ARKİTEKT M İ M A R L I K, Ş E H İ R C İ L İK VE B E L E D İ Y E C İ L İK D E R G İ Sİ

ARKİTEKT

M İ M A R L I K , Ş E H İ R C İ L İ K V E B E L E D İ Y E C İ L İ K D E R G İ S İ

"Revue trimestriele D.urchıtecture- ğ f a Qııarterly publication on Architec- ^ ^ D r e i m o n a l s z e i t s c h r i f t für D ' u r b a n s m e et des arts decoratifs ture city planning and decoration ^ ^ baukunst, staedtebau und dekoration

İMTİYAZ SAHİBİ VE BAŞ YAZARI : ZEKİ SAYÂK. U. NEŞRİYAT MÜDÜRÜ ABİDİN MORTAŞ ADRES ' A R K İ T E K T ANADOLU HAN No. 33 EMİNÖNÜ . İSTANBUL T E L E F O N : 2 2 1 3 0 7

K U R U L U Ş U : 1931

Cild : 26 No. 293

A b o n e ş a r t l a r ı : Yıllığı 2 0 . — T . L . Altı aylığı 12.— T . L . Bu sayı 6.00 T . L . Y a b a n c ı m e m l e k e t l e r i ç i n : 25. T . L . A R K İ T E K T ' i n K O L L E K S İ Y O N L A R I : 1931 — 1935 1 9 3 6 — 1940 1941 — 1945 1946 — 1957 İ l â n t a r i f e m i z b e h e r cildi 2 5 . — T . L . > 22,50 T . L . 2 0 . — T . L . 2 0 . — T . L . talep üzerine gönderilir. Y a z ı ; f o t o ; r e s i m v e a b o n e b e d e l l e r i A R K İ T E K T i n adresine p o s t a ile

gönderil-melidir. Basılmıyan yazılar iade edilir. Adreslerini değiştiren abonelerin en geç iki ay içinde i d a r e h a n e m i z i h a b e r d a r e t m e -leri l â z ı m d ı r . Aksi t a k d i r d e k a y b o l a n der-g i l e r d e n M ü d ü r l ü ğ ü m ü z mes'uliyet k a b u l

etmez.

P o u r tout p a y e m e n t et d e m a n d e des ren-seignements; ainsi q u e p o u r tout envoi des d o c u m e n t s , tels que p h o t o s , articles, a n n o n -ces bibliographie â inserer, s'adresser â la

Direction. A d r e s s e : A R K İ T E K T N o . 33 A n a d o l u H a n , E m i n ö n ü İ s t a n b u l ' ı u r q u i e A n k a r a Mümessili Y . M i m a r

Muzaffer VANLI

MESLEK POLİTİKASI:

İSTANBUL'UN OKUL DÂVASI

ZEKİ SAYÂR

Ş e h r i m i z i n ç e ş i t l i d e r t l e r i a r a s ı n d a b i r d e o k u l d â v a s ı v a r d ı r . O k u l i n ş a a t ı h e r yıl ö ğ r e t i m ç a ğ m a g i r e n ç o c u k l a r ı -m ı z ı n a r t ı ş ı i l e -m ü t e n a s i p -m i k t a r d a ya-p ı l m a d ı ğ ı i ç i n , i l k o k u l l a r d a , g ü n d e i k i l i , ü ç l ü ; h a t t â b a z ı s e m t l e r d e d ö r t l ü ö ğ r e -t i m y a p ı l m a k -t a d ı r ! . . G e ç e n s e n e i m a r d o l a y ı s i y l e a ç ı l a n y o l l a r a t e s a d ü f e d e n b i r k a ç o k u l u n yık ı l m a s ı , s o n z a m a n l a r d a , e s yık i o yık u l b i n a -l a r ı n ı n b o ş a -l t ı -l m a s ı b u b u h r a n ı h a d b i r h a l e g e t i r m i ş t i r ; a y r ı c a o r t a o k u l l a r d a d a b i n a b u h r a n ı b a ş l a m ı ş , i d a r e c i l e r , b i r a r a -l ı k b u z o r d u r u m d a n k u r t u -l m a k i ç i n , as-k e r î m u v a as-k as-k a t b a r a as-k a l a r d a n v e t ü t ü n dep o l a r ı n d a n b i l e i s t i f a d e e t m e y i d ü ş ü n -m ü ş l e r d i r ! M a a r i f V e k â l e t i t a r a f ı n d a n i l k v e o r t a o k u l l a r ı n b i r l e ş t i r i l m e s i i ç i n t e t k i k -l e r y a p m a k ü z e r e d a v e t e d i -l e n y a b a n c ı m ü t e h a s s ı s l a r , i k i l i v e ü ç l ü ö ğ r e t i m i g ö r d ü k l e r i z a m a n h a y r e t l e r i n i s a k l a m a m ı ş l a r , b u n u n b i r b e n z e r i n e h i ç b i r m e m l e k e t t e t e s a d ü f e t m e d i k l e r i n i d e a ç ı k l a -a ç ı k l -a m ı ş l -a r d ı r ! . . A y n ı b i n -a i ç i n d e b i r g ü n d e i k i ü ç d e f a ö ğ r e t i m y a p m a k ş ü p -h e s i z k i , m e c b u r i y e t v e z a r u r e t l e r i n do-d u ğ u , b i z e m a h s u s b i r u s u l do-d ü r . Y o k s a , d e v a m l ı b i r ş e k i l d e k u l l a n ı l a n o k u l bi-n a s ı v e e ş y a s ı bi-n d a bi-n k ı s a z a m a bi-n d a h a y ı r k a l m ı y a c a ğ ı , b i n a n ı n s ü r a t l e y ı p r a n a c a ğ ı , t a h a m m ü l ü f e v k i n d e k e s i f k u l l a n ı l ı ş ı n t e m i z l i k v e s ı h h a t i m k â n l a r ı n ı o r t a d a n k a l d ı r a c a ğ ı , n i h a y e t ç o c u k l a r ı m ı z ı n o k u l i ç i n d e d e r s h a n e d e n d e r s h a n e y e g ö ç et-m e l e r i o k u l u b e n i et-m s e et-m e l e r i , t e r b i y e v e ç a l ı ş m a l a r ı b a k ı m ı n d a n b i r ç o k m a h z u r l a r d o ğ u r a c a ğ ı m u h a k k a k t ı r . O k u l b i n a l a r ı n ı n b i l h a s s a i l k s ı n ı f l a r i ç i n u z a k m e -s a f e l e r d e o l u ş u , k ü ç ü k ç o c u k l a r ı m ı z ı n m e c b u r e n h e r g ü n u z a k s e m t l e r e g i t m e l e r i n i i c a p e t t i r m e k t e d i r . A n c a k d e d i ğ i m i z g i b i a l â k a d a r l a r ı n b i l h a s s a s o n s n e -l e r d e o k u -l b i n a s ı i n ş a s ı n d a g ö s t e r d i k -l e r i r a h a v e t b u k ö t ü n e t i c e y i d o ğ u r m u ş t u r . İ s t a n b u l d a , e n b a s i t b i r h e s a b a g ö r e g e l e c e k t e k i d e ğ i l , b u g ü n k ü b u h r a n ı k a r -ş ı l a m a k i ç i n 70 - 80 i l k 2 5 o r t a o k u l a

