ARKİTEKT
M İ M A R L I K , Ş E H İ R C İ L İ K V E B E L E D İ Y E C İ L İ K D E R G İ S İ Revue mensuelle d ' a r c h i t e c t u r e
-d'urbaııisme et des a r t s decoratifs
Monthly publication on architec-t u r e ciarchitec-ty p l a n n m g and decoraarchitec-tion
Monâts h e f t f ü r b a u k u n s t s t a e d t e b a u u n d dekoration İMTİYAZ S A H İ B İ VE BAŞ YAZARI : Z E K İ SAYAR, U. N E Ş R İ Y A T MÜDÜRÜ A B İ D İ N MORTAŞ A D R E S : A R K İ T E K T ANADOLU H A N No. 33 EMİNÖNÜ , İ S T A N B U L T E L E F O N : 2 1 3 0 7
KURULUŞU: 1931 Cild : 24 No. 280 A b o n e ş a r t l a r ı : Yıllığı 20.— T.L. Altı aylığı 12.— T.L. Sayısı 6,50 T.L.
Yabancı memleketler için : 25. T.L. İlân tarifemiz talep üzerine gönderilir. ARKİTEKT'in KOLLEKSİYONLARI: 1931 — 1935 1936 — 1940 1941 — 1945 1946—1954 25.— T.L. 22,50 T.L. 20.— T.L. 20.— T.L. Bütün yazı; foto; resim ve abone bedelleri ARKİTEKT'in adresine posta ile gönderil-melidir. Basılmıyan yazılar iade edilir. Adreslerini değiştiren abonelerin en geç iki ay içinde idarehanemizi haberdar etme-leri lâzımdır. Aksi takdirde kaybolan der-gilerden Müdürlüğümüz mes'uliyet kabul
etmez.
Pour tout payement et demande des ren-seignements; ainsi que pour tout envoi des documents, tels que photos, articles, annon-ces bibliographie â inserer, s'adresser â la
Direction.
Adresse: A R K İ T E K T No. 33 Anadolu Han, Eminönü
İstanbul Turquie
Ankara Mümessili Y. Mimar Neşet Akatay
MESLEK POLİTİKASI :
BELEDİYEMİZİN M E S K E N
DAVASINI A N L A Y I Ş I !
Yazan: Y. Mimar Zeki SAYÂR İkinci Dünya Harbinden bu yana,
memleketimizde bir (gecekondu) davası yani, bir ucuz mesken problemi v a r !
(Gecekondu) devlet ve cemiyetin va-tandaşın başını sokacak asgarî ölçüde ve en basit şekilde ucuz meskenler dava-sını ele almamış olmasından, halkın biz-zat, devlete, vakıfa ve sahibli olan boş topraklara kanunsuz, nizamsız ve usul-süz olarak kondurduğu, gayrı sihhî ve gayrı içtimaî müessesedir.
Yalnız İstanbul'un muhtelif köşele-rinde on binlerce, çerden çöpden yapıl-mış, bugün mahalleler teşkil eden gece kondular, Belediyenin başında halletme-si icap eden bir derttir. Gayrî kanunî olan bu emrivakiî, önlemek için önceden tedbir alınacak yerde, sonradan bir çok kanunlar çıkarılmıştır. Bu kanunlara göre, muayyen tarihten sonra yapılan, ve şehir içinde kurulmuş gece kondular yıktırılmaktadır. Şehrmizde toplanan Bizans Tetkikleri Kongresi münasebe-tile, Sultanahmet camiinin arkasındaki «Arasta» sokağında eski kemerler içine yerleşmiş olanların gecekonduları, işte, bu kanuna istinaden yıktırılmıştır.
Bu işi yaparken, Belediyemizin ga-rip hareket tarzına bakınız! Gecekondusu yıktırılan her aileye, Mecidiyeköyle -Kâhıthane deresi arasında yeniden Gecekondu yapmaları için, 100 - 200 metre kare yer vermiştir!
