Çevreyi Bilgilendirme ve Teknik Eğitimin Verilmesi

2.4.3.1. Çevrenin Bilgilendirilmesi

Üye Ülkeler, destek araçları hakkında yenilenebilir enerji piyasası ile ilgili olan tüketicileri, inĢaatla uğraĢanları, sistem kurucuları, mimarlar, ısıtma, soğutma ve elektrik araçları ve sistem tedarikçileri gibi ilgili bütün kiĢilere bilgi sağlamalıdır (2009/28/EC sayılı Direktifin 14. maddesinin 1. bendi). Bununla birlikte Üye Ülkeler, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik, ısıtma ve soğutma enerjilerinin kullanımı için öngörülen sistem ve araç gereçlerin yararları, fiyatları ve bunların sağladığı enerji verimliliği hakkında bilgilendirmenin ya sistem veya araç gereç tedarikçileri ya da ulusal yetkili otoriteler tarafından sağlandığını temin etmelidir (2009/28/EC sayılı Direktifin 14. maddesinin 2. bendi).

Üye Ülkeler, 31 Aralık 2012 tarihi itibari ile yüzeye yakın jeotermal sistem ve ısı pompaları, küçük ölçekli biyokütle tesisleri, güneĢ pilleri ve güneĢ termal sistem kurucuları için belgelendirme veya buna eĢdeğer nitelikteki araçlarının eriĢilebilir olmasını sağlamalıdır. Bu düzenlemeler, mevcut düzenlemeler ve uygun yapıları dikkate alarak ve 2009/28/EC sayılı Direktifinin Ek IV‘de yer alan düzenlemelerin esasına dayanarak yapılmalıdır. Her Üye Ülke diğer Üye Ülkenin bu esaslara dayanarak hazırlamıĢ olduğu belgelendirmeye iliĢkin düzenlemeleri tanımak zorundadır (2009/28/EC sayılı Direktifin 14. maddesinin 3. bendi). Bununla birlikte bu belgelendirme veya buna eĢdeğer düzenlemeler hakkında halkın bilgilendirilmesi de Üye Ülkeler tarafından yapılmalıdır. Üye Ülkeler bu yükümlülüğünü yetkili veya belgelendirilmiĢ olan sistem kurucularına ait isimlerinin yayınlaması ile gerçekleĢtirirler (2009/28/EC sayılı Direktifin 14. maddesinin 4. bendi).

Üye Ülkeler, konut ve endüstri bölgelerinde planlama, tasarım, inĢaat ve yenileme iĢlemleri yapılırken yenilenebilir enerji kaynaklarına iliĢkin ısıtma ve soğutma alanında yüksek verimli teknolojilerin kullanılması ve bu kaynaklardan optimum Ģekilde yararlanılması için planlamacıların ve mimarların bu konularda baĢvurabileceği rehberlik hizmetlerinin verilmesini sağlamalıdır (2009/28/EC sayılı Direktifin 14. maddesinin 5. bendi).

Jeotermal ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen enerji kullanımının geliĢtirilmesi ve artırılması için Üye Ülkeler, yerel ve bölgesel kurumların üstleneceği toplumsal bilinci yükseltme, bilgi sağlama, rehberlik hizmetleri veya eğitim verilmesi aracılığı ile vatandaĢlarının ve bu iĢle uğraĢanların bilgilendirilmesini sağlamalıdır (2009/28/EC sayılı Direktifin 14. maddesinin 6. bendi).

2.4.3.2. Teknik Eğitimin Verilmesi

Üye Ülkelerin çevreyi bilgilendirme yükümlülüğü yerine getirilmesi kapsamında jeotermal enerji alanında düzenleyecekleri sertifika veya buna eĢdeğer eğitimlerini 2009/28/EC sayılı Direktifin IV. Ekinde yer alan düzenlemelere uygun olarak yapmaları gerekmektedir.

Buna göre yüzeye yakın jeotermal enerji kaynakları alanında düzenlenecek sertifika veya buna eĢdeğer nitelikteki eğitimlerin süreci Üye Ülkeler tarafından veya onların yetkili idari birimleri tarafından açıkça tanımlanmalı ve Ģeffaf olmalıdır (2009/28/EC sayılı Direktifin IV. Ek 1. maddesinin 1. bendi).

Yüzeye yakın jeotermal enerji sistemlerinin kurucuları onaylanmıĢ bir eğitim programı veya eğitim sağlayıcıları tarafından belgelendirilmesi gerekmektedir (2009/28/EC sayılı Direktifin IV. Ek 1. maddesinin 2. bendi). Bu tür onaylanmıĢ eğitim programları veya eğitim veren kuruluĢlarının onaylanması ise Üye Ülkeler veya onların yetkili idari birimleri tarafından yapılır. Bu tür kuruluĢları kim onaylarsa onaylasın eğitim veren kuruluĢ tarafından gerçekleĢtirilen eğitim programların

sürekliliği ve bunların bölgesel veya ulusal niteliği sağlanmalıdır. Eğitimi veren kuruluĢ bu eğitimi verebilecek donanıma sahip olmalı ve ayrıca teknolojideki yeni geliĢmeler üzerine gibi güncel konularda temel bilgiler ve kısa eğitimler düzenleyebilecek niteliğe haiz olmalıdır. Eğitim veren birim, araç gereç veya sistem üreticisi olabileceği gibi kurum veya kuruluĢ niteliğinde olabilir (2009/28/EC sayılı Direktifin IV. Ek 1. maddesinin 3. bendi).

