. 332-335.
92 SÜZEK, Þà…, s. 624; ENGÞN, 323; ALP, s.146; ALPAGUT, “Þà Sözleàmesinin…”, s. 57; DEMÞRCÞOÝLU, s. 130.
KAYNAKLAR
• AKYÞÝÞT Ercan, ÞçtihatlÑ AçÑklamalÑ 4857 SayÑlÑ Þà Kanunu ßerhi, B.2, C.1, Ankara, 2006.
• ALP Mustafa, Þà Sözleàmesinin DeÜiàtirilmesi, Ankara, 2005. • ALPAGUT Gülsevil, “Þà Þliàkisinin Sona Ermesi ve KÑdem
TazminatÑ”, YargÑtayÑn Þà Hukukuna Þliàkin KararlarÑnÑn De- Üerlendirilmesi 2005, Ankara, 2007.
• ALPAGUT Gülsevil, “Þà Kanununun 22. Maddesinin Uygu- lama AlanÑ, Sözleàme Hükümlerinin GeçerliliÜi Sorunu ve YargÑtayÑn Konuya Þliàkin KararlarÑ”, Legal Þà Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S.9, 2006.
• ALPAGUT Gülsevil, “Þà Sözleàmesinin EsaslÑ ßartlarÑnda De- Üiàiklik ve YargÑtayÑn Konuya Þliàkin Bir KararÑnÑn Düàün- dürdükleri”, (Karar Þncelemesi), Çimento Þàveren, S.5, Eylül, 2004.
• AYDIN Ufuk, “4857 SayÑlÑ Kanun BakÑmÑndan Þà Sözleàme- sindeki DeÜiàiklik KayÑtlarÑ”, (Hukuk Genel Kuruluna Ait Bir Karar Þncelemesi), SÞCÞL, Mart, 2007. ßEN Murat, “Þàçinin ÇalÑàma KoàullarÑndaki DeÜiàikliÜi 6 Þàgünü Þçinde YazÑlÑ Olarak Kabul Etmemesinin SonuçlarÑ”, Sicil, Mart, 2007. • ÇELÞK Nuri, Þà Hukuku Dersleri, B.23, Þstanbul, 2010. • DEMÞRCÞOÝLU A. Murat, “ ÇalÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik
ve Þà Sözleàmesinin Feshi”, Þà DünyasÑ ve Hukuk, Tankut CENTEL’e ArmaÜan, Þstanbul, 201.
• ENGÞN Murat, Þà Sözleàmesinin Þàletme Gerekleriyle Feshi, Þstanbul, 2003.
• EYRENCÞ Öner, TAßKENT Savaà, ULUCAN Devrim; Bireysel Þà Hukuku, B.3, Þstanbul.
• GÜVEN Ercan, AYDIN Ufuk, Þà Hukuku, B.3, Eskiàehir, 2002.
• GÜZEL Ali, “Þà Güvencesine Þliàkin Yasal EsaslarÑn DeÜer- lendirilmesi”, Þà Güvencesi, Sendikalar YasasÑ, Toplu Þà Söz- leàmesi Grev ve Lokavt YasasÑ Semineri, Þstanbul, 2004. • HOZAR NaÜme N., “Þàverenin Yönetim HakkÑna Dayanarak
Þàçiyi Baàka Bir Þàyerine Gönderebilmesine Þliàkin Bir Karar Þncelemesi”, SÞCÞL, Haziran, 2006.
• MOLLAMAHMUTOÝLU Hamdi, Þà Hukuku, B.3, Ankara, 2008.
• NARMANLIOÝLU Ünal, “Þà Þliàkisinin Sona Ermesi ve KÑdem TazminatÑ”, YargÑtayÑn Þà Hukukuna Þliàkin KararlarÑnÑn De- Üerlendirilmesi 2007, Þstanbul, 2009.
• NARMANLIOÝLU Ünal, “Þàverenin ÇalÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik Yapma HakkÑnÑ SaklÑ Tutan Sözleàme Hükümleri BaÜlayÑcÑ MÑdÑr?”, SÞCÞL, Eylül 2006.
• SÜZEK Sarper, “DeÜiàiklik Feshi”, TÞSK Akademi, C.1, S.1, 2006/1.
