Çalışmanın Örneklemi

KDY’nin ekonomik, sosyolojik ve psikolojik temellerini belirlemek için ilk önce bibliyometrik yazılımın ve incelenecek veri tabanının belirlenmesi sağlanmıştır. Yukarıda da ifade edildiği gibi bu çalışma için Bibexcel yazılımı ve Sosyal Bilimler Atıf İndeksi veri tabanı kullanılmıştır. Örneklemde kullanılan makaleler 1984-2015 yılları arasında yayınlanmış makalelerden seçilmiştir. 1984 yılının tercih edilmesinde KDY kavramının ilk kez kullanıldığı yıl olması ve yazında da KDY’nin ilk çalışması olarak ortak kabul gören (Barney, 1991; Amit ve Schoemaker, 1993; Teece vd., 1997; Eisenhardt ve Martin, 2000;) Wernerfelt’in (1984) A resource‐based view of the firm çalışması etkili olmuştur. 1984-2015 zaman aralığındaki makalelerin incelenmesi, KDY’nin gelişim ve değişim örüntülerinin (evriminin) boylamsal olarak belirlenmesine, KDY içinde ekonomi, sosyoloji ve psikoloji disiplinlerinden çalışılmamış alanların

47

görülmesine ve çalışılmış alanların göreli etkilerinin ortaya konulmasına katkı sağlamıştır.

Bibliyometrik analizlerde kullanılan veriler Sosyal Bilimler Atıf İndeksindeki dergilerin tamamından elde edilmemiş, Google akademik ölçüler (google metrics) yardımıyla belirlenen beş dergiyle sınırlandırılmıştır. Bu dergilerin belirlenmesinde ise Google akademik ölçülerde dergilerin stratejik yönetim alanındaki etkilerini gösteren, 14.12.2015 tarihindeki bulgulardan yararlanılmıştır. Google akademik ölçülerin kullanılmasının sebebi, çalışmanın gerçekleştirildiği tarihte Sosyal Bilimler Atıf İndeksindeki dergilerin etkilerinin 2007 yılına ait eski verileri içermesinden kaynaklanmıştır. Ayrıca Google akademik ölçülerden stratejik yönetim alanına özgü dergi sıralamalarının elde edilmesi, bu seçimin yapılmasında etkili olmuştur. Google akademik ölçülerden öncelikle işletme, iktisat ve yönetim alanı seçilmiştir. Daha sonra bu alandaki alt kategorilerden stratejik yönetim alanı seçilerek bu alanda en iyi h5 endeksi¹¹ ve h5¹² ortanca değerine sahip ilk beş dergiye ulaşılmıştır. Çalışmada kullanılan dergiler, dergilerin etki puanları ve bu dergilerden alınan yayın sayıları Tablo 5’te verilmiştir.

Tablo 5

Dergiler, Yayın Sayıları ve Dergilerin Etki Oranları

Sıra Dergiler Yayın Sayısı h5- endeksi ^h5-ortanca _değeri

1. Academy of Management Journal 35 78 115

2. Journal of Management 65 73 128

3. Strategic Management Journal 155 71 113

4. Organization Science 63 67 111

5. Management Science 31 67 100

Not: Tablo yazar tarafından oluşturulmuştur.

Bu dergiler belirlendikten sonra Sosyal Bilimler Atıf İndeksinden verilerin elde edilmesi işlemine geçilmiştir. Verilerin ortaya çıkarılmasında Sosyal Bilimler Atıf İndeksinin sıralama ölçütlerinden yararlanılmıştır. Öncelikle ‘Resource based theor’*

11h5-endeksi, biten son 5 yılda (örneğin 2012-2016) yayınlanan makalelere ait endeksi ifade etmektedir.

En büyük rakamsal h değerine karşılık gelir. Öyle ki 2012-2016 döneminde yayınlanan h makalenin her birinden en az h kez alıntı yapılmıştır.

12Bir yayının h5 endeksine ait ortanca değeri, söz konusu yayının h5-endeksini oluşturan alıntı sayısına ait

48

şeklinde web of science ana sayfasından yapılan aramadan sonra yönetim ve işletme alanlarındaki veriler süzülmüştür. Daha sonra doküman tipi olarak makale seçilmiştir. Analiz birimi olarak sadece makalelerin seçilmesinde bilimsel araştırmaların makaleler üzerinden yürütüldüğü, makalelerin hakem sürecinden geçtiğinden genellikle kalite sorunu olmadığı (Gürbüz ve Şahin, 2014), bilimsel araştırmalarda makalelerin üretim miktarı ve nitelik açısından daha uygun olduğu ön kabullerinden hareket edilmiştir. Bu filtreleme işlemlerinden sonra Tablo 5’te belirtilen dergilerden üç yüz kırk dokuz (349) makaleye ulaşılmıştır. Bu 349 makale çalışmamızın örneklemini sağlayacak verileri kaynakçalarında bulunduran makalelerdir.