acilen ihtiyaç o l d u ğ u s ö y l e n m e k t e d i r . B u da h e r s e n e i n ş a e d i l e n 8 - 1 0 o k u l b i n a s ı ile t a b i a t i y l e k a r ş ı l a n a m a z . Ş e h r i n b u dâvası ile m e ş g u l o l a n v i l â y e t meclisi b u s e n e o k u l in-şası i ç i n a n c a k 4,5 m i l y o n l i r a t a h s i s a t k a b u l e t m i ş t i r . B ü y ü k b u h r a n v e i h t i y a ç k a r ş ı s ı n d a b u m i k t a r tabiî g ü l ü n ç t ü r . B u t a h s i s a t , m e v c u t o k u l l a r m t a m i r l e r i n e b i l e , k â f i değildir. O halde, d â v a y ı r a s -y o n e l ş e k i l d e h a l l e t m e k için h e r ş e -y d e n ö n c e p r o g r a m v e k r e d i t e m i n e t m e k , v e b i r ç o k m e m l e k e t l e r i n İkinci D ü n y a sav a ş ı n d a n s o n r a y a p t ı k l a r ı gibi g e n i ş m i k -t a r d a o k u l i n ş a a -t ı n a g i r i ş m e k l â z ı m d ı r . B u d a a n c a k v â k ı f a n e y a p ı l a c a k b i r p r o g r a m v e s e n e l e r e t a k s i m e d i l e c e k bü-y ü k b i r k r e d i i l e k a b i l o l u r ki, d â v a vi-l â y e t i n b ü t ç e i m k â n vi-l a r ı n ı n a ş m a k t a b i r h ü k ü m e t m e s e l e s i h a l i n i a l m a k t a d ı r . B u g ü n o k u l b i n a s ı o l a r a k , b a r a k a l a -r a -razı o l a n i d a -r e c i l e -r i m i z i n s e n e l e -r d e n b e r i p a h a l ı m e t o d l a r l a o k u l b i n a l a r ı in-şa e t t i k l e r i m a l û m d u r . Biz b u b i n a l a r ı i n ş a e d e r k e n A v r u p a m e m l e k e t l e ı i bilh a s s a i l k o k u l l a r ı i ç i n b a s i t v e i l e r i m e -t o -t l a r l a p r o g r a m l ı b i r ş e k i l d e b ü y ü k m i k y a s t a b i n a l a r i n ş a e d i y o r l a r d ı . İ s t a n b u l o k u l l a r ı i n ş a a t ı için h i ç olmazsa, 5 s e n e z a r f ı n d a s a r f e d i l m e k ü z r e 100 m i l y o n l i r a l ı k b i r k r e d i t e m i n e d i l m e s i i m k â n s ı z d e ğ i l d i r . S o n s e n e l e r de, t u r i s t i k t e s i s l e r e , o t e l l e r e v e m o t e l -l e r e s a r f e d i -l e n y ü z -l e r c e m i -l y o n -l i r a n ı n y a n ı n d a , ç o c u k l a r ı m ı z ı n y e t i ş t i r i l m e s i için z a r u r î o l a n b u p a r a y ı t e m i n d e h ü k ü m e t i m i z i n e l i n d e n g e l e n i e s i r g e m i y e -ceği d e m u h a k k a k t ı r . O h a l d e , vil â y e t i n işi v a k i t k a y b e t m e d e n p r o g r a m -l a m a s ı v e i n ş a a t f a a -l i y e t i n e g e ç m e s i - lâz ı m d ı r . A k s i t a k d i r d e , o k u l s u lâz l u k b u h -r a n ı d a h a da ş i d d e t l e n e c e k t i -r .