Yurt Dışında Yapılan Araştırmalar

Yapılan literatür taramasında yurt dışında estetik beğeni, kültür ve estetik eğitimini sosyal, psikolojik ve eğitim açısından konu alan çalışmalar şunlardır:

Coleman, Hartney ve Alderton (2013), “Defining Social Aesthetics” (Sosyal Estetik Tanımlaması) adlı makalesinde, sosyal hiyerarşi ile değişen ve toplumdan topluma farklılık gösteren sosyal çevreye göre estetik algı ve beğeninin değişmesi durumunun kültürle ilişkisini farklı örnekler sunarak göstermektedir. Simge bilimciler, tarihçiler ile popüler kültür izleyici ve uygulayıcıları tarafından incelenen insan merkezli analiz yoluyla insanların yaşadıkları çevreden, ışık, ses, dinsel havadan etkilenme süreçleri incelenmektedir. Bu anlamda şehir okumaları, şehir mimari karakterlerinin insanları etkilemesi, insanların estetik beğenilerinin oluşumundaki çevre insan etkileşimini konu almaktadırlar. Yine bu çalışmada her toplumun kendi kültürünü yansıtan roman (Agatha Christie romanları) ve hikâyelerdeki olaylardan, davranış ve görgü kurallarından yola çıkarak toplumlara ait estetik beğeni çözümlemesi yapılmaktadır.

Frixione (2011), “Art, the Brain and Family Resemblances: Some Considerations on Neuroaesthetics” (Sanat, Zihin ve Aile Çağrışımları) adlı estetiği psikolojik olarak değerlendirdiği çalışmasında, kültürel faktörlere bağlı olarak gelişen sanatsal olgu fikrinin tersine, biyolojik olarak beyin fonksiyonlarının tanımlandığı zihne bağlı olarak gelişen kültürel içerikleri açıklamaktadır. Frixione (2011) araştırmasında bu durumdan doğan farklı sanat formlarının bireysel algılanması sürecini nöroestetik ile açıklamaktır.

Root-Bernstein (2002), “Aesthetic Cognition” (Estetik Algı), adlı makalesinde felsefe biliminde estetiğin oynadığı rolün ne olduğu ve mantıksal olarak nasıl fikir yürütülebileceği problemleri üzerine eğilmektedir. Bilim adamlarının sezgi olarak niteledikleri şeye, kendi içsel hisleri, görsel ve hareketli duygulanımı oluşturan düşüncelere sahip olmak estetik hassasiyetin temelidir. Bu çalışmada estetik algının

ilgi alanlarına göre değişebileceği düşüncesi mantıksal düşünüş içinde farklı bilim dallarına yönelen insanların, algısal özellikleri ve bilimsel tecrübelerinden fikirler sunarak estetik algılarındaki değişim sunulmaya çalışılmaktadır.

Milne (2010), “A Sense of Wonder, Arising from Aesthetic Experiences, should be the Starting Point for Inquiry in Primary Science” (Estetik Deneyimden Meydana Gelen Merak Hissi, Bilimde Sorgulanması Gereken İlk Nokta Olmalıdır) başlıklı çalışmasında, eğitim bilimlerinde bireysel öğrenmenin etkililiğini estetik deneyimin sonunda oluşan merak ile ilişkilendirerek açıklamaktadır. Öğrencilerin öğrenme ve estetik reaksiyonlarından ortaya çıkan “merak” duygusunun önemi bu çalışmada vurgulanmaktadır. Yeni Zelanda’da öğrenme ve öğretme bilimi adına son zamanlarda yapılan çalışmalarda bu alanda yeni yöntemlerin denenmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Çalışmada estetik deneyimler sonucu öğrencilerin gösterdikleri tepkilere dayanarak “Yaratıcı Araştırma” adında öğrenme öğretme modeli tanıtılmaktadır.