Önceki çalışmalar (Acedo, Barroso ve Galan, 2006; Di Stefano vd., 2010; Ramos‐Rodríguez ve Ruíz‐Navarro, 2004) Sosyal Bilimler Atıf İndeksindeki makalelere yapılan atıflar üzerinde bibliyometrik analizlerini gerçekleştirmişlerdir. Bu nedenle çalışmalar KDY’ye katkı yapan disipliner temellerdeki çalışmaların hangi kavramlarla katkı sağladıkları konusunda pek ayrıntılı bilgiler ortaya koyamamışlardır. Ayrıca bu çalışmalarda alan içi ve alan dışı çalışmalar ayrımına gidilmemiştir. Çalışmamızı diğer çalışmalardan ayıran en önemli özellik Sosyal Bilimler Atıf İndeksi veri tabanındaki makalelerin kaynakçaları üzerinde bibliyometrik analizlerini gerçekleştirmiş olmasıdır. Bu sayede 349 makale tarafından atıf yapılan çalışmalar üzerinde bir inceleme gerçekleştirerek KDY’nin ekonomik, sosyolojik ve psikolojik temellerine ulaşılmıştır.

349 makalenin belirlenme işleminden sonraki süreç, bu makalelerin kaynakçalarındaki verileri bibliyometrik analizlere tabi tutabilmek amacıyla, Sosyal Bilimler Atıf İndeksinden bu verinin çıkarılması işlemi olmuştur. Yukarıda da belirtildiği gibi Sosyal Bilimler Atıf İndeksi’nin BiBexcel yazılımıyla uyumlu çalışacak bir ara yüz sağlaması bu veri çıkarma işlemini kolaylaştırmıştır. Bibliyometrik analizlerde kullanılacak veriyi çıkarmak için öncelikle Sosyal Bilimler Atıf İndeksinden (14.12.2015 tarihinde) Save to Other File Formats dosyası seçilmiştir. 1’den 349’a kadar olan makaleler işaretlenerek Full Record ve Cited References seçilmiştir. Dosya formatı (File Format) olarak Plain Text seçilmiş ve gönder (send) tuşuna basılmıştır. Plain Text dosyası, bibliyometrik analiz için Ollo Persson tarafından geliştirilen BiBexcel yazılımıyla (2014 versiyonu) uyumlu çalışmaktadır. Çıkarılan verilerin BiBexcel yazılımda atıf analizleri yapılarak

49

(Rodriguez ve Navarro, 2004) KDY’de en fazla atıf alan çalışmalar, yazarlar, makaleler ve kitaplar ortaya çıkarılmıştır.

Bibliyometrik analizler yardımıyla 349 makaledeki kaynakçalardan 15.789 çalışmaya ulaşılmıştır. 15.789 çalışmadan bir atıf alan 12.692 çalışma incelemeden çıkarılmış (15.789-12.692=3097) ve 3097 çalışmaya ulaşılmıştır. Bir atıf alan çalışmalar ortalamayı çok düşürmesinden ve bir kişinin inceleyebileceği çalışma sınırlarını geçmesinden dolayı incelemeden çıkarılmıştır. Sınırların belirlenmesinde geçmiş çalışmalara bakılmıştır. Bu konuda Rodríguez ve Navarro (2004) 100 atıftan, Acedo vd. (2006) elli atıftan fazla alan çalışmalar çerçevesinde inceleyeceği çalışmaları sınırlamıştır. Bu yöntem öznel bir yöntemdir. Farklı diğer bir çalışmada Di Stefano vd. (2010) ortalama atıf sayısından, fazla atıf sayısına sahip olan çalışmaları incelemeye tabi tutarak daha objektif bir sınır belirleme yapmaya çalışmışlardır.

Bu çalışmada Di Stefano vd. (2010) kullandığı yöntem daha objektif sonuçlar sağlayacağı için, bu yöntem tercih edilmiştir. Atıflar etkinin bir ölçüsü olarak değerlendirildiğinden, bir makalenin veya çalışmanın fazla atıf alması onun önemli olduğu kabulunü göstermektedir. Dolayısıyla tek atıfların tek başına bir çalışmada etkisi olmayacağı düşünülmektedir. Bu kabul yazarların çalışmaları için önemli olduğunu düşündükleri çalışmalara atıf yaptıklarını varsaymaktadır (Zupic ve Čater, 2014). Tek atıf alan çalışmaların incelemeden çıkarılması sonucu kalan 3097 çalışmaya toplam 12845 kez atıf yapılmıştır. Ortalama atıf sayısına ulaşmak için toplam atıf sayısı, çalışma sayısına bölünmüştür. Sonuçta da 12845 (3097 çalışmaya yapılan toplam atıf sayısı) : 3097 (kaynakçalardan ulaşılan tek atıfların çıkarılması sonucu kalan çalışma sayısı) =4.14 atıf ortalaması elde edilmiştir. Bu ortalamanın üstünde beş (5) atıfa sahip 616 çalışma belirlenmiştir. 616 çalışmadan da alan içi çalışmalar elenmiştir. Ekonomi disiplininden 92, sosyoloji disiplininden 31 ve psikoloji disiplininden 25 çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmalar çalışmamızın örneklemini oluşturan ve doküman analizlerinde kullanılan çalışmalardır. Ekonomi, sosyoloji ve psikoloji şeklinde makalelerin ve kitapların belirlenmesinde ise her makalenin ve kitabın içine bakılarak ekonomi, sosyoloji veya psikoloji gibi alanlardan hangisine girdiği tespit edilmiştir.

50