Dersin Adı: Klinik Sosyal Hizmet Sorumlu Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Veli DUYAN Konu: Ünite 12 Yetişkinlerle Klinik Değerlendirme ve Sosyal Hizmet Uygulaması

Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Sosyal Hizmet Bölümü

Dersin Adı: Klinik Sosyal Hizmet

Sorumlu Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Veli DUYAN

Konu: Ünite 12 Yetişkinlerle Klinik Değerlendirme ve

Sosyal Hizmet Uygulaması

• Yetişkinlik döneminde, bireylerin karşı karşıya kaldıkları birtakım risk faktörleri bulunmaktadır. Psiko-sosyal ve çevresel faktörler, bireylerin yaşam seyrini etkileyebilmektedir.

• Bu dönemde bireyler risk faktörlerine bağlı olarak birtakım psikolojik

sorunlar da yaşayabilmektedir.

• Bu dönemdeki başlıca risk faktörleri şunlardır:

• Genetik faktörler (aile hikayesi temelinde)

• Biyolojik faktörler

• Psiko-sosyal faktörler

Genetik Risk Faktörleri

• Bireyin yakın aile çevresinde bir bireyin ruhsal hastalığının olması

• Hipotiroid

• Nörotransmitter dengesizlikleri

• Düzensiz sosyal ritimler

• Obstetrik komplikasyonlar

Psiko-Sosyal Risk Faktörleri

• Doğum sonrası depresyon

• Uyku bozuklukları

• Aile üyeleri ile devam eden çatışma

• Çocukluk çağındaki travmatik deneyimler

• Düzensiz günlük yaşam rutinleri

• Aşırı duyarlılık

• Düşük benlik saygısı

• Başkalarından onay bekleme

• Madde kötüye kullanım bozuklukları

• İş ile ilgili zorluklar

• Evlilik çatışmaları

• Mesleki müdahale eksikliği

Yapılması Gereken Müdahaleler

• Aileyle olumlu ilişkilerin geliştirilmesine yardımcı olma

• Mental sağlık profesyonellerinden yardım alma

• İlaç kullanımı varsa ilaç kullanımına uyma

• Sosyal ve çevresel kimliklerin tanımlanması

• Toplum kaynaklarının kullanımı

• Düzenli sosyal ritimler

• Destek gruplarına katılım

• Klinik alanda çalışan sosyal hizmet uzmanları, risk faktörleriyle karşı karşıya kalan ve psiko-sosyal sorunları olan müracaatçının, medikal tedavisi gerçekleşirken haftalık ziyaretlerle bireyin durumunu takip ederler.

• Ayrıca bireyin sosyal çevre ilişkilerini değerlendirerek, var olan risk faktörlerini ortadan kaldırmaya çalışırlar.

• Bireyin yararına kaynakları harekete geçirirler ve bireyin farkında

olmadığı kaynakları fark etmesini sağlarlar.

• Yetişkinlik döneminde bireylerin karşılaştıkları mental hastalıklar arasında bipolar bozukluk, şizofreni yer almaktadır.

• Bipolar bozukluk, zaman içerisinde bir kişinin genellikle bir veya daha fazla majör depresif döneme eşlik eden bir veya daha fazla manik

deneyim yaşadığı bir ruh hali bozukluğudur.

• Bozukluk, sinir sistemindeki kimyasal dengesizliklerle ilişkilidir.

• Klinik alanda çalışan sosyal hizmet uzmanları, bireyi izleme,

müdahalede bulunma ve değerlendirme süreçlerinde aktif olarak rol almaktadır.

• Çünkü uzun dönem devam eden mental sorunlar bireyin sosyal

işlevselliği ile ilgili birtakım sorunları da beraberinde getirebilmektedir.

• Sosyal hizmet uzmanları müracaatçının kullandığı ilaçların olumlu ve olumsuz etkilerini de takip etmek durumundadır.

• Çünkü sosyal hizmet uzmanları diğer profesyonellerden farklı olarak

müracaatçı odaklı müdahalelerde daha fazla yer almaktadır.

• Bu çerçevede sosyal hizmet uzmanlarının yararlandığı müdahale odaklı yaklaşımlar şunlardır:

• Psikodinamik müdahaleler

• Bilişsel-Davranışçı Müdahaleler

• Grup müdahaleleri

• Aile müdahaleleri

• Vaka yönetimi ve toplum müdahaleleri