Eğitim birimi tarafından düzenlenecek eğitim süreci muhakkak teorik ve pratik eğitim uygulamalarından oluĢmalıdır. Eğitim programı sonucunda, eğitimi görmüĢ kiĢiler eğitim gördükleri konu alanındaki araç gereçlerini kullanma ve sistemleri kurma yeterliliğine sahip olmaları ve sistemle ilgili tüketicilerin ihtiyaçlarına cevap verebilecek kapasitede olmaları gerekmektedir. Bunun için eğitim gören kiĢilerin usta kalitesinde çalıĢma yapabilecek niteliğinde olmaları ve standartları, uygulama kodları, enerji ve ekolojik etiketlemeyi bilmeleri gerekmektedir (2009/28/EC sayılı Direktifin Ek IV. 1. maddesinin 4. bendi).

Düzenlenecek eğitim programların sonunda sertifikaların veya unvanların verilmesi ilgili kiĢilerin verilen eğitimler ile ilgili düzenlenecek sınavı geçmelerine bağlıdır. Bu sınavlarda eğitime konu olan sistemin kurulmasına iliĢkin uygulamalı kısımlar dahil edilir (2009/28/EC sayılı Direktifin IV. Ek 1. maddesinin 5. bendi). Yani yüzeysel jeotermal enerji alanında eğitim görmüĢ bir kiĢiden sınavda ilgili jeotermal sistemi kurması beklenir.

Bu tür eğitim programları aĢağıda belirtilen niteliklere sahip olan ve eğitimi tamamlamıĢ veya devam eden kiĢilere yönelik düzenlenir (2009/28/EC sayılı Direktifin IV. Ek 1. maddesinin 6. bendi (a) fıkrası):

- Isı pompa kurucuları için (yüzeye yakın jeotermal sistemleri) ön koĢul: temel elektrik ve tesisat bilgisine (soğutma ve ısıtma sistemleri ile ilgili temel uygulamalara) sahip tesisatçılar veya soğutma mühendisleri;

Isı pompaların (yüzeye yakın jeotermal sistem) kurucuları için düzenlenecek teorik eğitimde ısı pompa piyasası durumu hakkında genel bilgiye yer verilmesinin yanı sıra farklı bölgelerdeki jeotermal enerji kaynakları ve sıcaklıkları hakkında bilgi de verilir. Bununla birlikte termal iletkenlik için toprak ve kaya niteliğinin tanımlanması, jeotermal enerji kullanımına iliĢkin düzenlemeler, ısı pompa kullanım fizibilitesi ve en uygun ısı pompa sisteminin nasıl seçilmesi gerektiği hakkında bilgiler, ayrıca teknik talepler, güvenlik, hava filtresi ve ısı kaynakları ve altyapı sistemi bağlantıları hakkında bilgilere yer verilir. Bunun yanı sıra verilen eğitimde ısı pompalarına iliĢkin Avrupa standartları ve bunlarla bağlantılı ulusal ve Birlik hukuku hakkında yeterli bilgi verilir (2009/28/EC sayılı Direktifin IV. Ek 1. maddesinin 6. bendi (c) fıkrası).

Yukarıda bahsedilen eğitimin sonucunda ilgili kiĢilerin aĢağıdaki konularda bilgi yeterliliğine sahip olmaları beklenir (2009/28/EC sayılı Direktifin IV. Ek 1. maddesinin 6. bendi (c) fıkrası):

— ısı pompaların çember sistemi karakteristiği dahil olmak üzere ısı pompaların fiziksel ve iĢlevsel niteliği hakkında temel bilgilere sahip olması: düĢük sıcaklıktaki ısı kanalı ile yüksek sıcaklıktaki ısı kaynağı arasındaki bağlantılar, sistem verimliliği, performans katsayısının ve mevsimlik performans faktörün tanımlanması hakkında ilgililerin bilgi sahibi olması beklenir;

— ısı pompa çember sisteminin fonksiyonlarını ve içeriklerini hakkında bilgi sahibi olması: kompresör, genleĢme valfı, buharlaĢtırıcı, yoğunlaĢtırıcı, demirbaĢ ve teçhizat, yağlama yağı, soğutucu, ısı pompaları ile aĢırı ısıtma ve yardımcı soğutma gibi teknik konularda ilgililerin bilgi sahibi olması beklenir;

— tipik kurulum durumunda gerekli araç ve gereçleri seçebilme yeteneğine sahip olması: farklı binalardaki farklı ihtiyaçlara göre sıcak su sistemlerin kurulması, sıcak su üretimi için ısı pompaların kapasitesini hesaplayabilme, sürekli sıcak su tedariki için depoların kapasitesi ve su tanklarına ait içeriklerin tanımlanması, kullanılması gibi konularda bilgi sahibi olması beklenir.