Smith (2008), “Educational Aesthetics and Policy” (Eğitimsel Estetik ve Prensip) adlı çalışmasında eğitim açısından estetiği iki alanda incelemektedir. Bunlar, sanat eğitimi olarak gündelik eğitimle ilgili olan estetik ve sanatı bilimsel olarak ele alan işlerden ortaya çıkan estetiktir. Araştırmada yazar ilk olarak, estetik teori ve sanat eğitimi arasındaki ilişkiden bahsetmektedir. İkinci olarak ise, sanat, öğretme, öğrenme, eğitimsel eleştiri ve liderlik arasında benzerlik ve farklılıkları dile getirmektedir. Yazar, estetik prensiplerin, hazzın anlaşılması ve eğitimle estetik ilişkisi üzerine kafa yorulduğunda ortaya çıkabileceği görüşündedir. Çalışmada literatür taraması yapılmış, sonuçlar değerlendirilmiştir.

Duncum’ın (2004) “Visual Culture isn’t Just Visual: Multiliteracy, Multimodality and Meaning” adlı makalesinin temeli televizyon, internet gibi çağdaş kültürel formların görsel bir iletişim türü ve algısal görüş sistemi olmasından daha fazlasını içermesi fikrine dayanır. Anlamlandırmanın ses, görüntü, dil, görsellikle birlikte oluşabileceğini vurgulayan Duncum, sanat eğitimcileri arasında görsel kültür ile değişen iletişim tanımlamasının yeni bir boyut kazandığını ifade etmektedir. Bu makale çoklu metin ve çok yaklaşımlı içeriklerin son zamanlarda görsel kültürde

ortaya çıkma nedenini sorgulamakta ve bunların sanat eğitiminde kullanılmaya başlaması üzerine eleştirel tespitlerde bulunmaktadır.

Loudermilk’in (2002) “The Use of Aesthetics in a Comprehensive Art Curriculum” (Kapsamlı Bir Sanat Programı İçerisinde Estetiğin Kullanımı) adlı Yüksek Lisans tezi sanat eğitimi programlarında estetiğin kullanımı üzerine yoğunlaşmaktadır. Aynı zamanda sınıfta estetik uygulamalar yapan öğretmenlerin etkinliklerine değişen yaklaşım önerileri sunmaktadır. Estetiğin geçerli olduğu bilgi, tarihsel çeşitlilik ve kapsamlı analiz yoluyla sanatın önemini gösterecektir. Estetik, sanat öğretiminde, öğretmenlerin sınıfa sanatsal motivasyon ve farklı fikirler sunabileceği sanat hakkında yeni bakış açıları kazandırmaktadır. Sanat ve estetik arasındaki bağlantıyı öğrencilerin iyi anlamasına yardımcı olması için estetik ve sanatın her birinin öneminin daha iyi anlaşılmasını sağlamak gereklidir. Loudermilk, tezinde öğrencilerle farklı kültürlerin sanatsal ürünleri üzerine konuşmalar ve uygulamalar yaparak estetiğin anlaşılmasını sağlamaktadır.

Schenkman ve Jönssön (2000), “Aesthetics and Preferences of Web Pages” (Estetik ve Web Sayfalarında Tercih) adlı çalışmasında farklı şirketler için tasarlanmış 13 farklı web sayfası, 11 kadın ve 7 erkekten oluşan 18 katılımcı ve 3 ayrı ölçek kullanarak güzellik, yazılı metne karşı daha çok görsel hikâye etme, görüş ve yapı başlıklı dört önemli boyutta tercih yargılarına ulaşmaktadır. Kategorilere göre özellikleri düzenlenmiş sayfaların tasarımı ve estetik özellikleri tartışılmıştır. Sayfaların geometrik ve simetrik görsel özellikleri, anlatım gücü, sanatsal dengesi gibi özellikleri bakımından kadın ve erkeklere göre tercih dağılımları incelenmiştir.

BÖLÜM-III YÖNTEM

Araştırmanın bu bölümünde araştırma yöntemi, çalışma grubu, veri toplanma

araçları, verilerin çözümlenmesi, araştırmacı rolü ve uygulama sürecine ilişkin bilgiler bulunmaktadır.