Dersin Adı: Klinik Sosyal Hizmet Sorumlu Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Veli DUYAN Konu: Ünite 2 ÇEVRESİ İÇİNDE BİREY

Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Sosyal Hizmet Bölümü

Dersin Adı: Klinik Sosyal Hizmet

Sorumlu Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Veli DUYAN

Konu: Ünite 2 ÇEVRESİ İÇİNDE BİREY

• Sosyal hizmet tarihi, birey ve çevresi arasındaki etkileşime duyarlılıkla karakterize edilmektedir.

• Sosyal hizmet uzmanları, sürekli olarak farklı özel sistemlerle etkileşim

halinde olan bireyler olarak müracaatçıları görmeye çalışmaktadır Bu

sistemler aileyi, toplumu, çalışma çevresini ve müracaatçının

etkilendiği ve etkilendiği diğer sosyal sistemleri içermektedir.

• Sosyal hizmet uzmanları insan davranışı ve sosyal çevre çalışırlar ki bu biyolojik, psikolojik, kültürel, ekonomik ve politik faktörlerin birey, aile ve toplumları nasıl etkilediğini anlamaya çalışmaktadır.

• Klinik sosyal hizmetin evrimi ile ilgili; birçokları tarafından, insanlarla çalışan genelci bir yaklaşımı dikkate aldığı için sistemlere dayalı bir meslek olarak bakılmaktadır.

Bununla birlikte, sistemlerin tanımı, uygulayıcıdan uygulayıcıya değişebilir ve

“sistem odaklı” olarak tanımlanan müdahale türleri de geniş ölçüde değişebilir.

• Genelci yaklaşım çerçevesinde klinik alanda çalışan, bir sistemler perspektifini kullanır ve çevre-içinde-kişi veya ekolojik bir model işletir.

İleri uygulamalar, Germain ve Gitterman’ın (1980, 1996) ekolojik

modelinden ve benzer dengeli ekolojik çekirdek modelinden

türetilmiştir.

• Klinik alanda çalışan sosyal hizmet uzmanlarıyla ilgili kavramlar, aşağıdaki gibidir:

• Çevreleriyle iletişim içinde olan ve o sürecin sonucu olarak değişen açık sistemler.

• Geçirimsiz sınırları olan ve dışarıyla iletişim içinde olmayan kapalı sistemler.

• Sınırlar, bir sistemin limitlerine veya sınırlarına atıfta bulunmakta ve

spesifik bir sistemin içeride veya dışarıda tesis edilmesi için bir temel

olarak hizmet etmektedir.

• Enerji, harici dünya ile veya dahili kaynaklardan değişim aracılığıyla faaliyet döngüsünü sürdüren sürece atıfta bulunmaktadır.

• Entropi ve negentropi, ayni sürecin zıtlarıdır. Entropy, bir sistemin ithal

ettiğinden daha fazla enerji ihraç ettiğindeki durumları tanımlamaktadır

(giderek çürümeyle son bulur) ve negentropi, tükettiklerinden daha fazla

enerji ithal eden sistemler için daha fazla büyüme-odaklı bir terimdir.

• Homeostazi (özdenge), ‘kendini düzeltme’ye veya rahat bir denge durumuna dönmeye bir ihtiyacı olan herhangi bir sistem için denge ve eğilime atıfta bulunmaktadır.

• Geri bildirim; tipik olarak, açık sistemlerde sistemin, değişim

için bir temel olarak bilgiyi kullandığı ve kabul ettiği yerde

bulunan süreçtir.

• Tarihi olarak; genelci yaklaşım, bir sistemler ve “Çevresi İçinde Birey”

(PIE) perspektifiyle çalışan sosyal hizmet uzmanları için ana yaklaşım olarak görülmektedir.

• Genelci uygulama boyunca yaygın olan teorik perspektif, genel

sistemler, sosyal sistemler ve ekolojik teorilerle birleştirilmektedir

• Ekolojik bir perspektif, genelci uygulamaya gereklidir, çünkü birey ve

çevrenin değişik “bölümler”de ve sınırda birbiriyle karşılaştığında

oluşan etkileşim ve işlemlere vurgu yaparak çevre içindeki bireyin

bakışını yükseltmektedir.