• SÜZEK Sarper, Þà Hukuku, B.4, Þstanbul, 2008.
• ßAHLANAN Fevzi, “Þà Þliàkisinin Sona Ermesi ve KÑdem Taz-
minatÑ”, YargÑtayÑn Þà Hukukuna Þliàkin KararlarÑnÑn DeÜer- lendirilmesi, 2008, Ankara, 2010.
• ßEN Murat, Þà Hukukunda ÇalÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik, Ankara, 2005.
• ßEN Murat, “Þàçinin ÇalÑàma KoàullarÑndaki DeÜiàikliÜi 6 Þà- günü Þçinde YazÑlÑ Olarak Kabul Etmemesinin SonuçlarÑ”, Sicil, Mart, 2007.
• TAßKENT Savaà, “Þà Þliàkisinin Sona Ermesi ve KÑdem Taz- minatÑ”, YargÑtayÑn Þà Hukukuna Þliàkin KararlarÑnÑn DeÜer- lendirilmesi 2004, Ankara, 2006.
• TAßKENT Savaà, Þàverenin Yönetim HakkÑ, Þstanbul, 1981. • UZUN Bekir, “ÇalÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik ve Þà Sözleà-
mesinin Feshi”, SÞCÞL, Haziran, 2006.
• YENÞSEY Kübra DOÝAN, “ÇalÑàma KoàullarÑnda DeÜiàiklik ve Þà Sözleàmesinin Feshi”, ÇalÑàma ve Toplum, 2010/3. • YENÞSEY Kübra DoÜan, “Þàverene Hizmet Akdinde Tek Ta-
raflÑ DeÜiàiklik Yapma Yetkisi Veren Sözleàme Hükümleri- nin Denetimi”, Prof.Dr.Nuri ÇELÞK’e ArmaÜan, C.2, Þstanbul, 2001.
GÜRÜÚ
Medeni Usul Hukukunda kanunyollarÑ ola- Üan ve olaÜanüstü kanunyolu àeklinde sÑnÑflan- dÑrÑlabileceÜi gibi ikinci derece kanun yolu ve üçüncü derece kanun yolu olarak da sÑnÑflan- dÑrÑlabilmektedir.
5235 sayÑlÑ Adli YargÑ Þlk Derece Mahkeme- leri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluà, Görev ve Yetkileri HakkÑnda Kanun1 ve 5236
sayÑlÑ Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda DeÜiàiklik YapÑlmasÑ HakkÑnda Kanun2 kabul
edilinceye kadar medeni usul hukukunda iki dereceli (ilk derece ve temyiz) yargÑlama siste- mi öngörülmüàtü.
Þstinaf ilk derece mahkemesi ile üçüncü de- rece kanunyolu (temyiz) arasÑnda kurulan ikin- ci derece bir kanun yoludur.
Yeni kanun yolunun uygulanmasÑnÑn mev- cut dosyalara etkisi usul kanunlarÑnÑn zaman itibariyle uygulanmasÑ sorunu ile ilgilidir. Konu ile HUMK.’un 578. maddesinde bir dü- zenleme bulunmaktadÑr. Ancak istinaf kanun
yolunun kabul edilmesi ile HUMK.’a bir geçici madde eklenmià, bu geçici madde 5348 sayÑ- lÑ Kanunla3 deÜiàtirilmiàtir. AyrÑca 5311 sayÑlÑ
Þcra ve Þflas Kanunu’nda DeÜiàiklik YapÑlma- sÑ HakkÑnda Kanun’un Geçici 7. maddesi ve 5308 sayÑlÑ Þà Mahkemeleri Kanunu’nda DeÜi- àiklik YapÑlmasÑ HakkÑnda Kanun’un Geçici 1. maddesi ile mevcut dosyalar yönünden nasÑl iàlem yapÑlacaÜÑna iliàkin geçià hükümleri ko- nulmuàtur.
1 Ekim 2011 tarihinde yürürlüÜe girecek 6100 sayÑlÑ Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 448. maddesinde zaman bakÑmÑndan uygulan- ma konusu düzenlenmiàtir.
Bu çalÑàmada yeni kanun yolunun mevcut dava ve dosyalara etkisi üzerinde duracaÜÑz.