«Belediyenin « M e ş k e n» anlayışı-nı bundan daha güzel ve parlak ifade edecek hiç bir misal daha olamaz! Bele-diye bu hareketile yerinden oynattığı bu fakir hemşehrilerini, sökdükleri enkaz ile yeni gecekondular yapmağa, adetâ teşvik etmiş olmuyor mu?
Her sene göç eden ırkdaşları-na binlerce ev inşa eden bir mem-leketin, en büyük Belediyesi, kendisi de ayrıca u c u z meskenler inşa ettiği halde, evlerini yıktığı evsizlere gecekon-du inşa ettirecek yerde, acaba, ken-di en küçük tiplerinden birer ade-dini borçlandırmak suretile tahsis mez mi idi? Medenî memleketlerde Be-lediyelerin, mesken inşaatından, kâr beklemedikleri, gayrı sıhhî yerlerde otu-ran hemşehrilerine sıhhî evler temin et-mek için, hattâ ( t a z m i n a t ) namile büdçelerinden milyonlarca lira sarfettik-leri, artık bu işleri biraz olsun bilen-lerce m a l û m d u r !
Bu hareket, M e s k e n davası tari-himizde bir ayıp olarak kalacaktır.
Belediyenin müteakip bu gibi işler-de daha anlayışlı, daha meişler-denî hare-ket edeceğini ümit ederiz.
Sırası gelmişken Beledyenin inşa ettirmekte olduğu blok apartımanların ucuz halk meskenleri prensiplerine uy-gun inşa edilmediklerini kaydetmek is-teriz. Belediyemiz mesken için ayırdığı fonu, büyük caddelerde, orta sınıfın otu-rabileceği 3 ve 5 odalı dairelere hasre-decek yerde, bilhassa (gece kondu) ya-panların ihtiyaçlarına göre, daha ucuz arsalar üzerine, çok küçük üniteler inşa etse mesken davasına daha yerinde hiz-met etmiş olacaktır. Bu hususta kabul edilmiş beynelmilel ölçülere yaklaşma-sını tavsiye ederiz. Meselâ son zamanlar-da, Stutgratta (inşa ve iskân) hakkında araştırmalar yapan bir eksperler gru-bunun tanzim ettiği rapora göre aileyi teşkil eden nüfus adedine göre sıhhî şart-ları haiz asgarî mesken üniteleri için aşağıdaki cetveldeki metre kareler
tav-Yıktırılan Arasta sokağındaki gayri sıhhî meskenler siye edilmektedir (*).
Şehirde 4 ve 5 odalı meskenler ek-seriya hususî teşebbüsler halinde bol miktarda inşa edilmektedir. Asıl ihtiyaç sahipleri muayyen bir mikdar üstünde kira veremiyen küçük büdçeli halktır ki, bunların yapmağa mecbur kaldıkları ge-cekondular şehri her bakımdan bozmak-tadır. Belediyemizin yeni inşa programın-da bilhassa 2 - 3 oprogramın-dalı ünitelere geniş yer vermesini ve bunları, hassaten ge-cekonduları yıktırılanlara tahsis etmesini ehemmiyetle tavsiye ederiz. Şehrin çeh-resi, ancak bu suretle biraz olsun düze-lebilecektir.
(*) Ailenin nüfusu Ev t i p i : Ünitenin sahası Yalnız kimseler için Bir oda, banyo - mutfak gibi müştemilâtı Asgarî 22 M2 Karı kıça 2 oda diğer teferruatile » 35 M2 Karı koca (bebekli) 2 oda diğer teferruatile » 40 M2 Karı koca (I çocuklu) 2 buçuk oda diğer teferruatile » 46 M2 Karı koca (2 çocuklu)
Aynı seks 3 oda diğer teferruatile » 50 M2 Karı koca (2 çocuklu)
Ayrı seks 3 buçuk oda diğer teferruatile » 54 M2 Karı koca (3 çocuklu) 3 buçuk oda diğer teferruatile » 65 M2
Tahsisli malzeme almak için 40,000 kişi sıra bekliyor Gazetelerden.
w
t
